Türkiyənin İstanbul şəhərində bir cibgirin törətdiyi əməlin videogörüntüləri sosial şəbəkədə trendə çevrilib.

Publika.az xəbər verir ki, söhbət Beşiktaşın Dolmabahçe məhəlləsində avtobusda edilən telefon oğurluğundan gedir.

Belə ki, özündən öncə avtobusa minən qadın sərnişinin telefonunu cibindən götürən cibgir, onu bəyənmədiyi üçün geri qaytarmağa çalışıb. Həmin dayanacaqda olan və uzun müddət onu izləyən təhlükəsizlik qüvvələrinin əməkdaşları onu avtobustan çıxarıblar.

Araşdırmalar nəticəsində məlum olub ki, Cəlal.A adlı həmin şəxs 37 oxşar cinayət törədib.

Hazırda onun digər əməlləri araşdırılır.

Şəhərin müəyyən hissələrində taksi dayanacaqları mövcuddur. Lakin bəzi sürücülər avtomobillərini həmin dayanacaqlarda saxladıqları üçün taksi sürücüləri həmin yerə daxil ola bilmir, dayanacaqkardan yararlana, istifadə edə bilmirlər.

Bəs taksi sürücülərinin dayanacaqlardan kənar saxlamalarına görə cərimə nəzərdə tutulurmu?

Mövzu ilə bağlı Baku TV-nin süjetini təqdim edirik:

Elm və Təhsil Nazirliyinin Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyinin 1 nömrəli Balakən Peşə Məktəbinin torpağında qarğıdalı əkən şəxsə məhkəmə hökm oxuyub.

Qaynarinfo-nun məlumatına görə, nazirliyə məxsus ərazidə qarğıdalı əkdiyi üçün 1978-ci il tarixdə Balakən rayonu Hənifə kəndində anadan olmuş Fərhad Cavadov (soyad şərti) barəsində Cinayət Məcəlləsinin 188.3-cü maddəsi ilə cinayət işi açılıb və işə məhkəmədə baxılıb.

Məlum olub ki, ikinci qrup əlil olan Fərhad Cavadov dolanışığı üçün Balakən şəhəri, Atatürk prospektində İdman Kompleksinin yaxınlığında yerləşən 66,4 hektar örüş sahəsini şumlatdıraraq, ərazidə qarğıdalı əkib. Həmin ərazidə qarğıdalı 20 sm inkişaf etdikdən sonra Balakən Peşə Məktəbinin direktoru bundan xəbər tutub.

Aydın olub ki, həmin ərazidə Balakən Peşə Məktəbi tərəfindən torpaq sahəsində bitkiçilik mütəxəssisi, aqroservis mütəxəssisi, tərəvəz ustası peşələri üzrə 1 nömrəli Balakən Peşə Məktəbinin tələbələri istehsalat təlimi məşğələləri keçiriblər.

Fərhad Cavadov məhkəmədə ifadəsində bildirib ki, maddi vəziyyəti çətin olduğuna görə məqsədi həmin ərazidə qarğıdalı əkib.

Məhkəmənin hökmü ilə Fərhad Cavadov 3 il 6 ay müddətə azadlığın məhdudlaşdırılması cəzasına məhkum edilib.

Fevralın 13-də Bakıda 1999-cu il təvəllüdlü Əhməd Əhmədovun ailə üzvlərini - ata, ana və azyaşlı qardaşını, bundna əvvəl isə başqa bir ünvanda bacısı və onun azyaşlı qızını amansızlıqla qətlə yetirməsi cəmiyyətdə şok effekti doğurdu.
Neçə gündür müzakirə olunan bu tükürpədən hadisənin səbəbləri ilə bağlı müxtəlif versiyalar səslənir.
Yəqin ki, əsl səbəb istintaq orqanlarının hərtərəfli araşdırmasından sonra bəlli olacaq. İndiliksə onu demək olar ki, belə hadisələrə dünyanın müxtəlif ölkələrində rast gəlinib. Məsələn, məşhur neyrobioloq Devid İqlmenin (David Eagleman) özünün "Beyin sənin hekayən" adlı əsərində "Texas snayperi" adlanan, 13 nəfəri qətlə yetirən, 33 nəfəri yaralayan Çarlz Uitmen və onun bu cinayəti törətməsinin səbəblərindən bəhs edib. Maraqlıdır ki, Əhməd Əhmədov kimi Çarlz Uitmen də hadisəni törədərkən, 25 yaşında olub. Uitmeni bu qətliamı törətməyə nə vadar etmişdi?
Bakupost.az -ın Devid İqlmanın "Beyin sənin hekayən" əsərindən (Tərcüməçi Zahir Məlikli, "Qanun" nəşriyyatı) təqdim etdiyi hissədə bu suala aydınlıq gətirilir:
Beynimizdəki dəyişikliklər nələr yaşadığımızı və necə biri olduğumuzu əks etdirir. Bəs beyin bir xəstəlik, ya da zədə nəticəsində dəyişikliyə uğrasa? Bu, kimliyimizi, şəxsiyyətimizi, ya da davranışlarımızı dəyişdirərmi?

1 avqust 1966-cı ildə Çarlz Uitmen Ostindəki Texas Universitet qülləsinin müşahidə məntəqəsinə çıxmaq üçün liftə mindi və sonra heç bir səbəb olmadan aşağıdakı insanlara atəş açmağa başladı. 25 yaşlı gənc adam 13 nəfəri qətlə yetirdi, 33 nəfərsə yaralandı. Uitmenin özü də polis tərəfindən vurularaq öldürüldü.

Hadisədən sonra qatilin evinə yollanan hüquq-mühafizə ordanlarının əməkdaşları Uitmenin bir gecə əvvəl arvadı ilə anasını da öldürdüyünü aşkarladılar. Bu hadisədə ən çox təəccübləndirən bir fakt var idi: Çarlz Uitmenin həyatında belə bir dəhşəti törədə biləcəyinə dair ehtimal yaradan hər hansı ipucu yox idi. O, birinci dərəcəli kəşfiyyatçı idi, bankda kassir işləyirdi və mühəndislik təhsili almışdı.

Arvadı ilə anasını öldürdükdən az sonra yazı makinasının arxasında oturub intihar məktubu hesab olunan bu sətirləri yazmışdı:

"Özümü bu günlərdə tam olaraq anlaya bilmirəm. Ağlı başında və dərrakəli bir gənc olaraq tanınıram. Amma son zamanlarda (nə zamandan başladığını xatırlaya bilmirəm) bir çox qeyri-adi və məntiqsiz düşüncələrin qurbanı olmuşam. Ölümümdən sonra hər hansı bir fiziki pozğunluq olub-olmadığını təyin etmək məqsədilə məhkəmə-tibbi ekspertizasının keçirilməsini istəyirəm".
Uitmenin istəyi yerinə yetirildi və autopsiya zamanı onda kiçik bir beyin törəməsi aşkarlandı. Kiçik bir qəpik böyüklüyündəki törəmə qorxu və təcavüzlə bağlı bir nahiyə olan "badamvari cisim"ə (lat. corpus amugdaloideum - beyinin badam formasında olan xarakterik nahiyəsi) təsir etmək üzrə idi. "Badamvari cisim"in məruz qaldığı bu kiçik təzyiq belə Uitmenin beynində bir sıra reaksiyaya yol açmağa bəs etmişdi və nəticə etibarilə, normal halda qeyri-adi sayılacaq bir çox davranışlar sərgiləməsinə gətirib çıxarmışdı. Yəni, dəyişikliyə uğrayan beyin maddəsi Uitmenin şəxsiyyətini də dəyişdirmişdi.

Əlbəttə, bu, ekstremal bir nümunə olsa da, miqyasına görə dramatik olmayan zehni dəyişikliklərin belə sizi siz edən tənzimləmələrdə ciddi rol oynaya bildiyi bir həqiqətdir. Orqanizmlər üçün xarakterik olmayan maddələr və ya alkoqoldan istifadə buna nümunədir.

Başqa bir misal: bəzi epilepsiya formaları insanları daha dindar hala gətirə bilər. Parkinson xəstələrinin inanclarını itirməsi tez-tez rast gəlinən bir hal olduğu halda, parkinsonizmin müalicəsi üçün verilən dərmanların xəstələri qumar aludəçisinə çevirə bildiyi də məlumdur. Üstəlik, bizi dəyişdirən yalnız xəstəlik və ya kimyəvi maddələr deyil: izlədiyimiz filmlərdən çalışdığımız işlərə qədər hər şey neyron şəbəkəsinin davamlı olaraq yenidən formalaşdırılmasına yardım edir. Elə isə siz tam olaraq kimsiniz? Bu "tikilinin" dərinliklərində, mərkəzdə duran biri varmı?//BAKUPOST.AZ

Ölkədə ictimai iaşə obyektlərində xidmət qiymətləri artmaqdadır.

Dövlət Statistika Komitəsinin son məlumatına görə, 2024-cü ilin yanvar ayında ictimai iaşə dövriyyəsi 2023-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə real ifadədə 9,7% artaraq 146,9 milyon manat olub. Məlumatda qeyd edilib ki, özəl sektorda ictimai iaşə dövriyyəsinin 50,5%-i hüquqi şəxslərin, 49,5%-i isə bu sahədə sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxslərin payına düşür. Hüquqi şəxslər üzrə dövriyyə 2023-cü ilin yanvar ayı ilə müqayisədə 10% artaraq 73,4 milyon manat olub.

Maraqlıdır, istər hüququ, istərsə də fiziki şəxslər tərəfindən idarə olunan iaşə obyektləri ölkə iqtisadiyyatında təxmini nə qədər paya sahibdir? İaşə obyektlərində qiymətlər niyə sürətlə artır?

Məsələ ilə bağlı iqtisadçı ekspert Rəşad Həsənov “Cümhuriyyət” qəzetinə şərhində qeyd edib ki, ictimai iaşə obyektləri ölkə iqtisadiyyatda çox az paya malikdir:

“Aparılan müəyyən qiymətləndirmələr görə, bu sektorda əlavə dəyər 60% civarındadır. 2023-ci ildə ictimai iaşə sektorunda dövriyyə 2 milyard dollar civarında olub. Bu, 1,2 milyard manat ətrafında əlavə dəyər yaradıb. Bu da təxminən 1 % - ə bərabərdir”.

İqtisadçı ictimai iaşə obyektlərində qiymətlərin artma səbəblərini belə izah edib:

“Həmin sektorda qiymətləri artıran səbəblər kifayət qədər çoxdur. Birinci səbəb məhsulun maya dəyərinin xərclərinin artması ilə bağlıdır. Bildiyimiz kimi, 2023-cü ildə inflyasiya 8.8 % civarında olub. Yəni ərzaq qiymətləri 12 % bahalaşıb. Sözsüz ki, bu da iaşə obyektlərində xidmət haqlarına təsir edir.

Eyni zamanda, əmək haqlarının artırılması da xidmətdəki qiymət artımına təsir edən əsas faktorlardan biridir. Bütün bunlar bir-birilə əlaqəlidir və hər zaman da belə olacaq. Qiyməti artıran digər faktor isə ölkəyə xarici turistlərin axınıdır. Ötən il ölkəmizə xeyli sayda xarici turist gəlib. Bu ilin yanvarında da onların sayında artım olub. Bu da iaşə obyektlərində qiymətlərin bahalaşması üçün əlverişli imkanlar yaradır”.

Alimlər əkin sahələrini həşəratlardan qorumaq üçün unikal üsul təklif ediblər. Belə ki, sözügedən sahələrin qırmızı torla örtülməsini məsləhət görüblər.

Bu barədə “Scientific Reports” jurnalında dərc olunan məqalədə bildirilib.

Məlumata görə, bu kəşf antifidantların (həşərat zərərvericilərə qarşı vasitələr) dozasını 50 faizə kimi azalda bilər.

Sintetik antifidantlar torpağın qələviləşməsinə və zərərsiz həşəratların da zəhərlənməsinə səbəb olur. Bəzi zərərvericilər isə antifidantlara davamlı ola bilər, buna görə fermerlər onlardan daha tez-tez və daha böyük dozalarda istifadə etməli olurlar.

Kənd təsərrüfatı torları məhsulları qorumaq üçün alternativ üsuldur. Adətən ağ, qara və mavi rənglərindən istifadə olunur. Onlar həşəratlar üçün mexaniki maneə kimi xidmət edirlər. Dəliklər kiçik olduqca torlar bir o qədər effektiv olur.

Alimlər yeni araşdırmada rəngin də eyni dərəcədə vacib olduğunu aşkar ediblər. Belə ki, qırmızı torların trips böcəyinə (“Trips Tabaci”) necə təsir etdiyini qiymətləndiriblər.

Bu həşərat antifidantlara çox davamlıdır, bir çox mədəni bitkiləri yeyir və onlar üçün təhlükəli virusları yayırlar.

Təcrübə göstərdi ki, ağ-qırmızı və ya qırmızı torlar sahələri həşəratlardan daha səmərəli qoruyur. Özü də bu məsələdə tordakı dəliklərin ölçüsü əhəmiyyətli deyil. Onlar böcəyin bədənindən daha iri olsa da, zərərvericilər bitkilərə hücum etməyiblər.

Açıq tarla ilə müqayisədə qırmızı torla örtülmüş sahə üçün antifidantların 25-50 faiz daha az dozası lazım olub.

Qırmızı rəng effekti həşəratların vizual xüsusiyyətləri ilə əlaqələndirilir. Alimlər qeyd ediblər ki, torlar antifidantlardan bahalı olsa da, uzun illər istifadə oluna bilər.

Qırmızı torların dəliklərinin iri olması hava və işıq keçiriciliyini qoruyacaq, həmçinin göbələk infeksiyası ehtimalını azaldacaq.

Mənbə: Gazeta.ru

Aparıcı Sevinc Telmanqızı TV Musavat-ın canlı efirində Əhməd Əhmədovun ölkəni qarışdıran dəhşətli cinayətindən danışıb.

Aparıcı cinayətlə bağlı bir sıra mühüm detalları açıqlayıb.

O bildirib ki, cinayət zamanı məlum videonu qonşu qadın çəkib.

Həftəlik "L'Express" qəzetinin keçmiş baş redaktoru və naşiri, məşhur fransız jurnalisti Filip Qrumbaxın (1924-2003) sovet kəşfiyyatı ilə 35 il əməkdaşlıq etdiyini üzə çıxaran araşdırma məqaləsi dərc olunub.

Bu yaxınlarda Mitroxin arxivinin sənədləri arasında Filip Qrumbaxın məxfi həyatına dair istinadlar tapılıb. Orda SSRİ DTK-nın Birinci Baş İdarəsinin arxiv şöbəsinin əməkdaşı Vasili Mitroxin tərəfindən oğurlanaraq Qərbə ötürülən sovet kəşfiyyatının məxfi sənədlərinin çoxlu nüsxələri olub.

Kembricdəki (Böyük Britaniya) Çörçill Kollecində saxlanılan bu arxiv üzrə araşdırmalar 1990-cı illərdə başlanıb və tədricən ictimaiyyətə açıqlanıb, Sovet kəşfiyyatının Avropa ölkələrində, xüsusən də Fransada fəaliyyətinin kifayət qədər dolğun mənzərəsini yaratmağa kömək edib.

Filip Qrumbax orada həm öz adı ilə, həm də "Brok" əməliyyat təxəllüsü ilə tanınır.

O, 1946-cı ildə işə götürülüb və o vaxtdan jurnalist kimi fəaliyyətindən və siyasi dairələrdə sıx əlaqələrdən maksimum yararlanaraq, nəinki məlumat toplayıb ötürüb, həm də lazımi insanlara təsir edərək, Fransa siyasətinə təsir göstərməyə çalışıb.

İşğal zamanı "Amerikanın Səsi" radiosunda işləyən bir parisli azad edildikdən sonra parlaq jurnalist karyerasına imza atır. O, AFP (1946-1948), "Liberation" (1948-1949), "L'Express" (1954-1963). "Le Figaro"da (1984-1989) uğurlu karyera qurur. O, həmçinin öz həftəlik nəşri olan "Pariscope"u (1965) da yaradır. Çoxsaylı komissiyalarda və dövlət şuralarında oturur. O, kino prodüseri idi, xüsusən də 1982-ci ildə Klod Şabrolun "Şapkaçının kabusları" filmini nümayiş etdirir, bu filmdə öz təbiətini hörmətli vətəndaş adı altında gizlədən serial qatilindən bəhs edir. Özü də eyni ikili həyatı yaşayır.

Çox sevilən və hörmət edilən, "jurnalistikanın aristokratı" adlandırılan Qrumbax iki prezidentin - Valeri Jiskar d'Esten və Fransua Mitteranın qeyri-rəsmi sirdaşı və müşaviri olur.

Filip Qrumbax ömrünün sonuna qədər bütün şübhələrdən kənarda qalır. O, 79 yaşında vətəni Parisdə mədəniyyət xadimlərinin, siyasi dostlarının və jurnalist yoldaşlarının əhatəsində vəfat edib. "Fransız jurnalistikasının ən görkəmli və ən hörmətli simalarından biri" deyə o vaxtkı mədəniyyət naziri Jan-Jak Ayaqon vida nitqində bildirir.

Dünən onun nekroloqları yenidən yazılmağa başlayıb. "L'Express"in hazırkı baş redaktoru Etyenn Girard redaksiya məqaləsində keçmiş həmkarını "V Respublikada əsas sovet casuslarından biri" adlandırır.... \\Qaynarinfo

Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində növbəti analitik süjet hazırlanıb.

“Erməni təcavüzünə qarşı Şadlinskinin müqavimət hərəkatı” adlı süjetdə 1918-1920-ci illərdə özünə Qafqazda dövlət qurmaq istəyən ermənilərin Qərbi Azərbaycanda, o cümlədən Vedibasarda yerli əhali olan azərbaycanlılara qarşı soyqırımı törətməsindən, Böyük Vedi hadisələrindən bəhs edilir.

Bildirilir ki, 1918-ci ilin əvvəllərində Naxçıvan, İrəvan, Dərələyəz, Zəngəzur və digər ərazilərdə daşnak-erməni silahlı dəstələrinin azərbaycanlılara qarşı soyqırımlarının baş alıb getdiyi şəraitdə xalq içərisində böyük nüfuzu olan Abbasqulu bəy Şadlinski Vedidə erməni-daşnak quldur dəstələrinə qarşı könüllü xalq birləşməsi – gələcək "Qırmızı tabor"u təşkil edib.

Qeyd olunur ki, ermənilər törətdikləri cinayətləri, qətliamları qarşı tərəfin ayağına yazmaq vərdişini milli xüsusiyyətə çeviriblər və 1919-cu ildəki Vedi hadisələri buna nümunədir.

Süjetdə “Böyük Vedi əməliyyatı”nın uğursuzluğuna aydınlıq gətirilir: “1918-ci ilin payızında daşnaklar Yaycı kəndinə basqın zamanı məğlubiyyətə uğrayırlar. Bundan qəzəblənən daşnaklar Əmovu kəndinə hücum edir, qadınlara, qocalara və uşaqlara qanlı divan tutub qılıncdan keçirir, 200-dən çox adamı öldürüb quyulara atırlar. Daşnaklar basqın etdikləri kəndləri viran qoyurdular. 1918-1920-ci illərdə Zəngibasarda 48, Vedibasarda 118, Dərələyəzdə 74, Şərurda 76 kənd dağıdılıb yandırılıb. Azərbaycan kəndlərində yarım milyondan çox əhali pərən-pərən düşüb”.

Vurğulanır ki, erməni mənbələrində Böyük Vedi hadisələri ilə bağlı məlumatların yalan olduğu üzə çıxır: “Azərbaycanlılar Abbasqulu bəy Şadlınskinin komandanlığı ilə ciddi müqavimət göstərib erməniləri yerlərində oturdublar. Daşnaklar törətdikləri cinayətlərə, qətliamlara baxmayaraq Vedi əhalisini ram edə bilməyiblər. Məhz bu acığa görə bu hadisəni üsyan kimi qələmə verib, azərbaycanlıların erməni və assurlara qarşı soyqırımı etdiklərini uydururlar. Gerçək budur ki, 1918, 1919, 1920-ci illərdə Vedibasar, Dərələyəz və Naxçıvan dinc əhalisini, bütövlükdə Qərbi Azərbaycanın hər yerində soyqırımı ermənilər törədib. Bunu elə Ararat hökümətinin başçısı da etiraf edib. Daşnak hökümətinin Baş naziri Kacanzuni yazır ki, biz Ağbaba kimi maldarlıq rayonunu, Şərur kimi taxıl mənbəyini, Vedibasar kimi bağlı-bostanlı meyvəli kəndləri darmadağın etdik. Ermənilər isə öz gerçək tarixini yox, nağılları öyrənmək və təbliğ etməklə məşğuldular”.

Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi qədim torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri – qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, xaçdaşlar, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.

Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi “XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin”, – fikrini əsas tutaraq Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasında irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.

Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.

Süjet sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Elçin Əlibəylinin təqdimatında fevralın 14-də saat 19:30-da Baku Tv-nin efirində və YouTube kanalında yayımlanıb.

Paytaxtın Nəsimi rayonu, Rəşid Behbudov küçəsində, bahalı avtomobilin sürücüsü maşının şüşələrinə plyonka vurduğu üçün saxlanılıb.

“Unikal”ın məlumatına görə, “Mercedes Maybach” markalı, 10-RF-010 dövlət qeydiyyat nişanlı avtomobilin sürücüsü polis əməkdaşlarına müqavimət göstərməyə cəhd edib.

Məsələ ilə bağlı Bakı şəhər Dövlət Yol Polisi İdarəsinin Hərəkətin təhlükəsizliyinin təbliği və ictimai qurumlarla əlaqə bölməsinin rəisi, polis kapitanı Toğrul Nəsirli bildirib ki, “Mercedes” markalı 10-RF-010 dövlət qeydiyyat nişanlı nəqliyyat vasitəsinin sürücüsü nəqliyyat vasitəsinin ban şüşələrinə qanunla tətbiqinə icazə verilməyən örtüklər çəkdiyi üçün ərazidə xidmət aparan yol polisi əməkdaşları tərəfindən saxlanılıb.

“O, “saxla” əmrinə məhəl qoymayaraq hərəkətini davam etdirib. Görülən tədbirlər nəticəsində həmin nəqliyyat vasitəsi saxlanılaraq cərimə meydançasına yerləşdirilib. Məsələ ilə bağlı ətraflı məlumat veriləcək. Sürücünün şəxsiyyəti araşdırılır”, - deyə qurum rəsmisi qeyd edib.