Yaz və yay mövsümündə toy edənlərin sayı artır. Amma bir çox vətəndaş şadlıq saylarındakı qiymət artımından narazıdır. Xüsusi ilə paytaxt Bakıda şadlıq saraylarında qiymət artımı davam edir. Qiymətlərdə artımın olması nə ilə əlaqəlidir?

Məsələ ilə bağlı DAİR Otellər və Restoranlar Assosiasiyası İdarə Heyətinin sədri və Azərbaycan Ekoturizm Assosiasiyasının icraçı direktoru Samir Dübəndi Sonxeber.az-a açıqlama verib.

O bildirib ki, keyfiyyətli qida məhsullarının qiymətində artım baş verməsi bu sektorda da qiymət artımına gətirib çıxarıb:

"İctimai iaşə sektorunda, o cemlədən, banket xidmətləri təklif edən şadlıq saraylarında qiymət artımı bir neçə amillə izah edilə bilər. İlk növbədə nəzərə almalıyıq ki, keyfiyyətli qida məhsullarının qiymətində artım baş vermişdir. Düşünürəm ki, digər bir amil şadlıq saraylarının tədricən boz zonadan çıxmaları ilə də izah edilə bilər. Rəsmi əmək müqavilələrinin bağlanması, icbari sığortaların, sosial müdafiə ödənişlərinin aparılması personalın xərclərinə bilavasitə təsir göstərir. Pul kütləsinin bazarda artması da bahalaşmaya gətirən səbəblər sırasında qeyd edilə bilər.

Hesab edirəm ki, bir çox şadlıq sarayının göstərdiyi xidmətlərin keyfiyyətində boşluqlar, çatışmamazlıqlar mövcuddur. Bu sahədə yeni çağırışlarla yanaşı, yeni üsulların, qaydaların işlənməsinə ehtiyac görünür".

Dünən Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) İdarə Heyəti uçot dərəcəsinin 7,5%-dən 7,25%-ə, faiz dəhlizinin yuxarı həddinin 8,5%-dən 8,25%-ə endirilməsi, faiz dəhlizinin aşağı həddinin isə 6,25% səviyyəsində dəyişməz saxlanılması haqqında qərar qəbul edib.

Yenisabah.az xəbər verir ki, mövzunu şərh edən iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli Mərkəzi Bankın belə addımlarının “multiplikativ effekt” yaratmadığını söyləyib.

"Mərkəzi Bank kimi çox ciddi dövlət institutunun qərarlarının iqtisadiyyata çox ciddi təsirləri olmalıdır, təəssüf ki, belə deyil. Yəni, məsələn, FES (FED), inkişaf etmiş ölkələrin Mərkəzi Bankları, Türkiyə Mərkəzi Bankı və s. qərar verərkən qiymətli kağızlar bazarını, məzənnə siyasətini nəzərə alır, inflyasiya basqılarını azaltmağa çalışır. Bizdə isə qiymətli kağızlar bazarı yoxdur, məzənnə inzibatidir, bazar iqtisadiyyatının institutları yoxdur ya da zəifdir", - o bildirib.

Ekspertin fikrincə, Mərkəzi Bankın bütün istəklərinə, müasir iş prinsipləri üzrə fəaliyyət qurmaq cəhdlərinə baxmayaraq, iqtisadiyyatın özündən qaynaqlanan problemlərə görə qərarları ciddi effekt yarada bilmir: "Yəni Mərkəzi Bank bu sistemdə nə qədər çalışsa da, təsir mexanizmləri yaratmaqda çətinlik çəkir. Deməli, iqtisadi sistem dəyişməlidir ki, Mərkəzi Bank da dövlət orqanı olaraq həm hökumətə, həm də iqtisadiyyata ciddi təsir mexanizmləri yarada bilsin".

"Faiz qərarının təsirlərinə gəldikdə isə bu qərar kredit faizlərinin aşağı düşməsinə təsir etməyəcək. Məzənnə inzibati qaydada tənzimləndiyinə, siyasi qərarla dəyişdiriləcəyinə görə manatın məzənnəsinə də təsiri olmayacaq. Mövzunun davamı olaraq onu da deyim ki, bu il devalvasiya baş verməyəcək. Lakin 2025-ci ilin sonu, 2026-cı ilin əvvəli hökumət bu addıma getməyə məcbur qalacaq", - deyə N. Cəfərli əlavə edib.

“Access Bank”ın əmanət portfeli bu ilin ilk rübündə 86,2 milyon manat azalıb və bir milyard manatdan aşağı enib.

İqtisadiyyat.az xəbər verir ki, 2024-cü ilin ilin ilk rübündə bankın əmanət portfeli 8% azalaraq 965,4 milyon manata enib. Halbuki, ötən ilin sonunda bu rəqəm 1,05 mlrd. manat təşkil etmişdi.

Azalma bankın həm fiziki, həm də hüquqi şəxslərin əmanət portfeli üzrə müşahidə edilib.

Bu ilin ilk üç ayında fiziki şəxslərin bankdakı əmanətlərinin həcmi 842,5 milyon manatdan 809,6 milyon manata enib, hüquqi şəxslərinin depozitləri isə 209,1 milyon manatdan 155,7 milyon manata enib. Başqa sözlə, əhali üç ayda bankdan 32,8 milyon manat, şirkətlər isə 53,4 milyon manat depoziti bankdan çəkib.

Bu isə bankın cəmi öhdəliklərinə təsir edib. 1 aprel tarixinə "Access Bank"ın cəmi öhdəlikləri 3% və ya 35 milyon manat azalaraq 1,22 mlrd. manata enib. 2024-cü ilin əvvəlinə bu rəqəm 1,22 mlrd. manat təşkil edib.

Xatırladaq ki, "Access Bank" 2002-ci ildə yaradılıb. Onun nizamnamə kapitalı 258,7 milyon manatdır. Bankın əsas səhmdarları Asiya İnkişaf Bankı (20,33%), Avropa İnvestisiya Bankı (17,76%), Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası (15,86%), Hollandiya İnkişaf Bankı (9,62%) və Avstriya İnkişaf Bankıdır(9,36%).

İpotekaya xitam verilən hallar genişlənib. Bu, Prezident İlham Əliyevin təsdiqlədiyi "İpoteka haqqında" Qanuna dəyişiklikdə əksini tapıb. Qanuna əsasən, ipoteka saxlayan tələbdən və ya ipotekadan imtina etdikdə ipotekaya xitam veriləcək.

Məsələ ilə bağlı mənzil üzrə ekspert Elnur Fərzəliyev Sonxeber.az-a açıqlama verib.

Ekspert bildirib ki, "İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklikdən sonra vətəndaş daha sərfəli yoldan ipateka ilə ev sahibi ola biləcək.

"İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklikdən sonra vətəndaş bank ilə razılaşdırdan sonra, bu ipotekanı digər şəxsə ötürə biləcək. "İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklikdən sonra problemli ipoteka kreditlərinin də qarşısı alına bilər. Bildiyiniz kimi mənzil bank ipotekadadırsa, vətəndaş onu sata bilmir. Qanuna əsasən yalnız mənzil o halda satıla bilər ki, alıcı həmin mənzilin ipoteka borcunu tam şəkildə ödəyirb. Həmin mənzil artıq bankda girovdan çıxır. Sadəcə bundan sonra həmin mənzil satıla bilərdi.

Amma "İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklikdən sonra tərəflər arasında qarşılıqlı razılaşmma əsasında həmin ipotekaya xitam verirə biləcək. Bu da öz növbəsində problemli ipotekaların sayını azaldacaq. "İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklikdən sonra borcu ödəyə bilməyən şəxs ipotekanı başqa bir şəxsə ötürə biləcək".

Bu günə Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) valyuta ehtiyatları 11 milyard 660,8 milyon ABŞ dolları təşkil edib.

İqtisadiyyat.az bu barədə quruma istinadən xəbər verir.

Məlumata görə, bu, aprelin 1-i ilə müqayisədə 0,1 % çoxdur.

AMB-nin valyuta ehtiyatları ilin əvvəlinə nisbətən 0,4 %, son 1 ildə isə 26,9 % artıb.

İş adamı Abdulla Abdullayevə məxsus "A.M.A.Y Holding" MMC-nin vergi borcu yaranıb.

Qaynarinfo-ya daxil olan məlumata görə, şirkətin hazırda 20 842,09 manat vergi borcu var.

Abdulla Abdullayev hansısa səbəblərdən borcu ödəmir. Bu baxımdan, ona məxsus şirkət İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin Bakı Şəhəri Lokal Gəlirlər İdarəsi tərəfindən məhkəməyə verilib. Birinci instansiya məhkəməsi idarənin iddiasını təmin edib. Qarşı tərəf qərardan apellyasiya şikayəti verib. Şikayətə Bakı Apellyasiya Məhkəməsində Mirzə Tağızadənin sədrlik etdiyi hakimlər kollegiyası tərəfindən baxılacaq.

"A.M.A.Y Holding" MMC 2005-ci ildə qeydiyyata alınsa da, 90-cı illərin sonlarından fəaliyyət göstərir. Şirkət əvvəllər sadəcə "A.M.A.Y" MMC adlanıb. Nizamnamə kapitalı 200 manat olan şirkətin qanuni təmsilçisi Novruzov Elşən Firudin oğludur.

"A.M.A.Y Holding"in Abdulla Abdullayevə məxsus olması yeni xəbər deyil. Hətta bir vaxtlar "A.M.A.Y"ın sahibi olduğuna görə media onu "AMAY Abdulla" kimi təqdim edirdi.

Elşən Novruzov isə Abdulla Abdullayevin yaxın adamıdır.

Abdulla Abdullayev bir vaxtlar Azərbaycanın istər biznes, istərsə də, ictimai-siyasi mühitində populyar şəxs idi. Biznes sektorunda o, "A.M.A.Y"a, həmçinin "Birlikbank"a və digər biznes qurumlarına görə tanınırdı.

Abdulla Abdullayevin bir fiqur kimi qürub çağı 2015-ci ildən başlayıb. Həmin il o, həbs edilib.

Baş Prokurorluğun rəsmi məlumatına görə, 2006-2008-ci illərdə "Birlikbank" ASC-nin Müşahidə Şurasının sədri işləmiş Abdulla Abdullayev Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun xətti ilə kənd təsərrüfatı, eləcə də digər sahələrin inkişafına yönəldilməsi nəzərdə tutulan ümumilikdə 3 milyon 397 min manat məbləğində vəsaiti faktiki rəhbəri olduğu "A.M.A.Y" MMC-nin Xətai rayonu ərazisində yerləşən binasının təmir-tikinti işlərinə sərf edib. Ona Cinayət Məcəlləsinin 179.3.2 (mənimsəmə və ya israf etmə) və 308.2-ci (vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə) maddələri ilə ittiham irəli sürülüb, haqqında həbs qətimkan tədbiri seçilib.

Məhkəmənin hökmü ilə Abdulla Abdullayev 13 il azadlıqdan məhrum edilib. Lakin 2016-cı ildə azadlığa çıxıb. Bundan sonra, Abdulla Abdullayev kölgəyə çəkilib.

İyirmi altı ildir fəaliyyət göstərən “AER Company Group” MMC yeni qalmaqallarla gündəmə gəlib.

İqtisadiyyat.az xəbər verir ki, şirkətin 6 əməkdaşı kütləvi şəkildə işdən çıxarılıb.

Daha sonra onlar şirkətə qarşı məhkəmədə iddia qaldırıblar. İşin mahiyyəti isə əmək mübahisələri ilə bağlıdır.

Abdullayev Həbib Sahir oğlu, Dəmirov Rasim Dilavər oğlu, Abdullayev Əzizağa Sahir oğlu, Hümbətalıyev Rza Yunus oğlu, Novruzov Ülvi İlyas oğlu və Şükürov Azər Əkbər oğlu şirkətə qarşı Xətai Rayon Məhkəməsində iddia qaldırıb.Onlar əmək məsələləri ilə bağlı bir sıra tələblər irəli sürüblər.

Bununla yanaşı Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidməti, Dövlət Sosial Müdafiə Fondu və Dövlət Vergi Xidməti də qeyd olunan məhkəmə işində maraqlı tərəf kimi çıxış edəcək.

Şikayətçilərin iddiaları hakim Pərviz Zamanlının sədrliyi ilə araşdırılacaq.

Qeyd edək ki, 1998-ci ildən fəaliyyət göstərən “AER Company Group” MMC dondurma istehsalı ilə məşğul olur. Müəssisədə istehsal olunan məhsullar Bakı və Sumqayıt şəhərləri ilə yanaşı respublikanın əksər bölgələrində və bir neçə xarici ölkədə satılır. Nizamnamə kapitalı 576 100 manat olan şirkətin hazırkı qanuni təmsilçisi Şərifov Elşən Ramazan oğludur.

Şirkətin hazırda 44 000 manata yaxın vergi borcu da yığılıb.

Yaz gəlib, havalar isinib.

Bakıvaxtı.az-ın məlumatına görə, bazarlarda, mağazalarda piştaxtaların mövsüm meyvələri ilə bəzənməsi də yazı hiss etməmizə bir səbəbdir.

İlboyu çoxunun gözlədiyi alça, çiyələk mövsümü başlayıb artıq. Amma… Bu işin amması odur ki, qiymətlər yenə də əl yandırır.

Bazardan reportaj hazırlamaq məqsədilə evdən çıxıb yolboyu məhəllə dükanlarına, marketlərə də baş çəkdim. Qiymətlərə yaxın durulası deyil.

Bu da Sumqayıt bazarı. Qiymətləri market qiymətlərindən o qədər də fərqlənməyən bazar.

Alça satılan piştaxtaya yaxınlaşıram.. Qiyməti soruşuram:

- Dünən 25 manata satmışam. Bu gün 20 manatdır.

Yavaş-yavaş ordan uzaqlaşmaq istədiyimi görən satıcı müştərisini qaçırmaq istəmir, deyəsən:

- Getmə, gəl sənə 18-dən verərəm.

Bir stəkan alça alıb satıcıyla söhbətə başlayıram.

Satıcı piştaxtanın altından duz çıxarıb təklif edir:

- Nübar edirsənsə, niyyət tut ye, qızım.

- Kilosu 25-26 manata alçanı alan varmı, ay dayı?

- Alan olmasa gətirməzdik ki..

- Nə vaxtdan ucuzlaşacaq?

- Var hələ ki. Bir 10-15 gündən sonra qiymət düşəcək.

Elə bu sırada bir müştəri yaxınlaşdı. Alçanın qiymətini soruşdu. Kilosu 25 manat olduğunu eşidib kinayəli şəkildə gülərək bir söz demədən uzaqlaşdı...

- Parnik alçalarıdır bunlar?

- Yox ey, nə parnik. Təmiz göyçədir.

Piştaxtada qıpqırmızı çiyələk diqqətimi çəkir. Qiymətinin 5 manat olduğunu bildirən dayı ilə sağollaşıb bir az da gəzməyə başladım.

Ondan uzaqlaşdıqdan sonra başqa bir satıcıya yaxınlaşdım.

- Bazar olsun. Çiyələk neçəyədir?

Satıcının 3 manat sözü ağzında yarımçıq qaldı. Qonşu satıcı “a qızım gəl, 2.50-dən apar” deyib məni çağırdı.

Elə bu əsnada bir xanım gəlib ondan bir yeşik çiyələk aldı.

Satıcılardan uzaqlaşıb, alıcılarla söhbətləşməyə başladım.

Aynur adlı alıcı qiymətlərin çox baha olduğunu, uşaqla bura gələ bilmədiyini bildirdi:

- Demək olar bütün piştaxtalarda alça var. Çiyələk bir az ucuzdu yenə - 2-3 manata tapmaq olur. Amma kilosu 20 manata alça olar? 1 manatlıq-2 manatlıq alaq desək, onda da 2-3 dənə düşər. Dəhşətdir…”

Bir başqa dayıya yaxınlaşdım. O da qiymətlərdən narazı olduğunu desə də, satıcıları qınamır:

- Ay qızım, düzdür qiymətlər bahadır. Amma yazıq satıcı nə etsin? O da ailəsini dolandırmalıdır da.

Alıcılardan bir başqası isə əvvəlki günlərlə müqayisədə qiymətin bir az düşdüyünü deyir:

-Uşaqla bazara gəlməyinə peşman olursan. İstəyir, almalısan, - deyib 20 manatlıq alçadan yarım kilo alaraq yoluna davam etdi.

Belə… Bu da aprelin sonunda bazarda müşahidə olunan durum.

İndi bazarda kilosu 20 manat olan alça bir azdan 1 manata ağzı günə qalacaq. Çox yox, 10-15 gün də gözləyək…

Mina Mikayılova