“Azərbaycanlıların Qarabağa səfərləri istisna edilməlidir”.

Teref.az xəbər verir ki, bunu erməni deputat Tiqran Abramyan Facebook səhifəsində yazıb.

“Qarabağ “hökuməti” Rusiya sülhməramlılarının müşayiəti ilə Ağdərə bölgəsinə gələn azərbaycanlıların probleminə gec reaksiya verdi.

Dəqiqliyə əsasən, azərbaycanlıların Rusiya sülhməramlılarına monitorinq məqsədi ilə müraciəti Qarabağın “hakimiyyət orqanları” və mədən şirkətinin rəhbərliyi ilə müəyyən edilmiş qaydada müzakirə olunmayıb. Beləliklə, onların hərəkəti “hakimiyyət”in razılığı olmadan həyata keçirilib.

Rəsmi izahatın tam doğru olduğunu qəbul etsək, o zaman bir neçə sual yaranır.

Qarabağda yerləşən Rusiya sülhməramlı missiyasının komandanlığı “hökumət”in razılığı olmadan azərbaycanlıları Qarabağ ərazisində istənilən yerə necə müşayiət edir?

İkincisi, Qarabağın “hüquq-mühafizə sistemi” azərbaycanlıların onun ərazisinə daxil olması və gediş-gəlişinə nəzarət etmirmi? Qarabağ vətəndaşları Ağdərə bölgəsində yolu bağlayanda azərbaycanlıların olması qeydə alınmırmı?

Əgər əvvəllər olubsa pis, daha əvvəl olub və heç bir tədbir görülməyibsə, daha pisdir.

Qarabağın sadə sakinləri azərbaycanlıların hərəkətindən xəbər tutub və yolu kəsdisə, “hüquq-mühafizə orqanları”nın bundan necə xəbəri olmasın?

Belə hallarda “prezident” təkbaşına qərar qəbul edir, yoxsa kollegial qərarın nəticəsidir?

Bu sual çox vacibdir. Çünki bu cür hallar ilk dəfə deyil və yaxın gələcəkdə daha çətin zaman gözlənilir.

Məqsədindən və əsaslandırmasından asılı olmayaraq azərbaycanlıların Qarabağa səfərləri istisna edilməlidir. Əks halda Azərbaycan ardıcıl olaraq Qarabağın daxili həyatına müdaxilə edəcək.

Qarabağ “hakimiyyəti” bir ay əvvəl azərbaycanlıları Sərsəng su anbarına buraxmasaydı, bu problem yaranmazdı və belə təzyiqlər də olmazdı.

Üstəlik bunu gizli etdilər və camaat azərbaycanlılar bu səfərlə bağlı xəbərlər dərc edəndə bildi.

Azərbaycanın sistemli “təxribat”larına hazırlaşmaq, müxtəlif vəziyyətlərə əvvəlcədən hazırlanmış paketlərlə cavab vermək lazımdır”, – deyə Abramyan çərənləyib.(konkret)

Azərbaycan nazirlik və idarələrinin nümayəndələrinin dekabrın 7-də Qarabağdakı Rusiya sülhməramlıların komandanlığı ilə görüşündə “Qarabağın Təhlükəsizlik Şurasının rəhbəri” Vitali Balasanyan da iştirak edib. “Turan” agentliyi xəbər verir ki, bu barədə cümə axşamı Ermənistan KİV-i məlumat yayıb.

“Balasanyan Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin daimi dislokasiya oldunduğu ərazidə keçirilən görüşdə Rusiya sülhməramlı qoşunları ilə qarşılıqlı fəaliyyət məsələləri üzrə koordinator kimi iştirak edib”. Xəbərdə deyilir ki, “Balasanyan Azərbaycan tərəfinin hərəkətlərindən narahatlığını ifadə edib”.


Sülhməramlıların komandanlığı ilə Qarabağda təbii sərvətlərin qanunsuz işlənməsinin monitorinqi məsələlərini müzakirə edən İqtisadiyyat və Ekologiya nazirliklərinin nümayəndələri isə görüşdə Vitali Balasanyanın iştirakı ilə bağlı heç bir məlumat verməyiblər.

Xatırladaq ki, 1992-ci ilin fevralında Xocalı şəhərində törədilmiş soyqırımı ilə bağlı Azərbaycanda Balasanyana qarşı cinayət işi başlanıb. O, Xocalının 600-dən çox dinc sakininin ölümünə səbəb olan hərbi cinayətkarlardan biri hesab olunur. Yeri gəlmişkən, sülhməramlılarla görüş də onların qərargahının yerləşdiyi Xocalıda baş tutub.

Bir müddət əvvəl prezident Əliyev çıxışlarının birində Bakının artıq Qarabağ erməniləri ilə dialoq apardığını demişdi. Düzdür, bu zaman o, dialoqun kimlərlə aparıldığını dəqiqləşdirməmişdi. Yeri gəlmişkən, Balasanyan bundan əvvəl də Bakıdan gedən nümayəndələrin yanında görünüb. Məsələn, Laçın şəhəri Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılana qədər onunla danışıqlar aparılıb. Bundan əlavə, Balasanyan dekabrın 3-də Laçın-Şuşa-Xankəndi kəsişməsində olub və orada Azərbaycan tərəfinin nümayəndələrindən biri onunla danışıb.

Maraqlıdır, bu o deməkdir ki, Azərbaycan rəhbərliyi Qarabağ erməniləri ilə ünsiyyət qurmaq üçün məhz “Artsax Təhlükəsizlik Şurasının katibi”ni seçib? Bəs niyə o?

Hələlik Balasanyanın mövqeyi onun ictimai bəyanatlarından aydın görünür. Birinci Qarabağ müharibəsinin bu iştirakçısı bəyanatlarında heç zaman Azərbaycana xüsusi sevgisini nümayiş etdirməyib. Üstəlik, o, İkinci Qarabağ Müharibəsindən sonra da dəfələrlə “Artsax Müdafiə Ordusu”nu hər cür gücləndirməyə, silahlanmağa və “Azərbaycan hücumunu” dəf etməyə hazırlaşmağa çağırıb.

Bunları nəzərə alaraq onunla ünsiyyət nə dərəcədə normal ola bilər? O, “prezident” Arayik Arutyunyandan və ya “xarici işlər naziri” David Babayandan nə ilə fərqlənir, onun nəyi üstündür?

Press Klubun suallarını tanınmış analitiklər cavablandırıb.

Müstəqil siyasi ekspert Nəsimi Məmmədli:

– Azərbaycan tərəfi düzgün olaraq Vitali Balasanyan və Arayik Arutyunyana qarşı cinayət işi qaldırıb. Onların hər ikisi ağır cinayətlərdə iştirakda ittiham olunur. Azərbaycana bu adamlarla masa arxasında oturub rəsmi səviyyədə hər hansı siyasi müzakirələr aparmaq çətindir. Onlarla bağlı qərar dəyişdirilməsə, danışıqlarda rəsmi tərəf ola bilməyəcəklər. Lakin bu iki şəxsin Qarabağda yaşayan əhaliyə təsir etmək üçün real imkanları var. Ona görə də yerli problemlərlə bağlı onlarla tez-tez təmaslar olur.

Eyni zamanda, hər ikisinin Rusiya ilə yaxşı münasibətləri var, amma Paşinyan hakimiyyəti ilə münasibətləri normal deyil. Amma David Babayanın yerli əhali ilə sıx əlaqəsi yoxdur. O, Azərbaycan hakimiyyəti ilə hansısa lokal problemi müzakirə edib həll etmək iqtidarında deyil.

Erməni əsilli rusiyalı milyarder Ruben Vardanyan Rusiya vətəndaşlığından imtina edərək Qarabağa gələndə, onunla belə müzakirələrin mümkünlüyü daha real görünürdü. Lakin onun sonrakı açıqlamaları və xarici səfərləri zamanı tutduğu mövqe artıq revanşistlərin mövqeyindən fərqlənmirdi. Nəticədə Azərbaycan tərəfi onunla danışıqlara marağını itirdi.

Azərbaycan dəfələrlə Ermənistan əhalisi ilə danışıqlar aparacağını və onların hüquqlarını təmin edəcəyini bəyan etsə də, hələ ki, konkret yanaşmalar yoxdur. Yerli ermənilərlə əlaqə yaratmaq mümkün olsa da, bunun siyasi prosesə çevrilməsi mexanizmi yoxdur. Xüsusilə, Rusiyanın “sülhməramlı” kontingenti və bölgədəki silahlı separatçılar yerli ermənilərlə Azərbaycan arasında təmas üçün heç bir imkan yaratmır. Əksinə, mane olurlar. İndiki şəraitdə Azərbaycan hakimiyyəti Qarabağ erməniləri ilə heç bir vasitəçinin köməyi ilə görüş keçirməməlidir. Çünki belə format siyasi xarakter daşıyacaq. Bakı heç bir vasitəçiyə müraciət etmədən dialoq aparmağa çalışmalıdır. Hələlik isə hansı formatın seçiləcəyi, Qarabağın erməni əhalisinin adından danışıqlar aparacaq insanlara kimin mandat verəcəyi bəlli deyil.

Müstəqil siyasi ekspert, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin keçmiş deputatı İsmayıl Əhmədov (Vyana, Avstriya):

– Hərbi cinayətkarlar olan Balasanyan, Arutyunyan Rusiya prezident administrasiyasının hansısa məmurunun əlində sadəcə olaraq “cansız obyektlərdir”. Onların məsələlərin həlli ilə heç bir əlaqəsi yoxdur və olmayacaq. Tamaşaçıların, dinləyicilərin, oxucuların diqqət etməli olduğu əsas məsələ olur ki, Qarabağ münaqişəsinin beynəlmiləlləşməsi prosesi gedir. Bu proses hazırda ikinci mərhələdədir. Mənə elə gəlir ki, bu mərhələ bu il, katolik Miladına qədər yekunlaşacaq. İkinci mərhələyə artıq böyük komanda cəlb edilib. Bu, təbii ki, əsas aktor kimi Rusiyadır, bu, Avropa İttifaqıdır, Fransadır, ABŞ-dır, İrandır. Təbii ki, ciddi oyunçuların Azərbaycanın tərəfində də olması vacibdir. Bunlar Türkiyə və İsraildir.

Münaqişənin beynəlmiləlləşməsi bir maraqlı detalı nəzərdə tutur. Azərbaycan bu məsələnin həllinin iştirakçısına çevrilir. İştirakçılardan biri. Proses davam edənə qədər, bu belə görünəcək. Son mərhələdə 6-7 ölkə danışıqlar masası arxasında əyləşəcək və hər birinin öz səsi olacaq. O cümlədən qalib Azərbaycanın da. Prosesi buna doğru aparırlar.

Balasanyan və ya Arutyunyan isə haradasa iştirak edirlər və bu, Azərbaycan ictimaiyyətini hiddətləndirir. Onların əvəzinə Qarabağ müharibələri ilə heç bir əlaqəsi olmayan başqa birini təklif edəcəklər. Məsələn, Vardanyan kimi.

Demək istəyirəm ki, bu gün Qarabağ daha böyük subyektdir, nəinki Ermənistan. Hər şey Qarabağ ətrafında gedir. Ermənistan hətta yekun danışıqlarda iştirak etməyə də bilər. Amma əsa məsələ bu deyil. Əsas odur ki, proses beynəlmiləlləşib və o, artıq qlobal oyunçuların bunu müzakirə etdiyi mərhələdədir.

Rauf Orucov

Erməni separatçılarının lideri Araik Arutyunyanın rusiyalı sülhməramlıların öz ailələrini Qarabağa köçürməsi təklifini səsləndirməsinin məqsədi aydındır.
Birincisi, hərbçilərin ailələrinin bölgəyə köçürülməsi yeni evlərin tikilməsini şərtləndirəcək. Bu isə Rusiya hərbi kontingentinin işğal altındakı ərazilərdə tikinti işlərini artırmasını diqtə edəcək. Separatçılara da elə bu lazımdır.
Teref.az yazır ki, bunu politoloq Elxan Şahinoğlu deyir. Daha sonra fikirlrini şərh edən politoloq deyir:
İkincisi, hərbçilərin xidmət etdiyi yerlərdə ailələri də qalırsa, bu onların həmin yerdə xidmətlərinin uzadılması deməkdir. Separatçıların məntiqinə görə, xidmətini bitirən rusiyalı hərbçilərin yerinə gələnlər də ailələri ilə bölgəyə köçməli olacaqlar.
Beləliklə, separatçılar bu təxribatçı təklifləri vasitəsilə rusiyalı hərbçilərin bölgədə qalma müddətini uzatmağa çalışırlar.
Teref.az

“Təəssüf ki, bölgəmizdə vəziyyət gərgin olaraq qalır”.

Bunu Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Bişkekdə Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə görüşündə deyib.

“Qeyd etmək istəyirəm ki, bizim regionda təbii ki, əsas məsələ Qarabağ nizamlanmasıdır. Təəssüf ki, biz Qarabağda Rusiya sülhməramlılarının məsuliyyət zonasında da gərginliyin artdığını görürük. Mən əminəm ki, siz Laçın dəhlizinin bu yaxınlarda bağlanmasından xəbərdarsınız. Qarabağda bununla bağlı böyük narahatlıq var. Ümid edirəm ki, bu gün biz regional təhlükəsizliyin bütün məsələlərini müzakirə edə biləcəyik”, - Paşinyan bildirib.

“Ya Ermənistan Qarabağı tanıyacaq və Qarabağ Ermənistanın bir hissəsi olacaq, ya da Rusiya onu ilhaq edəcək”.

Hurriyyet.Az xəbər verir ki, bunu rusiyalı təbliğatçı, “ictimai xadim” Sergey Karnauxov deyib.

Karnauxov bu müsahibəsində Azərbaycana qarşı bütün nifrətini nümayiş etdirib. O, azərbaycanlıları “quldur”, “adamyeyən” adlandırıb. Çıxışının sonunda Azərbaycanı ciddi cəzalandırılmaqla hədələyib.

Onun masahibəsindən bir neçə sərsəm fikri təqdim edirik:

“Qarabağ kimindir? Biz dəqiq bilirik ki, Krım bizimdir. Biz onu müdafiə etdik.

İrəvanda tutarlı siyasi doktrina olmadığı halda, türklər uyğun gördüyü hər şeyi alacaq. Türkiyə Azərbaycanın, Ərdoğanın dostu Riçard Mur Türkiyənin arxasındadır.

Bu, müharibə deyildi. Bu, Azərbaycanın, onun türk kuratorlarının erməni “könüllülər”inə qarşı “soyqırım” siyasəti idi. Həmin müharibədə Ermənistan ordusu “vuruşmayıb”.

Zəngəzur dəhlizi Rusiyaya lazım deyil. Bu, bizə və İrana qarşı təhdiddir.

KTMT bu münaqişədə özünü ideal aparır. KTMT-yə kim müraciət edib? Mənə bir kağız verin ki, Ermənistan KTMT-dən hərbi yardım istəyib. Belə bir sənəd yoxdur.

Biz öz təşəbbüslərimiz çərçivəsində hərəkət edə bilmərik”.

Xatırladaq ki, bundan əvvəl də Karnauxov Qarabağı Rusiyaya birləşdirmək “ideya”sını irəli sürüb.

Vətən müharibəsindən sonra regionda yeni reallıqları işə salan Azərbaycan yekun sülhün humanizm prinsipləri əsasında təmin olunması üçün çalışır.

Tez-tez dəyişən danışıqlar masası sülh prosesinin ləngitsə də, hələ də davam edir.

Vətəndaşlığımızı qəbul edəcək ermənilərin digər xalqlar kimi bərabər hüququna sahib olacağının dəfələrlə qarantını versək də, prosesin başlamasını istəməyən qüvvələr müxtəlif yollarla münasibətləri korlamağa çalışırlar.

Hazırda regionda davam edən gərginlik fonunda ermənilərdə belə bir düşüncə var idi ki, Azərbaycan Qarabağda ermənilərin yaşadığı bəzi ərazilərə zor gücü ilə girəcək.

Lakin, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi və “Azərgold” QSC-nin əməkdaşlarının daxil olduğu qrupun torpaqlarımıza səfəri bu düşüncəni alt-üst etdi.

Qarabağa yollanan mütəxəssislərimiz sülhməramlıların Xocalıdakı qərargahına səfər edərək qeyri-leqal iqtisadi fəaliyyətlər çərçivəsində faydalı qazıntıların qanunsuz istismarının aparıldığı yataqlarda monitoriq üçün yol xəritəsi hazırlamağa başlayıb.

Baku TV-nin mövzu ilə bağlı hazırladığı süjeti təqdim edirik:

“Əks halda, bu siyasət Ermənistan üçün onların təsəvvür etmədiyi qədər ağır nəticələrə gətirə bilər”.

Bu fikirləri Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan Baş nazir müavinlərinin ötən gün Moskvada keçirilmiş görüşünün nəticəsiz bitməsinə münasibət bildirən Milli Məclisin deputatı Aydın Hüseynov Yenicag.az-a açıqlamasında deyib.

Onun sözlərinə görə, Ermənistanın bundan sonra bütün istiqamətlər üzrə danışıqlar prosesini uzatmaq imkanları tükənib:

“Əvvəla, bunu nəzərə almalıyıq ki, Ermənistan müstəqil siyasət yürütmək imkanına malik deyil. Onun siyasətinə ənənəvi müttəfiqi olan Rusiya, müsəlman həmrəyliyini bayraq etsə də, bunun əksinə davranan İran və xaricdəki erməni diasporu ciddi təsir göstərir.

Reallıq bundan ibarətdir ki, Zəngəzur dəhlizi açılmalıdır. Bu işin reallaşdırılması Azərbaycanın Naxçıvanla, o cümlədən qardaş Türkiyə ilə quru yolu ilə əlaqəsinin saxlanılmasını təmin edəcək. Eyni zamanda, dəhlizin açılması region dövlətlərinin əməkdaşlığı baxımından da onların maraqlarına uyğundur.

Bəli, Ermənistan istər bu məsələdə, istərsə də ümumilikdə nizamlama prosesi üzrə danışıqların uzadılmasına cəhd göstərir. Lakin Ermənistanın Zəngəzur dəhlizinin açılmasına bundan sonra da müqavimət göstərmək imkanı yoxdur. Ermənistan 2020-ci il 10 noyabr üçtərəfli bəyanatla üzərinə götürdüyü bütün öhdəlikləri yerinə yetirməlidir. Əks halda, bu siyasət Ermənistan üçün onların təsəvvür etmədiyi qədər ağır nəticələrə gətirə bilər”.