Bakı Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsinə milyardlarla dollar sərmayə qoyulmasına baxmayaraq, zavod hələ də tam gücü ilə işləmir və bəzi markalarda benzin istehsal olunmur.
2024-cü ilin yanvar ayında Azərbaycan Aİ-95 markalı benzinin idxalını ötən ilin müvafiq ayı ilə müqayisədə 2,8 dəfə artıraraq 6,8 min ton bu məhsul alıb. Bu barədə Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatında deyilir.
İdxal olunan benzinin dəyəri 6,5 milyon dollar təşkil edib ki, bu da bir il əvvəlkindən 2,6 dəfə çoxdur.
Eyni zamanda, idxalın böyük hissəsi - 3,6 min ton Rusiyadan tədarük hesabına əldə edilib. Belə ki, yanvar ayında Azərbaycan Rusiya Federasiyasından Aİ-95 markalı benzinin alışını 47,2% artırıb.
Bu markalı benzin də Azərbaycana Yunanıstandan - 1,1 min ton, BƏƏ-dən - 783 ton, Rumıniyadan - 569 ton, Belarusdan - 493 ton və Bolqarıstandan - 250 ton idxal edilib. Bundan əlavə, bu ilin yanvar ayında Azərbaycan bir ölkədən - Rumıniyadan 130 min dollar dəyərində 106 tondan çox Aİ-98 markalı benzin alıb.
Ölkədə ən çox istehlak edilən Aİ-92 markalı benzinə gəlincə, o, Bakı Neft Emalı Zavodunda kifayət qədər həcmdə istehsal olunur və yanvar ayında ölkəyə idxal edilməyib.
Müsbət tendensiya - istehsal artır
Xatırladaq ki, bundan əvvəl Dövlət Statistika Komitəsinin hesabatında 2024-cü ilin yanvar-fevral aylarında Azərbaycanda neft məhsullarının istehsalının ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə artdığı bildirilirdi.
Belə ki, avtomobil benzininin istehsalı təxminən 15% - 249 min tona, dizel yanacağının istehsalı isə 7,8% artaraq 383,6 min ton təşkil edib.
Eyni zamanda, Azərbaycanda istehlakçılar ilin ilk iki ayında yanacaq xərclərini artırıblar: Onlar benzin və dizel yanacağının alınmasına ümumilikdə 449,4 milyon manat xərcləyiblər ki, bu da 2023-cü ilin yanvar-fevral ayları ilə müqayisədə 10% çoxdur.
Bakı Neft Emalı Zavodu gözləntiləri doğrultmur
İqtisadçı Xalid Kərimlinin sözlərinə görə, Azərbaycanda avtomobil yanacağına olan tələbatın ödənilməsi ilə bağlı ciddi problemlər var.
“Azərbaycan Aİ-95 və Aİ-98 kimi markalı benzinlərin idxalından tamamilə asılıdır. Bakı Neft Emalı Zavodunun modernləşdirilməsinə milyardlarla dollar sərmayə qoyulmasına baxmayaraq, zavod hələ də tam gücü ilə işləmir və bu yanacaq növlərini istehsal etmir”, - deyə Kərimli Sputnik Azərbaycan-a bildirib.
Ekspert bildirib ki, bununla bağlı ictimaiyyətə heç bir izahat verilmir. Belə ki, o xatırladıb ki, əvvəlcə zavodun 2022-ci ildə tam gücü ilə işə salınacağı gözlənilirdi, sonra bu tarix 2023-cü ilə təxirə salınıb. Zavodun tam olaraq nə vaxt işə düşəcəyi hələlik məlum deyil.
“Azərbaycan Aİ-95 və Aİ-98 markalı benzin istehsal etmir, ona görə də onu idxal etmək məcburiyyətindədir, o cümlədən Avropa neftayırma zavodlarından. Bundan başqa, Aİ-92 markalı benzin respublikada istehsal olunsa da, onun da müəyyən hissəsi xaricdən gətirilməlidir. Azərbaycan hökuməti qiymətləri litri bir manat səviyyəsində saxlamaq üçün hətta bu növ benzinin idxal rüsumlarını da ləğv etməli olub”, - Kərimli vurğulayıb.
Sputnik

Aprelin 1-dən Sankt-Peterburq turistlər üçün ödənişli olacaq.

Bazar ertəsindən etibarən şəhərdə kurort vergisi tətbiq ediləcək.

Güzəştli kateqoriya istisna olmaqla, bütün yetkinlik yaşına çatmış turistlərdən hər gün üçün 100 rubl tutulacaq.

Toplanan vəsaitin sonradan turizm obyektlərinin tikintisinə və təmirinə sərf olunması təklif edilir.

Digər bölgələrdə də kurort haqları tətbiq ediləcək. Stavropol diyarında vergi 100 rubl, Altay diyarında - 50, Krasnodar diyarında isə 30 ilə 50 rubl arasında dəyişir.

Zelenski və ailəsinin gəliri açıqlandı
Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski və ailəsinin ötən il üçün gəliri açıqlanıb.

“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu barədə Ukrayna Prezidentinin ofisi məlumat yayılıb.

Bildirilib ki, Zelenski və ailəsinin gəliri 12 milyon 423 min 008 qrivna (təxminən 317 min ABŞ dolları) təşkil edib.

Zelenskilər ailəsinin 2023-cü ildəki gəliri əsasən əməkhaqqı, bank faizləri və daşınmaz əmlakın kirayə verilməsindən əldə edilən gəlirdən ibarət olub. Qeyd olunub ki, bu məbləğ 4 milyon 967 min 036 qrivna (təxminən 127 min ABŞ dolları) təşkil edib.

“Azərbaycanda bu il Novruz bayramı Ramazan ayına təsadüf etdiyindən ölkəyə gələn turistlərin, xüsusilə müsəlman ölkələrindən gələn xarici vətəndaşların sayı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə az olub”.

Bunu “Report”a açıqlamasında “Azərbaycan Turizm Peşəkarları Təşkilatı” İctimai Birliyinin sədri Ceyhun Aşurov bildirib.

Bununla belə, onun sözlərinə görə, ölkədəki hotellər bayramda boş qalmayıblar, xüsusilə regionlardakı hotellərdə daha çox aktivlik müşahidə olunub:

“Azərbaycan vətəndaşlarının 90-95%-i regionlarda istirahət edib. Bu da regionlardakı hotellərin doluluğuna, ictimai iaşə müəssisələrinin fəaliyyətinə müsbət təsir edib. Bəzi bölgələrə, xüsusilə Qəbələ rayonuna sürət qatarı işlədiyi üçün həmin istiqamət turistlər arasında daha populyar olub. Gözlənilən odur ki, Ramazan bayramı ərəfəsində də hotellərdə sıxlıq müşahidə olunacaq. Bakıya gələn turistlərin də sayında artım gözlənilir”.

“Azərbaycan Turizm Agentlikləri Assosiasiyası” İctimai Birliyinin İdarə Heyətinin sədri Göydəniz Qəhrəmanov isə açıqlamasında bildirib ki, bayram günlərində bütün hotellərdə doluluq müşahidə edilib:

“Azərbaycanda bayram ərəfəsində turizm sektoru ən yüksək mövsüm kimi qiymətləndirilir. Həm də bir həftə iş günləri olmadı və vətəndaşlarımız regionlardakı hotellərinə üz tutdular. Demək olar ki, bütün hotellərdə doluluq olub”.

“Azərbaycan Hotellər və Restoranlar Assosiasiyası”nın İdarə Heyətinin sədri, eyni zamanda “Azərbaycan Ekoturizm Assosiasiyası”nın icraçı direktoru Samir Dübəndi isə bildirib ki, Novruz bayramı tətilləri turizm sənayesi üçün uğurlu keçib:

“Regionlarda beş ulduzlu hotellərin doluluğu 95-100% olub. Digər yerləşdirmə vasitələrinin satışı da yüksək olub. Ənənəvi olaraq populyar və daha tanınmış destinasiyalarımız yenə də liderdirlər - Quba, Qusar, Qəbələ, Lənkaran, Astara, Şamaxı-İsmayıllı regionları, Gəncə şəhəri və Göy-Göl əraziləri olub. Xarici turistlərin də sayı gözəçarpan dərəcədə yüksək olub. Deyə bilərəm ki, Bakıda - İçərişəhərdə fəaliyyət göstərən bir çox hotellər dolu olub. Növbəti həftələrdə açıqlanacaq rəsmi statistika daha ətraflı analiz etməyə imkan verəcək”.

"Azərbaycanda normal bazar iqtisadiyyatı olsaydı Mərkəzi Bankın uçot dərəcəsinin endirilməsi indiki şəraitdə infliyasiya təhlükəsi yaradacaqdı".

Bunu Qaynarinfo-ya açıqlamasında iqtisadçı ekspert Əkrəm Həsənov martın 28-də Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) uçot dərəcəsini 0,5% azaldacağı ilə bağlı proqnozunu şərh edərkən deyib.

Əkrəm Həsənovun sözlərinə görə, Azərbaycanda normal bazar iqtisadiyyatı yoxdur:

"İnhisarlaşma var, Mərkəzi Bankın kredit şərtləri sərtləşdirilib. Bir tərəfdən bu düzgün addımdır. Yəni, bəzi banklar əvvəlki kimi Mərkəzi Bankdan istədiyi qədər kredit götürə bilmir. Mərkəzi Bank sərt tələblər qoyur, girovlar tələb edir və s. Onsuz da bankların əksəriyyəti kredit götürə bilməyəcək. Onların kredit götürməyə imkanları yoxdur. Bu dəqiqə Mərkəzi Bank əvvəlki kimi kredit də vermir. Elman Rüstəmovun dövründə Mərkəzi Bankın öz müştəriləri var idi. Hansı ki, girov qoyub bankdan kredit götürürdülər. Onlar eyni girovu Mərkəzi Banka qoya bilirdilər. Yəni bir əmlak iki dəfə girovda olurdu. Həm Mərkəzi Bankdan götürülən kredit üzrə, həm də bankın müştəriyə verdiyi kredit üzrə. İndi Mərkəzi Bank buna yol vermir".

Əkrəm Həsənov indi kredit götürməyin asan olmadığını qeyd edib:

"Bu baxımdan faizlərin endirilməsi bütövükdə yaxşı haldır. Çünki ölkədə iqtisadi aktivlik zəifləyib. Pul həcmi azalıb, əslində isə artması lazımdır. Mərkəzi Bank bununla demək istəyir ki, devalvasiyadan qorxmur. Bu da bazar iştirakçılarına müsbət siqnaldır".

Qeyd edək ki, "Trading Economics” martın 28-də Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) uçot dərəcəsini 0,5% azaldacağını proqnozlaşdırıb. Beynəlxalq iqtisadi statistika portalı AMB-nin İdarə Heyətinin qərarının faiz dərəcəsinin 7,75%-dən 7,25%-ə endirilməsi istiqamətində olacağını açıqlayıb.

Son günlər dünyada kakao paxlasının qiyməti kəskin artıb. ICE Futures birjasının məlumatına əsasən, bu məhsulun qiyməti yeni rekorda imza ataraq bir ton üçün 8900 dolları ötüb. Kakao böhranı səbəbindən şokoladın qiymətlərinin də artacağı istisna edilmir.

Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov İqtisadiyyat.az-a açıqlamasında deyib ki, dünya bazarında kakaonun qiymətinin qalxması Azərbaycanda istehsal olunan və ölkəyə gətirilən məhsullarda adekvat olaraq öz əksini tapacaq. Onun sözlərinə görə, dünya bazarında qalxan qiymətə Azərbaycan bazarı çox tezliklə reaksiya verir.

Sədr söyləyib ki, dünya maliyyə böhranında bütün malların, xidmətlərin qiymətinin aşağı düşdüyü zaman Azərbaycanda qiymətlər enməyib: “Biz ümumdünya maliyyə böhranında da gördük ki, dünya bazarında malın qiyməti qalxanda Azərbaycan bazarı ona bir gün öncə reaksiya verir. Lakin dünya böhranı zamanı bütün malların, xidmətlərin qiyməti aşağı düşdü, Azərbaycanda isə bu baş vermədi. Bu o deməkdir ki, əslində Azərbaycan bazarı müəyyən inhisarçıların, kartel sözləşmələrinin əsiridir”.

İqtisadi və Sosial Araşdırmalara Yardım İctimai Birliyinin sədri Eyyub Kərimli İqtisadiyyat.az-a açıqlamasında deyib ki, dünyada kakaonun qiymətinin artımı karamel və şokolad, eləcə də digər şirniyyat məhsullarının qiymətinin artımına təsir göstərəcək.

Onun sözlərinə görə, həmçinin kakaodan istifadə olunan tortlar, pirojnaların da qiymətlərində mümkün artım qaçılmaz olacaq: “Bu bahalaşma həm yerli istehsal olunan qənnadı məhsullarında, həm də ölkəmizə idxal edilən şirniyyatlarda özünü göstərə bilər. Bizim bu məhsulla bağlı daxili istehsalımız olmasına baxmayaraq, xarici ölkələrdən də idxal edirik. Nəticədə bu, ölkəmizdə satılan şokoladların qiymətində müəyyən artıma səbəb olacaq”.

Qeyd edək ki, bu ilin yanvar ayında Azərbaycana kakao idxalı 13,8 milyon dollar dəyərində olub. Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına əsasən, hesabat dövründə ölkənin kakao idxalına çəkdiyi xərc ötən ilin yanvar ayı ilə müqayisədə 5,2 milyon dollar çoxdur. Hesabat dövründə Azərbaycandan 465,2 min dollarlıq kakao ixrac edilib.

Paytaxtdakı Bakı Dəmiryol Vağzalının qarşısında, eləcə də “Qış parkı”nın altında yerləşən avtodayanacaqlarda fərdi avtomobillər üçün yeni parkinq tarifləri müəyyənləşib.

Dəmiryol Vağzalının qarşısında qiymətlər parklanma müddətinə əsasən müəyyən edilib.

Ərazidə quraşdırılan məlumat lövhəsində qeyd olunub ki, ilk 15 dəqiqə sürücülər üçün pulsuz olsa da, əlavə parkinq xidməti üçün ödəniş tələb olunacaq. Sürücülər parklanma müddəti 15-30 dəqiqə olduqda bir manat, 30-60 dəqiqə olduqda iki manat, 1-2 saat olduqda dörd manat, 2-3 saat olduqda altı manat, 3-5 saat olduqda 10 manat, 5-7 saat olduqda 14 manat, 7-10 saat olduqda 18 manat, 10-15 saat olduqda 22 manat, 15-20 saat olduqda 26 manat, 20-24 saat olduqda isə 30 manat ödəniş etməli olacaqlar.

“Qış parkı”-nın altında yerləşən avtodayanacaqda isə aylıq paketin qiyməti 2 dəfədən çox bahalaşıb. Əvvəl 12 saat üçün 30 manat ödəyən sürücülər aprelin 1-dən qüvvəyə minəcək dəyişiklikdən sonra 80 manat ödəməli olacaqlar. 24 saatlıq aylıq paketin qiyməti də iki dəfə bahalaşıb. Yeni tarifə əsasən, parkinq haqqı 60 manatdan 120 manata qədər artırılıb. Qonşular üçün isə aylıq tarif 50 manat müəyyən edilib.

Saatlıq tariflərə gəlincə, sürücülər parklanma müddətinə uyğun olaraq 1-2 saat üçün 1 manat, 2-4 saat üçün 2 manat,4-6 saat üçün 3 manat, 6-10 saat üçün 4 manat, 10-12 saat üçün 5 manat, 12-24 saat üçün isə 8 manat vəsait ödəyəcəklər.

Son günlər bölgələrdə yağışlı və qarlı hava şəraiti davam edir.

Milli Hidrometeorologiya Xidmətinin məlumatına görə, bu gün də Azərbaycanın rayonlarında gündüzdən bəzi yerlərdə arabir yağıntılı olacağı, dağlıq ərazilərdə qar yağacağı gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə leysan xarakterli intensiv olacağı, şimşək çaxacağı, dolu düşəcəyi ehtimalı var. Gecə və səhər arabir duman olacaq.

Maraqlıdır, qeyri-sabit hava məhsuldarlığa necə təsir edəcək?

Mövzu ilə bağlı iqtisadçı-ekspert Akif Nəsirli “Cebhe.info”-ya bildirib ki, bunların hamısının məhsuldarlığa müsbət təsiri var:

"Əslində hava o qədərdə soyuq deyil. Düşünürəm ki, hazırda hava ilə bağlı baş verənlər - soyuq, şaxta, qar bunların hamısının məhsuldarlığa müsbət təsiri var. Bizim hazırda ən çox torpaqda olan bir illik bitkilərimiz taxıl və soğandır. Payız əkilən soğan və payız səpilən buğda, taxıl üçün qar da, yağış da, soyuq da müsbət təsir göstərir.

Amma ümumilikdə götürəndə havalar soyuq və qarlı keçəndə yerin üst qatında olan o zərərvericilər, həşəratların bir hissəsi qırılır. Bir hissəsi isə yerin daha çox dərinliklərinə hərəkət edir və nəticədə yazda havalar isinəndə onlar yenidən yerin üzünə qalxana qədər əkilən bitkilər inkişaf edir və güclənir, onlara müqavimət göstərə bilir. Ona görə də havaların indi soyuq keçməsinin elə ciddi problemi yoxdur".

Onun sözlərinə görə, bu hava şəraiti çiçəkləyən ağaclar üçün mənfi amildir:

"Bəzi ərazilərdə, əsasən aran rayonlarında bəzi ağaclar çiçəkləyib. Məsələn, alça ağacı artıq çiçəkləyib. Bu hava indi çiçəkəyən alça ağacının məhsuldarlığına mənfi təsir göstərə bilər. Hansı ağac çiçəkləyib, yağış onun məhsuldarlığına mənfi təsir göstərə bilər. Çünki çiçəyin tozlanan hissəsi islanır, islananda artıq o mayalanıb meyvə gətirə bilmir, məhsuldarlıq aşağı düşür.

Hazırda isə çiçəkləyən ağaclardan yalnız alçadır və bəzi gilas növləri erkən çiçəkləyir. Digər ağaclar hələlik çiçəkləməyib. Nə qədər ki ağaclar çiçəkləməyib, havanın soyuq keçməsi, yağışlı keçməsi ağacların da meyvələrin də məhsuldarlığına müsbət təsir göstərir.

Çiçəkləyəndən sonra yağan yağış, düşən şaxta meyvənin məhsuldarlığına mənfi təsir göstərə bilər. Amma faktiki hazırda o baş vermir. Hazırda baş verənlər ümumilikdə kənd təsərrüfatının xeyrinədir".

“Rusiyanın ən azı yeddi neft emalı zavodu 2024-cü ilin birinci rübündə Ukrayna pilotsuz uçan aparatlarının hücumlarına görə neft emalı gücünü azaltdı”.

Yeniavaz.com xəbər verir ki, bu barədə “Reuters” öz hesablamalarına istinadən məlumat yayıb.
Agentliyin məlumatına görə, 7 neft emalı zavodu pilotsuz təyyarələrin hücumları səbəbindən 4,6 milyon ton və ya ümumi neftin 7%-ni emalını dayandırıb:
“Gücü azaldan sonunculardan biri Samara vilayətinin Novokuybışevsk şəhərində yerləşən Kuybışev neft emalı zavodu olub. Martın 23-nə keçən gecə pilotsuz təyyarələr bu zavoda hücum edib. Hücumdan sonra zavod CDU-5 neft emalı qurğusunun fəaliyyətini dayandırıb, buna görə zavodun gücü iki dəfə azalıb. Ukrayna son aylarda Rusiyada və işğal olunmuş ərazilərdə yerləşən bir neçə neft emalı zavodu, terminal və anbar obyektlərinə hücum edib”
Britaniya kəşfiyyatından olan mənbə bildirib ki, hücumlar fonunda Rusiya hökuməti artan tələbat fonunda daxili bazarda qiymətləri sabitləşdirmək üçün mart ayından altı ay müddətinə benzin ixracına qadağa qoyub:
“Rusiyanın neft emalı gücü, çox güman ki, Ukraynanın pilotsuz təyyarələrinin Rusiya ərazisindəki neft emalı zavodlarına çoxsaylı zərbələri nəticəsində müvəqqəti olaraq azaldılacaq”.

Baş ofisi Londonda yerləşən “Henley & Partners” təşkilatı milyoner və milyarderlərlə bağlı yeni hesabat yayıb.

Siyahıya varidatı müvafiq olaraq 100 milyon dolları və 1 milyard dolları keçmiş şəxslər daxil edilib.

Sənədə görə ABŞ-da son 5 ildə milyonerlərin sayı 35% artaraq 9 850 nəfərə çatıb. Dünya üzrə milyonerlərin təxminən üçdə biri ABŞ-da yaşayır.

Siyahıda ikinci yerdə gələn Çindəki milyonerlərin sayı 2 352 nəfərdir. Bu ölkədə zəngin insanların sayı 5 ildə 17% artıb.

Bundan başqa, ABŞ-də 788, Çində isə 305 milyarder yaşayır. Ekspertlərin fikrincə, Çində pandemiya dövründə tətbiq edilmiş sərt məhdudiyyətlər milyoner və milyarderlərin sayının artmasına mane olub.
Azərtac