ABŞ-ın mərkəzi bankı - Federal Ehtiyat Sistemi (FED) faiz qərarını açıqlayıb.

Referans.az xəbər veir ki, FED ilin ilk toplantısında faiz dərəcələrini sabit saxlamaq qərarına gəlib.

Belə ki, FED gözlənildiyi kimi uçot dərəcəsini dəyişməyərək 4,25-4,50 faiz səviyyəsində saxlayıb.

Ötən ilin əvvəlinə olan məlumata görə, “Azərbaycan Hava Yolları” ASC-nin (AZAL) hava donanmasına 29 təyyarə daxil olub.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, AZAL icarəyə götürdüyü 3 ədəd Airbus Model A320-271N təyyarəsi üçün icarə öhdəliklərinin yenidən maliyyələşdirilməsi məqsədiylə aldığı borcun təmin edilməsi üçün balans dəyəri 348 min 650 manat olan 6 ədəd təyyarəni girov qoyub.

Azərbaycanın qida sektorunun tanınmış şirkətlərindən olan “Delta Qrup C.O” MMC ölkədən külli miqdarda pul çıxarmaqda günahlandırılır.

Tribunainfo.az xəbər verir ki, “Delta Qrup C.O” şirkətinin İnzibati Xətalar Məcəlləsinin iqtisadi fəaliyyət qaydaları əleyhinə olan 430.4-cü maddəsini pozub. Tələbi pozulan maddəyə əsasən, avans yolu ilə ödənilmiş valyuta vəsaitinin müqabilində müəyyən edilmiş müddətlərdə müvafiq mallar idxal edilmədikdə, işlər görülmədikdə və ya xidmətlər göstərilmədikdə ödənilmiş valyuta vəsaitinin xaricdən geri qaytarılmamasına görə, vəzifəli şəxslər inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş valyuta vəsaiti məbləğinin on faizindən iyirmi faizinədək məbləğdə, hüquqi şəxslər inzibati xətanın obyekti olmuş valyuta vəsaiti məbləğinin iyirmi faizindən otuz faizinədək məbləğdə cərimə edilir.

“Delta Qrup C.O” şirkəti ilə bağlı işə 5 fevral tarixində Səbail rayon Məhkəməsində hakim Ülviyyə Şükürovanın sədrliyi ilə baxılacaq.

Xatırladaq ki, hüquqşünas Əkrəm Həsənov İXM-nin 430.4-cü maddəsi barədə danışarkən bildirmişdi ki, istənilən şirkət, sahibkar müəyyən mal almaq üçün ölkədən pul çıxarırsa, iki il ərzində həmin mal ölkəyə gəlmədiyi üçün sifarişi verən şirkət cərimələnir. Hüquqşünasın sözlərinə görə, iki il ərzində mal ölkəyə gəlmirsə, bu sahibkarın ölkədən pul çıxarması anlamına gəlir:

“Bu maddənin qısa mahiyyəti belədir, sahibkarlar xaricə pul köçürür ki, nə isə alacaq. O pulu köçürəndən sonra iki il ərzində həmin malı ölkəyə gətirməlidir. Əgər malı ölkəyə gətirmirsə, sahibkar cərimələnir. Yəni bu halda hesab olunur ki, şirkət, sahibkar ölkədən pul, valyuta çıxarıb. Məlum məsələdir ki, ölkədən heç bir səbəb olmadan pul çıxarmağa məhdudiyyət var.
Əgər mal ölkəyə gəlmirsə, sahibkarı, şirkəti cərimələyirlər. Belə olduğu halda Mərkəzi Bank müraciət edir məhkəməyə və məhkəmə də cərimə tətbiq edir. Tərtib olunan protokola əsasən pul ölkədən çıxarılıb, ancaq verilən 2 il müddətində həmin mal ölkəyə gətirilməyib. Qanunvericilik belə olsa da, praktikada çoxlu problemlər var. Bəzi hallarda həqiqətən də sahibkarların günahı olur. Ancaq bir çox hallarda Mərkəzi Bank bu kimi məsələlərə çox formal yanaşır. Bəzən ola bilir ki, sahibkar banka malın ölkəyə gəldiyini sübut edən gömrük sənədini verməyi unudur və ya malın gəlişi gecikir. İnzibati Xətalar Məcəlləsinə görə, o halda cərimə tətbiq oluna bilər ki, sahibkarın təqsiri olsun. Mərkəzi Bank isə bu məsələləri qətiyyən araşdırmır. Mərkəzi Bank çox vaxt sahibkarı çağırmır, problem barədə onunla danışmır, ondan səbəb soruşmur, ancaq məhkəməyə verir. Mərkəzi Bank bu sahədə öz səlahiyyətini düzgün icra etmir. Burada cərimələr çox yüksəkdir. Məsələn, sahibkar xaricə göndərdiyi pulun 30 faizini cərimə kimi ödəməlidir. Təsvir edin, 300 minə qədər cərimə olunan şirkətlər var”.

Qeyd edək ki, “Delta Qrup C.O.” MMC 1999-cu ildə yaradılıb. Şirkət “Anchor”, “Доярушка”, “Molkerei Ammerlander”, “Golden Cow”, “Tibet”, “Nordex Food”, “NZMP”, “Peros” kimi bir çox xüsusi markanın Azərbaycanda rəsmi distribyutorudur. “Delta Qrup C.O.” MMC-nin çörək, çörək məhsulları, (marka “Çörəkçi”) un, qənnadı məmulatları (“BiSmak” markası) və makaron (“Odad” markası) istehsal edən beş böyük fabriki var. “Moskva”, “Qız qalası”, “Buratino”, “Nejnoe”, “Milk”, “Glucose”, “Nice”, “Toplyonoye moloko”, “Sport”, “Petit Buerre” kimi peçenye markalarının istehsalçısı da “Delta Qrup C.O.” MMC-dir.

Azərbaycanda şəkər çuğundurunun istehsalına görə verilən subsidiyanın miqdarı artırılıb.

Gununsesi.info xəbər verir ki, bu barədə Aqrar Subsidiya Şurası yeni qərar qəbul edib.

Qərara əsasən, şəkər çuğunduru üçün məhsul əmsalı müasir suvarma sistemi ilə təmin olunmuş əkin sahələri üzrə 19 manatdan 22 manata, müasir suvarma sistemi ilə təmin olunmamış əkin sahələri üzrə 18 manatdan 19 manata qədər artırılıb.

Ölkənin ən böyük bankı 5 saatdır problemini həll edə bilmir.
Şübhələnmək üçün əsaslar var ki, Birbank problemi məhz ötən ilin sonunda elan olunan rebrendinqlə bağlı olub.
Xatırladıram ki, ötən ilin sonu Kapital Bank rəhbərliyi 2025-il, yanvarın 15-dən Kapital Bank brendinin Birbank brendinə keçəcəyini bildirmişdi.
Bir neçə gün olardı ki bu, reallaşmışdı.
Və birdən birə Birbank çökdü.
İndiyədək Birbank -ın, Kapital Bankın belə uzunmüddətli çöküşü olmayıb.
Əlbəttə, rebrendinq təkcə ad dəyişikliyi deyil.
Düşünmək olar ki rebrendinqdə Kapital Bank sistemlərinin Birbanka inteqrasiyasında, miqrasiya proseslərində məlumat bazalarında problemlər olub. Güman ki, aparılan zəruri olan update-yenilınmələrdən, tətbiq yenilənmələrindən sonra problemlər, məlumat bazalarında qüsurlar, texniki çatışmazlıqlar və s olub.
Aparılan testlər yetərli də olmayıb və bunları aşkar etmək mümkün olmayıb.
Beləliklə, ötən ilin sonu baş tutan rebrendinqlə bu günkü Birbank çöküşü arasında böyük ehtimalla bağlantı var.
İkinci ən böyük ehtimal odur ki, Kapital Bank sistemlərinə qarşı yönəlmiş DDoS hücumlar və ya digər kiber hücumlar olub.
İstənilən halda, ötən ilin yekununda təxminən 200 milyon gəlir götürən, ölkənin ən böyük bankı statusu olan bir bankın 5 saat müddətində sistemini bərba edə bilməməsi çox düşündürücüdür.
Dəymiş ziyan güman ki yüz minlərlə ölçülə bilər. Belə bir hal heç bir standartlara sığmır.
Ümid edirəm Mərkəzi Bank da fərqindədir baş verənlərin.
Problemin həlli üzərində Kapital Bankın uzun müddət işləməsinə baxmayaraq bərpanın uzanması göstərir ki, problem çox ciddidir.
Normal bir açıqlama olmadığı halda bu tip vəziyyət isə müştəri inamını sarsıda bilər. Belə uzunmüddətli dayanma banka etibarı sarsıda bilər, belə veziyyet bankın beynəlxalq nüfuzu, reputasiyası üçün ciddi risklər yaradır .
Osman Gündüz
Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti

Azərbaycanda 2015-ci ildə yaşanan devalvasiyaların nəticələrindən biri də valyuta mübadilə məntəqələrinin bağlanması və bunun nəticəsində valyuta alqı-satqısının tamamilə bankların nəzarətinə keçməsi idi.

Uzun müddətdən sonra Azərbaycan Mərkəzi Bankı 2020-ci ilin sentyabrında valyuta mübadiləsi üçün ilk lisenziyanı verdi.

Son 5 ildə isə sadəcə 7 hüquqi şəxsə valyuta mübadiləsi ilə məşğul olmaq üçün lisenziya verilib. Ən son, bu il yanvarın 17-də Azərbaycan Mərkəzi Bankı “MMK-014” MMC-yə valyuta mübadiləsi fəaliyyəti üçün lisenziya verdi.

Nəticədə, Azərbaycanda valyuta mübadiləsi ilə məşğul olan hüqiqi şəxslərin sayı 7-yə çatdı: “Eliko”, “Delta Capital”, “Zuhur”, “Bakı Mərkəzi Valyuta”, “Meta-Kapital”, “Money Shop” və “MMK-014”. Lisenziya almış şəxslərin hamısı Bakı şəhərində fəaliyyət göstərir.

Bank məsələləri eksperti Əkrəm Həsənov da bildirir ki, bu biznesə maraq yoxdur: “Çünki hər bir bank şöbəsi və filialı bu əməliyyatları həyata keçirir. Bundan başqa valyuta mübadiləsi ilə bağlı bir çox məhdudiyətlər qoyublar. Ayrıca əhalidə də pul yoxdur”.

Həsənov, devalvasiyalardan öncə valyuta mübadilə məntəqələrinin sayının çox olmasını belə əsaslandırır: “Əvvəllər valyuta mübadilə məntəqələri formal olaraq bankların şöbələri idi. Bu bizneslə məşğul olmaq istəyənlər banklara müraciət edirdlər. Ancaq müstəqil fəaliyyət göstərirdilər. İndiki valyuta mübadilə məntəqələri isə bankın tərkibində deyil, hüquqi baxımdan da müstəqil fəaliyyət göstərirlər. Ona görə də, valyuta mübadilə məntəqələri ilə bağlı müəyyən ciddi tələblər var. Banklara bağlı olanda isə tələblər yumuşaq idi”.

Ekspert əlavə edir ki, 2015-ci ildən əvvəl valyuta mübadiləsi biznes kimi ona görə maraqlı idi banklardan fərqli olaraq valyuta mübadilə məntəqələri Mərkəzi Bankın limitini pozurdular: “Banklarda məzənnə Mərkəzi Bankın müəyyən etdiyi məzənnədən 2 faizdən çox fərqlənə bilməzdi. Sonra limit 4 faizə qaldırldı, daha sonra isə ləğv edildi. Həmin limiti valyuta mübadilə məntəqələri pozurdular. Limit olmadığına görə də, biznes kimi maraqlı olmadı”.
aktualinfo

Prezident İlham Əliyev Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçularının aylıq vəzifə maaşlarının artırılması haqqında Fərman imzalayıb.

Fərmana əsasən, hərbi qulluqçuların aylıq vəzifə maaşları orta hesabla 10 % artırılıb.

Nazirlər Kabineti fərmandan irəli gələn məsələləri həll etməli, Xarici Kəşfiyyat Xidməti və Maliyyə Nazirliyi fərmandan irəli gələn məsələlərin həlli üçün zəruri tədbirlər görməlidir.

Fərman bu il yanvarın 1-dən tətbiq edilir.

Ramil Osmanlı bildirib ki, köhnə tikililərdə mənzillərin kvadratmetrinin qiymətinin yüksək olması həmin binalarda mənzil kvadratının az olması ilə bağldıır.
2024-cü ildə Azərbaycanda mənzil bazarında qiymətlər 2023-cü ilə nisbətən 9.9% bahalaşıb. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi bildirib. Ötən il əvvəlki illə müqayisədə ilkin mənzil bazarında qiymətlər 11.3%, təkrar mənzil bazarında isə 9.8% artıb.
Qeyd edək ki, 2024-cü ilin IV rübündə mənzil bazarında qiymət indeksi əvvəlki rüblə müqayisədə 3.3%, o cümlədən ilkin mənzil bazarı üzrə 2.8%, təkrar mənzil bazarı üzrə 3.3% artıb.
Əmlak məsələləri üzrə ekspert Ramil Osmanlı Sputnik Azərbaycan-a açıqlamasında bildirib ki, Bakıda ilkin mənzil bazarında mənzillərin orta qiyməti belə dəyişir:
"Bakıda ilkin mənzil bazarında mənzillərin orta qiyməti 1 kv 2930 manat, təkrar mənzil bazarında isə 2167 manatdır. Bakı şəhərində ilkin mənzil bazarında qiymətlər 1 kv metrə 1500 manatdan başlayaraq 10 min manata qədər dəyişir. Təkrar mənzil bazarında isə yeni tikililərdə 1 kv metrin qiyməti 1400 manatdan 12 min manatadəkdir".
Ekspert bunu təkrar mənzil bazarına çıxardılan mənzillərin təmirli olması ilə əlaqələndirib. Onun sözlərinə görə, köhnə tikililərin qiyməti 1 kvadratmetr üçün 1800 manatdan başlayır, 4500-5 min manatadək davam edir. Köhnə tikililərdə mənzillərin kvadratmetrinin qiymətinin yüksək olması köhnə binalarda mənzil kvadratının az olması ilə bağldıır.
R.Osmanlı onu da qeyd edib ki, hazırda Bakıda ən bahalı mənzillər Səbail rayonunun 1-ci və 2-ci zonası və Bayıl yamacına doğru olan ərazilərdədir.

2024-cü ildə Azərbaycanda dəniz nəqliyyatı ilə 2 milyard 647,6 milyon ABŞ dolları dəyərində 2 milyon 807,5 min ton yük daşınıb.

Dövlət Gömrük Komitəsi xəbər verir ki, bunlar, 2023-cü illə müqayisədə müvafiq olaraq 37,5 % və 1,7 % çoxdur.

Ötən il dəniz nəqliyyatı ilə 97,2 milyon ABŞ dolları (əvvəlki ilə nisbətən 46,7 % az) dəyərində 95,5 min ton (21 % çox) yük ixrac edilib, 2 milyard 550,4 milyon ABŞ dolları (7,4 % çox) dəyərində 2 milyon 712 min ton yük (46,3 % çox) yük idxal olunub.