 |
|
|
“İnternetdə mövcud saxtakarlıq sxemləri çox deyil. Bir qayda olaraq, bu sxemlərdə yalnız məlumat paketi dəyişir, lakin mahiyyət eyni olaraq qalır”.
KONKRET.az xəbər verir ki, bu sözləri rus mütəxəssis Aleksandr Vurasko bildirib. Ekspert bu sxemlərin ən populyarının adını çəkib:
“Qlobal olaraq aktual olan İnternet fırıldaqlarını iki böyük qrupa bölmək olar: müsbət motivasiyadan istifadə edənlər və əksinə, qorxudan istifadə edənlər. Hər iki halda, fırıldaqçıların vəzifəsi mahiyyətcə eynidir – qurbanı tələsik hərəkətlərə təhrik etmək.
Birinci kateqoriya ən geniş yayılmışdır – müxtəlif hədiyyələr və lotereyalarla bütün saxta sxemləri özündə ehtiva edir. Son iki il ərzində ən çox yayılmış variantlardan biri müxtəlif markaların hədiyyələri olan bir sxem olub: istifadəçiyə virtual qutu açmaq və mükafat almaq təklif olunur, baxmayaraq ki, bunun üçün bank kartı məlumatlarının daxil edilməsi tələb olunur. Rusiya banklarının adına hədiyyələr də mövcuddur – bu cür saxta resurslar sözün əsl mənasında hər gün peyda olur”.
Onun sözlərinə görə, mənfi motivasiyadan istifadə edən ən populyar variantlar müxtəlif növ telefon fırıldaqlarıdır. Ekspert qeyd edib ki, fırıldaqçılar özlərini zərərçəkən kimi təqdim edir.
“2023-2024-cü illərdə telefon fırıldaqçılığı kriminal biznesin ən gəlirli sahəsidir. Bəzi hallarda bir qurbana dəyən ziyan milyonlarla ölçülür. Bu gün fırıldaqçılar tərəfindən istifadə edilən təxminən 3-4 aydan bir yenilənən təxminən onlarla skript var”, – deyə ekspert vurğulayıb.
Hal-hazırda ən aktual olan guya hər hansısa təhlükəli zəng barədə xəbərdarlıq edən saxta Telegram mesajıdır. Təəssüf ki, bu ssenari son dərəcə yüksək səmərəlilik nümayiş etdirir.
Mütəxəssis digər məşhur fırıldaqçılıq sxemlərini də sadalayıb:
telefon fırıldaqçıları ilə də əlaqəli olan, lakin əlavə gəlir şəklində müsbət motivasiyadan istifadə edən saxta investisiya platformaları;
fırıldaqçılar tərəfindən oğurlanmış pulların qaytarılmasında “kömək edən” saxta vəkillər;
WhatsApp və Telegram hesablarını sındırmaq və sonra pul borc almaq istəyən mesajlar və ya hesabı oğurlamaq üçün nəzərdə tutulmuş fişinq saytına keçidlər göndərmək.
Ən təhlükəlisi isə odur ki, fırıldaqçılar sizin razılığınız olmadan maliyyə əməliyyatlarını təsdiqləmək və ya müqavilələr bağlamaq üçün səsinizdən istifadə edə bilərlər. Ona görə də sizə qarşı sadə bir “hə” sözü belə işlədilə bilər”.
Şəbəkə təhdidləri üzrə ekspert Konstantin Şulen bildirir ki, tanımadığınız nömrələrdən zəng gələrsə, cavab verməyə tələsməyin. Çünki şübhəli telefon zəngində səsiniz yazıla bilər. Ekspert tövsiyə edir ki, əgər danışırsınızsa, “sizi dinləyirəm”, “imkanım yoxdur” və “inkar edirəm” ifadələrindən çox istifadə edilsin.
Dünən daha bir dələduzluq sxemi isə şirkət rəhbərləri üçün saxta hesabların yaradılmasıdır. Onlar mühasibləri üçüncü şəxslərin hesablarına pul köçürməyə inandırırlar. Qeyd olunur ki, hüquqi şəxsi aldatmaq cəhdləri fiziki şəxslərlə müqayisədə daha az baş verir, lakin belə hallarda oğurlanan məbləğlər daha çox olur.
Hazırladı: Rəsmiyyə Şərifova,
KONKRET.az xəbər verir ki, bu sözləri rus mütəxəssis Aleksandr Vurasko bildirib. Ekspert bu sxemlərin ən populyarının adını çəkib:
“Qlobal olaraq aktual olan İnternet fırıldaqlarını iki böyük qrupa bölmək olar: müsbət motivasiyadan istifadə edənlər və əksinə, qorxudan istifadə edənlər. Hər iki halda, fırıldaqçıların vəzifəsi mahiyyətcə eynidir – qurbanı tələsik hərəkətlərə təhrik etmək.
Birinci kateqoriya ən geniş yayılmışdır – müxtəlif hədiyyələr və lotereyalarla bütün saxta sxemləri özündə ehtiva edir. Son iki il ərzində ən çox yayılmış variantlardan biri müxtəlif markaların hədiyyələri olan bir sxem olub: istifadəçiyə virtual qutu açmaq və mükafat almaq təklif olunur, baxmayaraq ki, bunun üçün bank kartı məlumatlarının daxil edilməsi tələb olunur. Rusiya banklarının adına hədiyyələr də mövcuddur – bu cür saxta resurslar sözün əsl mənasında hər gün peyda olur”.
Onun sözlərinə görə, mənfi motivasiyadan istifadə edən ən populyar variantlar müxtəlif növ telefon fırıldaqlarıdır. Ekspert qeyd edib ki, fırıldaqçılar özlərini zərərçəkən kimi təqdim edir.
“2023-2024-cü illərdə telefon fırıldaqçılığı kriminal biznesin ən gəlirli sahəsidir. Bəzi hallarda bir qurbana dəyən ziyan milyonlarla ölçülür. Bu gün fırıldaqçılar tərəfindən istifadə edilən təxminən 3-4 aydan bir yenilənən təxminən onlarla skript var”, – deyə ekspert vurğulayıb.
Hal-hazırda ən aktual olan guya hər hansısa təhlükəli zəng barədə xəbərdarlıq edən saxta Telegram mesajıdır. Təəssüf ki, bu ssenari son dərəcə yüksək səmərəlilik nümayiş etdirir.
Mütəxəssis digər məşhur fırıldaqçılıq sxemlərini də sadalayıb:
telefon fırıldaqçıları ilə də əlaqəli olan, lakin əlavə gəlir şəklində müsbət motivasiyadan istifadə edən saxta investisiya platformaları;
fırıldaqçılar tərəfindən oğurlanmış pulların qaytarılmasında “kömək edən” saxta vəkillər;
WhatsApp və Telegram hesablarını sındırmaq və sonra pul borc almaq istəyən mesajlar və ya hesabı oğurlamaq üçün nəzərdə tutulmuş fişinq saytına keçidlər göndərmək.
Ən təhlükəlisi isə odur ki, fırıldaqçılar sizin razılığınız olmadan maliyyə əməliyyatlarını təsdiqləmək və ya müqavilələr bağlamaq üçün səsinizdən istifadə edə bilərlər. Ona görə də sizə qarşı sadə bir “hə” sözü belə işlədilə bilər”.
Şəbəkə təhdidləri üzrə ekspert Konstantin Şulen bildirir ki, tanımadığınız nömrələrdən zəng gələrsə, cavab verməyə tələsməyin. Çünki şübhəli telefon zəngində səsiniz yazıla bilər. Ekspert tövsiyə edir ki, əgər danışırsınızsa, “sizi dinləyirəm”, “imkanım yoxdur” və “inkar edirəm” ifadələrindən çox istifadə edilsin.
Dünən daha bir dələduzluq sxemi isə şirkət rəhbərləri üçün saxta hesabların yaradılmasıdır. Onlar mühasibləri üçüncü şəxslərin hesablarına pul köçürməyə inandırırlar. Qeyd olunur ki, hüquqi şəxsi aldatmaq cəhdləri fiziki şəxslərlə müqayisədə daha az baş verir, lakin belə hallarda oğurlanan məbləğlər daha çox olur.
Hazırladı: Rəsmiyyə Şərifova,