 |
|
|
İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarlarına Nəzarət Dövlət Xidməti məlumatında bildirilib ki, hazırda Azərbaycanda 50 kq-lıq un kisələrinin topdansatış qiymətləri 26-28 manat arasında dəyişir. Həmçinin qurum ölkədəki un istehsalçıları barədə məlumatları ictimailəşdirib. Ölkədə çörəyin qiymət artımı gözlənilirmi?
Mövzu ilə bağlı iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli Referans.az-a açıqlamasında bildirib ki, İqtisadiyyat nazirliyinin tərkibindəki Antiinhisar və İstehlak Bazarlarına Nəzarət Dövlət Xidməti pərakəndə un satışına nəzarət etmir. Bu dövlət xidmətinin əsas vəzifəsi istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi ilə bağlıdır. Bu qurum bu məsələlərlə bağlı yoxlamalar apara bilər. Misal üçün 50 kiloqramlıq un kisəsinin çəkisində dəyişiklik olmasın və keyfiyyəti də yaxşı olsun.
Natiq Cəfərli onu da qeyd edib ki, bu sahədə dövlət tərəfindən qiymətin tənzimlənməsi mövcud deyil. Dünya bazarında taxıl qiymətləri nə qədərdirsə biz də ondan asılıyıq. 70-75 faiz əmtəəlik buğdanı Azərbaycan xaricdən alır. Xaricdə hər hansısa qiymət dəyişikliyi olan kimi Azərbaycan bazarlarında da qiymətlərin dəyişməsi baş verir. Zaman-zaman isə biz bunu yaşamışıq.
"Hazırda dünyada taxılın qiymətində ciddi bir artım yoxdur. Azərbaycanda isə taxılın və çörəyin qiymətində hansısa bahalaşma gözlənilmir və olmamalıdır",- deyə Natiq Cəfərli bildirib.
Məhkəmə qərarı ilə müsadirə edilmiş “Landmark” Biznes Mərkəzinin həqiqi dəyərindən aşağı qiymətə hərraca çıxarılması barədə müxtəlif məlumatlar yayılır. Ən çox sual doğuran isə Elektron Hərrac Portalı vasitəsilə təşkil edilən bu hərracda əmlakın satış qiymətidir.
TEREF xəbər verir ki, bununla bağlı “Qafqazinfo” qiymətin necə müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı Ədliyyə Nazirliyinə müraciət edib.
Nazirlikdən sorğumuza cavab olaraq bildirilib ki, Bakı Apellyasiya Məhkəməsi tərəfindən verilmiş 26 noyabr 2024-cü il tarixli icra vərəqəsinə əsasən “Libra” MMC-dən 117,579,405 manat məbləğində borc tutularaq, iddiaçı “Aqrarkredit” QSC BOKT-a ödənilməsi nəzərdə tutulub: “Bakı Kommersiya Məhkəməsinin 12 mart 2024-cü il tarixli qətnaməsinə əsasən borcun ödənilməsi üçün tələb əmlak sahibi tərəfindən ipoteka ilə yüklü edilmiş Bakı şəhəri Səbail rayonu Nizami küçəsi 90A ünvanında yerləşən qeyri-yaşayış sahəsinə yönəldilib və həmin əmlakın açıq hərracda satılması qərara alınıb. Əmlakın ilkin satış qiyməti – 120,000,000 manat Bakı Kommersiya Məhkəməsinin həmin tarixli qətnaməsi ilə müəyyən edilib. Məhkəmə qətnaməsindən apellyasiya və kassasiya şikayəti verilib, ancaq yuxarı məhkəmə instansiyaları tərəfindən əmlakın qiyməti və satışı ilə bağlı hissədə məhkəmə qərarı dəyişdirilmədən saxlanılıb.
Göründüyü kimi, satılan əmlakın dəyəri və onun açıq hərracda satılması bilavasitə qanuni qüvvəyə minmiş məhkəmə qərarı əsasında müəyyən edilib.
27 noyabr 2024-cü il tarixdə icra vərəqəsi əsasında icra qurumunda icraata başlanılıb. “Elektron Hərrac Portalı”nda əmlakın satılması məqsədilə məhkəmə qərarı ilə müəyyən edilmiş əmlakın ilkin satış qiyməti ilə sifariş verilərək qanunvericiliyin tələblərinə riayət edilməklə hərrac keçirilir.
Qeyd edək ki, məhkəmə və digər orqanların qərarlarının icrası ilə bağlı hərraca çıxarılan əmlakların satışı prosesində şəffaflığın və səmərəliliyin artırılması, vətəndaşyönümlü xidmətlərə əlçatanlığın təmin edilməsi və məmur-vətəndaş ünsiyyətinin minimuma endirilməsi məqsədilə 2024-cü ilin dekabr ayından “Elektron Hərrac Portalı” istifadəyə verilib. Artıq icra sənədlərinin icrası ilə bağlı borclunun əmlakının satışı prosesi yeni Portal vasitəsilə onlayn qaydada həyata keçirilir”.
Çin rəsmiləri sosial media platforması “TikTok”un ABŞ əməliyyatlarına nəzarəti “SpaceX” və “Tesla” şirkətlərinin yaradıcısı, milyarder İlon Maska təhvil verməyi düşünür.
Bu barədə Bloomberg agentliyinin mənbələri məlumat verib.
Onların fikrincə, Pekin üçün prioritet ssenari “TikTok”un ana şirkəti “ByteDance”ın mülkiyyətində qalmasıdır.
Bununla belə, sosial platformanın satışı üçün son tarix yaxınlaşdıqca, Çin rəsmiləri fəaliyyət planlarını müzakirə etməyə başlayıblar ki, bunlardan biri də şirkətin Amerika əməliyyatlarının Maska satılmasını nəzərdə tutur.
Çinin “ByteDance” şirkəti ya sosial şəbəkəni satmalı, ya da yanvarın 19-dək ABŞ-dakı fəaliyyətini dayandırmalıdır. Hazırkı prezident Cozef Bayden 2024-cü ildə Konqres tərəfindən qəbul edilən qanunu imzalayıb.
Dekabrın sonunda ABŞ-nin yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp hakimlərdən qanunun müddəalarını dayandırmağı xahiş edib.//Report
Bitcoin bazar ertəsi günü 5,3% dəyər itirərək 89,329 dollar səviyyəsinə düşüb. Bu, 18 noyabrdan bəri ən aşağı göstərici olmaqla, dekabrda qeydə alınan 108,316 dollarlıq pik göstəricidən xeyli aşağıdır.
Musavat.com xəbər verir ki, bu barədə Bloomberg məlumat yayıb.
Bitcoinlə yanaşı, digər məşhur kriptovalyutalar da dəyər itirib. Ether və Solana kimi aktivlər 10%-ə qədər ucuzlaşıb. Analitiklər kriptovalyuta bazarında müşahidə olunan bu geriləməni ilin əvvəlində optimizmin azalması ilə izah edirlər.
Trampın təsiri və gözləntilər
Bloomberg-in məlumatına görə, keçən il Bitcoin-in qiymətindəki rekord artımın səbəbləri arasında ABŞ-da Bitcoin-ə birbaşa bağlı birja fondlarının debüt etməsi və keçmiş Prezident Donald Trampın rəqəmsal aktiv sənayesinə açıq dəstəyi olub. Lakin ilin əvvəlində optimizmin azalması və 20 yanvarda Trampın inauqurasiyasından sonra yaranacaq qeyri-müəyyənliklər bazarı təsir altına alıb.
Analitiklərin proqnozları
Analitiklər qeyd edirlər ki, hazırda investorlar bazarın sabitləşməsi üçün aydın siqnalları gözləyirlər. Bitcoin və digər kriptovalyutaların gələcəkdə necə davranacağı Tramp administrasiyasının rəqəmsal aktivlərə dair siyasətindən asılı ola bilər.
Kriptovalyuta bazarındakı bu enişlər investorların ehtiyatlı davranmasına səbəb olub və bazarın gələcək inkişafına dair qeyri-müəyyənliklər artır.
Musavat.com
Qalmaqallı məhkəmə qərarının heç bir hüquqi əsaslandırması yoxdur: “Qanunsuzluq və ədalətsizlikdir”
Məlum olduğu kimi, ötən il dekabrın 6-da Bakı İnzibati Məhkəməsində özəlləşdirmə çekləri sahibi olan bir qrup şəxsin İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidmətinə (ƏMDX) qarşı dövlət özəlləşdirmə payları üzərində mülkiyyət və sahibkarlıq hüquqlarına qarşı olan pozuntuların aradan qaldırılması, özəlləşdirmə paylarına düşən əmlakın naturada müəyyən edilməsi və ya kompensasiya ödənilməsi tələbinə dair iddiası üzrə məhkəmə iclası keçirilib. Məhkəmə iddianı mümkün saymayıb.
Cavabdeh qurum olan ƏMDX-nin nümayəndəsi bildirib ki, dövlət özəlləşdirmə payları (çeklər) “Azərbaycan Respublikasında dövlət özəlləşdirmə paylarının (çeklərinin) dövriyyəyə buraxılması haqqında” Azərbaycan Prezidentinin 25.03.1996-cı il tarixli Fərmanına əsasən dövriyyəyə buraxılıb. İddiaçılar isə bəyan edirlər ki, bu, tamamilə yanlışdır. Çünki DÖÇ-lər fərmanla deyil, QANUNla dövriyyəyə buraxılıb və dövriyyədə tədavül, ödəmə-tədiyyə vasitəsi kimi istifadəsi, özəlləşdirmə dövründə istifadə edilə bilməyən payların dövriyyədən çıxarılma qaydası da 445 N-li qanunun 19.1-ci bəndi ilə tənzimlənir. Müvafiq fərman isə bununla bağlı qanunların icrasını təmin etmək məqsədilə imzalanıb. Heç bir fərmanla QANUNun verdiyi hüquqlar məhdudlaşdırıla bilməz.
ƏMDX-nin nümayəndəsi söyləyib ki, Azərbaycanda dövriyyəyə buraxılmış dövlət özəlləşdirmə paylarından (çeklərindən) özəlləşdirmə prosesində istifadənin təmin olunması sahəsində əlavə tədbirlər haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 23 dekabr 2009-cu il tarixli 202 nömrəli Fərmanına əsasən dövlət özəlləşdirmə paylarının (çeklərinin) tədiyyə vasitəsi kimi istifadə müddəti 2011-ci ilin yanvar ayının 1-də başa çatıb və həmin çeklər dövriyyədən çıxarılıb. İddiaçılar isə bəyan edirlər ki, bu, yalan məlumatdır, çünki bununla bağlı hər hansı bir qanunvericilik aktı mövcud deyil. İddiaçılar ƏMDX-nin nümayəndəsinə sadə bir sual veriblər ki, 2004-cü il tarixli 75 saylı Fərmanın 1.2-ci bəndinin göstərdiyi qanunvericilik qaydası nə vaxt qəbul olunub və bu qayda harada yazılıb. Nümayəndə bu suala cavab verməkdən imtina edib.
ƏMDX-nin nümayəndəsi 2004-cü il tarixli 75 saylı Fərmanın 1.2 bəndi ilə “dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi zamanı tədiyyə vasitəsi kimi istifadə edilməyən özəlləşdirmə payları (çekləri) qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada dövriyyədən çıxarılır” yazısını öz fərziyyəsi ilə yozaraq, 2011-ci ildən DÖÇ-lərin dövriyyədən çıxarıldığını iddia edib. İddiaçılar sə bəyan ediblər ki, bununla ƏMDX öz qanunsuz əməllərinə hüquqi qüvvə verməyə və məsuliyyəti cənab Prezidentin üstünə atmağa çalışır. İddiaçıların sözlərinə görə, onlarda olan rəsmi dövlət orqanları tərəfindən verilmiş sənədlərdə, Nazirlər Kabinetinin qərarlarında və Prezidentin fərmanlarında olan hüquqi faktlar ƏMDX-nin nümayəndəsinin söyldiklərinin tam əksini göstərir.
Yəni DÖÇ-lərin 2011-ci ildən bu yana qiymətli kağız olaraq DÖVRİYYƏDƏN çıxarıldığına dair müvafiq dövlət orqanları tərəfindən verilmiş heç bir rəsmi məlumat yoxdur. Buna cavabdeh olan qurumlar əvvəlcə Qiymətli Kağızlar üzrə Dövlət Komitəsi, ondan sonra Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Komitəsi olub, həmin qurumlar ləğv olunduqdan sonra isə qiymətli kağızlarına dövriyyədən çıxarılma səlahiyyəti Azərbaycan Mərkəzi Bankına verilib. 2011-ci ildən indiyədək bu 3 qurumun heç birinin rəsmi açıqlaması yoxdur ki, özəlləşdirmə çekləri dövriyyədən çıxarılıb. Və bu da o deməkdir ki, DÖÇ-lər QANUNla hələ də DÖVRİYYƏDƏDİR.
İddiaçılar xüsusi vurğulayırlar ki, DÖÇ-lər MÜLKİYYƏT HÜQUQUDUR. Mülkiyyət üzərində sahiblik haqqı isə yalnız və yalnız QANUNLA məhdudlaşdırıla bilər. Yəni, heç bir fərman mülkiyyət hüququnu məhdudlaşdıra bilməz.
Bütün bu faktlara baxmayaraq, məhkəmə çek sahiblərinin iddiasını təmin etməyib. Çek sahibləri bu qərarla razılaşmır və hüquqlarının pozulduğunu bəyan edirlər. Onlar qərardan Bakı Apellyasiya Məhkəməsinə şikayət veriblər. Hüquqşünaslar isə məhkəmənin belə qərar verməsini qanunsuz və ədalətsiz sayırlar.
Hüquqşünas Namizəd Səfərov AYNA-ya şərhində Bakı İnzibati Məhkəməsinin vətəndaşların haqlı iddialarını təmin etməməsindən təəssüfünü ifadə edib: “Hesab edirəm ki, məhkəmə belə qərar verməklə ədalətsizliyə imza atıb. Məlumdur ki, özəlləşdirmə prosesi vətəndaşlara SSRİ-dən miras qalan dövlət mülkiyyətinin məmurlar tərəfindən oğurlanması ilə başa çatıb. Bu fərmanda qeyd olunurdu ki, özəlləşdirmə prosesində əsas payçılar vətəndaşlar olacaq. Lakin nəticədə acınacaqlı oldu. Vətəndaşlar demək olar ki, bu prosesdən kənarda qaldılar”.
“Özəlləşdirmə çeklərinin tədavüldən qanunsuz olaraq çıxarılması ilə əllərində çekləri qalan yüz minlərlə cvətəndaşımızın hüquqları pozuldu. İllərdir deyilir, qanunlar sadalanır, amma bu problem yoluna qoyulmur. Problemi həll etmək, pozulan ədaləti bərpa etmək əvəzinə məhkəmə daha bir ədalətsiz qərar qəbul edir”, – deyə ekspert bildirib.
Həmsöhbətimiz söyləyib ki, dövlət rəhbərliyi uzun illərdir haqqını tələb edən və əllərindəki qiymətli kağızın qiymətsiz vəziyyətə düşdüyü insanların səsinə səs verməlidir: “Ədalətli qərar verilməsi üçün göstəriş verilməlidir və məhkəmə instansiyaları da qanunun tələbinə uyğun ədalətli qərar qəbul etməlidir. Bu insanlar neçə illərdir ki, süründürməçiliyə məruz qoyulublar. Onların problemlərini həll etmək vacibdir. Vətəndaşın hüququ pozulursa, bu, dövlətin imicinə mənfi təsir göstərir. Düşünürəm ki, məhkəmə məsələyə yenidən baxmalıdır”.
Konstitusiya Araşdırmaları Fondunun (KAF) prezidenti, hüquqşünas Əliməmməd Nuriyev mövzuya dair AYNA-ya açıqlamasında qeyd edib ki, Bakı İnzibati Məhkəməsinin qərarı şübhəlidir: “Çünki əhaliyə əvəzsiz olaraq özəlləşdirmə çeklərinin paylanılması barədə fərmanda və bununla bağlı qanunvericilikdə aydın şəkildə göstərilib ki, özəlləşdirmə payı qiymətli dövlət kağızıdır və heç bir halda zamanla məhdudlaşdırıla bilməz. Eyni zamanda, qanunvericilikdə digər məqamlar da öz əksini tapıb ki, bu da pay sahiblərinin hüquqlarının qorunmasını özündə ehtiva edir”.
“Hesab edirəm ki, məhkəmə məsələni dərindən araşdırmalı və vətəndaşların hüquqlarının bərpası istiqamətində qərar verməli idi. Amma təəssüf ki, iddia təmin olunmayıb və bu da bir növ, növbəti dəfə vətəndaşların haqqını tapdamaqdır”, – deyə müsahibimiz vurğulayıb.
Nuriyev əmindir ki, uzun illərdir həll olunmayan vauçerlər məsələsinə birdəfəlik nöqtə qoyulmalıdır: “Məhkəmələr, aidiyyəti orqanlar qərar verməlidir. Faktiki olaraq vətəndaşın qiymətli kağızına “qiymətsizdir” demək, üzərində müddət göstərilməyən çekləri dövriyyədən çıxarmaq qanunsuzdur. Qanunun tələbinə əməl olunmalıdır. Ya bu çeklər yenidən dövriyyəyə buraxılsın, özəlləşdirmədə iştirak etsin, ya da kompensasiya ilə məsələ həll olunsun. Əks qərarlar verməklə vətəndaşları narazı salmaq yolverilməzdir”.
Hüquqşünas Vüqar Əliyev də AYNA-ya şərhində çek sahiblərinin hüquqlarının pozulduğunu bildirib: “Özəlləşdirmə çekləri hələ də hüquqi statusa malikdir. Bu baxımdan, məhkəmənin qərarı ədalətsizdir. İnanmıram ki, məhkəmə vauçerlərin hüquqi qüvvədə olmasından məlumatsızdır, sadəcə görünür ki, belə qərar vermək lazım imiş. Ümumiyyətlə, bu məsələni birdəfəlik həll etmək üçün əməli və konkret addım atılmalıdır. Bu addım da dövlət tərəfindən, aidiyyəti qurumlar tərəfindən vətəndaşların pozulan hüquqlarının bərpası istiqamətində olmalıdır”.
“Vətəndaşlara dövlətin verdiyi qiymətli kağızı qiymətsiz kağız parçası kimi qəbul etmək doğru deyil. Axı bütün qanunlar əllərində çeki qalmış və istifadə edə bilməyən vətəndaşın haqlı olduğunu göstərir”, – deyə mütəxəssis diqqətə çatdırıb.
O, hesab edir ki, qanunvericilikdə çeklərin işləmə mexanizmi yeni iqtisadi çağırışlara uyğun tətbiq olunmalıdır: “Məncə, problem qanunverici orqan olan Milli Məclisdə müzakirəyə çıxarılmalı və qəti qərar verilməlidir. Bundan başqa, yeni qanun mexanizmi işlənərək Milli Məclisə təqdim olunmalıdır. Yəni özəlləşdirmə çeklərindən istifadə və vətəndaşların hüquqları hansısa formada bərpa edilməlidir”.
QEYD: Ötən əsrin sonlarında, konkret desək, 1996-cı ildə Ulu Öndər Heydər Əliyevin fərmanı ilə vətəndaşlara mülkiyyət sahibi olmaq üçün paylanmış qiymətli kağızlar 2011-ci ildən bu yana tədavüldə deyil. Əllərində qiymətli kağız olan vauçerləri qalmış yüzminlərlə vətəndaş tədavül müddətinin bitməsinin qanunsuz olduğunu, hüquqlarının bərpa olunmasını istəyir.
Zaman-zaman özəlləşdirmə çekləri ilə bağlı müxtəlif sahələrin ekspertləri, hüquqşünaslar, deputatlar, ziyalılar hökumətə pozulan hüquqlarının bərpası ilə bağlı müraciətlər edirlər. Müraciət edən şəxslər konkret arqumentlərlə çıxış edir ki, SSRİ dövrü və ya ondan əvvəlki illərdə ölkə daxilində yaranmış sərvətlərin 65 faizinin özəlləşdirmə çekləri vasitəsilə aparılması çeklərin üzərində yazılan “Bu özəlləşdirmə çekləri Azərbaycan Respublikasının dövlət mülkiyyəti ilə təmin edilir” sözləri ilə düz mütənasibdir.
Çeklərin hər birinin dəyəri eynidir və 1 pay 4 çekdən ibarətdir. Bu hissəyə düşən əmlak ekvivalenti payı qanunda inflyasiyadan qorunan əmlak ekvivalenti payı kimi göstərilib. Eyni zamanda, çeklərin etibarlılıq müddəti kimi bir anlayış və göstəriş yoxdur. Əllərində çekləri qalmış vətəndaşlar özəlləşdirmə prosesində iştirak edə bilmədikləri səbəbindən o çekləri hələ də saxlamaqdadırlar.
Vurğulanır ki, tədavüldən çıxarılan özəlləşdirmə çekləri qiymətli kağızlar hesab olunsa da, bu çeklərlə bağlı verilən qərarlar qanunvericiliklə düzgün aparılmayıb. Belə olan təqdirdə əlində özəlləşdirmə payları qalan şəxslərlə bağlı konkret addımlar atılması tələb olunur.
Diqqətə çatdırmaq lazımdır ki, Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə özəlləşdirmə çekləri ilə bağlı hüquqi problemlərin aradan qaldırılması və bəzi normativ hüquqi aktların Konstitusiyaya uyğunluğunun araşdırılması məqsədilə Prezident Adminstrasiyası tərəfindən Konstitusiya Məhkəməsinə məktub daxil olub və qeydiyyata alınıb. Bu, müstəqil Azərbaycanın tarixində bir ilkdir ki, həm vətəndaşlar, həm deputatlar, həm də Baş nazirin göstərişi ilə Ədliyyə Nazirliyi, Prezident Administrasiyası, eləcə də şəxsən ölkə Prezidenti birbaşa özəlləşdirmə çekləri və bundan dolayı yaranmış kütləvi hüquqi problemlə bağlı Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət ünvanlayıb. Amma 11 aydır ki, Konstitusiya Məhkəməsində aparılan araşdırmanın nəticəsi yoxdur.
Əlavə qeyd
Hamı bilməlidir ki, Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən verilən miras özəlləşdirmə payı mülkiyyət hüququ və bu hüququ təsdiq edən dövlət qiymətli kağızı olan özəlləşdirmə çekləri qanunla verilib!
Heydər Əliyevin özəlləşdirmə qanununun icrası üçün verdiyi və imzaladığı 450 nömrəli Fərman isə qanunla müəyyən edilmiş qaydada hər bir vətəndaşa düşən miras özəlləşdirmə paylarını təsdiq edən özəlləşdirmə çeklərinin dövlət öhdəliyi olaraq vətəndaşlara paylanılması və birincili olaraq yerləşdilməsini icra etmək üçün verilib. Bu gün də qüvvədə olan bu Fərmanla təsdiq olunmuş özəlləşdirmə çekləri haqqında Əsasnamənin 5-ci bəndi ilə bütün özəlləşdirmə dövründə özəlləşdirmə çeklərindən ödəmə vasitəsi kimi qəbulundan imtina etmək qəti qadağan olunub.
Fərman nə hüquq verir, nə də qanunun verdiyi hüququ ala bilər! Kompensasiya ödəmədən, məmurların hiyləsi ilə Fərman əsasında özəlləşdirmə çeklərini dövriyyədən cıxarmaqla aparılan özəlləşdirmə qanunsuzluq, xalqa qarşı ədalətsizlik və dövlətə qarşı təxribatdır!
Konstitusiya Məhkəməsinin ekspertləri olan hüquqşünas alimlərin 2022-2023-cü illərdə apardıqları elmi-praktik araşdırmaların nəticəsi kimi, 10-dan çox alimin rəyi əsasında yazılmış, Prezidentin nəzarətində olan Ali Attestasiya Komissiyasının “Qanun” jurnalında dərc olunmuş 4 məqalədə təsdiqlənmiş hüquqi faktlardan sonra, artıq hüquqşünaslar və ziyalılar mətbuatdakı çıxışlarında 13 ildir çeklərsiz aparılan özəlləşdirmənin xalqa qarşı cinayət və dövlətə qarşı təxribat olduğunu açıq-aşkar səsləndirirlər. Bu isə öz növbəsində tarixi ədalətin bərpa ediləcəyinə böyük ümidlər yaradır.
Alimlərin araşdırmasından məlum olur ki, qanunla inflyasiyadan qorunuan hər özəlləşdirmə payına düşən əmlak payı dəyəri bu gün üçün ən azı 20 000 ABŞ dolları dəyərindədir və Ulu Öndərin xalqa vədinə əsasən, tarixi ədalət naminə bu gün qanunvericiliklə Azərbaycan İnvestisiya Holdinqindəki bütün müəssisələrin və gələcəkdə özəlləşdiriləcək bütün orta və iri müəssisələrin əmlak dəyərinin ən azı 65%-i özəlləşdirmə çekləri ilə əvəzləndirilməlidir.
Qanunla bütün investorlar kollektivə məxsus 15%-dan qalan səhmlər və 50%-in üstünə gələrək ancaq özəlləşdirmə çekləri ilə ödəməlidir. Dövlət qanunla belə müəssisələrin ancaq ona məxsus olan 35%-nin pulla satışını həyata keçirə bilər. Ulu Öndərin imzaladığı qanunlar və Konstitusiya yeni ictimai sistemə keçid üçün sosisal tarixi ədalət naminə ölkənin ən kasıb vaxtında dövlətin iqtisadi və sosial siyasətinin əsası kimi qəbul olundu. Ümummilli Lider qanunla bütün özəlləşdiriləcək orta və böyük müəssisələrin 50+15%-nin özəlləşdirmə çekləri ilə aparılacağını dünyaya elan etdi. Hətta icarəyə verilmiş müəssisələrin gələcəkdə özəlləşdirilməsi və investisiya müsabiqələrinin özəlləşdirilməsi ancaq qanunun qoyduğu bu qayda ilə aparılmalı idi. Dövlət öhtəliyi kimi qanunla qoyulmuş bu qaydaları heç bir Fərman və hətta sonradan qəbul olunacaq hec bir qanun Konstitusiyaya zidd olaraq dəyişə bilməz!
Mövzuya dair daha ətraflı məlumatla bu keçidə daxil olmaqla tanış ola bilərsiniz.
"Eco System" MMC cərimələnib.
"DogruXeber.az"ın Pravda.az-a istinadən xəbərinə görə, qərar Binəqədi Rayon Məhkəməsində hakim Aytəkin İbrahimovanın sədrliyi ilə keçirilən iclasda qəbul olunub.
Xatırlatma: Azərbaycan Mərkəzi Bankı protokolu İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 430.4-cü (Avans yolu ilə ödənilmiş valyuta vəsaitinin müqabilində müəyyən edilmiş müddətlərdə müvafiq mallar idxal edilmədikdə, işlər görülmədikdə və ya xidmətlər göstərilmədikdə ödənilmiş valyuta vəsaitinin xaricdən geri qaytarılmamasına görə vəzifəli şəxslər inzibati xətanın bilavasitə obyekti olmuş valyuta vəsaiti məbləğinin on faizindən iyirmi faizinədək məbləğdə, hüquqi şəxslər inzibati xətanın obyekti olmuş valyuta vəsaiti məbləğinin iyirmi faizindən otuz faizinədək məbləğdə cərimə edilir) maddəsinə əsasən tərtib edib
Aranızda bu kreditlərdən yararlanan olubmu?
Naxçıvanın İqtisadiyyat Nazirliyi bildirir ki, ötən il sahibkarlara 4,2 milyon manatdan artıq güzəştli kredit verilib.
Məlumata görə, bu kreditlərlə 38 layihə maliyyələşdirilib. Bunun 73 faizi sənaye sektorunun, 21 faizi aqrar sektorun, 6 faizi isə, xidmət sahələrinin inkişafına yönəldilib.
Yerli sahibkarlar isə bildirirlər ki, bu cür kreditləri almaq üçün onlardan yüksək məbləğdə rüşvət istəyirlər deyə, pul götürməyə həvəs göstərmirlər. Onların fikrincə, güzəştli kreditlərin əksəriyyəti yüksək vəzifəli məmurların nəzarətində olan müəssisələrə verilir.
Gündəlik Naxçıvan
TEREF
Efiopiyanın Baş naziri Abiy Əhməd birjanın yenidən fəaliyyətə başladığını elan edib.
TASS xəbər verir ki, əvvəlki birja 1974-cü ildə bağlanıb.
"İqtisadi və maliyyə sektorumuz üçün tarixi bir mərhələ olaraq, biz rəsmən Efiopiya Fond Birjasını işə saldıq", - deyə Efiopiya lideri bildirib.
Onun sözlərinə görə, birjanın işi ölkənin maliyyə sistemini gücləndirəcək və iqtisadi inkişafa töhfə verəcək. Birja müəssisələrə, dövlət qurumlarına və şirkətlərə bir sıra maliyyə məhsulları və xidmətləri təklif edəcək, Efiopiya və xarici investorlar üçün platforma rolunu oynayacaq.
Son günlər paytaxtda gigiyenik məhsulların qiymətində artım müşahidə olunur.
Musavat.com oxu.az-a istinadən xəbər verir ki, əvvəllər 5-6 manat təşkil edən baxım məhsulları hazırda marketlərdə 10-12 manata təklif olunur.
Qeyd edək ki, ötən ilin sonlarında qida məhsullarının qiymətində, bu ildən isə gigiyenik məhsulların qiymətində artım qeydə alınır.
Qida rasionumuzun bir parçası da göyərtilərdir. Göyərtilərdən müxtəlif salatlar və dadlı təamların hazırlanmasında istifadə olunur. Son zamanlar bazarlarda göyərti çeşidlərinin azaldığı nəzərə çarpır. Üstəlik, qiymətlər əvvəllər dəstəyə görə 15-20 qəpik arası olsa da, indi 23-25 qəpikdir. Qiymət artımı ilə yanaşı, göyərti dəstəsinin ölçüsü də kiçilib. Artıq bir dəstədəki göyərti sayı bəzən bir neçə saplaqla məhdudlaşır. Bunu əsasən reyhan və göy soğanlarda daha çox müşahidə etmək mümkündür. Maraqlıdır ki, bu tendensiya tək Bakıda yox, elə paytaxtı göyərti ilə təmin edən əsas rayonlarda da müşahidə edilir. Bəs bu vəziyyətə səbəb nədir?
TEREF "Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edir.
Dəstələrin kiçik olmasının səbəbi mövsümlə bağlıdır
Satıcı Famil Əhmədovun sözlərinə görə, hazırda göyərtilərdən ən bahası reyhandır. Dəstəsinin qiyməti 50 qəpikdir. Digər göyərtilərin bir dəstəsinin qiyməti isə 25 qəpiyədir. Dəstələrin kiçik olmasının səbəbi isə mövsümlə bağlıdır.
Meyvə-tərəvəz dükanı işlədən Əli İsmayılov isə göyərtilərin qiymətlərinin dəyişmədiyini vurğulayıb:
"Qiymətlərdə hazırda artım mövcud deyil. Bayrama görə sahələrdə göyərti az idi. Yalnız bu səbəbdən həmin dövrdə artım oldu. İndi isə qiymətlər əvvəlki vəziyyətinə qayıdıb".
Eyni ərazidə göyərti satan Səkinə Nuriyeva isə deyir ki, havalar isinəndə bazar yenidən canlanacaq:
"Qışdır, rayonlarda qar yağır deyə göyərti bu qədər azdır. Biz məhsulu Bərdədən gətiririk. Göyərtinin bir dəstəsi 20 qəpikdir. Martda havalar isinəndə bolluq olur. Qiymətlər də həmin dövrdə enəcək".
Göyərtini 80 faiz bahalaşdıran səbəblər
Kənd təsərrüfatı eksperti, sahibkar Eldar Hüseynovun sözlərinə görə, bayram göyərti sektoruna da öz təsirini göstərib:
"Bayram olması ilə əlaqədar işçilər sahələrə çıxmadılar. Beləliklə, bazarda qıtlıq yarandı. Bundan da bəzi işbazlar istifadə etdilər və qiymətləri qaldırdılar. Bu ərəfədə Azərbaycandan Rusiya bazarına gedən göyərti də çoxaldı. Məhsulun böyük qisminin Rusiya bazarlarına axını başladı. Məsələn, qırmızı kahı deyilən göyərtinin qiyməti Azərbaycan bazarında iki gün ərzində 80 faiz artdı. Qara reyhan da xeyli bahalaşdı".
Ekspertin fikrincə, bayramdakı bahalaşmadan əvvəl havaların da qeyri-mülayim keçməsi öz sözünü deyib:
"Son 20 gündə güclü şaxtalar oldu və həmin dövrdə əkinçilər hazırlıqsız yaxalandılar. Gündüz yağışlar yağdı, gecə güclü şaxtalar oldu. Şirvanda əkilən şüyüd, Bakı kəndlərində, Bərdədə açıq sahələrdə əkilən göyərtilər məhv oldu. Yalnız istixanalarda olan məhsullar qaldı. Bakı kəndlərində və Şəmkirdə istixanalarda göyərtilər boldur. Bu da onu deməyə əsas verir ki, tədricən bu məhsulların qiyməti enəcək".
"Bazarlara çıxarılarkən nəzarət yoxdur"
E.Hüseynov dəstələrin niyə kiçilməsi məsələsinə də aydınlıq gətirib:
"Göyərti əkinləri əsasən Bakı kəndlərindən başlayıb. Həmin ərazilərdə də göyərtilər kiçik bağlanılır. Hazırda bazarlarda üstünlük Bakı göyərtilərindədir. İri dəstələri Bərdə və Şəmkir zonasında bağlayırlar. Onların da göyərtiləri Rusiyaya göndərilir. Bakı göyərtisinin üç dəstəsi Bərdə göyərtisinin bir dəstəsi boydadır. Bazarlarda da rayondan göyərtiləri alıb, bir böyük dəstədən üç kiçik dəstə düzəldirlər".
Müsahibimizin sözlərinə görə, bazarın tələbləri indiki halda belə olduğu üçün heç nə etmək mümkün deyil:
"Göyərti bazarlara çıxarılarkən nəzarət yoxdur. Hər şey yalnız insanların vicdanına qalır. Məsələn, gələcəkdə müxtəlif göyərti çeşidləri fərqli üsullarla satıla bilər. Xarici ölkələrdə buzun içində saxlanılır, onlar üçün xüsusi soyuducular mövcuddur və bəzi ölkələrdə göyərtilər dəstə ilə deyil, kilo ilə satılır. Amma hazırda tendensiya belədir və insanlar da bunu belə qəbul edib".
"Kəndliyə dəstək olmalıdır"
İqtisadçı Pərviz Heydərov hazırkı problemin səbəbini bütün təsərrüfatların istixana şəraitində ola bilməməsində görür:
"Göyərti əkinləri əsasən fərdi təsərrüfatlarda olur. O səbəbdən onlara nəzarət olunmasını düzgün hesab etmirəm. Göyərti haqqında danışdıqda mövsümü də nəzərə almalıyıq. Çünki fərdi təsərrüfatların heç də hamısında soyuq və şaxtalı havada göyərti yetişdirmək mümkün deyil. İstixana formasında yetişdirmək də elə asan olmur. Qış mövsümündə məhsulların keyfiyyətinin aşağı olması, qiymətinin yüksəlməsi təbii qəbul olunmalıdır. Amma keyfiyyəti aşağı düşən sadəcə göyərti deyil. Bu tendensiya digər kənd təsərrüfatı məhsullarında da müşahidə edilir".
İqtisadçının fikrincə, ev təsərrüfatlarına da müəyyən dəstək məqsədli addımlar atılarsa, bu sahədə qiymətləri az-çox tənzimləmək mümkün olar:
"Bazarda məhsulların daha keyfiyyətli və bol olması, qiymətinin münasib olması kimi məsələlərlə bağlı ev təsərrüfatlarının fəaliyyətinə xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. Yəni yalnız iri fermer təsərrüfatları olmalı deyil. Bəzən olur ki, fərdi təsərrüfatlarda yetişən məhsul daha keyfiyyətli olur. İri təsərrüfatlardan çıxan məhsullar qiymət cəhətdən də fərqlənir".