“Gözəl və füsunkar payız təbiətini xalqımız ən yaxşı şəkildə dəyərləndirib, fürsəti əldən verməyəcəklər”.

Bunu Yenicag.az-a açıqlamasında COP29 dövründə vətəndaşların regionlara səfərinin üstünlüklərindən danışan turizm eksperti Rəhman Quliyev deyib.

Onun sözlərinə görə, yaranan fürsətdən vətəndaşlarımız istifadə edərək regionlarda dincələ bilərlər.

“Azərbaycanda keçiriləcək COP29 tədbiri ilə bağlı regionlarda yerləşən hotellərdə və istirahət mərkəzlərində hər hansısa süni qiymət artımı müşahidə olunmur. Yəni verilən tətil böyük bir şans yaradır ki, insanlar rahat şəkildə rayonlara səyahət etsin. Gözəl və füsunkar payız təbiətini xalqımız ən yaxşı şəkildə dəyərləndirib, fürsəti əldən verməyəcəklər”, – deyə o bildirib.

Açıqlamanı tam olaraq buradan izləyə bilərsiniz:

Əmək müqaviləsi bağlanılarkən bu şəxslərə sınaq müddəti təyin edilmir:
Yaşı 18-dən az olan şəxslərlə;
Müsabiqə yolu ilə müvafiq vəzifə tutanlarla;
Hamilə və üç yaşına çatmamış uşağı olan qadınlara, habelə üç yaşınadək uşağını tək başına böyüdən kişilərə;
Təhsil müəssisələrini bitirdiyi ildə ixtisası (peşəsi) üzrə ilk dəfə işə götürülən şəxslərə;
Ödənişli seçkili vəzifəyə seçilmiş şəxslərə;
İki ay müddətinədək əmək müqaviləsi bağlanılan şəxslərə;
Tərəflərin razılığı ilə müəyyən edilən digər hallarda da sınaq mühüm müəyyən edilmir.
Azer Quliyev
TEREF

İş qrafikinin dəyişdirilməsi ekspertlər tərəfindən müsbət qarşılanmır

Orta statistik vətəndaş necə yaşayır? O, həftənin ən azı beş gününün hər birinin yarım gününü işə və onun hazırlığına sərf edir. Səkkiz saatlıq iş günü və nahar fasiləsi üçün bir saat, işə getmək və geri qayıtmaq üçün orta hesabla təxminən iki saat - bu, gündə təxminən 11 saatdır. Evə gəldikdə, bəzi ev işləri ilə məşğul olmaq, bəzən isə evdə də işləmək, duş qəbul etmək və yatmaq lazımdır.

Ən yaxşı halda yaşamaq üçün iki gün istirahətiniz var və bu da hər kəsə nəsib olmur. Çoxları həftənin altı günü işləyir. Ancaq iki boş günü olan şanslıların da nadir hallarda istirahət etməyə vaxtı olur. Onlar adətən iş günləri əl yetirə bilmədikləri ev işləri ilə məşğul olurlar.

Sosial əlaqələri qorumaq, qohumlarla, dostlarla görüşmək və ya romantik münasibətlərə başlamaq üçün nə vaxt, nə də enerji var. Nəticədə getdikcə daha çox insan tükənmişlik, yorğunluq və tənhalıqdan əziyyət çəkir.

Bir çox ölkələr və ayrı-ayrı şirkətlər işçilərə iş ilə şəxsi həyat arasında tarazlığı saxlamağa və məhsuldarlığı artırmağa imkan verəcək müxtəlif iş formatlarını sınaqdan keçirir. Yorğun, əziyyəti çox olan insan çətin ki, yaxşı işçi ola bilər və bu halda onun səhhəti çox güman ki, gec-tez pozulacaq.

İşçilərin həyatına daha çox rahatlıq qatmağın bir yolu dörd günlük iş həftəsinə keçməkdir. Belə pilot layihələr bir çox ölkələrdə, o cümlədən Böyük Britaniya və İslandiyada həyata keçirilib. Sonuncuda eksperiment o qədər uğurlu olub ki, onlar indi maaşları azaltmadan bu formatı daimi olaraq tətbiq etmək qərarına gəliblər.

Bəs əvvəlki illərin təcrübəsi nəyi göstərdi? Dördgünlük iş rejiminə keçdikdən sonra ölkənin ÜDM-i 5% artıb ki, bu da iqtisadiyyatı inkişaf etmiş ölkə üçün çox yaxşı göstəricidir. Əvvəllər bu rəqəm təxminən 2% idi. Tədqiqatlar göstərir ki, İslandiyada daha qısa iş həftəsinə keçid zamanı əksər iş yerlərində məhsuldarlıq eyni qalıb və ya yaxşılaşıb və bir sıra göstəricilər üzrə işçilərin rifahı əhəmiyyətli dərəcədə artıb.

Bu, bizim ölkədə mümkündürmü? İqtisadçı ekspert Rauf Qarayev AYNA-ya deyib ki, bu, işçilər üçün o halda məna kəsb edir ki, onların maaşları eyni səviyyədə qalsın: “Xatırladıram ki, biz saatbaşına keçməklə adi ödəniş formatından uzaqlaşacağıq. Bu, cədvəli daha çevik edəcək, lakin saatlıq tarif çox yüksək olmasa, işçi pul itirə bilər”.

“Əmək prosesini təşkil edərkən məqsədəuyğunluq məsələləri rəhbər tutulmalıdır. Bir işçi həqiqətən gündə orta hesabla üç-dörd saat işləyir. Amma əgər insan əlavə istirahət günü üçün motivasiya olunarsa, beş gündə gördüyü işi dörd gündə tamamlaya bilər. Əsas iş günlərinin sayı deyil, işin keyfiyyətidir”, - deyə həmsöhbətimiz bildirib.

“Xidmət-iş” Həmkarlar İttifaqları Federasiyasının vitse-prezidenti Cəmaləddin İsmayılov mövzuya dair AYNA-ya söyləyib ki, bu işdə hər şey dövlətin və cəmiyyətin inkişaf səviyyəsindən asılıdır: “Azərbaycanın son illərdə kifayət qədər iqtisadi və sosial uğurlar əldə etməsinə baxmayaraq, bu cür keçid hazırda real deyil. Amma təbii ki, biz inkişaf etmiş Avropa ölkələrində mövcud olan standartlardan hələ çox uzağıq”.

“Nəzərə almaq lazımdır ki, işğal illərində dağıdılmış işğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpasına külli miqdarda vəsait xərclənir. Bundan əlavə, dövlətimizin üzləşdiyi iqlim problemlərini, xüsusən də su qıtlığı problemini həll etmək lazımdır. Qərbi Avropa ölkələrinin, Kanadanın, ABŞ-ın və bəzi Asiya ölkələrinin daha çox vəsaiti və imkanları var, amma yenə də onların əksəriyyəti 5 günlük iş qrafikində qalır”, - deyə mütəxəssis vurğulayıb.

Lakin çox güman ki, dördgünlük işə keçən ölkələrin sayı getdikcə artacaq. Bu ölkələrdə istehsal o qədər məhsuldar və texnoloji cəhətdən inkişaf edib ki, onlar bunu ödəyə bilirlər. İşçilər tələb olunan bütün işi beş gündə deyil, dörddə tamamlaya bilərlər. Bizdə isə çoxları həftədə beş yox, altı gün işləyir, bəziləri isə hətta istirahət günü olmadan işləyir. Məsələn, bəzi emalatxanalar sifariş olduqda işləyir və hər şeyi müəyyən vaxt çərçivəsində etmək lazımdır.

“Ölkədə minimum əmək haqqı cəmi 345 manatdır ki, bu da indiki qiymətlərlə çox azdır. Tezliklə əlavə edəcəklərini vəd edirlər, amma elə olmalıdır ki, ehtiyacınız olan hər şey üçün kifayət etsin. İndi bir çox insanlar sağ qalmaq üçün bir neçə işdə çalışırlar. Onların həftədə üç gün istirahət etməyə vaxtları yoxdur. Vətəndaşların maksimum 20%-i bunu ödəyə bilər. Beynəlxalq standartlara görə, minimum əmək haqqı ölkə üzrə orta əmək haqqının 60%-i olmalıdır, lakin hələlik bu, heç yaxın da deyil. Ölkədə orta əməkhaqqı 980 manatdır, bu da o deməkdir ki, minimum əmək haqqının 600 manata yaxın olmalıdır”, - deyə İsmayılov qeyd edib.

Yeri gəlmişkən, ötən ildən Qazaxıstan da innovasiya yolu ilə gedir: orada işçilər dörd, beş və altı günlük iş həftəsini növbə ilə keçirmək imkanı əldə edirlər. Amma bu halda söhbət iş vaxtının azaldılmasından deyil, yeni iş qrafiki imkanlarından gedir.

Müəllif: Elya Belskaya

"COP29 tədbirlərinin keçirilməsi nəzərdə tutulan ərazilərdə kirayə mənzillərin günlük qiyməti 500-1000 manatdan yuxarıdır".

Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında əmlak eksperti Ramil Osmanlı deyib.

Ekspert vurğulayıb ki, qiymətlər mənzilərin ölçüsü və şəraitinə görə dəyişir: "Gələn qonaqlar Bakıda bir ay müddətində qalmayacaq. Onlar 10-15 günlük Bakıda olacaq. Ona görə də aylıq mənzil kirayələmələri real görünmür. Bəziləri isə ay üçün mənzil kirayələyir, amma 15 gün qalıb gedir. Belə hallar da var. Ağ Şəhər ərazisində qiymətlər kəskin qalxıb. Orada elə mənzillər var ki, aylıq kirayəsi 4-4,5 min manata təklif edilir".

Ramil Osmanlı bunun səbəbini həmin ərazilərdə kirayə bazara olan təlabatın artması ilə əlaqələndirib: "Ev sahibləri qısa müddətə pul qazanmaq niyyətindədir. Ona görə qiymətləri qaldırıblar".

Bakıda yeni tikilən binalarda Mənzil Tikinti kooperativlərinin (MTK) kommunal xidmətlər üçün mənzil sahiblərindən topladıqları vəsaitlərin düzgün istifadə olunmaması ilə bağlı bir çox hallarda narazılıqlar yaranır.

Vətəndaşlar Mənzil-Tikinti Kooperativlərinin (MTK) əksəriyyətinin heç bir iqtisadi səbəb olmadan "kommunal pulu” adlandırdıqları aylıq ödənişlərin məbləğlərini son günlər daha da artırdığını bildirir.

Məsələ ilə bağlı tanınmış vəkil Əkrəm Həsənov "Cebheinfo.az"-a açıqlamasında bildirib ki, binanın idarəetmə qaydasını mənzil sakinləri ümumi yığıncaqda müəyyən etməlidir:

"Yəni, sakinlərin yarıdan çoxu toplaşmalı, səsvermə əsasında qaydaları təyin etməlidir. Onlar ya idarəedici təşkilat təyin etməlidirlər, ya da "Mənzil mülkiyyətçilərinin müştərək cəmiyyəti" adlı bir hüquqi şəxs təyin etməli və onu Ədliyyə Nazirliyində qeydiyyatdan keçirməlidilirlər.

Yığılan pulun miqdarını sakinlər birgə təyin etməlidirlər. Pul yığılmalıdır, çünki binanın hərtərəfli ehtiyacları o pulla qarşılanır. Bəzən MTK-lar qanunsuz idarəetməni davam etdirirlər. Onlara isə pul vermək lazım deyil".

Sırrı hala tam çözülemediysede kalıntılardan bir çok bilgi edinmiştir.
İgudar ambarları, erken dönem bankacılığın temel taşlarını oluşturmuş ve ticaretin gelişmesine katkıda bulunmuştur.
Fas'taki İgudar ambarları, 13. yüzyıla kadar uzanan ve dünyanın en eski bankacılık sistemlerinden biri olarak kabul edilen antik yapılardır.
Bu ambarlar, Berberiler toplulukları için değerli eşyaların, tahılların ve belgelerin güvenli bir şekilde depolanmasını sağladı ve bankalara benzer işlevler gördü.
Igudar ambarları, kalın duvarlar ve güçlendirilmiş kapılarla tasarlandı. Bu yapılar, hırsızlık ve baskınlara karşı koruma sağlamak amacıyla genellikle yüksek veya müstahkem yerlerde inşa edildi.
Lamine" olarak bilinen bir sekreter ve "Inflas" adı verilen kabile temsilcilerinden oluşan bir komite tarafından yönetiliyordu.
Igudar ambarları, sadece ekonomik açıdan önemli olmakla kalmayıp, aynı zamanda toplulukların hayatta kalması ve dayanıklılığında da hayati bir rol oynadı..
Kadri Ünsal
TEREF

Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) keçmiş sədri Səfər Mehdiyevin adı keçən pensiya qalmaqalı səngimir.

Qaynarinfo xatırladır ki, Səfər Mehdiyevin komitə sədri olduğu dönəmdə bir qrup gömrük işçisinin pensiya hüququ pozulub.

Onlar bununla bağlı ölkə rəhbərliyinə müraciət ediblər. "Dövlət qulluğunun xüsusi kateqoriyasına aid olduğumuzdan bizim xüsusi rütbəli şəxs kimi əmək pensiya hüququmuz 20 təqvim ili tamamında yaranmışdır. Lakin biz həmin hüququmuzdan istifadə etməyərək gömrük orqanlarında öz fəaliyyətimizi davam etdirmişik. Sonra Dövlət Gömrük Komitəsinin sədri Səfər Mehdiyev 2019-cu ilin iyulunda imzaladığı əmrlə bizə heç bir xəbərdarlıq edilmədən gömrük orqanlarında fəaliyyətimizə xitam verilmiş və pensiyaya çıxarılmışıq. Dövlət Gömrük Komitəsi pensiya haqqında məlumat vərəqəsini Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Xüsusi Rütbəli Şəxslərlə Təyinat İdarəsinə göndərib. Həmin məlumat vərəqəsində bizim işlədiyimiz dövrlərdə aldığımız digər əlavələr öz əksini tapmayıb. Bizə çox az pensiya hesablanıb", deyə müraciət müəllifləri qeyd edib.

Paralel olaraq onlardan bəziləri problemi hüquqi müstəvidə həll etməyə çalışır.

Səfər Mehdiyev DGK əməkdaşlarının pensiya hüququnu necə pozub?

Ötən dəfə məlumat vermişdik ki, Səfər Mehdiyev tərəfindən pensiya hüquqları pozulan DGK-nın keçmiş işçilərindən Nəzakət Qazıbəyova qurumu məhkəməyə verib. Bu dəfə isə məlumat almışıq ki, DGK-nın pensiya hüquqi pozulan daha üç keçmiş işçisi - Musa Abbasov, Əli Hacıyev və Yusif Bağırov məhkəməyə müraciət edib.

Onların iddiasına Bakı İnzibati Məhkəməsində baxılacaq. Hər üç gömrükçünün işi üzrə hakimlər təyin edilsə də, iddialara baxılma vaxtı müəyyənləşməyib.

8 noyabr - Zəfər günü əfv sərəncamı ilə bağlı gözləntiləri müsbət qiymətləndirmirəm.

TEREF xəbər verir ki, bunu Qaynarinfo.az-a açıqlamasında Əfv məsələləri komissiyasının üzü Əliməmməd Nuriyev deyib.

Komissiya üzvü bunun səbəbini əfv sərəncamının may ayında imzalanması ilə əlaqələndirib:

"Sərəncamın imzalanmasının üstündən az vaxt keçib. Bu qısa müddətdə yeni bir sərəncamın imzalanması ehtimalını müsbət qiymətləndirmirəm. Digər tərəfdən, komissiyaların iclasları da keçirilməyib. Bu da qarşıdakı günlərdə növbəti əfv sərəncamının imzalanması ehtimalını azldır".

Əliməmməd Nuriyev bildirib ki, Konistitusiyaya görə, əfv etmək Prezidentin müstəsna hüququdur:

"Prezidentin hətta istəlinən zaman Əfv komissiyalarının iclasları keçirilmədən də onu həyata keçirtmək hüququ vardır. Nəzərə alsaq ki, Azərbaycanda COP29-un keçirilməsi ilə bağlı genişmiqyaslı bir fəaliyyət proqramı işlənilir. Bütün dövlət qurumları, vəzifəli şəxslər prosesdə iştirak edirlər".