Ardını oxu...
Məşhur aktrisa Meril Strip rekorda imza atıb.

Aktrisa “Qızıl Qlobus” mükafatına 33 kateqoriyada namizəd olub.

O gələn ilin yanvarın 7-də keçiriləcək mükafatlandırma mərasimində “Only Murders in the Building” serialındakı roluna görə “Ən yaxşı köməkçi aktrisa” kateqoriyasında yarışacaq.

74 yaşlı Meril Strip mükafata 33 kateqoriyada namizəd olmağı ilə “Qızıl Qlobus” tarixində ilkə imza atıb.
Ardını oxu...
 
 
 
Ardını oxu...
Xəbər verdiyimiz kimi, Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin əməkdaşlarının təltif edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb. Sərəncam Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin 100 illiyi münasibətilə imzalanıb.

Bu münasibətlə Bizim.Media-nın əməkdaşı təltif olunan sənətkarlarla əlaqə saxlayıb.

Onlar sevinc hisslərini bu sözlərlə dilə gətiriblər:

Xalq artistləri Mələkxanım Eyubova qeyd edib ki, Prezidentin bu təltifini çox sevinc və fərəh hissi ilə qarşılayıb:

“Təvazökarlıqdan uzaq olsa da, bu sənətdə musiqimizi və mədəniyyətimizi təmsil edən sənətkaram. Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində 25 ildən artıqdır ki, professor olaraq illərdir, tələbələrə biliyimi, muğam sənətinin incəliklərini öyrədirəm. Biri var, sənətimə, biri də var ki, müəllimlik fəaliyyətimə qiymət verilsin.

Bilirsiniz ki, bu il təhsil ocağımız ADMİU-nun 100 illik yubileyidir. Cənab Prezidentə bu əlamətdar gündə məni və mənim kimi digər sənətkarları təltif etdiyinə görə dərin minnətdarlığımı bildirirəm. Dövlət başçısı hər hansı sahədə olursa, olsun, hər kəsin əməyini, zəhmətini hər zaman qiymətləndirir. İnanın ki, bu xəbəri mənə söyləyəndə əvvəlcə inanmadım.

O qədər sevincliyəm ki...

Universitetimizdə sevə-sevə çalışan bütün müəllimləri, sənətkarları təltif olunmaqları ilə əlaqədar ürəkdən təbrik edirəm. Bu il çox böyük tədbirlər keçirildi. Mən də məmnuniyyətlə o tədbirlərdə iştirak etdim. O qədər həyəcanlıyam ki, başqa söz deyə bilmirəm. Prezidentimizin bizim çıxışımıza söylədiyi adi bir “sağ ol” sözü və bəyənməsi böyük sevincdir. Görün, indi onun bizi fəxri diplomla təltif etməyi necə böyük fəxrdir. Tələbələrimə verdiyim o biliyin bu gün bəhrəsini gördüm. Çox sevincliyəm”.

Xalq artisti Səkinə İsmayılova da çox sevincli olduğunu bildirib:

“Bu il müəllim kimi fəaliyyət göstərdiyim ADMİU-nun 100 illik yubileyidir. Bu münasibətlə Prezidentimiz məni və bir çox müəllim heyətini və çalışan digər insanları təltif etdi. Bu siyahıda olmağım mənim üçün çox dəyərli və qiymətlidir. Əlbəttə ki, çox sevincliyəm. Cənab Prezidentimizə təşəkkürümü bildirirəm ki, mənə və bizim universitetimizə diqqət göstərib”.

Xalq artisti Həmidə Ömərova da təlfitə görə Dövlət başçısına təşəkkürünü bildirib:

“Siz zəng etməmişdən əvvəl tədris apardığım ADMİU–nun digər müəllim heyəti ilə danışıb, sevinc hisslərimizi bölüşürdüm. Əlbəttə ki, bu təltifə görə Cənab Prezidentimizə dərin təşəkkürümü bildirirəm. Hamımızın xidməti var. Müəllim kimi şərəfli ad daşıyırıq və bu yolda çox zəhmətimiz var. Prezidentimiz bizi gördüyümüz bu işlərə görə qiymətləndirib”.

Əməkdar artist Gülşad Baxşıyeva da təltif olunması ilə bağlı xəbəri sevinclə qarşılayıb:

“Çox təsirləndim, həyəcanlandım. Ürəyim çırpılmağa başladı. Bu xəbəri mənə çatdıranda əvvəlcə inanmadım. Hisslərimi gizlədən insan deyiləm. Gözlərim doldu, az qaldı ağlayım. Ona görə yox ki, mənə pul verəcəklər. Sevinirəm ki, mən yaddan çıxmadım.

İçimdə hər zaman belə bir hiss var idi ki, nə üçünsə yaddan çıxıram, məni yada salmırlar, mən şöhrətpərəst insan deyiləm. Amma bəzən bu hisslər olur. Hamı təltif olunsun. Bəs, məni niyə təltif etmədilər? Bu hiss hər zaman içimdə olurdu. Son dövrlər bu hissləri içimdən uzaqlaşdırmışdım. Vermirlər, vermirlər də... Demək ki, layiq deyiləm...

Amma indi bu mükafata layiq görülməyim mənim üçün çox böyük dəyər və qiymətdir. Allah Prezidentimizə uzun ömür, can sağlığı versin. Bizi çox sevindirdi. Allah onu dövlətimizin və respublikamızın başının üzərindən əksik etməsin. O, böyük siyasətçidir. Nə gözəl ki, onun diqqətindən kənar qalmadım”.

Qeyd edək ki, M.Eyubova, İ.N.Kamal, S.İsmayılova və H.Ömərova “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu” ilə təltif edilib. G.Baxşıyevaya Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü veriləcək.
 
Ardını oxu...
Məşhur aktyor Ege Aydan bibisi, məşhur opera ifaçısı Ayxan Aydanın Türkiyənin keçmiş baş naziri Adnan Mendereslə eşq yaşadığını etiraf edib.

Publika.az Türkiyə mediasına istinadən xəbər verir ki, aktyor ötən gün "Haberler.com"un yutub kanalının qonağı olub. Aktyorun sözlərinə görə, ailəsində bu barədə danışmaq qadağan edilib.

"Evdəki piano Adnan Menderesin bibimə hədiyyəsi idi. Anam dərs verdiyi üçün piano ona qaldı. İndi isə mənim evimdədir. Miras olaraq qaldı. Uşaq ikən bibimin bir-birinə bağlı 3 mənzili var idi. Küçəyə baxan tərəfdə bibimin şəxsi həyatını yaşadığı və bizimlə görüşdüyü mənzil yerləşirdi. Hərdən bir qapıdan digər mənzilə keçirdim və o, saray kimi olurdu. Mən orada çox təsirlənərdim. Bibim o evdə Adnan Mendereslə görüşürdü. Çünki evli deyildilər və özünə belə bir həyat tərzi qurmuşdu. Bibimlə Adnan Menderesi bir yerdə görməmişəm, amma onun fotosu var idi. Həmişə bu adamın kim olduğunu düşünürdüm. Bunları danışmaq, soruşmaq qadağan idi. Bibim öləndə mənim 40 yaşım var idi və biz onun Adnan Mendereslə münasibəti haqda heç vaxt danışmadıq", - Ege Aydan bildirib.

Aktyorun sözlərinə görə, Adnan Menderesin ölümündən sonra bibisi özünə qapanıb:

"Ailəm Yassı Adasına aparıldı və orada sorğu-suala çəkildi. Bibim nələr yaşamışdı ki, özünə qapandı... Özünü təcrid etmişdi və uzun müddət tək yaşadı. O, çox sevdiyi iki opera müğənnisi ilə birgə yaşayırdı. İllər sonra bibimin başqa münasibəti oldu və biz onu öz qohumumuz hesab edirdik. Ondan sonra o məsələlər heç müzakirə olunmadı. Bibimlə yanaşı, anam və atam da Adnan Mendereslə bağlı sorğu-suala çəkilib. Ailəm bizə niyə çağırıldıqlarını demədi. Atamın silahı var idi, onu müsadirə etmişdilər".

Qeyd edək ki, 63 il əvvəl sentyabrın 17-si Türkiyə demokratiya tarixinə qara ləkə hesab olunur. Türkiyədə 1960-cı ilin 27 mayında hərbçilərin həyata keçirdiyi dövlət çevrilişindən bir müddət sonra - 1961-ci ilin 17 sentyabrında baş nazir Adnan Menderes edam olunub.

 
Ardını oxu...
Məşhur fransız yazıçısı Frederik Beqbeder saxlanılıb.

“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu barədə “France Bleu” radiostansiyası məlumat yayıb.

“Beqbeder istintaqın bir hissəsi olaraq dindirilməyə çağırıldı. Bu iş narkotiklə bağlı deyil, hələlik əlavə şərh verməyəcəyəm”, - prokuror bildirib.

Qeyd edək ki, Frederik Beqbeder fransız nasir, publisist, ədəbiyyatşünas, aktyordur. Onun ən məşhur əsərləri arasında “Ağılsız gəncin xatirələri”, “Komadakı bayramlar”, “Məhəbbət üç il yaşayır”, “Romantik eqoist”, “99 frank” kimi romanları qeyd etmək olar.

2009-cu ildə “Fransız romanı” kitabına görə o, Fransanın ən mühüm ədəbi mükafatlarından biri sayılan “Renaudo” mükafatına layiq görülüb.
 
Ardını oxu...
Yazar romana, çarpıcı bir masal ile başlıyor. Bu masal onuncu yüzyılda kaleme alınmış ve ilk kez bir Türk araştırıcı tarafından okunarak günümüz Türkçesine çevirilmiştir.
Kamlançu ülkesine bahar gelip de kuşlar ötüşmeye başlayınca, ağaçlarda ve yerlerde çiçekler açınca Yüzbaşı Burkay yine o büyük çam ağacının yanına geldi. Parlak bakışlı, ay yüzlü kızı orada gördü. Yüreğine od düştü. Yeryüzü gözüne karanlık oldu. Ona yaklaşıp şöyle dedi:
Yüzün aya benziyor. .
Kaşın yaya benziyor.
Gözlerin yeşil alası.
Saçların arslan yelesi.
Yürüyüşün turna gibi.
Salınışın suna gibi.
Hangi yerden, kaynaktansın?
Hangi boydan, oymaktansın?
Parlak bakışlı, ay yüzlü kız bir şey söylemedi. Yalnız gözlerini kaldırarak Burkay’a baktı. Bu bakışla onun kanını kaynattı. Yüreğini oynattı. İçine od düştü. Yeryüzü gözüne karanlık oldu. Kıza şöyle dedi:
„Bakışların ışık mı?
Saçların sarmaşık mı?
Yıldız mısın, güneş mi?
Alev misin, ateş mi?
Neden sessiz bakıyorsun?
Beni niçin yakıyorsun?
Çiçek gibi her bir yanın.
Söyle, nedir senin adın, sanın?
Parlak bakışlı, ay yüzlü kız bir şey söylemedi. Gülümseyerek Burkay’a baktı. Bu bakışla onun aklını başından aldı. Yüreğini derde saldı.
İçine od düştü.
Yeryüzü gözüne karanlık oldu. Kıza şöyle dedi:
“Beni niçin üzüyorsun?
Gözlerini süzüyorsun.
Kirpiklerin paralıyor.
Bakışların yaralıyor.
Rengin sanki çiçekten.
Bilmem hangi çiçekten?
İster darıl, ister kız.
Tek adını söyle kız!”
Parlak bakışlı, ay yüzlü kız gözlerini Burkay’ın gözlerine dikti. Kayalardan dökülen suların, kırlarda esen rüzgarın, ormanda öten kuşların sesinden daha güzel sesiyle şöyle dedi:
-- Beşbalık’ta doğdumsa da Karluk kızıyım. Nice erin yüreğinde saklı sızıyım.
Yüreğine od düştüyse zorlayıp söndür. Bilen bilir; adım, sanım:
Açığma-Kündür".
Ölmemeyi istiyorsan yaklaşma bana. Belam çoktur, görünmeden dokunur sana…
Burkay‟ın yüreğine od düştü.
Yeryüzü gözüne karanlık oldu.
İyi yürekli kişi idi.
Tanrı ‟ya ve insanlara karşı suç işlememişti.
Tapıncağa gidip Tanrı’ya yalvardı.
-- Tanrım! Yüreğimdeki odu söndür‟ dedi.
Kırk gün büyük çam ağacının yanına gitti. Her gidişte Açığma-Kün‟ü orada gördü. Her gidişte içindeki ateş yalazlandı.
Her dönüşte tapınca kta Tanrı’ya yalvardı. Her yalvarıştan sonra bir daha çam ağacının yanına gitmemeye karar verdi.
Fakat güneşin her yeni doğuşunda kızın hasretine dayanamadı.
Verdiği kararı unutup çam ağacının yanına geldi.
Kızın yeşil ala gözleriyle büyülenip kendinden geçti.
Kırk birinci gün çam ağacının yanına gelince kızı bulamadı.
Gözleri bulandı.
Yüreği yandı.
İçi sıkıntıyla doldu.
Gün batıncaya kadar bekledi.
Açığma-Kün gelmeyince onu çam ağacına sordu.
Ağaç ah edip ağladı.
Onu ben de bekliyorum.
Artık gelip bana yaslanmayacak‟ dedi.. Yaprakları dökülüp kurudu.
Uçan bir akdoğan ah edip ağladı.
Onu ben de bekliyorum.
Artık gelip beni koluna almayacak‟ dedi.
Kanatları çırpmaz olup otlara düştü, öldü. Yeşil otlara sordu.
Otlar ah edip ağladılar.
Onu biz de bekliyoruz.
Artık gelip bizi çiğnemeyecek” dediler. Yanıp duman oldular.
Burkay bezginleşip yerine, yurduna döndü. Açığma-Kün‟den başka bir şey düşünmez oldu.
Tapıncağa gidip yalvardı, olmadı.
Ekşi kımız içip esridi, kar etmedi.
Tatlı şarap içip kendinden geçti, fayda vermedi.
Kağan savaş açınca o da katıldı. Ölmek için atına zırhsız bindi. Oklar sağından solundan uçtu; biri değmedi.
Kalkansız, tulgasız vuruştu. Kılıçlar sağından solundan geçti; biri vurmadı.
Yine yurduna döndü. Açığma-Kün’den başka bir şey düşünmez oldu.
Benzi sarardı.
Hasta olup yatağa düştü.
Burkay’ın iyi yürekli bir evdeşi vardı.
Erkeği iyi olsun diye okuyucular, bakıcılar, kamlar, bakşılar getirtti.
Hiçbir ilaç, dua, hiçbir büyü fayda vermedi. Günden güne eridi, soldu, bitti.
Ölecek hale geldi.
Bir gece Açığma-Kün’ün adını sayıklayınca kadın işi anladı.
Bütün Kamlançu’ya adamlar çıkarttı. Kırk gün aradılar, taradılar. Açığma-Kün bulunmadı.
Bir gün ihtiyar, çirkin bir büyücü kadın geldi. -- ‟Bunun derdine ancak Kilimbi çare bulabilir. O, şeytanların akıllısıdır‟ dedi.
Burkay’ı şeytan Kilimbi’ye götürdü. Burkay ona yüreğini açtı.
Sevdiği kızı anlattı. ‟Bana onu verirsen senin ordunda çeri olurum‟ dedi. Kilimbi başını salladı. „Yüreğin büyük derde girmiş. Kurtulmak zor. Buna çareyi bulsa bulsa Şeytanlar Başı Madar bulur‟ dedi.
Burkay’ın içi yandı. Gözü dumanlandı. ‟Hiçbir çare yok mu‟ diye sordu.
Madar, başını salladı. Ellerini açtı.
-- ‟Var‟ dedi. ‟Eğer evdeşini götürüp Ejderler Kağanı Naranta‟ya kurban adarsan Açığma-Kün’ü kaybettiğin yerde bulursun. Burkay hiçbir şey düşünmeden kabul etti.
Gözünü sevda bürümüş, kanın çılgınlık yürümüştü.
Evdeşini Naranta’ya adak verdi. Naranta, onu öldürüp yedi.
Kadın ölürken ellerini göğe kaldırıp beddua etti:
“Burkay! İyiliğe kemlik ettin. Tanrı seni bedbaht etsin. Kıyamete kadar, dünyaya her gelişinde ruhun ıstırap içinde çalkalansın” dedi. Tanrı bu dileği kabul etti.
Burkay, şeytan Madar’ın dediklerini yaptıktan sonra çam ağacının olduğu yere gitti.
Kız gitti diye yaprakları dökülüp kuruyan çam yine yeşermişti.
Açığma-Kün onun gövdesine yaslanarak duruyordu. Burkay yaklaşıp şöyle dedi:
-- “Nerede kaldın ay bakışlı?
Neden gittin inci dişli?
Senin için hasta düştüm.
Eller gezip dağlar aştım.
Artık bana varmaz mısın?
Derdime em vermez misin?
Gel, benim ol çiçek yüzlüm! İpek saçlım, ışık gözlüm!‟
Açığma-Kün bir şey demedi.
Büyülü gözlerle Burkay’a bakarak gülümsedi.
Burkay’ın aklı başından gitti. Az kaldı kımız gibi eriyip akacaktı.
Kıza yaklaşarak sıkı sıkı tuttu.
Çiçek kokan yüzünü öptü.
Onu evine getirip eş edindi.
Fakat bununla derdi bitmedi. Açığma-Kün‟ü her gün biraz daha çok sevdi. Öpmekle doyamadı. Sevmekle kanmadı. Uçan kuştan kıskandı. Esintiden yüksündü.
--“Sen insan değilsin. Peri Kan Katun’sun” dedi. Sevgisi durulmadı. Arzusu kırılmadı. Öpmekle kanmaz oldu.
Sevgisi dinmez oldu.
-- ‟Sen Peri Kan Katun değilsin. Tanrı Katun’sun” dedi.
Bir gün ihtiyar, çirkin büyücü kadın yine geldi. „‟Bunun derdine ancak Madar çare bulabilir‟ dedi. Birlikte Madar’a gittiler.
Madar güldü.
--‟Sen Nızvanı cehennemine düşmüşsün. Eğer o da sana bir defa seni seviyorum derse bundan kurtulursun” dedi.
Burkay yurduna döndü.
Açığma-Kün‟e „‟Beni seviyor musun?” diye sordu. Kadın, saçlarıyla onu sararak ne soracağını unutturdu.
Bir ay geçti.
Burkay :
--‟Beni seviyor musun?” diye yine sordu. Kadın onu öperek ne soracağını unutturdu.
Böyle aylar geçti. Yıllar geçti. Burkay sevgiden çılgına döndü. Istırap ıstırap üstüne, keder keder üstüne çekti.
Hekimler geldi, ilaç bulamadı. Bakışlar geldi, çare edemedi. „‟Seni ancak ölüm kurtarır. Açığma-Kün, Tanrı’nın cezasıdır” dediler.
Burkay büyük ıstıraplar içinde öldü. Ölürken yine „‟Beni seviyor musun?” diye sordu.
Kadın onu saçlarıyla sardı, kollarıyla sıktı, öptü. Fakat bir şey demedi.
Burkay’ın öldüğünü görünce gözleri yaşardı. İnci gibi yaşlar aktı. „‟Istırap çekiyorum” diye inledi.
Fakat ‟Ben de seni seviyorum‟ demedi.
Burkay ölmekle ıstıraptan kurtulmuş olmadı. Her yıl bahar olup çiçekler açtıkça, Açığma-Kün‟ü görüp sevdiği çam ağacının yanında ruhu dolaşıyor.
-- ‟Istırap çekiyorum. Sen de beni seviyor musun” diye inliyor. O günden bu güne kadar bin yıl geçtiği halde Burkay her bahar orada ağlıyor.
Yanında duran Açığma-Kün
-- ‟Sus sus, ben de ıstırap çekiyorum” diye yanıp yakılıyor.
Fakat ‟Ben de seni seviyorum” demiyor ve yıllar böylece akıp geçiyor.
Yazar: H. Nihal ATSIZ
Eser: Ruh ADAM, ilk baskı 1972- son baskı 2012, Ötüken Neşriyat, Ankara.
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdır
 
 
 
Ardını oxu...
İsveç Kralı XVI Karl Qustaf Stokholm Filarmoniyasında tibb, fizika, kimya, ədəbiyyat və iqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatlarını təqdim edib. “Report” xəbər verir ki, 10 laureata monarx tərəfindən diplom və qızıl medallar təqdim edilib.

Mərasimi giriş sözü ilə açan Nobel Fondunun İdarə Heyətinin sədri Astrid Söderberq Viddinq qeyd edib ki, azad fundamental tədqiqatlar vasitəsilə elm insan biliklərinin sərhədlərini genişləndirir, gözlənilməz gələcək hadisələrə hazırlığı təmin edir. O, vurğulayıb ki, “bu axşam mükafatlandırılan laureatlar elmin və ədəbiyyatın qüdrətindən xəbər verir”. "Onlar bizə göstərir ki, təkcə və birlikdə dünyanı dəyişə bilərik", - Viddinq deyib.

Söderberq Viddinq mükafatın yaradıcısını da xatırladıb: "O, dünyanı bəşəriyyətin rifahı naminə dəyişdirmək üçün elmin, ədəbiyyatın və sülh fəaliyyətinin bənzərsiz gücünə inanırdı. Bütün bunlarda beynəlxalq əməkdaşlıq və biliyə hörmət əsasdır".

Nobel Komitəsi sədrinin açılış nitqindən sonra 2023-cü il laureatları ənənəvi olaraq tər çiçəklərlə bəzədilmiş səhnəyə çıxaraq qızıl medallarını və fərdi diplomlarını qəbul ediblər.
Ardını oxu...
Rusiyalı müğənni Nadejda Babkina "Zvezda" telekanalının studiyasında çəkilişdə olarkən huşunu itirib.

Verilişin heyəti dərhal təcili yardım çağırıb.

Həkimlərin sayəsində özünə gələn 73 yaşlı sənətçinin xəstəxanaya yerləşdirilməsinə ehtiyac olmayıb.
 
Ardını oxu...
Bəzi insanlar xüsusi musiqi duyumu ilə seçilirlər.

“Cebhe.info” xəbər verir ki, tanınmış nevroloq Oliver Saks "Musiqiologiya" kitabında Oksford Universitetinin keçmiş musiqi professoru Frederik Ouzlinin gündəlik səslərin hündürlüyünü tanımaq qabiliyyətini təsvir edib.

“Live Science”-də dərc olunan yazıda bidirilir ki, professor mükəmməl duyuma malik idi. O, istinad qeydi olmadan xüsusi musiqi notlarını müəyyən etmək kimi nadir qabiliyyəti ilə seçilirdi.

Bəs niyə bəzi insanlar bu qeyri-adi qabiliyyətə malikdir, bəziləri isə yox?

Birincisi, mütləq səs üstünlüyü insanın iki və ya daha çox notun tonunu ayırd etmək qabiliyyətini təsvir edən "nisbi səs"dən fərqlidir. Bu, orkestr musiqiçiləri üçün zəruri bir bacarıqdır. Ancaq hər 10 000 insandan yalnız 1-i mükəmməl duyuma malikdir və elm adamları bu qabiliyyətə nəyin səbəb olduğunu hələ bilmirlər.

Bununla belə, bir neçə nəzəriyyə var. Birincisi, bu, genetika ilə bağlıdır, bu bacarıq miras qala bilər. Bununla belə, müəyyən bir genetik səbəbi müəyyən etmək çətindir.

Başqa bir izahat isə “kritik dövr” nəzəriyyəsidir. Dil öyrənmək qabiliyyətimiz kimi, insanların müəyyən ətraf mühit təsirlərinə məruz qalmalarından asılı olaraq mütləq duyumu inkişaf etdirmə ehtimalı ola bilər. Məsələn, bir araşdırma 4 və ya daha kiçik yaşlarında məşqə başlayan musiqiçilərin 40%-nin, 9 yaşından sonra məşqə başlayanların 3%-nin mükəmməl səs duyumuna malik olduğunu müəyyən edib.

Digər elm adamları hesab edirlər ki, kifayət qədər məşqlə hər kəs istənilən vaxt mütləq səs duyumu əldə edə bilər. Amma bunu sübut etmək cəhdləri az uğur qazanıb.

2015-ci ildə psixologiya professoru Hovard Nusbaum və onun həmkarları - o zaman Çikaqo Universitetində çalışan Stephen van Hedger və Shannon Heald yazıblar ki, insanlara səs duyumunu öyrətmək mümkündür. Lakin bu qabiliyyət onların yaxşı eşitmə yaddaşına malik olub-olmamasından asılıdır. Məsələn, ananızın səsini xatırlamaq bu tip yaddaşın bir nümunəsidir.

Ardını oxu...
“Hardadı o köhnə kinolar?”… “Heyif deyildi əvvəlki filmlər, dadı-duzu yerində, aktyorlar da ki, ayrı aləm…”

Bəzən qınaq, bəzən də yanğı ilə deyilən bu sözləri yəqin ki, hamımız eşitmiş, az da olsa, hələ işlətmişik də. Səbəbi odur ki, son illər Azərbaycanda çəkilən filmlər sovet dövrünün, xüsusilə də son illərinin məhsulu olan filmlərlə nəinki müqayisəyə gəlmir, hətta tərəziyə belə qoyulası deyil. Bəzi istisnalar var, əlbəttə, lakin bu ümumi vəziyyəti dəyişmir. Kino sənayemiz, xarici auditoriya bir yana, heç daxildəki tamaşaçı kütləsini belə qane edən məhsullar yaratmır.

Niyə? Ənənə var, istedadlı aktyorlar, insafən, yetərincə. Kino infrastrukturu pis-yaxşı elə sovet dövründən qalan studiyalar və idarələrdir. Üstündə də müasir texnologiyaların vasitəsilə yeniləri qurulub. Bəs, məşhur filmdə deyildiyi kimi, “o əjdahadan” indi niyə çəkilmir? Niyə son illərdə çəkilən filmlərimiz tamaşaçıda sövt Azərbaycanının kino məktəbinin məhsulları qədər zövq və emosiya yaratmır?

Söz yox ki, günümüzdə kinoşünaslar, kino mütəxəssisləri və bu sahədə əlindən gələni əsirgəməyən istedadlı insanlarımızın işləri izlənilir, lakin kinonu yaradan rejissordursa, yaşadan da tamaşaçıdır. Sözsüz ki, tamaşaçının istənilən sənət əsərindən, o cümlədən də kinodan gözləntiləri həmişə yüksək olub. Elə bunu nəzərə alaraq, xalqın dilindəki suallarla kino mütəxəssislərimizə müraciət etdik.

Əvvəllər teatr tamaşalarını və kinoları kinoteatrlarda, başqa mədəniyyət obyektlərində izləmək olurdu. İndi isə internet var, Youtube, çoxsaylı kino saytları, müxtəlif resurslar fəaliyyət göstərir. Bu qədər imkanların içərisində Azərbaycan kinosunu necə baxımlı etmək olar? Necə edək ki, bizim də “imzalar içində imzamız olsun”?

“Bu gün Azərbaycan vətəndaşlarının böyük əksəriyyəti milli kino və televiziyalarımızın istehsal etdiyi keyfiyyətsiz mənəvi qidalarla qane olmadığından Amerika, Qərbi Avropa ölkələri Çin, Rusiya kimi super dövlətlərin kino və televiziya məhsullarına üz tutur”.

Bu sözləri Pressklub.az-a açıqlamasında rejissor, kino mütəxəssisi Eltən Törəçi deyib. O, hesab edir ki, elə bunun da nəticəsində Azərbaycanın milli kimliyi məhv olur və beyin dizaynı, düşüncə tərzi, həyata baxışı dəyişir.

“Müxtəlif yad kultlar, fəlsəfi düşüncə tərzi, ideologiyalar beyinləri işğal edir və xalqın milli kimliyi tədricən yoxa çıxır. Azərbaycan tamaşaçısı da amerikan, çinli, rus, italyan, fransız kimi düşünməyə başlayır” – Eltən Törəçi deyir.

Bəs, problemin həlli yolu? Bunun qarşısını almaq üçün nələr edilməlidir? Eltən Törəçinin fikrincə, problemin həlli bir neçə mərhələdən ibarətdir:

“Birincisi, Azərbaycanda piratlıq qadağan olunmalı, müəllif hüquqları ilə məşğul olan qurumlar öz fəaliyyətlərini gücləndirməlidir . Video və audio portallar bağlanmalı, televiziyalarda yayımlanan proqramlardakı ideya oğurluğuna son qoyulmalı, plagiat musiqilərin istifadəsi qadağan edilməlidir.

İkincisi, Azərbaycanın bütün bölgələrində müasir tələblərə cavab verən kinoteatrlar açılmalıdır.

Üçüncüsü, milli kinomuzu formalaşdırmaq üçün xarici ölkələrdən, o cümlədən də Türkiyədən kino və televiziya mütəxəssisləri dəvət olunmalı, Azərbaycan dövlətinin daxili siyasətinə uyğun kino və televiziya layihələri həyata keçirilməlidir. Bu layihələri icra edən xarici mütəxəssislərin yanında milli təfəkkürlü kadrlar yerləşdirilməli və onlara həmdə bu layihə çərçivəsində praktiki dərslər keçilərək, kadrlar ixtisaslaşdırılmalıdır.

Dördüncüsü, dövlət kino, televiziya və digər incəsənət sahələrində işləyən şəxslərlə ardıcıl olaraq iş aparmalı, onlar lisenziya ilə təmin edilməli və vaxtaşırı sertifikatlaşdırılmalıdır.

Beşincisi, KİV-də reklam qiymətləri tənzimlənməlidir.

Altıncısı, reytinq ölçən şirkətlərin fəaliyyətinə nəzarət olunmalı, texniki bazaları gücləndirilməli və reytinqlər hər kəs tərəfindən rahatlıqla izlənilə bilən olmalıdır”.

Mövzunun davamını kinorejissor Fərid Kərimovla müzakirə edirik. Bu dəfə başqa suallarla: Azərbaycanın müharibədəki qələbəsi ilə bağlı filmlər niyə çəkilmir? Bəlkə “bunun üçün müəyyən qədər zaman keçməlidir” deyənlər haqlıdırlar?

Müsahibimiz deyir ki, əvvəla, bu mövzuda 2-3 film artıq var və təbii ki, uğursuz olduğu üçün çox nümayiş olunmur. İkincisi də bu elə bir mövzudur ki, ya yeri gəldi-gəlmədi vətənpərvərlik etməlisən, ya da kim nə deyirsə, onu: “Düşünürəm ki, gərək Mədəniyyət Nazirliyi özü belə mövzuda filmlərin çəkilməsində maraqlı ola və buna uyğun addımlar ata”.

Bəs, Azərbaycanda kinoya maraq oyatmaq üçün nələr edilməlidir?

Fərid Kərimovun fikrincə, təəssüf ki, Mədəniyyət Nazirliyi kinonu çox da önəmsəmir, maraq dairələrində deyil: “Kino Agentliyi (ARKA –red.) adlı qurum yaratdılar ki, kinoya dəstək verilsin. Təəssüf ki, ARKA da bizi irəliyə yox, arxaya apardı. Nə qədər ki, bizdə qohumbazlıq, dost-tanışa dəstək çox olacaq, kino sahəsi inkişaf etməyəcək . İlk növbədə gənclərə dəstək verilməlidir. Köhnə sovet düşüncəsi artıq kinodan getməlidir, eyni zamanda kinoya biznes kimi yanaşmamaq lazımdır. Qısası, öz yağında bişməsi üçün şərait yaradılmalıdır. Bundan sonra kino inkişaf edəcək”.

Azərbaycan tamaşaçılarının hansı filmlərə daha çox ehtiyacı var? Hansı filmləri indi çəkmək daha vacibdir?

Bu suallarımıza isə tanınmış jurnalist, mədəniyyət yazarı Ramilə Qurbanlı cavab verir. O, Pressklub.az-a açıqlamasında deyib ki, bu gün Azərbaycanda, eləcə də dünya kinosunda bəşəri filmlərə daha çox ehtiyac var. “Qarabağ müharibəsindən filmlər çəkilməlidir, amma xırda, cılız hisslərə yox, bəşəri duyğulara xidmət edən filmlər. O film ki, mərkəzində insan olsun. Onun mənəvi dünyası, taleyi, insan amili əsas götürülsün. Alman, ingilis, azərbaycanlı, erməni yox, məhz insan əsas olsun. Hər hansı ölkədə istənilən millətin nümayəndəsi o insanı özü kimi bilsin, onun barəsində çəkildiyini düşünsün. Amma həm də Azərbaycan kinosu olsun. Azərbaycan kinosunun öz imzası olmalıdır. Ümumilikdə bunu anlamalıyıq ki, kinodan olan gözləntilərimizi yaratmaq və yaşatmaq üçün tələbkar və doğru baxışı seçməliyik” – Ramilə Qurbanlı deyib.

Kino onu istehsal edən cəmiyyətin dəyərlərini daşıyan mənəvi məhsul olmaqla yanaşı, həmkarımızın dediyi kimi, həm də bəşəri dəyərləri ehtiva etməlidir. Çünki biz çəkdiyimiz filmlərə təkcə özümüz yığışıb baxmalı deyilik, həm də onu dünyaya təqdim etməli, Azərbaycan mədəniyyətinin kinosunun nümunəsi kimi tanıtmalıyıq. Bunun üçün isə həm maddi zəmin, həm də mənəvi tələblər – istedad, baxış, yanaşma, innovasiya tələb olunur. Dövlətin və kino sahəsində çalışan insanların bu amilləri nəzərə alaraq, yeni, daha sanballı sənət nümunələri yaradacaqlarına böyük inamla…

Müəllif: İlahə Mirzəyeva - Mənbə: Pressklub.az
Təqdim etdi: DİA-AZ.COM (ƏRSOYUN BLOQU)
 
Ardını oxu...
“Evdə tək” filmindəki Şaxta baba obrazı ilə tanınan amerikalı aktyor Ken Hudson Kempbell çənəsinin bir hissəsini çıxarmaq üçün əməliyyat keçirməli, sonra isə onu rekonstruksiya etməli olacaq.

Redaktor.az "lenta.ru"ya istinadən xəbər verir ki, bu barədə aktyor və ailə üzvləri məlumat veriblər.

Oktyabrın 27-də həkimlər 61 yaşlı Kempbellin ağız xərçəngi olduğunu aşkar ediblər. Şişin böyüməsini dayandırmaq üçün həkimlər 10 saatlıq əməliyyat keçirmək qərarına gəliblər, bu əməliyyat zamanı limfa sisteminin bir hissəsi, çənənin böyük hissəsi, həmçinin çənənin sümükləri çıxarılıb.

Kempbellin ailə üzvlərinin sözlərinə görə, əməliyyatdan sonra o, şüa terapiyası, uzunmüddətli reabilitasiya, kimyaterapiya kursu keçəcək. Bundan əlavə, çox güman ki, aktyorun nitqini bərpa etmək üçün fiziki müalicəyə və loqopedin köməyinə ehtiyac olacaq.
 
 
 

Dünyapress TV

Xəbər lenti