Alimlər dünyanın ən kiçik kvant kompüterini kəşf ediblər.

TEREF “Physical Review Applied” jurnalına istinadla xəbər verir ki, bu, masaüstü fərdi kompüter ölçüsündədir və otaq temperaturunda işləyə bilir.
Cihaz yalnız halqavari optik lifə daxil edilmiş foton və ya işıq hissəcikləri ilə işləyir. Kompüter həmçinin 15 = 5 x 3 kimi riyazi əməliyyatları yerinə yetirə bilir.

IBM-in 1000 kubitlik “Condor” çipi də daxil olmaqla bir çox kvant kompüterləri və prosessorları superkeçirici kubitlərdən istifadə etməklə qurulur. Lakin kvant mexanikasının qanunlarından faydalanmaq və bir kubitin eyni vaxtda bir neçə vəziyyətdə mövcud olmasına imkan verən kvant superpozisiyasından istifadə edərək hesablamalar aparmaq üçün onlar mütləq sıfıra yaxın soyudulmalıdır. Bu, adətən ən azı bir otaq sahəsini tutan mürəkkəb avadanlıq tələb edir.

Ancaq alimlərin kəşf etdiyi bu yeni kompüter otaq temperaturunda hesablamalar apara bilir. Onun soyudulmasına ehtiyac olmadığı üçün adi masaüstü kompüter ölçüsündədir.

Yeni kompüter məlumatı tək bir fotonun dalğa paketində 32 zaman hüceyrəsi və ya ölçüsündə saxlayır. Bu isə bir kubitdən əldə edilən hesablama ölçülərinin sayına görə dünya rekordudur.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi Tayvanın Tsinxua Universitetinin kvant optikası professoru Çu Çi Sundur.

© Yeniavaz.com

Bir neçə il öncə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi Avtomatlaşdırılmış Qida Təhlükəsizliyi İnformasiya Sistemi – AQTİS (e-afsa.gov.az) formalaşdırıb. Faydalı bir resursdur, bir xeyli inteqrasiyalar da olunub.
Qida sahəsində fəaliyyət göstərən sahibkarlar bu resursdan aktiv istifadə edirlər, idxal olunan yeyinti məhsullarına, qablaşdırma materiallarına, qida ilə təmasda olan məhsullara qida təhlükəsizliyi sertifikatının verilməsi, idxal üçün rəy verilməsi bunun vasitəsilə həyata keçirilir.
Yəni sahibkarlar buradakı şəxsi kabinetlə Agentliklə olan münasibətlərini tənzimləyir, müraciətlərini edir və bu müraciətlərə elektron olaraq cavab ala bilirdilər.
Ona görə keçmiş zamanda yazıram ki, artıq neçə gündür ki, bu faydalı resurs işləmir. Neçə gündür ki, sistemə daxil olmaq mümkün deyil.
Özüm də bir neçə dəfə cəhd etdim ki, Digital login-lə sistemə daxil olum.
Lakin dərhal hiss olunur ki, sistemdə problem var .
Xatırlayıram ki, ötən il bu resursun təkmilləşdirilməsi, yeni modulların daxil edilməsilə bağlı tender də keçirilib.
Düşünmək olar ki, AQTİS-də yaranan problem məhz sistemdəki yeniləmələrlə bağlı olub.
Maraqlıdır ki, dövlətə məxsus resurslar bəzən günlərlə işləmir. Amma bunun bir nəzarəti, açıqlamaları olmur. AQTA-da bununla bağlı açıqlama verməyib.
Güman ki, İRİA-nın da heç bundan xəbəri yoxdur.
Ümid edirəm tezliklə bu dövlət resursu fəaliyyətini bərpa edəcək.
#
AQTA rəhbərliyi yazılanlara reaksiya verdi, mənimlə də əlaqə saxladılar və sistemin işlədiyini bildirdilər. Yenidən sistemə daxil olub test etdim. Bu dəfə AQTİS-sə uğurla daxil olmaq mümkün oldu. Sistem əvvəlkindən fərqli olaraq normal çalışırdı.
AQTİS-ə nəzarət edənlər sistemi audit edərək LOG fayllar vasitəsilə 10 gün ərzində sistemə olan müraciətləri də təhlil edə bilərlər .
Dərhal reaksiya verdiklərinə, sistemi tez bərpa etdiklərinə görə qurumun rəhbərliyinə təşəkkürlər.
P.S. Bəzi sahibkarlar isə AQTİS tərəfindən onlara müxtəlif borcların yaranması ilə bağlı mesajlar göndərildiyini bildirib.
Əgər belə faktlar təsdiqlənərsə onda sistemə kənar müdaxilənin, kiber hücumun olmasını araşdırmaq da doğru olardı.
Osman Gunduz
TEREF

ABŞ-dan dünya nəhənglərinə növbəti mat: “Dəmir at” və “səssiz ölüm”...
ABŞ hərbi sənayesi “insansız müharibə” hazırlığı çərçivəsində yeni uğurunu təqdim edib.

Moderator.az xəbər verir ki, son bir neçə ildə robot texnologiyasının inkişafına böyük vəsaitlər sərf edən ABŞ, bu dəfə robot döyüş maşınları ilə diqqət çəkib. Müasir hərbi sənayenin ən son uğurları ilə təchiz edilən bu maşınlar düşmən hədəflərini əlverişsiz hava şəraitində belə müəyyənləşdirməyə, onları dəqiq atəşlə məhv etməyə imkan verir.

“Dəmir at” kimi xaralterizə edilən robot döyüş maşınının digər bir üstünlüyü onların səssiz şəkildə çalışması, qarşıdakı təhlükəni qabaqcadan müəyyən edə bilməsi, çətin relyefdə yüksək manevr qabiliyyəti və s. kimi funksiyalara malik olmasıdır.

Mütəxəssislər hesab edir ki, Pentaqonun təqdim etdiyi “dəmir at” ABŞ-ın dünya hərbinin nəhənglərinə verdiyi növbəti mat kimi dəyərləndirilə bilər.

Xatırladaq ki, ABŞ-ın bu sahədə ən yaxın təqibçisi Çin hesab edilir.

Seymur ƏLİYEV

Populyar müqayisə platforması “AnTuTu”, “iPad” və “iPhone” modelləri də daxil olmaqla “Apple iOS” cihazları üçün performans siyahısını açıqladı.

Son illərdə ən sürətli iOS cihazları əsas “iPhone” ailəsi olsa da, M1 və M2 prosessorlu “iPad” modelləri ilə işlər kəskin şəkildə dəyişdi.

Bu kontekstdə “AnTuTu”ya görə, hazırda ən güclü iOS cihazı 2.520.869 xalla “iPad Pro 11 2024″dür. “Apple” M4 çipi sayəsində lider kürsüsündə olan modeli 2 498 993 xalla 13 düymlük “iPad Pro 13” və M2 prosessorlu 12,9 düymlük “iPad Pro 6” (2 068 062 xal) izləyir.

“iPad” modellərinin üstünlük təşkil etdiyi siyahının ilk beş yerini M2 prosessorlu “iPad Air 13” (1 952 706 bal) və “iPad Pro 4” (1 929 732 xal) tamamlayır. Bu nöqtədə siyahıda növbəti yerdə “iPad Air 11”, “iPad Pro 5” 12,9 düym və “iPad Pro 3” 11 düymdür. Siyahıda sonuncu iki yerdə A18 prosessorlu “iPhone 16 Pro Max” (1 669 791 xal) və “iPhone 16 Pro” (1 665 128 xal) olub. Bu kontekstdə deyək ki, M4 və A18 arasında təxminən iki dəfə fərq var.

Siyahıya “iPhone 16” və “iPhone 16 Plus”ın daxil olmadığını da görürük. Eyni şəkildə, “iPhone 15 Pro” modelləri daxil edilməyib. Ancaq bu, əlbəttə ki, təəccüblü deyil. Əslində, “iPhone 16” və “16 Plus”, sələfi ilə müqayisədə işlənmiş A18 çipsetinə malikdir. “Android” telefonlarında mövcud olan “Snapdragon 8 Gen 3”, “AnTuTu”da orta hesabla 2,082,175 bal toplayır. Bu, onu “Apple M2″nin qarşısında yerləşdirir.

İnnovasiya və sürət lideri “Bakcell”in əsas tərəfdaşlığı ilə UNEC-də İnnovasiya Həftəsi keçirilir.
Tədbirin ilk günündə “Bakcell”in nümayəndələri “Telekommunikasiyada qlobal trendlər: “Bakcell”in innovativ məhsul və həlləri” və “Dəyişən dünyada böyük dəyişikliklər qarşısında aktual qalmaq” mövzularında panel müzakirələrə qatılıblar.

“Bakcell”in İctimaiyyətlə əlaqələr və korporativ kommunikasiyalar üzrə rəhbəri Aysel Süleymanova və Marketinq direktoru Elxan Sadıqzadə tələbələrə brendin rəqəmsal erada mövqeləndirilməsi, müasir çağırışlar və imkanlar, rəqəmsal imic formalaşdırılmasının incəlikləri və müştərilərin diqqətini cəlb etmək üçün strategiyalar barədə məlumat verib, həmçinin onları maraqlandıran sualları cavablandırıblar.

UNEC-də keçirilən İnnovasiya Həftəsi innovasiya sahəsində yenilikləri təşviq etmək və tələbələrin yaradıcılıq potensialını üzə çıxarmaq məqsədi daşıyır. Həftə ərzində universitetdə müxtəlif tədbirlər, o cümlədən seminarlar, təlimlər, panel müzakirələri və startap ideyalarının təqdimatları təşkil ediləcək. vakansiya

Qeyd edək ki, “Bakcell” gənc nəslin inkişafına və onların yaradıcı potensialının üzə çıxarılmasına xüsusi önəm verir. Şirkət bu istiqamətdə tələbələrə dəstək olmaq, innovativ layihələri təşviq etmək və yeni təşəbbüsləri daha da genişləndirməyi planlaşdırır.

“Bakcell” haqqında

“Bakcell” Azərbaycanın ilk və ən böyük özəl telekommunikasiya şirkətidir. Hazırda ”Bakcell” üç milyondan çox müştərini yüksək keyfiyyətli və sürətli telekommunikasiya xidmətləri ilə təmin edir. Şirkət süni intellektə əsaslanan innovasiyalar və həllər vasitəsilə Azərbaycanın davamlı inkişafına töhfə verir və Azərbaycan iqtisadiyyatının qeyri-neft sektorunun ən böyük investorlarından biridir.

“Bakcell” müxtəlif ölkələrdə enerji, telekommunikasiya, yüksək texnologiyalar və tikinti sahələrində fəaliyyət göstərən “NEQSOL Holding” beynəlxalq şirkətlər qrupunun tərkibinə daxildir.

İngiltərənin Oksford Universitetinin alimləri dünyanın ən bahalı maddəsini açıqlayıblar.

Valyuta.az xəbər verir ki, bir qramı 4,7 milyard lirə (297 milyon 510 min manat) dəyərində olan Azot Atom Əsaslı Endohedral Fulleren texnologiyanın bir çox sahəsində istifadə edilib.

Materialın niyə bu qədər qiymətli olması maraq doğurur.

Oksford Universitetindən verilən açıqlamada bildirilir ki, Endohedral Fullerenin texnologiyanın gələcəyini tamamilə dəyişdirə bilər.

Alimlər bu yeni materialın son dərəcə dəqiq atom saatları istehsal etmə ehtimalını həyəcan verici hesab edirlər.

Ənənəvi atom saatları adətən otaq ölçüsündədir və atomların titrəyişlərindən istifadə edərək vaxtı ölçsə də, Oksforddakı komanda inkişaf etdirdikləri bu texnologiya ilə atom saatlarını cib telefonlarına sığdıra biləcək ölçülərə endirməyi hədəfləyirlər.

Bu yeni material, xüsusilə sürücüsüz nəqliyyat vasitələri üçün böyük bir inqilab yarada bilər.

Hazırda GPS sistemləri bir neçə metrə qədər dəqiqliyi təmin edə bilir ki, bu da avtonom avtomobillərin təhlükəsiz idarə olunması üçün kifayət etmir. Ancaq mini atom saatları ilə bu dəqiqliyi millimetrə qədər azaltmaq olar. Bu yolla, avtonom nəqliyyat vasitələri tunellərdə və ya zəif GPS siqnal sahələrində belə təhlükəsiz şəkildə izlənilə bilər.

Araşdırmalar davam edir və bu texnologiyanın gündəlik həyata daxil olması bir neçə il çəkə bilər. Bununla belə, mobil telefonlarda daşınan atom saatlarının istifadəsi yerin aşkarlanması və naviqasiya kimi sahələrdə böyük dəyişikliklərə səbəb ola bilər.

© BAKU.WS

Günəşdə aktivlik maksimum səviyyəyə çatıb.

TEREF yenisabah.az-a istinadən xəbər verir ki, NASA bu barədə xəbərdarlıq edib.

Məlumata görə, bu dövrdə Günəş 11 illik dövrünün zirvəsinə çatacaq və günəş ləkələri, günəş alovları və tac kütləsinin atılması kimi qeyri-adi hadisələrlə özünü göstərəcək. Günəş qarşıdakı aylarda intensiv şəkildə aktivləşəcək. Lakin bu hərəkətliliyin nə vaxt sona çatacağı, yəni maqnit qütblərinin nə vaxt yer dəyişəcəyi və dövrün stasionar dövrünün nə vaxt başlayacağı hələlik bəlli deyil. NASA-nın verdiyi açıqlamaya görə, Günəş hər 11 ildən bir müəyyən dövrələrdən keçir və bu dövrlərdə müxtəlif dəyişikliklər baş verir. vakansiyalar

Alimlər Günəşin daxilində gedən prosesləri tam başa düşə bilmirlər. Günəşin dövrünü dəqiq proqnozlaşdırmaq çətindir, çünki hər bir dövr müxtəlif uzunluqda və intensivlikdə ola bilər. Günəş dövrünün ən mühüm göstəricilərindən biri Günəşin səthindəki günəş ləkələridir. Bu ləkələr maqnit sahələrinin cəmləşdiyi, isti plazmanın axınına mane olan, bu sahələrin ətrafdan daha soyuq və qaranlıq görünməsinə səbəb olan ərazilərdir.

Günəş alovları radio siqnallarında fasilələrə səbəb ola, tac kütlələrinin atılması isə Yerin maqnit sahəsi ilə qarşılıqlı əlaqədə ola bilər. Eyni zamanda, geomaqnit fırtınaları yarada bilər. Bu fırtınalar elektrik şəbəkələrinə, peyk əməliyyatlarına və rabitə sistemlərinə zərər verir. Lakin bu hadisələr həm də füsunkar qütb işıqlarının yaranmasına səbəb olur.

Süni intellekt elektrik istehlakını sürətlənməsinə səbəb olur.

“Goldman Sachs” tərəfindən dərc edilən hesabata görə, məlumat mərkəzlərinin enerji istehlakı, süni intellekt alətlərinin sürətlə artması ilə 2030-cu ilə qədər 160% artacaq.

Hesabata görə, hazırda dünya üzrə məlumat mərkəzləri ümumi enerjinin təxminən 2%-ni istehlak edir.

2012-ci ildə dünya üzrə bütün sosial media istifadəçilərin sosial mediada keçirdiyi gündəlik vaxt ortalama olaraq 90 dəqiqə olub.

İndex.az xəbər verir ki, “Global İndex”in araşdırmasına görə, 2024-cü ildə artıq insanlar gün ərzində ortalama olaraq 143 dəqiqə sosial mediada vaxt keçirirlər.

TEREF illər üzrə insanların sosial mediada keçirdiyi vaxtı sizə təqdim edit:

2012: 90 dəqiqə

2013: 95 dəqiqə

2014: 104 dəqiqə

2015: 111 dəqiqə

2016: 128 dəqiqə

2017: 134 dəqiqə

2018: 142 dəqiqə

2019: 145 dəqiqə

2020: 145 dəqiqə

2021: 145 dəqiqə

2022: 147 dəqiqə

2023: 151 dəqiqə

2024: 143 dəqiqə