Xankəndidə ara yenidən qarışıb. DİA.AZ JAMAZ.İNFO-ya istinadla xəbər verir ki, iki gündür həm Qarabağda, həm də Ermənistanda olduqca maraqlı məsələlərdən biri geniş müzakirə olunur. Hətta vəziyyət o qədər gərgindir ki, şəhərin mərkəzində bir qrup adam etiraz aksiyası keçirməyi qərarlaşıdırıb.
Məlumat nədən ibarətdir? Erməni mediası (Tert.am saytı) və Qarabağdakı ermənilər sosial şəbəkələrdə bildirirlər ki, bir neçə müddətdir separatçılarla Bakıdakı dövlət rəsmiləri arasında gizli danışıqlar gedir. Onların iddiasına görə, danışıqların təşəbbüskarı Azərbaycan tərəfi olub. Danışıqların məğzi isə Şuşa rayonunun Kərgicahan qəsəbəsi və Xocalı şəhərinin boşaldılmasıdır. Erməni seqmentində yayılan məlumatda deyilir ki, Bakı Xankəndidəki separatçılardan birmənalı şəkildə tələb edib ki, qısa müddət ərzində qeyd olunan yaşayış məntəqələrimizi boşaltsınlar. Əks təqdirdə, bunun üçün daha bir “Qisas” əməliyyatı keçirməli olacaqlar.
Yenə həmin məlumatlara istinadən bildirək ki, ermənilər Xankəndidəki separatçıların bu tələblər razılaşdıqlarını, lakin bir qədər vaxt istədiklərini çatdırıblar. Prosesin ilin sonuna kimi yekunlaşacağı da iddialar arasında var. Yəni, Xocalı şəhəri və Kərgicahan qəsəbəsi Azərbaycana qaytarılmalı, orada Ordumuz yerləşməlidir.
Hərçənd Xankəndidəki erməni separatçıları bununla bağlı açıqlama yayaraq, məlumatın doğru olmadığını bildiriblər. Onlar deyiblər ki, Bakı ilə hər hansı danışıqlar aparılmır və Xocalıyıla Kərgicahanın verilməsinə dair xəbərlərin yayılması da “təxribat”dır.
Doğrusu, belə bir hadisənin baş verməsi bir qədər şübhəli görünür. Xüsusən də Xocalı şəhərinin Azərbaycana verilməsi. Çünki Xocalının Azərbaycana verilməsi nəticə etibarı ilə Xankəndinin Ağdərə ilə əlaqəsinin kəsilməsi deməkdir. Yəni, Xocalı Xankəndi ilə Ağdərə yolunun keçdiyi marşrutun üzərində yerləşir. Üstəlik, soyqırıma məruz qalmış şəhərimizlə Ağdamın ara məsafəsi də bir o qədər çox deyil. Paralel olaraq, təkcə şəhərin deyil, onun kəndlərinin də Azərbaycana qaytarılması avtomatik olaraq baş verəcək ki, bu da Xankəndinin nəinki Ağdərə ilə, Xocavənd və Əsgəranla da əlaqəsinin kəsilməsi anlamına gəlir. Ermənilərin indiki şərtlər daxilində buna nə dərəcədə razı olacaqları sual altındadır.
Düzdür, bu gün nəinki separatçılar, həmçinin Ermənistan da Azərbaycanın qarşısında duruş gətirəcək gücdə deyil. Bunu ermənilərin özləri də etiraf edirlər. Amma ortada rus faktorunun olduğunu nəzərə alsaq, ən azından onlar belə bir addımın atılmasına imkan verməyəcəklər. Ona görə ki, Ağdərə, Xocavənd, Əsgəran və Xocalının Azərbaycana qaytarılması rus sülhməramlılarının missiyasının daralması, onların yalnız Xankəndiyə nəzarət etməsinə gətirib çıxaracaq. Bu isə gələcəkdə rusların Azərbaycana qarşı təxribatlar törətməsi, lokal toqquşmalar üçün zəmin hazırlaması, habelə Qarabağ üzərində nəzarətin əldən verilməsinə gətirib çıxaracaq. Ki, buna da rusların imkan verməsi qəti inandırıcı görünmür.
Kərgicahan məsələsinə gəlincə, bu qəsəbəmizin Xankəndinin bir addımlığında olması da önəmli faktordur. Qəsəbəyə nəzarət Xankəndiyə giriş-çıxışa nəzarət mahiyyəti daşıyır və strateji əhəmiyyətə malikdir. Bu, Şuşanın təhlükəsizliyinin daha yaxşı və etibarlı təmin olunması üçün də mühümdür. Mümkündür ki, ermənilər Kərgicahandan çəkilsinlər. Əgər güzəştə gedəcəklərsə, Xocalını verib, yalnız Xankəndiyə sığınmaqdansa, Kərgicahanı geri qaytarıb, bir müddət nəfəs almaları daha məqbul görünür. Ona görə də, bu xəbərlərin nə qədər doğru olduğunu demək çox çətindir. Rəsmi Bakı isə ənənəvi olaraq bu barədə susmağa davam edir.
Bir məsələni də xatırladaq ki, Azərbaycan tərəfi 2020-ci il Vətən Müharibəsindən sonra belə xəbərlərə reaksiya verməmək siyasəti yürüdür. Yalnız proses başa çatdıqdan sonra açıqlama verməklə kifayətlənir. Biz bunu müharibə dövrü ilə yanaşı, son “Qisas” əməliyyatı zamanı da gördük. Əgər belə bir addım atılıbsa, o zaman güman etmək olar ki, Azərbaycan hökuməti bu dəfə də ənənəsinə sadiq qalaraq, məsələnin yekunlaşmasını və bundan sonra açıqlama verməyi planlaşdırıb. Hər halda gözləyək. Başqa çarə də yoxdur. Ümid edək ki, deyilənlər doğrudur.