Kreml təbliğatçıları hərəkətə keçdilər: Zaporojye AES-in partladılacağı brədə məlumatlar artmaqdadır
İyulun 4-də rus təbliğatçıları “iyulun 5-nə keçən gecə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Zaporojye AES-ə zərbə endirəcəyi” xəbərini fəal şəkildə təbliğ etdilər. Amma bu baş vermədi, lakin bu o demək deyil ki, Rusiya gələcəkdə də oxşar addımlara əl atmayacaq və elektrik stansiyası ətrafında vəziyyəti gərginləşdirməyə son qoyacaq. Buna görə də, “VoxCheck” komandası Rusiya Federasiyasının Zaporojye AES ilə bağlı manipulyasiyalarını araşdırıb.
Əsaslandırma
İyulun 5-də səhər saatlarında rus təbliğatçılarına onların “proqnozlarının” özünü doğrultmadığı aydın oldu. Tamaşaçılar qarşısında özünə haqq qazandırmaq lazım idi. Sonra ruslar “xarici idarəetmə” kartı oynayaraq, yalan xəbər yaydılar ki, guya Qərb ölkələrinin liderləri gecə vaxtı Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski ilə əlaqə saxlayıb, onu “sonradan düzəlməsi mümkün olmayan addım atmamağa” inandırıblar. Və guya Zelenski razılaşıb, stansiyaya hücum dayandırılıb.
Məsuliyyətin dəyişdirilməsi
Bundan əlavə, Rusiya Ukraynanın AES-i partlatmağı planlaşdırdığını iddia etməkdə davam edir və əsassız saxta və çox vaxt bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edən bir neçə “arqument” irəli sürür. Beləliklə, Rusiya təbliğatının versiyalarına görə, Ukrayna Zaporojye AES-i partlatmağa çalışır.
Rusiyanı kütləvi qırğın silahlarından istifadə etməkdə ittiham edin və Rusiya Federasiyasını beynəlxalq humanitar hüququ pozan dövlət elan edin. Bu, güzgü təbliğat metodunun klassik nümunəsidir: Rusiya törədilmiş cinayətlərə görə məsuliyyəti dəyişdirmək üçün başqalarını etdiyi işdə ittiham edir və ya özü etməklə hədələyir. Rusiya Federasiyası Kaxovka SES-i partlatdıqdan sonra da eyni şəkildə hərəkət etdi.
Burada belə bir fikir irəli sürülür ki, qəza nəticəsində stansiyanın ətrafındakı əhəmiyyətli ərazilər çirklənəcək. Krımın Dneprdən su təchizatı kəsiləcək. Rusiya bundan sonra fəlakətin nəticələrini aradan qaldırmalı olacaq və buna görə özü günahkar olacaq. Bu izahat Rusiyanın özünü radioaktiv fəlakətin qarşısını almağa çalışan sülhməramlı kimi təqdim etməsidir. Lakin bu da Rusiya Federasiyasının Kaxovka SES-i partlatmasına və Ukrayna ərazilərini daim atəşə tutmasına mane olmadı.
“Əks-hücumun uğursuzluğunu” ört-basdır etmək və diqqəti cəbhədəki uğursuzluqlardan yayındırmaq: Ukrayna Müdafiə Nazirliyi əks-hücumun Ukrayna komandanlığının planlarına uyğun inkişaf etdiyini bildirir və təbii ki, əks-hücumun hər hansı uğursuzluğundan söhbət gedə bilməz. Əksinə, Ukrayna vaxtaşırı nə qədər ərazinin azad edildiyi barədə məlumat verir.
Diqqət yetirin! Uğursuz əks-hücum fonunda Ukraynanın Qərbin və dünya mediasının daimi diqqətinə ehtiyacı var, ona görə də AES-də baş verəcək partlayış dünya ictimaiyyətinin diqqətini Ukraynaya yönəldir. Eyni nağıl Kaxovka SES-in partlamasından sonra Rusiya tərəfindən də yayıldı.
NATO-nu müharibəyə sürükləmək: Maraqlıdır ki, bu sözləri təsdiqləmək üçün təbliğatçı Volodimir Solovyovun kanalı Rusiya-Ukrayna müharibəsində hər iki tərəfin günahkar olduğuna inanan və Ukraynaya hərbi dəstək verilməsinə qarşı çıxan amerikalı bloger Benni Consonun tvitinin skrinşotunu təqdim edir.
Beynəlxalq ictimaiyyətin cəlb edilməsi
Rusiya əvvəlcədən hərəkətə keçərək BMT Təhlükəsizlik Şurasında AES-i partlatmağı planlaşdırmadığını bildirən məktub yayıb, həmçinin baş katib Antonio Quterreşi “Kiyevi təxribatlardan çəkinməyə məcbur etməyə” çağırıb. Kaxovka SES məsələsində də eyni addımı atdılar.
Bu arada, təbliğatçılar adətən AES-dəki vəziyyətlə bağlı beynəlxalq təşkilatların bəyanatlarını öz xeyrinə təhrif edirlər: onlar Müharibə Araşdırmaları İnstitutunun (ISW) və ya Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin (BAEA) bəyanatlarının yalnız bir hissəsindən istifadə edirlər. Onlar üçün faydalı olan bəyanatlardan, qalan məsələləri rədd edirlər.
Ukrayna Zaporojye AES-də baş verə biləcək qəzaya hazırlaşır və əhali arasında belə şəraitdə nə etməli və necə hərəkət etməli olduğuna dair xatırlatmalar paylayır. Rusiya təbliğatı bundan “Ukrayna hakimiyyətinin artıq terror aktı törətmək qərarına gəldiyini” və “öz vətəndaşlarını bu məlumatlara hazırladığını” əsaslandırmaq üçün istifadə edir.
Versiyalarda qarışıqlıq
Rusiya təbliğatı müxtəlif hədəf auditoriyaları üçün çox vaxt bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edən müxtəlif mesajlar yayır. Bəzi “Telegram” kanallarında bildirilir ki, Zaporojye AES-in partladılması Qərbin xüsusi xidmət orqanlarından asılı olacaq, çünki Ukrayna guya xaricilərin nəzarəti altındadır. Eyni zamanda, kanallar yazır ki, Qərb liderləri Zelenskiyə təzyiq göstərir ki, o, elektrik stansiyasında təxribatlar törətməsin. Ayrı-ayrı kanallar isə cəfəng versiya yayaraq deyirlər ki, Ukrayna AES-i partladıb buna görə Rusiyanı günahlandıracaq, əks-hücumda uğur qazana bilmədiyi üçün bundan danışıqlar üçün bəhanə kimi istifadə edəcək. Onsuz da kifayət qədər tələbkar olmayan Rusiya ictimaiyyəti üçün "Ukrayna AES-i partladacaq” kimi bəyanatlar yaydılar.
“İsti nüvə” mövzusu
Rusiya təbliğatı Ukraynanın atom elektrik stansiyalarının hər hansı bir qeydindən Ukraynanın nüvə terroru hazırlaması ilə bağlı sözlərinin təsdiqi kimi istifadə edir.
Məsələn, iyulun 5-nə keçən gecə Ukraynanın AES-i partlatacağı barədə rəvayətləri yayan təbliğatçılar stansiyaya “Cənubi Ukrayna AES-dən çıxarılan radioaktiv tullantıları olan sursatların” atılacağını bildiriblər.
Yaxud iyulun 1-də Zelenski Rivnedə Ali Baş Komandanın Qərargahının xarici iclasını keçirdikdən sonra AES-ə və tezliklə qərargaha Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı Valeri Zalujnıy baş çəkdi. Rus təbliğatı dərhal bu mesajı yaydı: ukraynalılar guya Zaporojye AES-i partlada bilməyəcəklərini başa düşdülər və buna görə də Rivneni partlatmaq qərarına gəldilər.
... 2022-ci ilin martında AES-in işğalından sonra Rusiya bu zavoddan daim Ukraynaya və onun müttəfiqlərinə təzyiq rıçaqı, xüsusən də Ukraynanın əks-hücumunun qarşısını almaq və ya danışıqlarda güzəştə getməyə məcbur etmək yollarından biri kimi istifadə edib. Gələcəkdə təbliğatın bu strategiyadan istifadəni dayandıracağı illüziyasına qapılmaq olmaz. Təbliğatçıların qarmaqlarına düşməmək üçün yalnız təsdiqlənmiş məlumat mənbələrindən və heç bir halda təbliğat kanallarından gələn mesajlara etibar edilməməlidir.
Müəllif: Stanislav Korolkov – “VoxCheck”in baş analitiki.
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA