Rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat nazirinin müavini Rəhman Hümmətov ictimai nəqliyyatın üzləşdiyi problemlərdən danışarkən maraqlı məqamlara toxunub.

O bildirib ki, bu gün ölkə ərazisində sərnişindaşıma qiymətləri onun maya dəyərindən iki dəfə azdır:


“Metro və dəmir yolu dövlət tərəfindən subsidiyalaşdırılır. Avtobus fəaliyyəti isə qismən subsidiyalaşdırılır. Avtobus qiymətlərinin eyni saxlanması ilə daşıyıcılarının marağının azalmasını görürük. Bununla bağlı ciddi müzakirələr gedir, optimal bir variant tapılmalıdır.

Ümumiyyətlə, ölkədə əhalinin 36 faizinin nəqliyyata çıxış imkanları məhduddur. Bu bizim avtobus şəbəkəsinin genişləndirilməsini tələb edir. Bunun üçün isə daşıyıcılara bu sahənin rentabelli olmasını təmin etmək vacibdir. Biz anlayırıq ki, məsələlər həssas təbəqəni narahat edir. Lakin dövlət tərəfindən düzgün tənzimlənmə yenə də vətəndaşların marağına xidmət edir. Ümumiyyətlə, ölkə üçün faydalı və dayanıqlı həll modelini seçib tapmalıyıq”.

Nazir müavininin bu açıqlaması daşıyıcı şirkətlər tərəfindən dəstəklənib. Onlar hesab edirlər ki, çox nadir hallarda dövlət rəsmiləri ictimai nəqliyyatın üzləşdiyi çətinlikləri aydın şəkildə cəmiyyətə çatdırır.

“Xaliq Faiqoğlu” şirkətinin baş direktoru Faiq Seyidov “Avtosfer.az”a bildirib ki, hazırda müntəzəm sərnişindaşımada müasir avtobusla bir sərnişinin daşınmasının maya dəyəri mövcud gediş haqqından xeyli yüksəkdir:

“Bunu aidiyyəti dövlət qurumları da təsdiq edir. Müasir avtobuslarla bir sərnişinin daşınma xərci 85 qəpikdən yüksəkdiir. Həmçinin qeyd edim ki, son aylarda avtobusların ehtiyat hissələri, sürtkü yağları və digər həyatı vacib təchizatların qiyməti 65%-ə qədər artıb. Sürücülər və texniki heyət hazırkı şərtlərlə qalıb işləmək istəmirlər və taksilərə istiqamətlənirlər. Son vaxtlar taksilərin kəskin artması, Bakıda tıxacların miqyasının günbəgün çoxalması da ictimai nəqliyyatdakı mövcud böhranlı vəziyyətlə bağlıdır. Hazırda böhran dərinləşməkdə davam edir, sosial ödənişlərin, yanacaq və digər təchizatlara görə yaranmış borcların ödənilməsində, həmçinin avtobusların alınmasına görə cəlb edilmiş kreditlərin ödənilməsində ciddi problemlər var”.

“Çinar Trans” şirkətinin direktoru İsmayıl Hüseynov bildirib ki, sahibkar olaraq tarifin tənzimlənməsi üçün dövlət tərəfindən müəyyən addımların atılması məqsədilə dəfələrlə aidiyyəti üzrə müraciət ediblər: “Dövlət bu sahəyə müdaxilə etməsə ictimai nəqliyyatın vəziyyəti daha da acınacaqlı olacaq. Dövlət bu sahəyə dəstək olmalıdır. Subsidiya da ayıra bilərlər, gedişinin müəyyən formada artırılmasına da gedilə bilər. Hazırda bizim şirkətin 70 avtobusu texniki nasazlıq ucbatından qarajda qalıb. İmkanlaşdırıb təmir etdirə bilmirik. Bu gün sürtkü yağlarına görə xeyli miqdarda borcumuz var. Ehtiyat hissələri mağazasına borcumuz var. Bəzən ehtiyat hissəsi də tapmaq olmur. Mağazalar gətirmir. Çünki alan yoxdur. Gətirəndə də borca verməli olurlar deyə gətirmirlər”.

Məsələ ilə bağlı “Kral Transport” MMC-nin direktoru Eşqin Quliyevin sözlərinə görə, pandemiyanın təsirilə son illər ağır iqtisadi böhran keçirən ictimai nəqliyyat təchizat materaialları və xidmətlərin bahalaşması ilə daha da çətin duruma düşüb: “Hazırda özəl daşıyıcı şirkətlərin düşdüyü vəziyyət göz önündədir. Təəssüf ki, bizə heç bir dəstək verilmir. Sərnişinlərdən toplanan gediş haqqı xərclərimizi, sosial ödənişləri, sürücülərin məvacibini qarşılamır. Nəticədə sürücülər də avtobus sürməkdən imtina edirlər, əksəriyyəti şəbəkə taksi firmalarına qoşulub taksi idarə edirlər. Bu vəziyyətdə dövlət dəstəyi olmasa, sektorun batacağı qaçılmaz olacaq”.

“General Auto Company” MMC-nin direktor müavini Asif Rüstmov bildirib ki, Bakı şəhərində sərnişindaşıma sahəsi üzrə məsələlər hələ də öz həllini tapmır: “Çünki təklif və tələbat uyğun gəlmir. Pandemiyadan öncə avtobus parkını, istehsalat bazamızı yeniləmək üçün qiymətlər tənzimlənmişdi. Həmin dövrdə avtobusun istismar olunması, ehtiyyat hissələrinin alınması və digər xərclər var indikindən ucuz idi. Pamdemiya dövründən sonra bütün ehtiyat hissələri iki dəfə artıb və digər xərclər də demək olar ki, iki dəfəyə qədər yüksəlib. Buna baxmayaraq, təbii ki, sərnişindaşıma sahəsində öz sahibkarlıq fəaliyyətimizi davam etdiririk. Amma çox gözəl olardı ki, dövlət tərəfindən bu barədə düşünələr. Qiymət tənzimlənsə bizim maddi zərərləri də ödəmək olar, işin keyfiyyəti artar.

Qiymət artımı olsa daha yaxşı olar, nəinki subsidiyalar. Avropa və digər ölkələrlə müqayisədə bizdə gediş haqqı aşağıdır. Həmin ölkələrdə gediş haqqına xüsusi olaraq nəzarət edilir. Bizdə isə gediş haqqı çox aşağıdır və zərəri qaşılamır. Tarif Şurası və ya digər dövlət qurumları qiyməti nəzə alsaydılar ki, qənaətbəxş olardı. Biz də sahibkarlıq fəaliyyətimizi daha da genişləndirərək yeni, müasir standartlara cavab verən elektrobuslar və digər avtobusları istehsalat bazamıza daxil edərdik”.

Naxçıvan Muxtar Respublikası (NMR) Dövlət Sığorta Xidməti (NDSX) lisenziyası olmadan sığorta xidmətləri həyata keçirib.

Naxçıvan Dövlət Sığorta Xidmətindən bildirilib ki, Xidmət həyat və qeyri-həyat sığorta sinifləri üzrə 5-i icbari, 12-si könüllü olmaqla 17 sinif üzrə aktiv sığorta yığımı həyata keçirir. Bunlardan yalnızı biri həyat sığortası ilə bağlıdır. Qurumdan həmçinin o da qeyd edilib ki, NDSX Muxtar Respublika Ali Məclisinin tapşırığı əsasında sığorta xidmətləri göstərir.

Qeyd edək ki, Xidmətin həyata keçirdiyi sığorta yığım və ödənişlər Azərbaycan Mərkəzi Bankının hesabatlarında indiyə qədər yer almayıb. Muxtar Respublika üzrə yalnız "Naxçıvan Sığorta" şirkətləri üzrə göstəriciləri izləmək mümkündür.

Məsələ ilə bağlı Azərbaycan Mərkəzi Bankından "APA-Economics"ə bildirilib ki, NMR Dövlət Sığorta Xidmətinə sığorta xidməti göstərilməsi üçün lisenziya verilməyib.

"Qanunvericiliyə əsasən, Azərbaycan ərazisində sığorta və təkrarsığorta fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada müvafiq lisenziya alınmalıdır. Sığorta fəaliyyətinə və təkrarsığorta fəaliyyətinə lisenziyanın verilməsi, lisenziyanın qüvvəsinin müvəqqəti dayandırılması, məhdudlaşdırılması və ləğv edilməsi qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada Mərkəzi Bank tərəfindən həyata keçirilir. Mərkəzi Bank verilən, qüvvəsi məhdudlaşdırılan və ya dayandırılan, həmçinin ləğv edilən lisenziyaların reyestrini aparır. Mərkəzi Bankın müvafiq reyestrində Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sığorta Xidməti adlı qurum mövcud deyil", - deyə AMB-dən əlavə ediblər.

Qeyd edək ki, NDSX Muxtar Respublika Ali Məclisinin Sədri Vasif Talıbovun 2020-ci ildə imzaladığı Fərmanla yaradılıb.

"Nəqşicahan holding" bu yaxınlarda artıq öz işçilərinə rəsmi qaydada əmək müqaviləsi bağlayacağını bildirib.
Holdinqdəki mənbədən aldığımız məlumatda belə deyilir.
"Məsələn, Duzdağ otelində 80 personal vardısa onlardan yalnız 12 nəfər rəsmi olaraq qeydiyyatdadır
Geri qalanını isə vergidən yayınmaq üçün rəsmiləşdirməyiblər".
İddiaçının fikrincə, Naxçıvana göndərilən təftiş qrupu "biraz tez müdaxilə eləsə holding daxilində 3000-ə yaxın işçinin qanunsuz olaraq işlədiyi faktını təsbit edə bilər.
Hazırda Nəqşicahan holdingin daxilində hansısa yoxlama aparıldığına dair söz söhbətlər gəzdiyini bildirən mənbəmiz dekabrın 10-na qədər də bütün holdinqin köhnə dövrlərdən qalan bütün qeyri qanuni sənədlərinin ləğv ediıməsi haqqında göstəriş verildiyini iddia edir:
"Bu sənədlər alqı satqı sənədləri və bütün qanunsuz işlətdikləri işçilərin sənədləridir", - deyə məlumatda vurğulanır.
Heydər Oğuz
Teref.az

Bir qrup şəxs ƏƏSMN tabeliyində olan Respublika Reablitasiya Mərkəzinin önündə etiraz edib.

Toplum TV xəbər verir ki, şikayətçilər 1-ci Qarabağ müharibəsində yaralandıqlarını və buna görə də uzun müddət təqaüd aldıqlarını deyiblər. Lakin son 2 ildə onların əlillik dərəcələri mülki əlilliklə əvəz olunub.

Şikayətçilər mərkəzin qəbul şöbəsində olublar. Lakin müsbət nəticə əldə edə bilmədiklərini deyirlər.

ƏƏSMN-dən isə Toplum TV-nin sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, şikayətçilərin problemləri araşdırılıb. Onların aldıqları təqaüdlərə heç bir dəyişikliyin olmayacağı bildirilib.

Azərbaycanın televiziya məkanında yayımlanan sosialyönlü verilişlər haqqında cəmiyyətdə birmənalı fikir mövcud deyil. Bir çox insanlar bu tip proqramların milli-mənəvi dəyərlərə zidd olduğunu əsas gətirərək, efirlərdən yığışdırılmasına tərəfdardırlar. Lakin həmin proqramlarda aztəminatlı və çarəsiz şəxslərə yardım edildiyini nəzərə alaraq, onların yayımına tərəfdar olanlar da az deyil. Bununla bərabər, zaman-zaman həmin verilişlərə müraciət edib yaradıcı heyətdən narazı qalanlar da yox deyil. Yəni ehtiyacları üzündən verilişə üz tutsalar da, son nəticədə qarşılaşdıqları neqativlərlə bağlı ciddi iddialar səsləndirənlər də var.

Belə iddialardan biri də KONKRET.az-ın redaksiyasına daxil olan müraciətdə öz əksini tapıb. Belə ki, 17 ildir hərbidə çalışan Daşdəmir Cəfərov “Bizimləsən” verilişinin aparıcısı Zaur Bəxşəliyevdən öz narazılığını dilə gətirib.

Əvvəla qeyd edək ki, Daşdəmir Cəfərov uzun illərdir Sumqayıt şəhərində kirayədə yaşayır. Ailədə iki qız və əkiz oğlan uşaqları böyüyür. Daşdəmirin həyat yoldaşı Rəmziyyə Cəfərovanın dediyinə görə, övladlarından üçü ağır xəstədir və müalicələri üçün külli miqdarda pul lazımdır. Belə ki, 8-ci sinifdə oxuyan qızı anadangəlmə miopatiyadan əziyyət çəkir və bu xəstəlikdən tam sağalması mümkün deyil. Əkiz oğlan övladları isə ürək qüsurlu olduğundan mütləq şəkildə əməliyyata ehtiyac var. Rəmziyyə Cəfərova deyir ki, məhz bu səbəbdən də may ayında Zaur Baxşəliyevin aparıcısı olduğu verilişə qatılmaq qərarına gəlib, hətta 15 gün sözügedən layihədə iştirakçı kimi çıxış edib.

Şikayətçinin sözlərinə görə, övladlarının müalicəsi üçün 75 min dollar məbləğində vəsait lazım olsa da, aparıcı Zaur Baxşəliyev ondan efirdə 150 min istəməsini tələb edib. Rəmziyyə xanımın iddialarına görə, o, yalan danışmaqdan və deyilən məbləği istəməkdən boyun qaçırıb. Bildirdiyinə görə, Zaur Baxşəliyev daha sonra ondan şəhid general Polad Həşimovun anasını verilişə dəvət etməsini istəyib, lakin Rəmziyyə Cəfərova buna da razı olmayıb. Ona görə də verilişdən uzaqlaşdırılıb. On beş gün ərzində iştirakçı kimi çıxış etdiyi müddətdə yığılan vəsait isə onlara verilməyib. İndi əli hər yerdən üzülən ailə çarəsiz vəziyyətdə imkanlı və xeyirsevər şəxslərdən övladlarının əməliyyatı üçün yardım istəyir. Eyni zamanda ATV telekanalında yayımlanan “Bizimləsən” verilişinin aparıcısı Zaur Baxşəliyevdən övladlarının adına yığılan pulu tələb edir.

Qeyd edək ki, sözügedən iddialarla bağlı ATV telekanalının mətbuat katibi Ozal İbrahimli ilə əlaqə saxlayaraq münasibət öyrənmək istədik. Ozal bəy bizə məsələni araşdıraraq məlumat verəcəyini desə də, ondan konkret heç bir cavab gəlmədi.

Məlumat üçün bildirək ki, KONKRET.az olaraq həmin ailənin yaşadığı ünvana baş çəkib, həqiqətən də ehtiyac içində yaşadıqlarına və uşaqların ardıcıl müalicəsi üçün xeyli vəsait lazım olduğuna əmin olduq. Onu da öyrəndik ki, ailə bir neçə il öncə kreditə aldığı evin ödənişini edə bilmədiyi üçün mənzilləri də əllərindən alınıb. Ailə başçısı Daşdəmir Cəfərov onu da dedi ki, hərbçi kimi 720 manat maaş alır və bu pulun 300 AZN-i qaldıqları evin kirayəsinə ödənilir. Bu səbəbdən də Cəfərovlar ailəsi övladlarının müalicəsini davam etdirməkdə çox çətinlik çəkir.

Ümid edirik ki, xeyirsevər və imkanlı həmvətənlərimiz bu ailənin çarəsiz vəziyyətinə biganə qalmayaraq onlara yardımlarını əsirgəməyəcəklər. Həmçinin, ATV kanalı ilə bağlı səsləndirilən iddialarla əlaqədar aidiyyəti qurumlar tərəfindən də müvafiq tədbirlər görüləcəkdir. //KONKRET.az//