“İrəvan və Bakı deyir ki, Qarabağ Azərbaycandır. Rusiya sülhməramlıları sual verəcək ki, bizim burada nə işimiz var?”.

Hurriyyet.az xəbər verir ki, bunu Ermənistanın keçmiş baş naziri Qrant Baqratyan deyib.

“Ermənistan deyir ki, Qarabağ Azərbaycandır, Azərbaycan da deyir ki, Qarabağ Azərbaycandır. Rus sülhməramlılarının sualı olacaq ki, bizim burada nə işimiz var?

Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov deyir ki, biz Qarabağla bağlı problem görürük. Yəni biz onu Azərbaycanın bir hissəsi kimi görmürük, lakin erməni tərəfi bu istiqamətdə heç bir iş görmür. Ermənistan Qarabağı rəsmən tanımalıdır.”, – deyə Baqratyan bildirib. \\KONKRET.az

Qarabağdakı Rusiya sülhməramlılrı ilə ermənilər arasında qarşıdurma olub. Cebhe.nfo xəbər verir ki, bu barədə sosial şəbəkələrin eməni seqmentində məlumatlar yayılıb.

Məlumatlara görə, Rusiya sülhməramlıları erməniləri Ermənistandan Qarabağa daşımaq üçün pul alır, həmçinin onlara verilən malları oğurlayır. Bundan əvvəl sühməramlıların erməni avtoritetləri 10 min dollar qarşılığında Qarabağdan Ermənistana keçirdiyinə dair xəbərlər yayılmışdı.

Xankəndidəki separatçı rejimin məlumatına görə, sülhməramlı missiyanı yerinə yetirən rus hərbçilərinin insidentlə heç bir əlaqəsi yoxdur. Hadisə Ermənistan Respublikası ərazisində özünü Rusiya hərbçisi kimi təqdim edən şəxsin iştirakı ilə baş verib.

Artıq Ermənistanın səlahiyyətli orqanları tərəfindən müvafiq tədbirlər görülür. //Cebhe.info//

Zəka fakt qarşısında acizdir. Amma söhbət Ermənistan zəkasından getdikdə əvvəlki cümlənin sonuna sual işarəsi qoymağa məcbur oluruq. Foto-video faktlar Laçın yolunun açıq olduğunu sübut etsə də, İrəvan Bakını “etnik təmizləmə” və “soyqırım” cəhdində ittiham edir.

İttihamlar Ermənistanın yeni şəraitə uyğunlaşmış köhnə siyasət məntiqinə sığır: Qarabağı Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanımaq → Azərbaycanı Qarabağ ermənilərinə qarşı etnik təmizləmə və soyqırım cəhdində ittiham etmək → ermənilərin Azərbaycan yurisdiksiyası altında yaşaya bilməməsi məsələsini beynəlxalq arenada qaldırmaq → “islahedici ayrılma” prinsipi altında Qarabağı Azərbaycan ayırmaq.

Bakı bunu yaxşı başa düşür və adekvat addımlar atır. Ərazi bütövlüyü, etnik təmizləmə, dəhliz, status kimi hər bir iddia/ittihama analoji tərzdə cavab verilir.

Ərazi bütövlüyü

Qarabağdan qoşun birləşmələrinin tam çıxarılmaması, qanunsuz rejimin maliyyələşməsinə $410 mln.-dan artıq vəsaitin ayrılması, Ermənistan və digər ölkələrdən Qarabağa diversantların göndərilməsi, I Qarabağ müharibəsində işğal edilən 8 kəndi qaytarmaqdan imtina Azərbaycana qarşı açıq ərazi iddialarıdır. Adekvat cavab özünü gözlətmədi. Azərbaycan prezidentinə əsasən, “əgər (ermənilər) bizim ərazi bütövlüyümüzü tanımaq istəmirlərsə, o zaman biz də onların ərazi bütövlüyünü tanımayacağıq. ... Delimitasiyanı istəmirlər? ...Deməli, sərhəd bizim lazım bildiyimiz yerdən keçəcək. Mən hesab edirəm ki, buradan keçir”.

Etnik təmizləmə

Etnik təmizləmə və soyqırım ittihamlarına cavab olaraq Azərbaycan Ermənistanın monoetnik ölkə olmasına, dinc azərbaycanlılara qarşı 31 Mart, Xocalı soyqırımlarını törətməsinə və onları Qərbi Azərbaycan və Qarabağ ərazilərindən etnik təmizləməyə məruz qoymasına diqqət çəkir. Bir faktı qeyd edək: müharibəyə qədər indiki Ermənistanın 300-dən çox şəhər və kəndlərində 200 mindən çox azərbaycanlı yaşayırdı. Bunların 170-dən çoxunda ancaq azərbaycanlılar yaşayırdı, 90-a yaxın kənddə isə azərbaycanlılar əksəriyyət təşkil edirdi. ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin məlumatına görə Ermənistan indiki əhalisi 98,1% etnik ermənilərdən, 1,2% yezidi kürdlərdən, 0,7% isə digər etnoslar ibarətdir.

Zəngəzur dəhlizi

Artıq 2 ildir ki, Ermənistan Azərbaycan üçün Zəngəzur dəhlizini açmadığı halda, Laçın yolundan istifadə edir. Ermənistan Laçında Bakının nəzarət-yoxlama məntəqəsinin qurulmasına, Zəngəzura isə eksterritoriallığın verilməsinə qarşı çıxır. Bakının fikrincə hər iki marşrut eyni statusa malik olmalıdır: ya hər ikisi dəhliz (Rusiya variantı), ya da yol (Brüssel variantı) olmalıdır. İrəvanın bu variantdan imtina etməsi Bakının Laçın yolunda ekoaksiya keçirtməsinə, Zəngəzur dəhlizinin isə Azərbaycan üçün strateji layihə olduğunu bir daha təsdiq etməsinə gətirdi. Xatırladaq ki, 10 noyabr razılaşmasına əsasən, Azərbaycan “Laçın dəhlizi üzrə hər iki istiqamətdə vətəndaşların, nəqliyyat vasitələrinin və yüklərin hərəkətinə təhlükəsizlik zəmanəti” verməli, Ermənistan isə Azərbaycanın qərb rayonları ilə Naxçıvan arasında “vətəndaşların, nəqliyyat vasitələrinin və yüklərin hər iki istiqamətdə maneəsiz hərəkətinin təşkilini” təmin etməlidir.

Qərbi Azərbaycan

Ölkə başçısına əsasən, “Ermənistan Qarabağdakı ermənilər üçün status tələb etməyə cəhd edəcəksə, nə üçün azərbaycanlılar Qərbi Zəngəzurda özləri üçün status tələb etməsin?”

Qeyd edək ki, bizim bu məsələdə dəlil və arqumentlərimiz daha əsaslıdır: Qarabağda azərbaycanlılar ermənilərlə bərabər yaşadığı halda, indiki Ermənistanın 170-dən çox kəndində təkcə azərbaycanlılar yaşayırdı; Qarabağ erməniləri Azərbaycan əhalisinin cəmi 2%-ni təşkil edirdisə, Ermənistanda yaşayan azərbaycanlılar ümumi əhalinin orta hesabla 10%-ni təşkil edirdi. Sülh sazişi qarşılıqlı öhdəlikləri özündə təcəssüm etdirir. Ermənistan buna getmək istəmirsə, demək, prosesi məqsədyönlü şəkildə konfrantasiya istiqamətində aparır. Ermənistan anlamalıdır ki, Bakının təklif etdiyi 5 prinsip masa üzərində əbədi olaraq qalmayacaq.

Cənubi Qafqaz Tədqiqatlar Mərkəzi

Azərbaycan Respublikası ərazisində 32-ci ildir ki, qondarılmış separatçı-terrorçu rejimin qondarma “dövlət naziri” Ruben Vardanyan növbəti dəfə Kəlbəcər rayonuna aid kəndlərə səfər edib.

TEREF.AZ moderator.az-a istinadla xəbər verir ki, bu haqda Xankəndi və İrəvandakı erməni nəşrləri məlumat yayıb.

Putinin milyarder “desant”ı Kəlbəcər rayonunun “Aterk” adlandırılan Həsənriz, “Drmbon” adlandırılan Heyvalı və “Vank” adlandırılan Vənkli kəndlərində qanuni-qanunsuz məskunlaşmış hayklarla görüş keçirib, adı çəkilən, eyni zmanda yaxınlıqdakı digər kəndlərin qanunsuz “icma rəhbərləri” ilə də görüşüb.

Görüşdə üzdəniraq “dövlət naziri” “Laçın yolunun bağlanması” səbəbindən “yaranmış problemlərdən, onların həlli yollarından” danışıb, erməni kəndlilərin çıxışlarını dinləyib. Guya onlar da bildirib ki, “blokada” “iradələrini sındıra bilməyəcək”... R.Vardanyan da buna “böyük inamını” ifadə edib...

Laçın yolundan sui-istifadənin qarşısının alınmasına gəlincə, Azərbaycanın haqlı etirazları və narahatlıqları var.

APA-nın London müxbiri xəbər verir ki, bunu moldovalı deputat Mixail Popsoy AŞPA-nın qış sessiyasında Laçın yolundakı vəziyyətə dair müzakirələr zamanı deyib.

Deputat bildirib ki, Azərbaycan hökuməti bir ildən artıqdır ki, Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdirildiyi ərazilərdə qanunsuz fəaliyyətin qarşısının alınması üçün müraciətlər edir.

Deputatın sözlərinə görə, Azərbaycanın suverenliyinə və ərazisi bütovlüyünə hörmət edən həll yollarının tapılması vacibdir. Mixail Popsoy qeyd edib ki, hər iki tərəfin imzaladığı üçtərəfli bəyanat sülh yolu ilə həll tapılarkən nəzərə alınmalıdır.

Deputat sonda AŞPA-nın vəziyyətin sülh yolu ilə həllini tapmağa və asanlaşdırmağa kömək edə biləcəyinə ümidini ifadə edib.

Hazırda havanın soyuq və şaxtalı olmasına baxmayaraq, Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarına qarşı Xankəndi-Laçın yolunda keçirilən etiraz aksiyası axşam saatlarında da davam edir, dinc etirazçılar aksiyanın keçirildiyi ilk gündən etibarən dünya ictimaiyyətini ekologiyanı qorumağa çağırırlar.

“Report”un aksiyanı işıqlandıran əməkdaşı xəbər verir ki, ekofəallar və gənc könüllülər dəyişməz şüarları ilə Azərbaycan cəmiyyətinin haqlı narazılığını dilə gətirir, ekoloji terrora son qoyulmasını, faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarının dayandırılmasını tələb edirlər.

Hazırda azərbaycanlı fəalların əhval-ruhiyyəsi yüksəkdir.

Tələblərin dərhal yerinə yetirilməsini təkid edən gənclər bu dəqiqələrdə yolun Laçın və Xankəndi istiqamətlərində hərəkətə maneə törətmədən, üzərində Azərbaycan, rus və ingilis dillərində yazılmış plakatlar qaldırıb vətənpərvərlik ruhunda müxtəlif mahnılar oxuyurlar, dəyişməz olaraq “Azərbaycan oyaqdır, sərvətinə dayaqdır!”, “Azərbaycan vahiddir, sərvətinə sahibdir!”, “Ekoloji cinayətə son!”, “Stop ekoterror!”, "Берегите природу!", "Экоциду нет! Мониторингу да!" şüarlarını səsləndirirlər.

Aksiyaçıların toplaşdığı ərazidən keçən yolda ilk gündən olduğu kimi, hazırda da sərbəst hərəkətə heç bir maneə yoxdur. Yol humanitar məqsədlər üçün tam olaraq açıqdır.

Qeyd edək ki, Şuşa ərazisində Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan yolun bir hissəsində etiraz aksiyası azərbaycanlı fəallar və ekologiya üzrə qeyri-hökumət təşkilatlarının (QHT) üzvləri tərəfindən Qarabağ iqtisadi rayonunda ekoloji terrora son qoyulması tələbi ilə keçirilir.

2022-ci il dekabrın 3-də və 7-də Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı ilə aparılmış müzakirələrin nəticəsi olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət heyət Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarı, bundan irəli gələn ekoloji və digər fəsadlarla bağlı ilkin monitorinq aparmalı idi. Lakin sülhməramlıların hərəkətsizliyi ucbatından monitorinq baş tutmayıb.

2022-ci il dekabrın 12-dən etibarən isə etiraz aksiyası başlayıb.

“Avropa İttifaqının Ermənistana missiya göndərməsi ideyası daha çox bu ölkənin müttəfiqi olan Fransanın dəstəyilə reallaşdırılır”.

Bunu Baku TV-yə açıqlamasında rusiyalı politoloq Sergey Markov bildirib.

O, vurğulayıb ki, Azərbaycanın razılığı olmadan bölgəyə dəvət edilən bu missiya yalnız Ermənistanın ərazisində fəaliyyət göstərəcək.

“Bu missiyanın Qarabağa səfəri barədə söhbət belə gedə bilməz. Bunun üçün Azərbaycanın razılığı olmalıdır. Azərbaycanın razılığını qazanmaq üçün isə Aİ daha balanslaşdırılmış bəyanatlar verməli və daha neytral mövqe tutmalıdır”, - deyə Markov qeyd edib.

Daha ətraflı Baku TV-nin videomaterialında:

Havanın soyuq və şaxtalı olmasına baxmayaraq, Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda faydalı yataqların qanunsuz istismarı əleyhinə Xankəndi-Laçın yolunda keçirilən etiraz aksiyası qırx üç gündür davam edir, gənc aktivistlər gün ərzində olduğu kimi, yüksək fəallıq göstərirlər.

2022-ci il dekabrın 12-də səhər saatlarından başlayan aksiya ötən gecə boyu da davam edib.

Təhlükəsizlik qaydalarına yüksək səviyyədə əməl olunan toplanış yerində gecə boyu da heç bir insident baş verməyib.

Həmişə olduğu kimi, etirazçılar bu səhəri də Azərbaycan Dövlət Himninin səsləndirilməsi ilə açıblar. Daha sonra vətənpərvərlik ruhunda mahnılar ifa ediblər.

Eyni zamanda ekofəallar yolun hər iki tərəfində, hərəkətə maneə törətmədən üzərində Azərbaycan, rus və ingilis dillərində yazılmış plakatlar qaldırıb, şüarlar səsləndirirlər.

Aksiya iştirakçılarının tələbləri ilk gündən olduğu kimi, dəyişməz olaraq qalır.

Belə ki, ekofəallar və gənc könüllülər “Azərbaycan oyaqdır, sərvətinə dayaqdır!”, “Azərbaycan vahiddir, sərvətinə sahibdir!”, “Ekoloji cinayətə son!”, “Stop ekoterror!”, “Берегите природу!”, "Экоциду нет! Мониторингу да!" şüarlarını səsləndirirlər.

Qeyd edək ki, Şuşa ərazisində Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan yolun bir hissəsində etiraz aksiyası azərbaycanlı aktivistlər və ekologiya üzrə qeyri-hökumət təşkilatlarının (QHT) üzvləri tərəfindən Qarabağ iqtisadi rayonunda ekoloji terrora son qoyulması tələbi ilə keçirilir. Aksiya iştirakçıları günlərdir ki, yüksək əzm, mətanət, qətiyyət nümayiş etdirirlər.

Xatırladaq ki, 2022-ci il dekabrın 3-də və 7-də Rusiya sülhməramlı kontingentinin komandanlığı ilə aparılmış müzakirələrin nəticəsi olaraq İqtisadiyyat Nazirliyi, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti və “AzerGold” Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin mütəxəssislərindən ibarət heyət Rusiya sülhməramlı kontingentinin müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz istismarı, bundan irəli gələn ekoloji və digər fəsadlarla bağlı ilkin monitorinq aparmalı idi. Lakin sülhməramlıların hərəkətsizliyi ucbatından monitorinq baş tutmayıb.