“OceanGate” ötən əsrdə batmış məşhur "Titanik" laynerinə doğru hərəkət edən "Titan" sualtı gəmisinin heyətinin ölümündən sonra tədqiqat və kommersiya fəaliyyətini dayandırdığını elan edib.

Bu barədə məlumat şirkətin saytında yer alıb.

"OceanGate bütün tədqiqat və kommersiya fəaliyyətini dayandırır" - deyə saytın başlığında mesaj yerləşdirilib.

Qeyd edək ki, qəzaya uğrayan "Titan"ın vanna otağının göyərtəsində şirkətin qurucusu Stokton Raş da dünyasını dəyişib. Onunla birlikdə ekspedisiyanın daha dörd üzvü hamısı ölüb.

Xatırladaq ki, iyunun 19-da məlum olub ki, Atlantik okeanında “Titanik”in qəzaya uğradığı yerin yaxınlığında “OceanGate Expeditions” şirkətinə məxsus “Titan” sualtı qayıq yoxa çıxıb. “Titan” 1912-ci ilin aprelində aysberqlə toqquşma nəticəsində batan “Titanik”in yerinə turist səfərləri və dalışlar həyata keçirib.

Bildiyiniz kimi, “Titanik” Şimali Atlantikanın dibində 3,8 kilometr dərinlikdə yerləşir. “Titan” sualtı gəmisi iyunun 18-də, dalış başlayandan bir saat 45 dəqiqə sonra radardan itib. Təyyarədə beş ekipaj üzvü olub. Onların arasında OceanGate Expeditions operatorunun yaradıcısı Stockton Rush, fransız akvanavt və “Titanik” kəşfiyyatçısı Pol-Henri Narjolet, britaniyalı milyarder Hamiş Hardinq, pakistanlı iş adamı Şahzadə Davud və onun 19 yaşlı oğlu Süleyman da olub. Bir neçə gün sonra, iyunun 22-də tədqiqatçılar “Titan”ın su sütununun təsiri altında partlama nəticəsində çökdüyünü göstərən dağıntılar tapıblar.

ABŞ Sahil Mühafizəsinin məlumatına görə, bütün ekipaj üzvlərinin anında ölmə ehtimalı yüksək olub. \\Sfera.az

Fransa televiziyalarından birindəki müsabiqədə iştirakçı əcnəbiləri təhqir edib.

Bu barədə görüntülər sosial şəbəkələrdə yayılıb.

Verilişdə aparıcının “insanlar arasında hansı heyvanlar var” sualına iştirakçı “əcnəbilər” cavabı verərək onları təhqir edib.

Onun bu cavabı, hətta aparıcının da böyük təəccübünə səbəb olub.

Həmin görüntüləri təqdim edirik:

Almaniya kəşfiyyatı Rusiyada silahlı qiyama cəhd zamanı Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko ilə "Vaqner"in rəhbəri Yevgeni Priqojin arasında olan danışıqları dinləyib.

APA xəbər verir ki, bu barədə ARD kanalı məlumat yayıb.

Bildirilib ki, Almaniya Xarici Kəşfiyyat Xidməti (BND) iyunun 24-də Rusiyada silahlı qiyama cəhd zamanı Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko ilə Yevgeni Priqojin arasında danışıqlara qulaq asıb.

BND bu xəbərə münasibət bildirməyib.

Bundan əvvəl "The Washington Post" öz mənbələrinə istinadən yazıb ki, ABŞ kəşfiyyat orqanları iyunun ortalarında Rusiyada silahlı qiyama hazırlıqla bağlı Ağ Evə xəbərdarlıq edib.

Pentaqon Priqojin haqqında şok məlumat yaydı

“Vaqner”in yaradıcısı Yevgeni Priqojin qiyamdan sonra həqiqətən də Rusiyada daha çox olub, əsasən Moskva və Sankt-Peterburq arasında hərəkət edib.

Hurriyyet.az xəbər verir ki, bunu adının açıqlanmasını istəməyən Pentaqon rəsmisi “Nyu York Tayms”a deyib.

“Priqojinin hətta Belarusa gəlib-gəlmədiyi də aydın deyil, çünki o, hərəkətlərini gizlətmək üçün oxşarından (əkizindən) istifadə edir”, - o bildirib.

Rusiyanın paytaxtında gözlənilən tufan və leysan səbəbindən Moskva şəhər xidmətləri yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirilib.

Publika.az xəbər verir ki, bu barədə paytaxt merinin müavini Pyotr Biryukov özünün "Telegram" kanalında məlumat yayıb .

"Əlverişsiz hava şəraiti ilə bağlı verilən proqnoza görə, şəhər xidmətləri, o cümlədən həyat təminatı obyektləri və yanacaq-energetika kompleksi yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirilib", - Biryukov bildirib.

“Bakı Parislə münasibətləri normallaşdırmağa hazır idi, amma Makronun son açıqlamaları normallaşma ümidlərinin üstündən xətt çəkdi”.

Teleqraf.com xəbər verir ki, bunu politoloq Elxan Şahinoğlu deyib.

“Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun Marseldə erməni diasporu ilə görüşdə Azərbaycan əleyhinə açıqlamaları, o cümlədən “mən Nikol Paşinyandan daha çox İlham Əliyevə təzyiq edirəm” sözləri Fransa-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşma imkanlarına zərbə vurdu. Halbuki Fransa xarici işlər naziri Ketrin Kolonna apreldə Azərbaycana səfəri zamanı iki ölkə arasında əməkdaşlığın genişlənməsi barədə danışmışdı. Bakı Parislə münasibətləri normallaşdırmağa hazır idi. Ancaq Emmanuel Makronun Marseldəki açıqlamaları normallaşma ümidlərinin üstündən xətt çəkdi.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev buna cavab olaraq Qoşulmama Hərəkatının Bakı toplantısında sərt tənqid etdiyi Fransanın adını 17 dəfə çəkib. Dövlət başçısı çıxışında bir başqa dövlətin adını mənfi mənada çəkməyib. Bakıda konfransa Fransanın müxtəlif adalardakı koloniyalarının nümayəndələri də iştirak etdilər. Onlar da çıxışlarında Fransanın sərt tənqid ediblər. Bakıda onların iştirakı ilə dəyirmi masa və Fransanın kolonist siyasətinə aid fotosərgi keçirilib. Evin şüşədəndirsə, başqasına daş atma”, - ekspert bildirib.

Xəbər verdiyimiz kimi, may ayında ümumvətəndaş pasportlarına malik Azərbaycan və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri vətəndaşlarının hər iki ölkəyə vizasız gedib 3 ay qala biləcəklərinə dair qanun təsdiqlənib.

Bu, 8 iyul 2023-cü il tarixindən etibarən mümkün olacaq.

Bununla bağlı Azərbaycanın Dubaydakı Baş Konsulluğu məlumat yayıb.

Məlumata görə, ümumvətəndaş pasportlarına malik hər iki ölkənin vətəndaşları qarşılıqlı olaraq digər dövlətin ərazisinə vizasız və rüsumsuz daxil ola və 90 gündən artıq olmayan müddətdə qala bilərlər.

Rusiya ordusu öz döyüş potensialının təxminən yarısını itirib, ölkənin xəritədən silinmə təhlükəsi Kremli son varianta sürükləyir... Kremldə “nüvə düyməsi” masaya gətirilib, hər an qorxunc qərar verilə bilər...

Ukrayna savaşı Rusiya üçün əsl fəlakət mənbəyinə çevrilib. Kreml bu “savaş bataqlığı”nda Rusiyanın “boğulmaq” üzrə olduğunu artıq anlamağa başlayıb. Ancaq Rusiyanın hərbi-siyasi rəhbərliyi bu vəziyyətdən çıxış yolları tapa bilmir. Çünki Kreml Rusiyanın bu savaşdan “hərbi qənimətlər”lə çıxmasında hələ də israrlı davranır və Qərbdən bu məsələdə güzəşt gözləyir.

Ancaq Ukrayna savaşının ssenari müəllifləri Kremlin belə asanlıqla, üstəlik, “hərbi qənimətlər”lə Rusiyanı xilas etməsinə imkan vermək niyyətindən çox-çox uzaqdır. Hətta Kreml Qərbin və Ukraynanın bütün tələb-şərtlətini qəbul etsə belə, Rusiyanın “savaş bataqlığı”nda hələ uzun müddət saxlamaq planlarının mövcudluğu artıq qətiyyən şübhə doğurmur. Və Rusiyanın hazırda düşdüyü durum Ukrayna savaşının ssenari müəlliflərini daha da cəsarətləndirir.

Məsələ ondadır ki, Rusiya iqtisadiyyatı artıq Ukrayna savaşının yükünü çəkməkdə çətinlik çəkir. Rusiya rublu valyuta birjalarında sürətlə ucuzlaşır. Rusiya ordusunun savaş xərcləri isə durmadan artmaqda davam edir. Son məlumatlara görə, Kreml son iki ay ərzində Rusiyanın maliyyə rezervlərini də xərcləməyə başlayıb və ölkənin ehtiyatları 120 milyard dollar azalıb. Və Kreml hazırda dövlət büdcəsində qeyri-hərbi sahələrin maliyyələşdirilməsini məhdudlaşdırmaqla, vəziyyətdən çıxmağa çalışır.

Halbuki, bu, o qədər də ümidverici nəticələr vəd etmir. Hər halda, qeyri-hərbi sahələrdən maliyyə kəsintiləri yaxın gələcəkdə sosial-ictimai böhran təhlükəsi də yaradır. “Vaqner”in silahlı qiyamından sonra mövcud olan vəziyyət Rusiyanın ölkədaxili sosial-ictimai təlatümlərə tab gətirmə imkanlarını da məhdudlaşdırıb. Bu isə o deməkdir ki, Rusiyanın ətrafında dairə daralır. Və Kremlin taleyüklü qərarlar almaq məcburiyyətində qala biləcəyi mərhələ artıq o qədər də uzaqda deyil.

Məsələ ondadır ki, Kreml Rusiya ordusunun hərbi ehtiyaclarını da ödəməkdə çətinlik çəkir. Son məlumatlara görə, Rusiya ordusu Ukrayna savaşının başlanmasından indiyə qədər öz hərbi texnika arsenalının böyük bir hissəsindən məhrum olub. Rusiyanın yalnız 2500-dən çox tank itirdiyini nəzərə aldıqda, vəziyyətin katostrafik olduğu qətiyyən şübhə doğurmur. Çünki Rusiya bir il ərzində cəmisi 200 tank istehsal etmək imkanındadır. Bu hesabla, Kremlin yalnız itirilmiş tankları yeniləri ilə əvəz etməsi üçün təxminən 10 il vaxt lazımdır.

Ona görə də, Qərb hərbi ekspertləri əmindirlər ki, Rusiya ordusu savaşdan öncəki döyüş qabiliyyətlərinin yarısından çoxunu artıq itirib. Savaşın bir qədər də uzanması Kremli əlacsız duruma sala bilər. Halbuki, elə indidən Rusiya ordusunun aciz vəziyyətə düşməkdə olduğu da müşahidə edilir.

Rusiya ordusunun strateji əhəmiyyət daşıyan Baxmut şəhərindən tədricən geri çəkilməsi barədə məlumatlarsa, Kremlin məğlubiyyəti qəbul etmək məcburiyyətində qalacağı vaxtın sürətlə yaxınlaşdığını göstərir. Və artıq heç kimdə şübhə yoxdur ki, bundan sonra yalnız müdafiə taktikasına məhkum olan Rusiya ordusundan əkshücum həmləsi gözləmək sadəlövhlük olardı.

Əslində, Rusiya ordusunun indiki zəifləmiş durumu onun Ukrayna savaşında məğlubiyyətini yaxınlaşdırsa da, bunun təhlükəli nəticələri də ola bilər. Belə ki, Kreml Ukrayna savaşında məğlubiyyət variantı üzərində qətiyyən düşünmür. Əksinə, Rusiya siyasi dairələri məğlubiyyətin ölkənin parçalanaraq, dağılmasına yol aça biləcəyini düşünürlər. Və bunun qarşısını almaq üçün bütün variantlardan istifadə ediləcəyini vurğulayırlar.

Hazırda bütün dünya üşün ən təhlükəli olan məqam da məhz bununla birbaşa bağlıdır. Hələ bir müddət öncə Kreml ABŞ və Qərbə xəbərdarlıq etmişdi ki, Ukraynaya hərbi dəstəyi dərhal dayandırsın. Əks halda, bu, ABŞ və Qərbin özünə qarşı əsl fəlakətin başlanğıcı da ola bilər. Kreml bu təhdidlərini nüvə dövlətinin adi savaşlarda məğlubiyyətinin mümkün olmaması ilə izah etmişdi. Və dolayısı ilə Rusiyanın rəqiblərini nüvə savaşı ilə hədələmişdi.

Bəzi məlumatlara görə, “Vaqner”in hərbi qiyaməndan sonra Kremldə təşviş qarışıq aqressiv əhval-ruhiyyə hökm sürür. Rusiya siyasi dairələri hesab edirlər ki, əgər, Ukrayna savaşında məğlubiyyət qaçılmaz olarsa, nüvə silahından istifadə etməkdən başqa çarə qalmayacaq. Və bu dəhşətli savaş modelinə isə elə indidən hazırlaşmaq vacibdir.

Maraqlıdır ki, Kreml nüvə savaşına hazırlıq prosesinə artıq başlamış kimi görünür. Belə ki, prezident Vladimir Putinin göstərişi ilə Rusiyanın qərb bölgələrindəki bütün nüvə sığınacaqlarının hazır vəziyyətə gətirilməsinə start verilib. Eyni zamanda, Rusiya öz nüvə potensialının bir hissəsini Avropa ölkələrinə daha yaxın olan Belarusa yerləşdirib. Və bu, yaxın gələcəkdə nüvə düyməsinə basılma ehtimalını artırır.

Digər tərəfdən, Kreml Ukraynanı Zaparojye Atom Elektrik Stansiyasını partlatmağa hazırlaşmaqda da suçlayır. Üstəlik, Rusiya ordusunun həmin AES-in ərazisini sürətlə tərk etməyə başladığı barədə də məlumatlar yayılır. Hesab olunur ki, bütün bunlar AES-ə zərbə endirilməsi barədə planın hazır olmasının ilkin əlaməti sayılmalıdır.

Adətən, Kreml Ukraynanı hansısa hərbi cinayətdə ittiham edirsə, bu, mütləq baş verir. Ancaq sonradan məlum olur ki, Kreml Ukraynanı ittiham etsə də, hadisə Rusiya tərəfindən törədilib. Ukraynada SES-in vurulmasından öncə də, Kreml rəsmi Kiyevi ittiham edirdi. Və sonradan bu qorxunc addımın Rusiya ordusu tərəfindən atıldığı barədə sübutlar yayıldı.

İndi də AES-ə qarşı eyni hadisələr təkrarlanmağa başlayıb. Ehtimal olunur ki, Kreml ABŞ və Qərbi ciddi şəkildə qorxutmaq üçün əvvəlcə məhz AES-də partlayış törədə bilər. Çünki AES-də partlayış nüvə savaşının məhdud çərçivədə sınaqdan çıxarılması anlamı daşıyacaq. Yalnız bundan sonra da əgər, ABŞ və Qərb Rusiyaya qarşı hərbi qarşıdurmanı davam etdirərsə, Kremlin Avropa ölkələrinə real nüvə zərbəsi endirəcəyi güman olunur.

Göründüyü kimi, dünya olduqca real nüvə təhdidi ilə üzləşib. Ukrayna rəsmi dairələri də əmindirlər ki, Kreml ən yaxın günlərdə AES-ə zərbə endirəcək və bölgəyə qonşu ölkələr də daxil olmaqla, böyük bir ərazi radiaktiv məkana çevriləcək. Və bu baxımdan, dünyanın hər an nüvə savaşına məruz qalma ehtimalı hazırda tamamilə inandırıcı görünür.

Elçin XALİDBƏYLİ,

Siyasi ekspert,

“Yeni Müsavat” Media Qrupu

Hindistanın ev sahibliyi ilə videkonfrans vasitəsilə keçirilən Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) sayca 23-cü sammitində İran təşkilata tamhüquqlu üzv qəbul edildi. Növbədə Belarusdur. Hindistanın baş naziri Narendra Modi videokonfransa ev sahibliyi etdiyindən ilk çıxışı o edib. Narendra Modi Dehlinin Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatını böyük ailə kimi qiymətləndirdiyini deyib: “Təşkilatın sütununu təhlükəsizlik, istisadi inkişaf, birlik, ərazi bütövlüyünə hörmət və ətraf mühitin qorunması təşkil edir”. Hindistanın baş naziri Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatını Avrasiya bölgəsinin inkişafı və sabitliyi üçün vacib qurum adlandırıb.
Əslində Narendra Modinin söylədiklərinin Rusiyaya aidiyyatı olmamalıdır. Çünki Rusiya Modinin “ərazi bütövlüyünə hörmət” prinsipini Ukraynaya qarşı işğalçı müharibəyə başlamaqla kobud şəkildə pozub. Rusiya prezidenti Vladimir Putin çıxışında Ukraynada apardığı işğalçı müharibəni əsaslandırmağa çalışıb. Putinin məntiqincə, Rusiya hücuma keçməsəydi guya Ukrayna xarici güclərin səyləri ilə “anti-Rusiya” dövlətinə çevriləcəkdi. “Bütün bunlar Rusiyanın təhlükəsizliyini təhlükə altına almaq və inkişafına mane olmaq üçün edilir” deyən Kreml sahibi ölkəsinin xarici təzyiqlərə, sanksiyalara və təxribatlara inamla müqavimət göstərdiyini bildirib.
Vladimir Putin Qərblə mübarizədə Çin xatırlatmağı da unutmayıb: “Soyuq müharibə” bitdiyi dövrdən bu yana Rusiya və Çin Qərblə ən sərt mübarizə dövrünə qədəm qoyublar”. Putin bununla demək istəyib ki, Rusiya anti-Qərb siyasətində tək deyil, yanında dostu Çind də yer alıb. Halbuki, Pekin Kremldən fərqli olaraq Qərblə münasibətlərini normallaşdırmağa çalışır, sadəcə, bu hələ ki, alınmır. Çünki Çinin bölgədə qonşularına qarşı yürütdüyü siyasət və Tayvanın ələ keçirilməsi iddiası buna imkan vermir. Çin lideri Tsi Cinpin Avrasiya bölgəsi üçün təhlükələr və çağırışlar barədə danışarkən, çıxışının heç bir yerində Qərbin adını çəkməyib.
Vladimir Putin çıxışında eyni zamanda Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatını tərifləyib: “Konstruktiv əsaslar üzərində qurulan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı beynəlxalq münasibətlərdə getdikcə daha mühüm rol oynayır, sülhün və sabitliyin qorunmasına, üzv dövlətlərin davamlı iqtisadi artımının təmin edilməsinə və xalqlar arasında əlaqələrin möhkəmlənməsinə real töhfələr verir”. Putin buna misal olaraq ötən il Rusiyanın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv ölkələrlə ticarəti 37 faiz artaraq rekord həddə - 263 milyard dollara çatdırıb.
Bu arada, “Financial Time” dərgisində yayımlanan məqalədə Tsi Cinpinin rusiyalı həmkarı Vladimir Putini nüvə silahından istifadə etməmək barədə xəbərdarlığını onun diqqətinə çatdırdığı bildirilib. Bu mövzu Çin liderinin bu ilin mart ayında Moskvaya səfəri zamanı müzakirə olunub. Putin Pekinlə əməkdaşlığa xüsusi əhəmiyyət versə də, çinli dostunun xəbərdarlığını qulaqardına vurub. Çünki Putin Cinpini ölkəsinə yol saldıqdan sonra o və digər rusiyalı rəsmilər yenə nüvə silahından istifadə barədə fikirlər söyləməyə davam ediblər.
Moskva və Pekin İranın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına üzvlüyünə xüsusi əhəmiyyət verirlər. Rusiya və Çin sıralarına yeni anti-Qərb dövlətini daxil ediblər. Rusiya və Çin İranı həm də “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinin vacib dövləti kimi qiymətləndirirlər. İranın Rusiya və Çinin siyasi və iqtisadi dəstəyinə ehtiyacı var. Bu dəstək olmadan İran Qərbin təzyiqləri qarşısında təkbaşına tab gətirə bilməz. Ona görə də Moskva və Pekin İrandakı rejimin ayaqda qalması üçün əllərindən gələni edəcəklər.
Azərbaycan və Ermənistan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatında dialoq tərəftarları statusuna malikdirlər. Bu Azərbaycanla Ermənistanın yaxın illərdə təşkilata üzvlüyü anlamına gəlmir. Azərbaycan və Ermənistandan əvvəl təşkilata üzv olmaq istəyən xeyli dövlət var. Ancaq həm Azərbaycan, həm də Ermənistan təşkilatın artan gücünü diqqətə alırlar. Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv dövlətlərin toplam əhali sayı 3.4 milyarddır. Dünyanın 20 faizi təşkilata üzv dövlətlərin ərazisinə aiddir. Təşkilata üzv dövlətlərdən üçü - Rusiya, Çin və Hindistan nüvə silahına malikdir. Azərbaycan və Ermənistan təşkilatda yer alan dövlətlərlə əsasən ticarət əlaqələrini genişləndirmək və nəqliyyat dəhlizlərində yer almaq istəyirlər. Azərbaycanın əsas hədəfi Çinin “bir kəmər, bir yol” layihəsi çərçivəsində rolunu artırmaqdır. Ancaq Çin hələ ki, Azərbaycanın nəqliyyat imkanlarından ümid edilən səviyyədə istifadə etmir. Azərbaycan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində də Çinlə dialoqu genişləndirməyə ümid edir.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Elxan Şahinoğlu

Aİ "Rosselxozbank"a taxıl sazişini uzatmaq naminə taxıl ixracı ilə bağlı əməliyyatları həll etmək üçün SWIFT ödəniş sisteminə qoşulacaq törəmə müəssisə yaratmağa icazə verməyi nəzərdən keçirir.
Ukrayna taxılının dünya bazarlarına tədarükü üçün bütün həll yollarını nəzərdən keçirməyə hazırıq. Bu barədə Avropa Komissiyası məlumat yayıb.
Bir gün əvvəl "Financial Times" mənbələrə istinadən xəbər verir ki, Aİ "Rosselxozbank"a taxıl sazişini uzatmaq naminə taxıl ixracı ilə bağlı əməliyyatları həll etmək üçün SWIFT ödəniş sisteminə qoşulacaq törəmə müəssisə yaratmağa icazə verməyi nəzərdən keçirir.
"Biz Ukrayna taxılının dünya bazarlarına və istehlakçılara çatmasını istəyirik, bu baxımdan biz bütün tərəfləri Qara Dəniz Taxıl Təşəbbüsünün müddətini uzatmağa çağırırıq. Biz taxıl sazişinin uzadılmasına töhfə verə biləcək bütün qərarların nəzərdən keçirilməsinə açığıq". Bu barədə Avropa İttifaqının xarici siyasət xidmətinin rəsmi nümayəndəsi Piter Stano Brüsseldə keçirilən brifinqdə müvafiq sualı cavablandırarkən bildirib.
Eyni zamanda, o, belə bir qərarla bağlı AK-də davam edən məsləhətləşmələri şərh etməkdən imtina edib. "Sanksiyalarla bağlı bütün müzakirələr, o cümlədən onların tətbiqi, ləğvi və ya dəyişdirilməsi məxfi xarakter daşıyır, biz onları şərh etmirik", - deyə xarici xidmətin nümayəndəsi bildirib. Bununla belə, o, Aİ-nin hərbi əməliyyatlar aparmaq üçün "Rusiyanın imkanlarını mümkün qədər azaltmaq" istiqamətində fəaliyyətini davam etdirəcəyini vurğulayıb.
2022-ci il iyulun 22-də Rusiya, Türkiyə, Ukrayna və BMT nümayəndələri tərəfindən imzalanan Qara Dəniz Təşəbbüsü Odessa da daxil olmaqla üç limandan Qara dəniz vasitəsilə Ukrayna taxılının və ərzaq məhsullarının, eləcə də gübrələrin ixracını nəzərdə tutur. Gəmilərin hərəkətinin koordinasiyası İstanbuldakı Birgə Koordinasiya Mərkəzi tərəfindən həyata keçirilir. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin qeyd edib ki, Qərb Ukrayna taxılının böyük hissəsini Afrikadakı ehtiyacı olan ölkələrə deyil, öz dövlətlərinə ixrac edir.
Taxıl təşəbbüsü paket sazişinin tərkib hissəsidir. İkinci hissə - üç il müddətinə nəzərdə tutulmuş Rusiya-BMT memorandumu - Rusiyanın ərzaq və gübrə ixracının bərpasını nəzərdə tutur. Əsas vəzifələr arasında "Rosselxozbank"-ın Swift-ə yenidən qoşulması, kənd təsərrüfatı texnikası, ehtiyat hissələrinin tədarükünün bərpasıdır. Moskvada qeyd edirlər ki, paket sazişinin bu hissəsi hələ də həyata keçirilməyib. Rusiya Federasiyası Prezidentinin mətbuat katibi Dmitri Peskov iyunun 21-də bildirib ki, taxıl sazişinin uzadılması üçün heç bir ilkin şərt yoxdur, çünki Rusiya qarşısında öhdəliklər yerinə yetirilmir.
Sputnik