“Süleyman Rüstəm küçəsində yerləşən Molokan İbadət Evinin sökülməsi hekayəsinə ölkənin Birinci vitse-vrezidentinin müdaxiləsindən başlayaraq bir neçə ildir ki, Bakıda tarixi binalar sökülmür. Biz artıq cəmiyyətdə tarixi irsimizə diqqətli münasibətə alışmağa başlamışıq. Ancaq acgöz müvəqqəti məmurlar şəhərin mərkəzindəki ləzzətli əraziləri təqib edir, ölkə rəhbərliyinin əhalinin gözündə müsbət imicinə əhəmiyyət vermirlər. Onlar üçün əsas odur ki, vəzifədə olarkən bu gün nəyin bahasına olursa olsun pul qazanasan”.
DİA.AZ yeniavaz.com-a istinadla xəbər verir ki, bunu tanınmış memar Elçin Əliyev bildirib.
O qeyd edib ki, bir necə gün əvvəl Bayılda, Qurban Abbasov küçəsində yerləşən tarixi kitabxana binası (Xalq evi) sökülüb:
“Amma bu gün (22 oktyabr 2023 – red.) daha bir görkəmli memarlıq abidəsinin – Doğum Evinin, elə həmin küçədə yerləşən keçmiş 60 minlik 4 saylı Nümunəvi Mətbəx Fabrikinin sökülməsinə başlayıblar.
Dünya şöhrətli üçmərtəbəli bina 1931-1933-cü illərdə görkəmli Azərbaycan memarları Sadıx Ələkbər oğlu Dadaşov (15.04.1905 – 24.12.1946) və Mikayıl Ələsgər oğlu Useynovun (19.04.1905 – 07.10.1992) layihəsi əsasında tikilmişdir. Dənizə geniş mənzərəsi olan düz dam terrası yayda açıq yemək sahəsi kimi istifadə olunurdu.
Sonralar II Dünya Müharibəsindən sonra binadan doğum evi kimi istifadə olunmağa başlandı. 1920-1930-cu illərin “konstruktivizm” dövrünə aid bina memarlıq abidəsidir və dövlət tərəfindən qorunur (yazı № 3311, səh. 136). Onu necə sökmək olar?!
Zəhmət olmasa cavablandırın, mədəniyyət naziri Adil Kərimli və Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin rəisi Səbinə Hacıyeva, dövlət tərəfindən qorunan binanı necə sökmək olar?! İndiki qanunsuzluğa dərhal son qoyulmalıdır!”

İddialarla bağlı Mədəniyyət Nazirliyinin Mətbuat xidməti məlumat yayıb.
“Səbail rayonunun Qurban Abbasov küçəsi 93 ünvanında yerləşən 3311 inventar nömrəli yerli əhəmiyyətli memarlıq abidəsi olan “Doğum evinin binası”nın söküləcəyi ilə bağlı sosial şəbəkələrdə tirajlanan məlumatlar həqiqəti əks etdirmir.
Tarixi abidəyə Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidmətinin Bakı Regional İdarəsinin əməkdaşları tərəfindən nəzarət olunur.
Tarixi tiklinin damında və yararsız hala düşmüş hissələrində təmir işləri aparılacaq. Hazırda təmir-bərpa işləri üçün hazırlıq görülür.
Aparılacaq təmir-bərpa işlərinin layihəsi də razılaşdırılmaq üçün Dövlət Xidmətinə təqdim olunacaq.
Xatırladaq ki, bina 1930-cu ildə inşa edilmişdir. II Dünya Müharibəsinə qədər şəhər mətbəxi kimi, müharibə zamanı təxliyə hospitalı, 1946-cı ildən Azərbaycan SSR Səhiyyə Nazirliyinin tabeliyinə verilmiş və Nadejda Krupskaya adına 5 nömrəli Doğum Evi kimi fəaliyyət göstərib”, - məlumatda qeyd edilib.

Paytaxtdakı bəzi marketlər alıcılara ƏDV-nin bir hissəsinin qaytarılması üçün tələb olunan kassa qəbzini təqdim etmirlər. Əvəzində alınan məhsulların adı və qiymətləri yazılan sadə qəbz verirlər. Söhbət məhəllələrarası kiçik marketlərdən gedir.

TEREF.AZ xəbər verir ki, bununla bağlı Bizim.Media-ya müraciət edən bir neçə vətəndaş marketlərin yeni nəsil kassa aparat qəbzlərini müştərinin istəyi, tələbindən sonra verdiyini deyiblər.

Onların sözlərinə görə, bəzən kassirlər alıcıdan ƏDV-nin bir hissəsinin qaytarılması üçün lazım olan qəbzi istəyib istəmədiklərini soruşurlar. Əgər müştəri istəyərsə, qəbz ona verilir. Bunun nəylə bağlı olduğu sualına isə satıcılar müəyyən bəhanələr gətirirlər. Gah kassada problem yarandığını, bəzən də ƏDV qəbzlərinin onların zərərinə işlədiyini bildirirlər.

Qanuna görə, müştərinin aldığı məhsulun adı, qiyməti, ümumi məbləği, eləcə də ƏDV-nin miqdarını göstərən qəbz müştərinin istəyindən asılı olmayaraq ona verilməlidir.

Bəs marketlərin belə ikili kassa sistemi ilə işləməsinə səbəb nədir?

Vergi məsələləri üzrə ekspert Anar Bayramov Bizim.Media-ya açıqlamasında bunun qanunazidd olduğunu bildirib:

“Bəzən təcrübədə marketlərdə vətəndaşlara qəbzlər təqdim olunanda qanunvericiliyin tələblərinə riayət olunmadığı halları ilə rastlaşırıq. Belə ki, əvvəlcə marketin özünün daxili proqramı ilə bağlı olan qəbz vətəndaşa aldığı malın adının, qiymətinin doğruluğunu bilsin deyə təqdim olunur. Amma həmin qəbzlər vergi ödəyicisinin, marketin dövriyyəsini göstərmir. Yəni o qəbzi təqdim etməklə dövriyyədən yayınırlar.

Vergi ödəyicisinin borcudur ki, istehlakçıların etdiyi ödənişlərin müqabilində onlara qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş formada qəbz versin. O qəbzi vermək üçün hər bir vergi ödəyicisi öz mağazasında yeni nəsil kassa aparatı quraşdırmalıdır. Həmin qəbzin verilməsi məcburidir. Amma marketin daxili proqram təminatına bağlı olan qəbzlərin verilməsi məcburi deyil.

Bir çox hallarda olur ki, vətəndaşların tələbindən sonra qəbz verilir. Yaxud da satıcı özü müştəridən “ƏDV qəbzi” istəyib-istəmədiyini soruşur. Bu, qanunsuzdur. Alıcı həmin o qəbzi istəsə də, istəməsə də kassir qəbzi mütləq müştəriyə təqdim etməlidir.

Ekspertin fikrincə, bu, mağazaların öz dövriyyəsini gizlətməyə xidmət edir:

“Öz daxili proqramlarına bağlı qəbzi alıcılara təqdim etsələr belə, sonra həmin proqram təminatı öz əllərində olduğu üçün istədikləri rəqəmləri dəyişib, dövriyyələrini gizlədə bilirlər. Yeni nəsil, real vaxt reimində çalışan kassa aparatının qəbzini təqdim edirlərsə, vergi ödəyicisinin dövriyyəsi onlayn rejim qaydasında verginin sistemində görsənir. Orada hər hansı manipulyasiyanın edilməsi imkanları çox məhduddur. Yəni 1-2 dəfə, bəlkə bunu etmək olar. Amma daima bunu etmək mümkün deyil. Çünki vergi orqanı həmin vergi ödəyicisi barədə tədbir görə bilər”.

Ekspert, bundan yayınan mağazaların yüksək məbləğdə cərimə oluna bildiklərini də qeyd edib:

“Ödəniş qəbul edərkən həmin vətəndaşlara mütləq qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada qəbz, kassa qəbzi, mədaxil orderi təqdim edilməlidir. Əgər marketlər bunu etməzlərsə, vergi orqanlarının həyata keçirdiyi vergi nəzarət tədbirləri zamanı həmin marketləri yüksək cərimələr gözləyir.

Hətta olur ki, vergi ödəyicisi nəzarət-kassa aparatının qəbzini vətəndaşa təqdim edir. Amma həmin qəbzdə ancaq bir məhsulun, yəni 20 adda məhsul almısınız, kassa qəbzinin dəyər ifadəsində həmin məbləğ qeyd olunsa da bir məhsulun adı yazılır. Marketdirsə, ərzaq, tikinti malları mağazasıdırsa, tikinti malları yazılır.

Vergi Məcəllləsinin 50.8-ci maddəsində qeyd olunduğu kimi kassa qəbzində mütləq bütün məlumatlar qeyd olunmalıdır. Əgər bütün məlumatlar təfsilatı ilə kassa qəbzində öz əksini tapmazsa, qəbz təqdim olunsa belə həmin vergi ödəyicisini maliyyə sanksiyası gözləyir”

Gəncəyə Ermənistan tərəfindən raket atılmasından üç il keçir. Muxtar Hacıyev küçəsində yaşayan zərərçəkənlərin bəzilərinə hələ də evləri təhvil verilməyib. Raket düşəndə Flora Əlizadənin hər iki evi zərər görüb. Evlərindən biri tikilmək üçün sökülsə də, üç il ərzində tikinti yekunlaşmayıb. Bərpa edilmiş evinin divarında isə sonradan çatlar yaranıb:

“Bu cür dağılmış, zərər görmüş evimizə təmir yazmışdılar. Sonradan komissiya gəldi, baxdı. Dedi ki, bu, təmirlik ev deyil. Ona görə bir dənə əllərində onu əsas tuturlar ki, birinci dəfə sizin evə təmir yazılıb deyə, əşyalara pul verməyəcəyik.”

Gəncə sakini Rübabə Cəfərova deyir ki, raket düşərkən üç evi zərər çəkib. Dövlətin təkcə bir evinin tikintisini yekunlaşdırdığını bildirir.

Ancaq digər ikisinin tikintisi başladılmayıb, hər iki mənzilin əşya pulu ona kompensasiya şəklində ödənilməyib:

“Bizim ev raket düşən evdən 30 metr aralıdadır. 15 metr də oğlumun evi. FHN Bakıdan gəldi, evə qəzalı statusu verdilər. Qəzalı statusunu ortadan götürdülər o pulu yeməkdən ötrü. Axırda bizə FHN-dən yenidən məktub gəldi və biz bildik ki, evimiz qəzalıdır.”

2020-ci ildə Azərbaycan və Ermənistan arasındakı müharibədə Gəncəyə beş dəfə raket atılıb. Rəsmi rəqəmlərə görə, 26 nəfər həlak olub. 3900-dən çox yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinə ziyan dəyib. Prezident İlham Əliyev sərəncam imzalayaraq zərərin tezliklə aradan qaldırılmasını bildirib.

Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsindən Meydan TV-yə bildirilib ki, hər iki zərərçəkənin mənzillərinə qəzalı statusu verilib. Cəfərovanın mənzillərindən birində tikinti yekunlaşıb, digərində yarımçıq saxlanılıb. Flora Əlizadənin isə ziyan dəymiş iki mənzilindən birinin inşa işləri başladılıb, ancaq o da yarımçıq qalıb. Komitədən bildirilib ki, tikintinin yarımçıq qalmasına səbəb ailələrin dəymiş ziiyanı kompensasiya şəklində tələb etməsidir.

Razılıq əldə olunsa, ödəniş həyata keçiriləcək.

Flora Əlizadə deyir ki, hökumət onun məzilinin kvadratına 400 manat təklif edir. Bu pulla isə yenidən ev tikmək yetərli deyil. Onların tələbi dövlətin bərpa etdiyi evlərini söküb təzədən tikməsidir. Buna isə əlavə resurs ayrılacağı bəlli deyil.Gəncəyə Ermənistan tərəfindən raket atılmasından üç il keçir. Muxtar Hacıyev küçəsində yaşayan zərərçəkənlərin bəzilərinə hələ də evləri təhvil verilməyib. Raket düşəndə Flora Əlizadənin hər iki evi zərər görüb. Evlərindən biri tikilmək üçün sökülsə də, üç il ərzində tikinti yekunlaşmayıb. Bərpa edilmiş evinin divarında isə sonradan çatlar yaranıb:

“Bu cür dağılmış, zərər görmüş evimizə təmir yazmışdılar. Sonradan komissiya gəldi, baxdı. Dedi ki, bu, təmirlik ev deyil. Ona görə bir dənə əllərində onu əsas tuturlar ki, birinci dəfə sizin evə təmir yazılıb deyə, əşyalara pul verməyəcəyik.”

Gəncə sakini Rübabə Cəfərova deyir ki, raket düşərkən üç evi zərər çəkib. Dövlətin təkcə bir evinin tikintisini yekunlaşdırdığını bildirir.

Ancaq digər ikisinin tikintisi başladılmayıb, hər iki mənzilin əşya pulu ona kompensasiya şəklində ödənilməyib:

“Bizim ev raket düşən evdən 30 metr aralıdadır. 15 metr də oğlumun evi. FHN Bakıdan gəldi, evə qəzalı statusu verdilər. Qəzalı statusunu ortadan götürdülər o pulu yeməkdən ötrü. Axırda bizə FHN-dən yenidən məktub gəldi və biz bildik ki, evimiz qəzalıdır.”

2020-ci ildə Azərbaycan və Ermənistan arasındakı müharibədə Gəncəyə beş dəfə raket atılıb. Rəsmi rəqəmlərə görə, 26 nəfər həlak olub. 3900-dən çox yaşayış və qeyri-yaşayış sahələrinə ziyan dəyib. Prezident İlham Əliyev sərəncam imzalayaraq zərərin tezliklə aradan qaldırılmasını bildirib.

Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsindən Meydan TV-yə bildirilib ki, hər iki zərərçəkənin mənzillərinə qəzalı statusu verilib. Cəfərovanın mənzillərindən birində tikinti yekunlaşıb, digərində yarımçıq saxlanılıb. Flora Əlizadənin isə ziyan dəymiş iki mənzilindən birinin inşa işləri başladılıb, ancaq o da yarımçıq qalıb. Komitədən bildirilib ki, tikintinin yarımçıq qalmasına səbəb ailələrin dəymiş ziiyanı kompensasiya şəklində tələb etməsidir.

Razılıq əldə olunsa, ödəniş həyata keçiriləcək.

Flora Əlizadə deyir ki, hökumət onun məzilinin kvadratına 400 manat təklif edir. Bu pulla isə yenidən ev tikmək yetərli deyil. Onların tələbi dövlətin bərpa etdiyi evlərini söküb təzədən tikməsidir. Buna isə əlavə resurs ayrılacağı bəlli deyil. //meydanTV//