 |
|
|
Paşinyan Laçın postuna hücum əmrini buna görə verib - DETALLAR
Ermənistanın Laçın postunda təxribat hücumu təkzibedilməz faktlarla sübut olunub. Artıq ermənilər də bunu təkzib edə bilmir, müxalifət isə bu təxribata görə Nikol Paşinyan hakimiyyətini ittiham edir.
Qarabağdakı ermənilər isə Ermənistan hakimiyyətinin bu təxribatı Azərbaycana fürsət vermək üçün törətdiyini iddia edirlər.
“Hraparak” nəşri Qarabağdakı separatçılara istinadən yazır ki, Ermənistan hakimiyyəti təxribatı qəsdən törədib.
“Məqsəd vəziyyəti gərginləşdirmək və Azərbaycanın Qarabağa nəzarəti təmin etməyini legitimləşdirməkdir. Nəticədə sərhəd-keçid məntəqəsi bağlandı və proses bu istiqamətdə gedir”, - Qarabağdakı ermənilər qeyd edirlər. \\Publika.az
Bu gün Ermənistan hərbçilərinin “Laçın” postunda sərhədçimizi yaralaması da daxil olmaqla, müxtəlif istiqamətlərdə təxribatları ABŞ-ın İrəvandakı səfirliyinin dünənki çağırışını gündəmə gətirib.
Ötən gün səhər saatlarında ABŞ-ın Ermənistandakı səfirliyi diplomatik korpusun əməkdaşlarına və onların ailə üzvlərinə Azərbaycanla həmsərhəd rayonlara hər hansı qeyri-vacib səfərləri qadağan etmişdi.
Səfərlərin qadağan olunduğu yerlər isə Ermənistanın Tavuş, Göyçə, Cermuk və Zəngəzur vilayətləridir.
Politoloq Elxan Şahinoğlu qeyd edib ki, bu, Vaşinqtonun Ermənistan ordusunun təxribatı haqqında əvvəlcədən məlumatlı olduğunu təsdiqləyir:
“ABŞ İkinci Qarabağ müharibəsinin başlanmasından bir neçə gün əvvəl də vətəndaşlarına oxşar xəbərdaqlıq etmişdi. ABŞ kəşfiyyatı dünyanın hər yerində olduğu kimi Cənubi Qafqazda da fəaldır, təsadüfi deyil ki, ABŞ-ın keçmiş SSRİ məkanında ən böyük səfirliyi Ermənistandadır”.
Ermənistanın hərbi təxribatlara görə məsuliyyəti riyakarcasına Azərbaycanın üzərinə atması və Qarabağ bölgəsinə beynəlxalq missiya göndərilməsi təklifi bu ölkənin beynəlxalq öhdəliklərinə önəm vermədiyini bir daha nümayiş etdirir. Ermənistanın həm işğal dövründə, həm də sülh danışıqları prosesinə maneçilik törətmək məqsədilə Azərbaycana qarşı hərbi-siyasi təxribatlar törətməsi hər kəsə məlumdur. Məhz bu təxribatçı addımlar nəticəsində 30 ilə yaxın müddətdə Azərbaycanın beynəlxalq tanınmış ərazilərinin işğalına son qoyulması istiqamətində diplomatik səylər uğursuzluğa düçar oldu. Hazırda Ermənistan tərəfinin postmünaqişə dövründə ərazilərimizdən erməni silahlı qüvvələrini tam olaraq çıxarmayaraq öhdəliyini icra etməməsi Azərbaycanın təhlükəsizliyi üçün əsas təhdid mənbəyidir. Azərbaycan ərazisində mövcud olan qüvvələrin Ermənistana məxsusluğunun danılması Ermənistanın faktları necə saxtalaşdırdığının göstəricisidir. Sərhədyanı bölgədə törədilən təxribatlarla yanaşı, ərazimizdə mövcud olan qanunsuz birləşmələr Azərbaycanın yenidənqurma işlərinə maneədir. O baxımdan bütün erməni silahlı birləşmələr Azərbaycan ərazisindən dərhal çıxarılmalıdır.
TEREF.AZ-ın məlumatına görə, Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyasının sədri Arzuxan Əlizadə "Sherg.az"a açıqlamasında bildirib ki, Ermənistanın bölgədə sabitliyin əldə olunmasında heç bir marağı, istəyi yoxdur. Partiya rəhbərinin sözlərinə görə, bunun əsas səbəbi Ermənistanın kənardan idarə olunması, müstəqil dövlət ola bilməməsidir: "Ermənistan Rusiya ilə yanaşı, Qərbin də təlimatlarını icra edir. Erməni tərəfini təxribata sövq etməklə öz məqsədlərini reallaşdırmağa səy göstərirlər. Rəsmi İrəvanın açıqlamalarından da görünür ki, Ermənistanın da niyyəti Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinə "beynəlxalq missiya" adı ilə xarici gücləri yerləşdirməkdir. Şübhəsiz, bunda da məqsəd prosesi mümkün qədər uzatmaq, ermənilər üçün münbit şəraitin yetişməsinə zəmin hazırlamaqdır. Çünki sülhlə bağlı şərtləri qalib Azərbaycan diktə edir. Ermənistan indiki halda öz hədəflərinə çata bilməyəcəyini yaxşı anlayır. Müəyyən qədər Qərbin, eləcə də ara-sıra Rusiyanın istəklərini dilə gətirməklə əslində öz niyyətlərini pərdə arxasına keçirməyə çalışırlar. Bölgədə, eləcə də Qarabağda hansısa problemin olmaması, gərginliyin tamamilə aradan qalxması üçün Ermənistan üçtərəfli bəyanatın bəndlərinə qeyd-şərtsiz əməl etməlidir. Qanunsuz silahsız birləşmələr torpaqlarımızdan dərhal çıxmalıdır. Sərhədlərin demarkasiya və delimitasiyası prosesi sürətlənməli, kommunikasiya xətləri reallaşmalıdır".
A.Əlizadə diqqətə çatdırıb ki, üzərinə vasitəçilik missiyasını götürən Rusiya, həmçinin Fransa kimi Qərb ölkələri də Cənubi Qafqazda sülh və sabitlikdə maraqlı deyil: "Əksinə, gərginliyin qalmasını istəyirlər. Gərginliyin davam etməsi sayəsində regiondakı siyasi-iqtisadi maraqlarını qoruya biləcəklərini düşünürlər. Bunun üçün də hər zaman olduğu kimi yenə də Ermənistandan alət kimi istifadə edirlər. Qarabağa "beynəlxalq missiya" göndərilməsi təklifi də bu məqsədlə gündəmə gətirilir. Şübhəsiz, rəsmi Bakının icazəsi, razılığı olmadan Qarabağa heç bir xarici ölkənin nümayəndələri, ordusu yerləşə bilməz. Sadəcə rus sülhməramlılarına müvəqqəti olaraq icazə verilib. Onlar da vaxt başa çatdıqda torpaqlarımızı tərk edəcəklər".
Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi (BQXK) Laçında sərhəd-buraxılış məntəqəsindən keçməklə Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti nəzarətində olan Azərbaycan ərazilərindəki ermənilərə yardım gətirib.
Beynəlxalq təşkilatın Qarabağa humanitar yardım daşıyan nəqliyyat vasitələrinin sözügedən məntəqədən növbəti keçidi ilə bağlı videogörüntülər yayılıb.
Lakin burada bir addım gözdən yayınmır. Belə ki, BQXK öz missiyasının icrasında Qarabağda yaşayan mülki şəxslərin avtomobillərindən istifadə edir. Məhz bu addım onların fəaliyyəti ilə bağlı şübhə yaradır.
Daha ətraflı Baku TV-nin süjetində:
“İlin sonuna qədər Laçın şəhərinə 700 məcburi köçkün ailəsinin köçürülməsi planlaşdırılır”.
Bunu Oxu.Az-a açıqlamasında Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin İşləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədr müavini Fuad Hüseynov deyib.
O qeyd edib ki, bu gün Qaradağ rayonu, Lökbatan qəsəbəsi, “Qobu Park-3” yaşayış massivindən 22 ailənin, 72 məcburi köçkünün köçürülməsi həyata keçirilir:
“Bu gün Ali Baş Komandanın tapşırığına əsasən, Laçın şəhərində yenidən bərpa edilən evlərə növbəti köç karvanı yola düşəcək. Bu mərhələdə 22 məcburi köçkün ailəsinin, 72 nəfərin köçürülməsi planlaşdırılır. İlin sonuna qədər 700 ailə Laçın şəhərinə köçürüləcək. Ümumilikdə isə ilin sonuna qədər 2 min ailənin, 10 min məcburi köçkünün Qarabağ iqtisadi rayonuna köçürülməsi həyata keçiriləcək. Qarabağa köçürülən məcburi köçkünlərin məşğulluq məsələləri aidiyyəti qurumların, özəl təşkilatların birgə fəaliyyəti nəticəsində təmin ediləcək.
Məcburi köçkünlərin məskunlaşdırılması 2030-cu ilə qədər həyata keçiləcək 5 ən iri prioritetlərdən biridir”.
Aytac Qasımova
Laçına növbəti köç başladı - FOTO/VİDEO
Bu gün Laçın şəhərinə növbəti köç başlayıb.
Oxu.Az xəbər verir ki, daha 22 ailə (72 nəfər) doğma yurduna geri dönür.
Köç karvanı saat 07:00-da Qaradağ rayonundakı “Qobu park-3” yaşayış kompleksindən Laçına yola salınıb.
Xatırladaq ki, mayın 27-də Laçın şəhərinə ilk olaraq 20 ailə (97 nəfər) köçürülüb.
Mingəçevir şəhəri M. Füzuli küçəsi ev 6 ünvanında yaşayan sakinlər 12 ildir yaşayış binasının altıda yerləşən və kafe kimi fəaliyyət göstərən obyekt sahiblərindən şikayətçidilər.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, bina sakinləri 12 ildir bu barədə qapısını döymədikləri məmur qapısının qalmadığını deyirlər.
“İndi ona görə mətbuata üz tutmuşuq. Bəlkə problemimiz işıqlansa öz həllini tapar”, - deyə, sakinlər bildirib.
Sakinlərin sözlərinə görə, bu kafenin fəaliyyəti axşam saat 5-6 radələrindən səhər saat 6 radələrinə qədər davam edir: “Bu insanlar bu kafedən ancaq əxlaqsızlıq yuvası kimi istifadə edirlər. Səs-küyləri bina sakinlərini narahat edir”.
Bina sakinlərindən Abbasov Yaşar, Mustafayeva Arzu, Novruzova Şamaxı və digər sakinlər bildirir ki, səhərə qədər yata bilmirlər. Dəfələrlə kafenin sahibinə desələr də heç bir nəticə əldə olunmayıb. Sakinlər aidiyyəti qurumlardan kömək istəyir.
Ətraflı məlumat aşağıdakı videoda:
Rusiya sülhməramlı qüvvələri Azərbaycana 2020-ci ildə güya tərəflər arasında münaqişənin yaranmaması məqsədilə yerləşdirildi. Amma keçən dövr ərzində onların tərəf olduğuna şahid olduq. Sülhməramlı adlandırılan bu qüvvələr sadəcə Qarabağda olan separatçıları qorumaqla məşğul oldular. Onların fəaliyyətləri bu günə qədər bir dəfə də olsun, Azərbaycana qane etmədi... 4 aydan çox davam edən ekoloji aksiyanın nəticəsində ərazidə Azərbaycanın sərhəd məntəqəsi quruldu. Bəs bu gün sülhməramlılar kimə və nəyə lazımdır? Onları müddətləri bitdiyi zaman göndərə biləcəyikmi?
“Rusiya sülhməramlılarının ölkəmizdən, konkret olaraq Qarabağda fəaliyyət müddəti 2025-ci ilin noyabr ayında başa çatır. 2020-ci il ilin 2-ci Qarabağ savaşının sonunu gətirən “3 tərəfli” sazişlə onların 5 il müddətində Qarabağda qalmaları ilə bağlı razılıq əldə olunmuşdu. Artıq 2025-ci ilin noyabr ayında həmin müddət başa çatır. Rusiya sülhməramlılarının Qarabağdan çıxarılması üçün əsas şərtlərdən biri budur ki, tərəflərdən biri yəni ya Azərbaycan, ya da Ermənistan onların çıxarılması tələbini qoyarsa, onlar dərhal yəni Qarabağdan çıxarılacaqlar. Onların Qarabağda qalmaları yeganə onlar hər iki tərəfin ümumi razılığın olmasıdır ki, bu da Azərbaycan tərəfdən baxsaq inandırıcı görünmür”.
TEREF.AZ-ın məlumatına görə, bu barədə Bizimyol.info xəbər portalına “Ağ Partiya” sözçüsü, siyasi şərhçi Cavanşir Abbaslı qeyd edib ki, Rusiya sülhməramlıları Qarabağda olduğu müddət ərzində Azərbaycan tərəfinin qəzəbinə səbəb olan fəaliyyətlər göstərib. Bu günlərdə də bir sıra fəaliyyətləri ilə Azərbaycan tərəfində qıcıq yaradan hallara yol verdilər. Şərhçinin fikrincə görünən odur ki, Rusiya Ermənistana himayədarlıq etdiyi kimi, onlar da Qarabağda erməniləri himayə etməyə davam edəcəklər.
“Gümrüdə rus bazası var. Ən azından Rusiyanın Ermənistan kimi bir forpostu olan ölkə var. Ona görə də onları daim müdafiə edəcəklər. 2025-ci ilin noyabrına qədər Azərbaycan tərəfi elə bir fəaliyyət istiqaməti aparmalıdır ki, onların fəaliyyət müddəti başa çatan zaman Azərbaycan tərəfinin yəni rəsmi Bakının nəsə bir tələbdə bulunmasına ehtiyac qalmasın. Belə olarsa, Rusiya sülhməramlılarının özləri müddətlərinin başa çatmasını və yola salınmaqlarını gözləyəcəklər. Rəsmi Bakı elə bir fəaliyyət qurmalıdır ki, sülhməramlılar noyabrda fəaliyyətlərini başa çatdığını düşünsünlər” deyən Cavanşir Abbaslı hesab edir ki, həmin vaxt sülhməramlıların bölgədə qalması üçün hər hansı cəhdlər olacaq. Çünki Qarabağ münaqişəsində Rusiyanın söz sahibi olmaq səbəblərindən biri də məhz Rusiya sülhməramlılarıdır.
“Təsadüfi deyil ki, “3 tərəfli” bəyanatda Kreml bir növ istəyinə nail olaraq, Rusiya rus sülhməramlılarını Qarabağa yerləşdirə bilmişdi. Bu günkü baxış açısından baxsaq görərik ki, Azərbaycan tərəfi konkret olaraq, Azərbaycanın ali baş komandan səviyyəsində dəfələrlə bəyan edib ki, “rus sülhməramlıları gedəcək””-deyə Cavanşir Abbaslı əlavə edib.
Ermənistana gəldikdə isə, Cavanşir Abbaslı bildirib ki, Ermənistanın ikili siyasət yürütməsi, daha çox Qərbə meyllənməsi ilə bağlı açıqlamalara, fikirlərə və ehtimallara rast gəlinir.
“İstənilən halda vaxtı çatanda Rusiya sülh məramlılarının Qarabağda qalması xahişini edən tərəf məhz Ermənistan olacaq. Çünki bilirlər ki, Rusiya sülhməramlıları Qarabağda onların qarantiyasıdır. Yaratdıqları qondarma rejimin tarixin arxivinə göndərilməməsinin qarantiyasıdır. Bu səbəbdən də, Rusiya sülhməramlılarının Qarabağda qalmasına Ermənistan çox çalışacaq. Əgər bunu istəmirlərsə, o zaman öz ərazilərindəki 102-ci Rusiya hərbi bazasını çıxarmalıdırlar. Rusiyadan tam qopmaq istəyirlərsə, birinci bu addım atılmalıdır. Bu səbəbdən də, Azərbaycan tərəfi Ermənistan tərəfinə heç bir ümid bəsləməməlidir ki, bəsləmir də. Biz öz gücümüzlə, qardaş Türkiyə ilə olan birliyimizlə bu problemi də çözəcəyik”-deyən şərhçi əlavə edib ki, 2025-ci ilin noyabr ayına qədər Qarabağdakı bütün problemlərimiz həll olunacaq.
Azərbaycan və Ermənistan nəqliyyat kommunikasiyalar ilə bağlı bir çox məsələlərdə razılığa gəliblər.
Qeyd edək ki, iyunun 2-də Moskvada Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya baş nazirlərinin müavinləri arasında üçtərəfli görüş keçirilib. Rusiya baş nazirinin müavini Aleksey Overçuk yerli mətbuata açıqlamasında qeyd edib ki, tərəflər Arazdəyən-Culfa-Mehri-Horadiz dəmir yolunun açılması, o cümlədən yüklərin daşınmasında gömrük nəzarətinin tənzimlənməsi ilə bağlı məsələlərdə ümumi razılığa gəliblər.
"Prinsial olaraq mətn yüksək səviyyədə hazırlanıb. İki-üç uyğunsuzluq var ki, onlar üçün əlavə müzakirəyə ehtiyac var. Əsas məqam dəmir yolunun keçəcəyi coğrafi hissədir. Biz bunu elan etdik. Həmçinin, gömrük nəzarətinin necə həyata keçiriləcəyi ilə bağlı razılığa gəldik”, - Overçuk bildirib.
Overçuk, həmçinin bildirib ki, bütün tərəflər regional kommunikasiyaların açılması istiqamətində zəruri və lazımi addımlar atmaqla bağlı qərara gəliblər.
Ümumiyyətlə, Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya baş nazirlərinin müavinləri arasında keçirilən son üçtərəfli görüşdə hansı prinsipal məsələlər müzakirə olunub? Növbəti danışıqlarda avtomobil yolunun çəkilməsi ilə bağlı məsələlərin müzakirəsi gözlənilirmi?
DİA.AZ-ın məlumatına görə, məsələ ilə bağlı politoloq Elşən Manafov Cebhe.info-ya açıqlamasında qeyd edib ki, Azərbaycan, Ermənistan və Rusiyanın dövlət rəsmilərinin son görüşündə müzakirə olunan prinsipal məsələlər birbaşa nəqliyyat kommunikasiyaların layihələşdirilməsi, münasib infrastrukturun qurulması və gömrük məntəqələrinin qurulması ilə bağlı olub:
“Regionda gərginliyin azalması və sabitliyin təmin olunması üçün Azərbaycan-Ermənistan sərhəd ərazilərinin delimitasiya və demarkasiyası olunması ilə bərabər, hər iki dövlət arasında nəqliyyat kommunikasiyaların açılması da vacibdir. Bu istiqamətində addımların atılması xalqlararası qarşılıqlı etimadın yaranmasına müsbət təsir göstərəcək.
Üç dövlətin rəsmilərinin son görüşündə dəmiryol xəttinin çəkilməsi və bu dəmir yolu ətrafında infrastrukturun qurulması, eləcə də buna mane ola biləcək problemlərin aradan qalxması ilə bağlı məsələlər ətrafında müzakirələr aparılıb. Artıq tərəflər bu məsələdə ümumi razılığa da gəliblər. Tərəflər arasında keçirilən görüşlərdə təkcə dəmir yolu yox, həmçinin avtombil marşrut yolu da ehtiva olunur. Ümumiyyətlə, nəzərə almaq lazımdır ki, bütün hallarda hər iki marşrut yolu məlum Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə həyata keçəcək.
İndiyə qədər Azərbaycandan Naxçıvana gedən yol İran ərazisindən keçirdi. Zəngəzur dəhlizinin reallaşacağı təqdirdə Azərbaycan vətəndaşları Naxçıvana getmək üçün İranın quru yollarından istifadə etməyə ehtiyac duymayacaqlar. Bura tranzit daşımaları da daxildir. Məhz bu səbəblərə görə, Tehran Zəngəzur dəhlizinin açılmasına qarşı çıxır və buna hər vəchlə mane olmağa çalışır. İran öz maddi vəsaitlərinin itirilməsindən narahatdır”.
Ekspert əlavə edib ki, Rusiya, Türkiyə, Çin və Mərkəzi Asiyanın ölkələri Zəngəzur dəhlizinin açılmasında maraqlıdır:
“Belə olan halda İran hakimiyyətinin dəhliz ilə bağlı mövqeyini yenidən nəzərdən keçirməyə ehtiyacı var”.
Politoloqun fikrincə, Ermənistan ərazisində Azərbaycanın qərb bölgələri ilə Naxçıvanı birləşdirən nəqliyyat kommunikasiyaların təhlükəsizliyinə yalnız Rusiya zəmanət verə bilər.
“Azərbaycan və Ermənistan arasında sərhədlər delimitasiya olunmayana qədər nəqliyyat kommunikasiyalarının təhlükəsizliyinin təminatında ciddi problemlər yaranacaq. Həmin kommunikasiyaların təhlükəsizliyinə ancaq Rusiya cavabdehlik daşıya bilər. Əlbəttə, ABŞ və Avropa İttifaqının təzyiqi ilə Ermənistan kommunikasiyaların təhlükəsizliyinin təminatında beynəlxalq güclərin təmsil olunmasını istəyir.
Lakin Ermənistanın da imzaladığı üçtərəfli noyabr bəyanatında qeyd olunur ki, kommunikasiya xətlərinə məhz Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin sərhəd qoşunları nəzarət edəcək. Ermənistan üçtərəfli Bəyanatın pozulmasına çalışır. Ancaq onu da nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan və Türkiyə Ermənistan ərazisindən keçən kommunikasiya xətlərinin erməni sərhədçilərinin nəzarətinə verilməsinə imkan verməyəcək.
44 günlük Vətən müharibəsində ordumuz ona görə mübarizə aparmayıb ki, Zəngəzur dəhlizi birbaşa Ermənistanın nəzarətinə verilsin. Zəngəzur dəhlizinin təhlükəsizliyinə Rusiya sərhədçilərinin zəmanət verməsi həm Azərbaycan, həm də Ermənistanı qane edə bilər. Bu, yalnız Rusiyanın bölgədəki geosiyasi nüfuzundan narahat olan ABŞ və Avropa İttifaqını qane etmir”.
Azərbaycan tərəfdə gömrük postlarının Rusiyanın nəzarətində olub-olmayacağı ilə bağlı suala E.Manafov bu cür cavab verib:
“Bu məsələdə son qərarı Azərbaycanın dövlət rəhbəri verəcək. Dövlətimiz tərəfindən veriləcək qərar kommunikasiyaların layihələşdirilməsində öz əksini tapacaq”.