Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi noyabrın 17-də Qarabağla bağlı qərar verib və Azərbaycana tapşırıqlar ünvanlayıb ki, bu da ermənilərin təhlükəsiz yaşaması, qayıtması, köçməsi və s. ilə bağlıdır. Yəni onsuz da bu qərar verilməmişdən əvvəl də Azərbaycan belə davranıb. Sadalananlar Azərbaycanın Qarabağda yaşayan və oradan köçən ermənilərlə bağlı planlarına daxil idi. Sərəncamda Azərbaycanın “məcburi və hüquqi öhdəliklər yaradan” birtərəfli öhdəliklərinə əlavə olaraq, BQXK və BMT-nin yoxlamalarına girişi asanlaşdırmaq, abidələri, artefaktları və mədəni dəyərləri qorumaq, zədələməmək və məhv etməmək öhdəliyi də var.
Çox maraqlıdır ki, Qarabağda 30 ildir ki, yaşayan erməninin hansı tarixi abidəsi ola bilər? Yəni Ədalət Məhkəməsi bu qərarı qəbul edərkən, hansı abidələri nəzərdə tutub?
Politoloq Məhəmməd Əsədullazadə Bizimyol.info xəbər portalına açıqlamasında bildirib ki, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Ermənistanın bir çox iddialarını rədd edib. Ermənilərin iddiaları arasında Azərbaycan təhlükəsizlik qüvvələrinin Qarabağdan çıxarılması, Azərbaycanın etnik təmizləmə etməsi və s. yer alsa da, bu kimi məsələlər ümumiyyətlə təmin edilməyib. Ədalət məhkəməsi Azərbaycanın haqlı mövqeyni müdafiə edib, Azərbaycan ərazisinin suverenliyini qeyri-şərtsiz tanıyıb.
Politoloq qeyd edib ki, “Beynəlxalq Qızıl Xaç komitəsi” BMT-ni yoxlamaları, Qarabağa girişi, burada mədəni abidələrinin yoxlanılması, erməni kilsələrinin yoxlanılması üçün şərait yaradılmasını vurğulayır. Halbuki, Qarabağda olan kilsələr qədim Alban kilsələridir və bunların Ermənistana heç bir aidiyyatı yoxdur. Buna görə də, Azərbaycan tərəfi bununla bağlı Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə bu istiqamətdə məlumatlar verməlidir.
“Azərbaycanın Qarabağdan könüllü köçən ermənilərin, ümumiyyətlə Qarabağda doğulub boya-başa çatan ermənilərin geri qayıtması üçün planı var. Həmin plan beynəlxalq ictimaiyyətə də təqdim edib. Bu məsələnin Ədalət Məhkəməsində qaldırılması da absurddur. Çünki Azərbaycan bu istiqamətdə özü maraqlıdır ki, ermənilərin geri qayıtsın və reinteqrasiya prosesinə uyğun şəkildə Azərbaycan prosesi uğurla tamamlasın. Bu məsələlərin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi müstəvisinə çıxarılması da, ümumiyyətlə yersizdir”-deyən politoloq bildirib ki, ümumiyyətlə Qarabağda ermənilərə aid hər hansı bir mədəni iz qəti şəkildə yoxdur.
Politoloqun fikrincə, burada olan qədim Alban abidələri, ümumiyyətlə Azərbaycan tərəfindən UNESCO-nun irs siyahısına təqdim edilməlidir.
“Azərbaycan BMT-nin yoxlamalarını bir neçə dəfə əraziyə buraxdı. Hər hansısa bir etnik təmizləmə, zorakılıq halları, mülki obyektlərə, infrastruktura zərər dəymədiyini də BMT-nin missiyası da sübut edib”-deyə Məhəmməd Əsədullzadə bildirib.