Demək olar ki, paytaxtın bütün böyük marketlərində təşkil olunan endirim kampaniyaları bütün müştərilərin diqqətini cəlb edir.
Bəzən belə kampaniyalar zamanı marketlərin rəflərinə düzülən məhsullar ya vaxtı keçmiş olur ya da son istifadə tarixinə bir neçə gün qalmış.
Vətəndaşlar bu tarixlərə fikir vermir və alır lakin bir neçə gün sonra məhsulu istifadə edir. Bildiyiniz kimi bu hallarda zəhərlənmələr baş verə bilər.
Marketlərin bu strategiyası nə dərəcədə düzgündür? Belə kampaniyalara icazə varmı? Belə hallara görə cərimələnə bilərmi marketlər?
Məsələ ilə bağlı Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov Referans.az-a açıqlamasında danışıb.

“Mövcud qanunvericiliyə görə marketlərin yararlılıq vaxtı keçən günə qədər məhsulu öz qiymətinə satmağa icazələri var. Bu heç də qeyri-qanuni deyil. Belə məhsullara endirim edirlərsə, bu əksinə müsbət haldır. Bir sıra Avropa ölkələrində malın yararlılıq müddətinin bitməsinə 10 gün qalmış onu başqa mağazalar şəbəkəsinə və orada müəyyən endirimli qiymətə satırlar. Lakin yararlılıq vaxtı artıq keçmiş malın hər hansısa məqsədlə satışı qanunla satışı qadağandır. Vətəndaşlar yararlılıq vaxtı keçmiş məhsulun satışı ilə bağlı dövlət orqanlarına müraciət edərsə, həmin market minimum 1500 manat cərimə oluna bilər”.

Eyyub Hüseynov son olaraq vətəndaşlara hər bir məhsulu almazdan əvvəl son istifadə tarixinə baxılmasını məsləhət görüb.

Vəkillik fəaliyyətinə qadağa qoyulan Adəm Məmmədovun fəaliyyətindən zərər çəkənlərin sayı durmadan artır.

TEREF bildirir ki, bu dəfə Konkret.Az-a vəkil Adəm Məmmədov tərəfindən haqqı tapdandığını və aldadıldığını iddia edən Həsənov Daşqın Mustafa oğlu açıqlama verib.

O bildirib ki, həbsdə olan qardaşına bəraət alacağını vəd verən Adəm Məmmədovla 2022-ci ilin oktyabr ayında görüşüb.

“Qardaşım 7 il idi həbs olunmuşdu. Hələ 3 il yarım cəzası qalmışdı. Adəm Məmmədov bizə dedi ki, məhkəmədə bəraət alacaq və qardaşımın həbsdən çıxmasına köməklik göstərəcək. Bunun üçün öncə dəyəri 2 min manat olan müqavilə bağladıq. Daha sonra isə işi görmək üçün bizdən 15 min manat pul istədi. Biz də evimizdə olan qızıllarımızı girov qoyduq və bankdan kredit götürdük. Beləcə 15 min manatı Adəm Məmmədova verdik. Ancaq üç aydan sonra bizə bildirdi ki, işi həll edə bilməyib və məsələ istədiyi kimi getməyib. Ondan sonra iki-üç dəfə pulumuzu tələb etdik. Qardaşım oğlu onu “Banditizm”ə zəng edəcəyi ilə hədələdi. Bundan sonra verdiyimiz 15 min manatı geri qaytardı. Bundan sonra sənədlərimizi geri vermirdi. Sonda Vəkillər Kollegiyasına şikayət etdik və sənədlərimizi də geri ala bildik. İki min manat müqavilə pulunun isə 800 manatını geri verdi, amma qalan pul Adəm Məmmədovda qaldı. Bizim şikayətimiz ondan ibarətdir ki, Adəm Məmmədov işi həll edəcəyinə söz verib ümidlərimizi puça çıxarır”, – Daşqın Həsənov vurğulayıb.

Qeyd: Adəm Məmmədov isə haqqında səsləndirilən bütün iddiaları əsassız və qərəzli hesab edir və şəxsinə qarşı şər-böhtan dolu məlumatlar adlandırır. Hətta bu iddialarla bağlı ondan açıqlama almaq istəsək də, hər dəfə bizi məhkəmə ilə hədələyir və yazıların silinməsini tələb edir. Eyni zamanda onun haqqında iddia səsləndirən şikayətçiyə zəng vurduqdan sonra saytımıza danışan xanım bizə telefon açaraq fikirlərini yayımlamamağımızı xahiş edib. Ancaq hər bir halda Adəm Məmmədovun qarşı tərəf kimi bütün fikirlərini dərc etməyə hazırıq!

Ajans.az-a daxil olan şikayətdə bildirilir ki, 1 ədədinin qiyməti 100 azn-ə başa gələn Smart qurğu illərdir MTK-larda qaz sayğaclarının girişində quraşdırılır. Smart qurğunun quraşdırılmasında məqsəd mənzildə isdifadə edilən qaz sərfiyyatına nəzarət etmək olsa belə Azəriqaz İB bu sistemi qura bilmədi və nəticə uğursuz oldu. Nəticədə vətandaşa külli miqdarda maddi ziyan dəysə də, kimlərsə milyonlarla manat qazanc əldə edə bildi.

Smart qurğuların quraşdırılmasından sonra uğursuz nəticəyə baxmayaraq Azəriqaz İB-nin rəsmiləri bu sistemdən əl çəkmək niyyətində deyil. Qeyd edək ki, Smart qurğulardan istifadə edilmədiyi zaman elektron sayğaclar mövcud idi, abunəçilər isə istifadə etdiyi qazın dəyərini karta ödəmiş olurdu.

Şikayətdə iddia edilir ki, bu Smart qurğuları əvvəllər Azəriqaz İB-nin baş direktorunun əsaslı tikinti üzrə müavini Ramil İsgəndərova məxsus şirkət Azərbaycana gətirib. Hazırda yenə də Smart qurğuları ona məxsus şirkət ölkəyə idxal edəcək.

Coxsaylı şikayətlərdən bəlli olur ki, yeni quraşdırılan mexaniki qaz sayğacları əvvəlki elektron qaz sayğaclarına nisbətən daha çox sərfiyyatı ilə diqqət cəlb edir. Bu isə vətəndaşın cibindən oğurluq sayıla bilər.

Qazlaşdırma sahəsində 1-ci növbədə qazın texniki şərti dayanır və texniki şərtə əsasən işçi layihə işlənilir. Azəriqaz İB-də razılaşdırılan layihə FHN-nin müvafiq qurumu tərəfindən ekspertiza edilir. Bu layihələr “Autocad” proqramında işlənir və bütün qurumlar tərəfindən məqbul hesab olunur. Adı çəkilən proqram çox geniş və əlverişli proqram kimi mütəxəssislərin də müsbət rəyini alıb.

Məlumata görə Azəriqaz İB direktor müavini Nail Abdullayev bu proqramı əsassız hesab edərək yeni proqramı dövriyyəyə buraxıb. Bu proqram “Darkcad” adlanır. Bildirilir ki, FHN və Energetika Nazirliyinin mütəxəssisləri bu proqramın dizayn üçün istifadə edilən sıradan proqram olduğunu əsas gətirərək “Darkcad” proqramından imtina edərək qəbul etməyib.

Mütəxəssislər fikirlərini belə əsaslandırıblar ki, “Autocad” proqramı qaz layihələrində 100 metrden böyük xəttlərin topoqrafya olunması və onun əsasında işlərin görülməsi üçün kifayət qədər mükəmməl proqramdır.

“Darkcad” proqramı ilə topoqrafya etmək mümkün deyil və 200 metrdən artıq qaz xətti çəkmək mükün deyil.

Ajans.az-a edilən şikayətdə bildirilir ki, belə olan halda Azəriqaz İB-dən bildirirlər ki, “Autocad” proqramı ilə pdf edin və daha sonra “Darkcad” proqramı ilə yükləyin, sonra isə yönəldin Azəriqaza təsdiq olunsun. Təsdiqdən sonra layihəni çap edin və yenidən gətirin. Azəriqaz İB-də möhürlənsin və razılaşdırılsın.

Şikayətçi bildirir ki, əgər layihənin təsdiqi üçün yenə də əvvəl işlənən proqram istifadə olunacaqdısa niyə əsassız yerə 30 azn əlavə ödəniş alınır? Və bu qədər həngamə hansı innovasiyadan və elektron hökumətə inteqrasiyadan xəbər verir? Bundan əlavə Azəriqaz İB-yə hər gün yüzlərlə layihənin təsdiqini düşünsək gün ərzində hər layihədə qazanılan 30 azn-nin sonda hansı böyük məbləğə çevrildiyini təsəvvür etməmək mümkün deyil.

Vurğulayaq ki, 100-dən çox irili-xırdalı təsdiq edilən hər layihəyə görə 30 azn hansısa şirkətin, daha sonra hansısa məmurun cibinə gedirsə, nəticədə 280 azn-ə başa gələn fərdi evlərin qazlaşdırılması işlərinin qiyməti artaraq daha da baha olur.

Maraqlıdır qazlaşdırma zamanı layihələrin qiymətində yaranan dəyişiklik rəsmi olaraq necə tənzimlənir?

Mövzunu diqqətdə saxlayacağıq.

Azərbaycanın maliyyə naziri Samir Şərifovun vəzifədən azad olunmasından sonra ölkənin idarəetmə strukturunda ciddi dəyişikliklərin olacağına dair müzakirələr gündəmə gəlib. Bu dəyişikliklərin ən əhəmiyyətli tərəfi isə maliyyə nazirliyinin ləğv olunması və onun yerinə yeni idarəetmə modeli qurulmasıdır.

Yeni struktura görə, Dövlət Gömrük Komitəsi (DGK) və Vergilər Xidməti birləşdirilərək vahid bir idarə yaradılacaq. Bu addım, vergi yığımı və gömrük əməliyyatlarının daha koordinasiyalı şəkildə aparılmasını təmin etməyi məqsəd qoyur. Birləşdirilən struktur, həm də idarəetmə proseslərini sadələşdirərək dövlətin maliyyə sektorunun effektivliyini artırmaq niyyətindədir.

Bəs yeni strukturun yaradılması nə dərəcədə realdır?

Məsələ ilə bağlı iqtisadçı Natiq Cəfərli, Ajans.az-a açıqlamasında bildirib ki, dünya təcrübəsində də bir çox ölkənin gəlirləri ilə məşğul olan idarələrin vahid bir mərkəzdən idarə olunması daha məntiqlidir:

“Bu yanaşmanın bir çox ölkələrdə qəbul edilib və bunun Azərbaycanda da tətbiqinin faydalı olacağını düşünürəm. 2019-cu ildə Vergilər Nazirliyinin ləğv edilib İqtisadiyyat Nazirliyində bir departament olaraq birləşdirilməsi doğru bir qərar idi. Lakin, paralel olaraq Dövlət Gömrük Komitəsinin də eyni şəkildə ləğv edilməsi məsələsi gündəmə gəlmişdi və təəssüf ki, bu addım atılmamışdı. DGK və Vergilər Xidmətinin vahid bir idarə altında birləşdirilməsi zəruridir”.

Bununla yanaşı, Natiq Cəfərli, bu yeni idarəetmə modelinin dövlət xidməti olacağını və doğrudan da yaratmağın vacib olduğunu qeyd edib:

“Lakin, Maliyyə Nazirliyinin başqa vacib funksiyaları da mövcuddur. Nazirlik yalnız büdcə gəlirləri ilə deyil, həm də xərclərlə bağlı da cavabdehlik daşıyır. Bu səbəbdən gəlirlərin və xərclərin eyni qurumda toplanması maraqlar konflikti yarada bilər. Bu halda, Maliyyə Nazirliyinin büdcənin nəzarət və xərcləmələrinə nəzarət edən qurum olaraq qalması daha doğru ola bilər”.

DGK və Vergilər Xidmətinin birləşdirilməsi məsələsində isə İqtisadçı, bu addımın ümumilikdə doğru olduğunu düşünür. Onun fikrincə, Dövlət Gömrük Komitəsinin ayrı bir qurum olaraq fəaliyyət göstərməsi məntiqsizdir:

“Əksər ölkələrdə gömrük və vergi xidmətləri birləşdirilir və ya birgə fəaliyyət göstərir. Azərbaycanın da bu istiqamətdə addım atması, həm iqtisadi, həm də idarəetmə baxımından faydalı olacaq. DGK-nın yığdığı vəsaitin böyük əksəriyyətinin büdcə üçün Əlavə Dəyər Vergisidir (ƏDV) və bu gömrük yox, vergi növüdür. Buna görə də, Vergilər Xidmətinin və DGK-nın birləşdirilməsi məntiqli görünür”.

Natiq Cəfərli bu təkliflərin gerçəkləşdirilməsi ilə bağlı hazırlıq işlərinin gedə biləcəyini və yaxın gələcəkdə daha geniş müzakirələrin açılacağını ifadə edib:

“Bu dəyişikliklərin Azərbaycan bürokratik strukturunun optimallaşdırılması və daha səmərəli idarəetmə ilə nəticələnəcəyi gözlənilir. Lakin, maliyyə və vergi sektorunda belə geniş miqyaslı bir dəyişiklikdən sonra yeni strukturun necə fəaliyyət göstərəcəyi və potensial problemlərin necə həll ediləcəyi hələ də aydınlaşmayıb. Bu səbəbdən, yeni idarəetmə modelinin tətbiqi ilə bağlı daha çox müzakirə və hazırlıq dövrü tələb oluna bilər”.

Bakıda 192 saylı məktəbin 3-cü sinif şagirdi, 2016-cı il təvəllüdlü Zəhra Hacıyeva vəfat edib.

Baş vermiş ölüm faktı ilə bağlı Oxu.Az-a danışan uşağın anası Əfsanə Hacıyeva bildirib ki, yanvarın 27-si axşam saat 6 radələrində qızının vəziyyəti anidən pisləşib:

“Qızımın hansısa xəstəliyi olmayıb. Vəziyyəti anidən pisləşdi. Ürəkbulanma, qusmadan sonra göyərməsi oldu və huşunu itirdi. Bundan sonra təcili tibbi yardıma zəng etdik. 40 dəqiqə gözlədik. Təcili yardım gəlmədi, özümüz uşağı Maştağadakı xəstəxanaya apardıq. Orada uşağa ilkin yardım göstəriləndən sonra təcili tibbi yardımla Respublika Klinik Xəstəxanasına apardıq. Orada da ilkin yardım olundu, amma dedilər ki, MRT müayinəsi sabah mümkün olacaq. Biz bundan sonra uşağın pisləşməsinin səbəbini öyrənmək üçün bütün klinikaları gəzdik ki, boş yer tapaq, görək, əlacı nədir? Sonra düşündük ki, özəl klinika daha yaxşı olar və “Məlhəm” klinikasında yer tapıb ora yerləşdirdik”.

Ana bildirib ki, uşağı “Məlhəm” klinikasında əməliyyat olunub:

“Beyin əməliyyatından sonra həkim bizə dedi ki, bir az irəliləyiş var. Belə davam etsə, yaxşı olacaq. Səhəri gün isə vəziyyəti yaxşı olmadı. Balamın nədən öldüyünü heç bilmədik”.

Ana deyib ki, təcili tibbi yardımın gecikməsindən şikayətçidir:

“Təcili yardım vaxtında gəlsəydi, bəlkə uşağım yaşayardı. Təcili yardım gəlirik, çatırıq dedi, oturub onu gözlədik, amma gəlmədilər”.

Qeyd edək ki, təcili yardımın gecikmə səbəbi ilə bağlı Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyinə (TƏBİB), uşağın ölüm səbəbi ilə bağlı “Məlhəm” klinikasına sorğu ünvanlamışıq.

Azərbaycanda həkim reklamının qadağan olunması təklif edilib.
Bunu Milli Məclisin yaz sessiyasının ilk iclasında parlamentin Əmək və sosial siyasət komitəsinin sədri Musa Quliyev deyib.
Musa Quliyev bildirib ki, bir sıra televiziya kanallarında şou proqramlarında, tibbi xidmətlərin, ayrı-ayrı həkimlərin və klinikaların heç bir reklam normalarına uyğun olmayan reklam edilməsi göz önündədir: “Reklam edilməsi bir tərəfə, görürsən ki, şou proqramların sponsorluğunu da həkimlər edirlər. Bunun da olduqca mənfi nəticələri ortaya çıxır. Biz tibb sektorunda xidmətlərin reklamına qarşı deyilik, ancaq reklamın müəyyən çərçivələri, normaları var. O cümlədən tibbi deontologiya və tibbi etika da gözlənilməlidir. Son dövrlərdə bir çox ölüm, ağırlaşma hallarının baş verməsində, xüsusilə plastik cərrahiyə, bədən şəkilləndirmə, mədə kiçiltmə əməliyyatlarında yaşanan hallarda bu reklamların, şou proqramların mənfi təsiri var. Bunların çoxunun tibbi göstərişi də yoxdur. Ümumiyyətlə, həkimlərin şəxs olaraq reklam edilməsi, dünyanın heç bir ölkəsinin reklam praktikasında yoxdur”.
Deputat Aqil Abbas da təklif edib ki, yaz sessiyasının qanunvericilik işləri planına “Reklam haqqında” qanuna dəyişikliklər daxil edilsin: "Sovet hökuməti dövründə heç bir həkimi qəzetdə tərifləməyə icazə yox idi. Jurnalistlər həkim haqqında xoş söz yazanda belə onu cəzalandırırdılar. Bu gün televiziyada bütün şou proqramlarda həkimlərin və dərmanların reklamı gedir. Buna bir əncam çəkmək lazımdır. Bu gün hərəsi bir yerdən diplom alanların, gedib Harvardda filan kurs keçənlərin reklamı gedir. Bu dərəcədə həkim reklamı düzgün deyil. “Reklam haqqında” qanuna yenidən baxılsın. Bu, televiziyalara böyük ziyan vuracaq. Çünki özəl kanallar arvad davası və həkim, dərman reklamı ilə dolanır”.

Professor Adil Qeybulla “Sherg.az”a açıqlamasında deyib ki, həkim reklamları qadağan olunmalıdır:

“Birmənalı şəkildə həkimin reklam olunmasını dələduzluq hesab edirəm. Həkim hər hansı yeni metodologiya barəsində xəstələrə bəzi məlumatlar verə bilər ki, bunlar bizdə həyata keçirilir. Yoxsa çıxıb şou verilişdə oturub bir nömrəli həkim, iki nömrəli həkim kimi görsənmək biabırçılıqdır. Yəni bir həkimi ixtisas üzrə həkimlərin sırasından ayırıb xüsusi bir mərtəbəyə qoymaq biabırçılıqdır. Bəzi həkimlər, elmi əsaslardan və etika qaydalarından uzaqlaşaraq, müalicə və ya prosedurları daha cazibədar göstərmək məqsədilə reklamlar edir. Bu da pasiyentlərə yanlış məlumat verə bilər. Amma həkim öz fəaliyyətinlə bağlı məlumat verə bilər, çıxış edə, və mətbuatda da öz yeni üsullarını yaza bilər. Burada heç bir problem yoxdur. Amma mən düşünürəm ki, şou verilişlərində həkimlərin reklamolunması etikaya uyğun deyil”.

Xəbər verdiyimiz kimi Bakıda fəaliyyət göstərən əvvəlki adı - "Evim" uşaq bağçasıyla bağlı saytımızda qalmaqallı halla bağlı vətəndaş şikayətləri əsasında yazı dərc etmişdik.

Bu dəfə də bağçayla bağlı Bizim.Media-ya növbəti şikayət daxil olub.

Bağçada müəllimə kimi işləmiş Rəqsanə Şıxəliyeva müraciətində bağçanın müdiri Xanım Əliyevanın onun maaşını 3 aydır ki, ödəmədiyindən gileylənib.

"Həmin bağçada 14 avqust 2024-cü ildən bəri fəaliyyət göstərirəm. Avqustun ortasından başlayaraq işləməyə başladım, həmin ay yarım ay işlədiyim üçün maaşımın yarısı düşürdü. Məndən ilk ay xahiş etdilər ki, olar ki, bu ay maaşı verməyək, sentyabrın maaşıyla birlikdə verilsin. Mən də razılaşdım. Sentyabr ayınının maaşını aldıqda həmin avqust ayının yarım ay maaşı verilmədi. Oktyabr ayında da yenə eyni hal təkrarlandı. Ümumi olaraq, sentyabr və oktyabr ayının maaşını aldım. Noyabr, dekabr və yanvar aylarının isə maaşını ala bilmədim".

Şikayətçi bildirib ki, maaşın gecikdirilməsinə səbəb olaraq direktor valideynlərin pul ödəmədiyini və vəziyyətlərinin yaxşı olmadığını əsas gətirib:

"Mən də bir insan kimi onu başa düşdüm və dedim ki, dayələrin maaşını verin, insanlar əziyyət çəkir. Çalışırdım ki, bağça təzə qurulduğu üçün onun adını tanıdaq. Ancaq Xanım Əliyevanın başqalarının adına borc götürdüyünü öyrəndikdən sonra yanvarın 24-də öz istəyimlə işdən çıxdım. Çıxanda belə dedim ki, eybi yoxdur, hər kəsin borcunu qaytarın, sonra mənimkini verərsiniz. Ancaq yenə də mənim insanlığımdan istifadə etdilər. Məndən işdən ayrılmamağımı xahiş etdilər. Amma mən çıxdım".

Rəqsanə Şıxəliyeva iddia edir ki, bağça müdiri hazırda ona əl borcu olaraq verdiyi 194 manatla birgə təxminən 1500 manat pul verməlidir:

"Yanvarın 27-də digər işçilərin borclarının ödəndiyini bildikdən sonra, Leyla Tahirova ilə danışdım, maaşımın verilməsini tələb etdim. O isə fevralın əvvəlində qalan əməkhaqqı üzrə borcun tam ödəniləcəyini vəd etdi. Mən isə razılaşmadım, ona yanvarın 29-na kimi vaxt verdim. “Əgər məbləğ ödənilməsə, yoldaşım məhkəməyə müraciət edəcək” dedim. Onu da deyim ki, işdən çıxdıqdan sonra mənə valideynlərdən zəng edənlər oldu. Onlar dedilər ki, müdiriyyət arxamca artıq-əksik sözlər danışıb".

Şikayətçi dediyi vaxtda maaşın ödənmədiyini gördüyü üçün polisə və Əmək Müfəttişliyinə də müraciəti edib:

"Mənə xəbərdarlıq olunmadan yanvarın 14-dən işimə xitam verilsə də, yanvarın 24-nə kimi işə getdim, hər gün giriş-çıxış saatlarında imza atdım. Bunun səbəbini soruşduqda isə bağçanın MMC-yə keçməsi, adının dəyişməsiylə və s bağlı olduğunu dedilər. Mən bunu "My.Gov.Az-da məlumatlarıma baxarkən öyrəndim".

Qeyd edək ki, sözügedən uşaq bağçasının təsisçisi və mühasibi Xanım Əliyevanın anası Leyla Tahirovadır.

Məsələylə bağlı Leyla Tahirovanın da mövqeyini öyrəndik. O, maliyyə çətinliyi səbəbindən maaşların gecikdiyini bildirib:

“Amma onun özüylə də danışanda dedim ki, tezliklə ödəniş olacaq. Bu həftə ödəniş ediləcək. Mən özüm də mühasib kimi işləyirəm, 3 aydır ki, maaşım verilmir. Ancaq mən şikayət etmirəm, vəziyyəti başa düşürəm".

Məlumat üçün bildirək ki, “Evim” uşaq bağçasının müdirinin məlum əməlindən sonra bağçada kütləvi işdənçıxma başlayıb. Adına kredit götürülən 7 nəfərdən sonra bağçanın digər müəllim heyəti öz ərizələri ilə işdən azad olunublar.