Ardını oxu...
Mayın 17-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Belarus Respublikasının Prezidenti Aleksandr Lukaşenko Şuşa şəhərinə səfər ediblər.

AZƏRTAC xəbər verir ki, dövlət başçıları Şuşada birinci yaşayış kompleksində olublar.

Buraya avtobusla gələn dövlət başçılarına Şuşa rayonunda Azərbaycan Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi Aydın Kərimov kompleks barədə məlumat verdi.

Aydın Kərimov: Hörmətli cənab Prezident qarşı tərəfdə bu yaxınlarda üçüncü kompleksin təməlini qoyub. 2026-cı ilin sonunadək Böyük Qayıdış proqramı üzrə şəhərdə 111 çoxmərtəbəli ev tikiləcək. Bunlar, dördmərtəbəli, beşmərtəbəli, altımərtəbəli evlər olacaq. Biz artıq onlardan 23-nü tikmişik.

Bura isə bayraq meydanımızdır. Bu bayrağı cənab Prezident ucaldıb. Burada Zəfər muzeyi, həmçinin digər yaşayış kompleksi tikiləcək.

Prezident İlham Əliyev: Biz birinci yaşayış kompleksinə yaxınlaşırıq.

Aydın Kərimov: Bu, XIX əsrə aid memarlıq abidəsidir, gimnaziya olub.

Prezident İlham Əliyev: Bunlar yeni evlərdir, Şuşa şəhərinin ənənəvi memarlıq üslubunda tikilib.

Aydın Kərimov: Üzləmədə yerli daşdan istifadə olunur.

Prezident İlham Əliyev: Qədim Şuşa evləri əsasən bu daşlarla tikilib.

Aydın Kərimov: Buraya artıq 244 nəfər – 58 ailə köçüb.

Ali qonaq kompleksdə və mənzillərdə yaradılan şəraitlə tanış oldu.

Bildirildi ki, 23 binadan ibarət yaşayış kompleksinin ümumi sahəsi 8 hektara yaxındır. Kompleksin təməli 2021-ci il avqustun 29-da qoyulub. Yaşayış kompleksi 28-i birotaqlı, 195-i ikiotaqlı, 190-ı üçotaqlı, 30-u dördotaqlı və 7-si beşotaqlı olan 450 mənzildən ibarətdir. Mayın 10-da Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyevanın iştirakı ilə birinci yaşayış kompleksinin açılışı olub. Artıq yaşayış kompleksinə köç qrafikinə əsasən 58 ailə olmaqla 224 nəfər köçürülüb.

Avtobusla şəhəri gəzən Belarus Prezidentinə Şuşada görülən işlər barədə məlumat verildi.

Prezident İlham Əliyev: Burada, Şuşada xüsusi memarlıq üslubu mövcuddur. Vəhşilər gəldilər, hər şeyi dağıdıblar. Soldakı “Qarabağ” mehmanxanasıdır. Mənim atamın vaxtında tikilib. Biz buraya qayıdanda o, artıq yarıdağılmış vəziyyətdə idi, vur-tut iki mərtəbəsi fəaliyyət göstərirdi. Biz onu əsaslı şəkildə təmir etdik. Saatlı məscidi də dağıdılmışdı, bax, soldadır. Biz onu da bərpa etdik.

Aydın Kərimov: Keçmiş baş poçtun binasıdır, indi bura dövlət xidmətləri mərkəzi olacaq. Bu park isə şuşalıların sevimli istirahət yeri olub.

Prezident İlham Əliyev: Meriyanın binası, Şuşanı azad edən vaxt bizim Bayrağımız burada ucaldılıb. İndi biz oranı da əsaslı şəkildə bərpa etmişik.

Prezident İlham Əliyev və Prezident Aleksandr Lukaşenko Azərbaycan ilə Belarusun birgə istehsalı olan avtobusa və Belarus Prezidentinin hədiyyə etdiyi traktorlara baxdılar.

Dövlət başçıları Azərbaycanın tanınmış şəxsiyyətləri Natəvanın, Bülbülün və Üzeyir Hacıbəylinin işğal dövründə Şuşada ermənilər tərəfindən gülləbaran edilmiş heykəllərinə baxdılar.

Bildirildi ki, işğal zamanı ermənilər həmin heykəlləri Ermənistana apararaq əritmək istəyiblər. Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə həmin heykəllər Ermənistandan alınaraq Azərbaycana gətirilib və Bakıda İncəsənət Muzeyinin həyətində saxlanılıb. Şuşa işğaldan azad olunduqdan sonra həmin heykəllər Prezident İlham Əliyevin göstərişi ilə əvvəlki yerlərinə qaytarılıb.

Aydın Kərimov: Qıraqdakı iki heykəldən birincisi Azərbaycan klassik musiqisinin banisi, müsəlman Şərqində ilk operanın müəllifi Üzeyir Hacıbəylinindir. Sonuncu isə Polad Bülbüloğlunun atası, məşhur xanəndə Bülbülün heykəlidir. Ortadakı isə xan qızı Natəvandır. O, Qarabağ xanının sonuncu varisidir. Baxın, bu heykəllər 1992-ci ilədək burada – Mədəniyyət evinin qarşısındakı bağın yaxınlığında yerləşirdi.

Prezident İlham Əliyev: Mədəniyyət evi dağıdılıb.

Aydın Kərimov: Mədəniyyət evi yerlə-yeksan edilib, heykəllər isə vandalizmə məruz qalıb. Siz onların üzərində güllə yerlərini görə bilərsiniz. Onları gülləbaran ediblər.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Qoy, elə bu cür də qalsın.

Prezident İlham Əliyev: Bəli, məhz bu cür də qalır.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Qoy, hamı görsün.

Prezident İlham Əliyev: Bax, görürsünüz, mən bunları 2021-ci ilin yanvarında buraya gələndə gətirtmişəm. Onları əridilməyə göndərmişdilər, sonra isə Polad Bülbüloğlu heykəllərin əridilmək üçün ermənilər tərəfindən Gürcüstana göndərildiyini öyrəndi. Onda o atama müraciət etdi və biz onları satın aldıq, ölkəyə gətirtdik, şəhərin mərkəzindəki İncəsənət Muzeyinin həyətində yerləşdirdik, onlar demək olar ki, 30 il orada qaldı.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: “5-45” avtomatıdır.

Aydın Kərimov: Daha sonra isə Polad Bülbüloğlu cənab Prezidentə müraciət etdi ki, onlar orada daha nə qədər qalacaqlar, gəlin onları Bakı şəhərindəki gözəl parklardan birinə qoyaq. Prezident bildirdi ki, qəti surətdə olmaz, biz onları Şuşadakı öz yerlərinə qaytaracağıq.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Düzdür.

Aydın Kərimov: Bu, 11-12 il bundan əvvəl olub.

Prezident İlham Əliyev: Şuşaya ilk dəfə gələndə mən onları buraya gətirtdim və olduqları yerə qoydurdum. O, (Üzeyir Hacıbəyli – red.) bizim himnimizin müəllifidir. Baxın, indi səslənən həmin himn budur. Ən maraqlısı odur ki, bu, 1918-ci il Azərbaycan Demokratik Respublikasının himnidir, bu dahi bəstəkar həm də sovet Azərbaycanının himninin müəllifidir. O, çox istedadlı bəstəkar, bənzəri olmayan insan olub. Üzeyir Hacıbəyli iki himn bəstələyib, həm Azərbaycan Demokratik Respublikası üçün, həm də Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası üçün. O, əslən Şuşa şəhərindəndir.

Aydın Kərimov: Onların hamısı Şuşa şəhərindəndir. Şuşa bir çoxlarının, onlarla məşhur insanın vətənidir.

Prezident İlham Əliyev: Bu, Qarabağın qurucusunun nəticəsi şairə Natəvandır. Onun həm də barmağını sındırmışdılar. Arxadakı bina isə onun sarayıdır, vaxtilə yaşadığı kompleksdir. O, dağıdılıb. Bu isə bizim məşhur müğənnimiz Bülbüldür, ona bülbül quşunun adı verilib.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Bülbül?

Prezident İlham Əliyev: Bu onun təxəllüsüdür. Onun da heykəli vandalizmə məruz qalıb. O da Şuşada doğulub.

Aydın Kərimov: Şuşada doğulub və böyüyüb.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Bunlar danışan heykəllərdir. Maraqlı şəhərdir.

Prezident İlham Əliyev: Bəli, qaya üzərində yerləşir.

Aydın Kərimov: Dəniz səviyyəsindən 1400-1600 metr hündürlükdədir. Aşağıda qala divarının və Natəvanın sarayının qalıqları görünür.

Prezident İlham Əliyevə və Prezident Aleksandr Lukaşenkoya Şuşanın Baş planı barədə məlumat verildi.

Qeyd edildi ki, şəhərin Baş planı hazırlanarkən onun tarixi simasının qorunub saxlanılması əsas götürülüb. Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtında həyata keçirilən bütün layihələr tarixlə müasirliyin vəhdəti üzərində qurulub. Baş planda Şuşada orta, yüksək və qarışıq sıxlıqlı yaşayış binalarının inşası, şəhər mərkəzinin, yeni tikiləcək və qorunub saxlanılacaq tarixi binaların və abidələrin yerləri əksini tapıb. Hazırda Baş plan əsasında Şuşada bərpa və yenidənqurma işləri davam etdirilir.

Aydın Kərimov: Bu, 20 illik perspektiv üçündür. Burada şəhər inşa edəcəyik, gördüyünüz kimi onu çox yükləməyəcəyik.

Prezident İlham Əliyev: Yükləməyəcəyik ki, yer çox olsun, sərbəstlik olsun.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Tamamilə doğrudur.

Aydın Kərimov: Tarixi məhəllələr çoxdur. Əlbəttə, bütün bu işlərə başlamaq üçün, cənab Prezidentin göstərişi ilə əvvəlcə Zəfər yolu, tunellər tikildi. Siz bu gün həmin yoldan keçdiniz. Bu, böyük həcmdə işdir – 9 viaduk, 7 tunel. Bu, bizim Füzulidən Şuşaya rahat getməyimiz üçündür. İlk işlər infrastrukturun bərpası üzrə aparılıb. Burada hər şey dağıdılmışdı. Hətta istilik şəbəkəsi çəkdik, indi də şəhərə qaz çəkilib. Bizdə yaşayış kompleksində mərkəzləşdirilmiş istilik sistemi var. Orada artıq istilik və isti su verilir. Su təchizatı üçün dağlarda sututarlar yaratmışıq ki, daimi suyumuz olsun, su çatışmazlığını hiss etməyək. Küçə-yol şəbəkəsi. Bu, 56 kilometr uzunluqda şəhərdaxili yol şəbəkəsi, 81 küçə və müxtəlif kateqoriyalar - 10-12 metr enindən dar yollaradək. Təbii ki, şəhər mədəniyyət paytaxtıdır. Hazırda bizdə rəsmi olaraq 196 abidə var. Lakin təəssüf ki, gördüyünüz kimi, onların əksəriyyəti, demək olar, hamısı bu vəziyyətdədir. Cənab Prezidentin və hörmətli Mehriban xanımın səyləri sayəsində biz onlardan bəzilərinin bərpasına başlamışıq. Biz bu məhəllədə bir neçə binanın konsepsiyasını hazırlayırıq.
Prezident Aleksandr Lukaşenko: Pis olmazdı.

Prezident İlham Əliyev: Çünki onun möhkəmliyinə də, necə istifadə olunmasına da baxmaq lazımdır. Dağılmış evlərin bir hissəsi belə də qalacaq. Konservasiya olunaraq, burada nələrin baş verməsi barədə xatirə kimi saxlanılacaq.

Aydın Kərimov: Bu, bərpa olunmuş abidələrdən nümunələrdir - Mehmandarovların malikanəsi, Saatlı məscidi, Yuxarı məscid, Xalça evi, Vaqifin məqbərəsi.

Prezident İlham Əliyev: Şair Vaqifin məqbərəsi, onun köhnə şəkilləri yoxdur, yəqin ki, buradadır. O da tamamilə dağıdılmışdı. İlk bərpa etdiyimiz abidələrdən biridir.

Aydın Kərimov: Bulaqlar bərpa olunur. Hər məhəllədə, - burada 16 məhəllə olub, - məscid, bulaq və hamam olub. Hamamlardan yalnız biri qalıb, bulaqların hamısı demək olar ki, yararsız vəziyyətə salınıb. Əsas binaların yerləşəcəyi ümumi planlaşdırma belədir. Bəziləri artıq tikilib, bəziləri tikilir. Azad olunanda bu mərkəz belə görünüşdə idi. Beşmərtəbələr köhnə və əsasən dağılmış vəziyyətdədir. Yeni Baş plana uyğun olaraq, belə görünəcək. Bu yay onu təhvil verəcəyik. Tarixi ərazidə belə kiçik evlər olacaq. Bax, orada gözəl terraslı, yaşıllıqların olduğu belə kompleks tikiləcək. Həm ofislərin, həm mağazaların olduğu biznes-rayonun, habelə digər ərazinin də salınması nəzərdə tutulub. Bu, Sizinlə indicə olduğumuz həmin yaşayış kompleksidir. O, belə planlaşdırmaya malikdir. Bu isə şəhər məktəbimizdir. Artıq tikilib və sentyabrda öz şagirdlərini qəbul etməyə hazırdır, 300-ə yaxın şagird burada təhsil alacaq.

Prezident İlham Əliyev: Təxminən 1000 nəfərlik olacaq.

Aydın Kərimov: Şəhər xəstəxanamız 90 çarpayılıqdır. Payıza qədər onun tikintisi başa çatacaq. O, şəhərin yuxarı hissəsində yerləşir. Bu, “realnı” məktəbinin binasıdır, o, musiqi və incəsənət kolleci kimi fəaliyyət göstərəcək. Hazırda sahəsinə görə Şuşada ən böyük abidədir. Bu isə poçt binası və dövlət xidmətləri mərkəzidir.

Prezident İlham Əliyev: O, əvvəl belə idi.

Aydın Kərimov: Sovet modernizmi. Yəni, olduğu kimi.

Prezident İlham Əliyev: Biz onu olduğu kimi, həmin üslubda bərpa edirik.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Bəli, bu, gözəldir.

Aydın Kərimov: “Qarabağ”, “Şuşa” mehmanxanaları. Bu, “Yasəmən” mehmanxanasıdır. Belə butikli tarixi otel. Şuşanın yaxınlığında Daşaltı kəndi var.

Prezident İlham Əliyev: Bax, bu, Şuşadır. Yuxarı qayanı görürsən, bax, o, həmin qayanın üstündədir. Üç tərəfdən dik qayalardır.

Aydın Kərimov: Burada isə ətəkdə kənddir. Həmin kənd hazırda özəl sektor tərəfindən turizm obyekti kimi tikilir.

Prezident İlham Əliyev: Orada mehmanxana da olacaq.

Aydın Kərimov: Bu yaxınlarda cənab Prezident bizim rayonda Şuşa ilə Laçın arasında tikiləcək ilk qəsəbənin təməlini qoydu, buradan 18 kilometr məsafədədir. Turşsu qəsəbəsi. Çox gözəl mənzərəli yerdir, 323 ev, yəni ailə. İlk 50 ailə artıq noyabr ayında köçəcək.

Prezident İlham Əliyev: Bu il.

Prezidentlər daha sonra Heydər Əliyev Fondu tərəfindən bərpa edilən Yaradıcılıq Mərkəzində “Heydər Əliyev və Qarabağ” sərgisinə baxdılar.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi Anar Ələkbərov dövlət başçılarına Mərkəz və sərgi barədə məlumat verdi.

Bildirildi ki, Yaradıcılıq Mərkəzi Heydər Əliyev Fondu tərəfindən aparılan bərpa işlərindən sonra ötən il mayın 10-da istifadəyə verilib. Bina ölkə əhəmiyyətli memarlıq abidələri siyahısındadır. “Heydər Əliyev və Qarabağ” sərgisində Ulu Öndərin Qarabağda sosial, iqtisadi, siyasi və mədəni inkişaf sahələrindəki xidmətlərini əks etdirən nadir fotoşəkillər, sənədlər və videomateriallar nümayiş olunur. Həmçinin sərgidə Ümummilli Liderin vaxtilə Qarabağa səfərlərinə, burada keçirdiyi görüşlərə, müxtəlif tədbirlərə aid fotolar yer alıb.

Məlumat verildi ki, 1969-cu ildən etibarən Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun tarixində böyük dönüş dövrü başladı. Doğma xalqının böyük təəssübkeşi olan Heydər Əliyev mürəkkəb tarixi şəraitdə bölgə həyatının bütün sahələrində geniş islahatlar aparmağa nail oldu. 1979-cu il yanvarın 12-də Ümummilli Liderin iştirakı ilə Ağdam–Xankəndi dəmir yolu açıldı. Bu, Ulu Öndər Heydər Əliyevin Qarabağın Azərbaycanın digər rayonları ilə təsərrüfat və iqtisadi cəhətdən daha çox birləşdirilməsi baxımından strateji addımı və böyük tarixi xidməti idi. Ulu Öndər Şuşanın inkişafına da xüsusi əhəmiyyət verir və bu istiqamətdə ardıcıl tədbirlər həyata keçirirdi.

Sonra prezidentlər Bülbülün ev-muzeyində oldular.

Muzey barədə məlumat verən Polad Bülbüloğlu bildirdi ki, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin göstərişi əsasında keçmiş Şuşa Şəhər Xalq Deputatları Sovetinin İcraiyyə Komitəsi 1982-ci il 31 avqust tarixli qərarı ilə Bülbülün doğulduğu və yaşadığı evin muzeyə çevrilməsi barədə qərar qəbul edib. Bina 1982-1983-cü illərdə təmir olunub, muzey ekspozisiyası qurulub və önündə inzibati bina inşa edilib. Ev-muzeyi 1992-ci ildə Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı erməni vandalizminə məruz qalaraq fəaliyyətini dayandırıb. Şuşa işğaldan azad olunduqdan sonra isə Bülbülün ev-muzeyində də bərpa işləri aparılıb və 2021-ci il avqustun 29-da muzeyin açılışı olub.

Polad Bülbüloğlu: Aleksandr Qriqoryeviç, sovet dövründə Heydər Əliyevin göstərişinə əsasən burada Bülbülün muzeyi yaradılıb. Atam SSRİ-nin Xalq artisti, ümumittifaq mükafatları laureatı olub.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: Bilirəm, mənə artıq bu barədə deyilib.

Polad Bülbüloğlu: Təsəvvür edirsiniz, belə bir vandallıq törədilib və güllələr heykəlin çənə hissəsində qalıb.

Prezident Aleksandr Lukaşenko: İkonalara və heykəllərə atəş açanlar vəhşidirlər.

Polad Bülbüloğlu: Onlar bizim görkəmli şairəmiz Natəvanın, bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəylinin heykəllərini sürüyə-sürüyə aparmışdılar, daha sonra Heydər Əliyev bununla bağlı lazımi tədbirlər gördü, onları geri qaytarmağa nail oldu. Sonra İlham Heydər oğlu onları gətirdərək öz yerlərinə qoydurdu. Xudmani evdir. Bu evdə mənim atam anadan olub. Evin divarlarının qalınlığına baxın. Divarlar qalın olduğuna görə, ev qışda isti, yayda sərin olur. Burada ötən illərin xatirələri toplanıb. İnsanlar bax, belə yaşayıblar. Bu, sadəcə, etnoqrafik nöqteyi-nəzərdən də maraqlıdır.

Prezident İlham Əliyev: Fotoşəkillərdə həmin dövrün ruhu əks olunub.

Polad Bülbüloğlu: Baxın, bu qardaşımdır, bunlar isə qohumlardır. Bu şəkildə isə atam 7-8 yaşındadır, onu artıq şənliklərə mahnı oxumağa dəvət edirdilər. Həmin məclislərdən sonra o, müğənnilik etməyə başlayıb. Daha sonra onu Gəncəyə dəvət edirdilər. Sonra isə Tbilisiyə. Beləliklə, o, çox məşhur müğənni oldu. Burada biz beş dildə yazılmış belə bir lövhə hazırlamışıq. Atama mərkəzi küçədə abidə ucaltmışıq.

Prezident İlham Əliyev: Onun adını daşıyan küçədə.

Polad Bülbüloğlu: Aleksandr Qriqoryeviç, qeyd etmək istərdim ki, 1926-cı ildə Bakıda artıq rus dilində afişalar var idi. Bu, bizim dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəylidir. Bu şəkildəki isə başqa bir məşhur Qarabağ xanəndəsi Cabbar Qaryağdıoğludur, o, 80 yaşına qədər zil səslə oxuyub. O, məşhur xalq mahnılarının və muğamlarının bilicisi olan bənzərsiz insan idi. Bu abidə İlham Heydər oğlunun sayəsində Bakıda onun xatirəsini yad etmək məqsədilə ucaldılıb. Baxın, burada elə soyadlar var ki, onların hamısını bütün dünya tanıyır, hətta onlar Bülbül haqqında xoş sözlərini ifadə ediblər. Budur, Şostakoviç, Rostropoviç və dünyada məşhur olan digər incəsənət xadimləri.

Prezident İlham Əliyev: Stanislavski.

Polad Bülbüloğlu: Bəli, Stanislavski. Onlar sovet dövrünün elitası idi. Bu isə yeri gəlmişkən, atamın Böyük Teatrda 1959-cu ildəki sonuncu çıxışıdır. Moskvada Azərbaycan dekadası keçirilirdi. Bu isə xalq qəhrəmanımız Koroğlunun obrazıdır. O vaxt Heydər Əlirza oğlu da çıxışlarının birində qeyd etmişdi ki, biz Koroğlu deyəndə gözlərimizin önünə Bülbül gəlir, Bülbülün adı çəkiləndə isə mütləq gözlərimizin önündə böyük xalq qəhrəmanımızın obrazı canlanır.

Bu isə çox nadir əl yazısıdır, mən belə deyərdim, Heydər Əliyevin avtoqrafına tez-tez rast gəlmək mümkün olsa da, İlham Heydər oğlunun anası Zərifə Əziz qızı Əliyevanın imzası olduqca nadirdir. Çox gözəl əl yazısıdır. Onlar Bülbülün ev-muzeyində ayrı-ayrı vaxtlarda olsalar da, hər ikisi öz xatirə yazısını qeyd etməyi unutmayıblar və mən hər zaman İlham Heydər oğluna deyirəm ki, biz bu yazıları göz bəbəyimiz kimi qoruyuruq. O, hər zaman mənə və Müslümə (Maqomayev – red.) himayədarlıq edib. Eləcə də, yaradıcılıqla məşğul olmağa başlayan hər kəsə kömək göstərib. Özü fortepianoda çox gözəl ifa edirdi. Mən canlı şahidiyəm, Zərifə xanım ifa edirdi, Heydər Əlirza oğlu isə oxuyurdu.

Azərbaycan və Belarus prezidentləri Cıdır düzündə də oldular. Prezident Aleksandr Lukaşenkoya məlumat verildi ki, Cıdır düzü Şuşanın rəmzlərindən biri, tarixən cıdır yarışlarının və Qarabağ xanlığı dövründən yerli türk əhalinin Novruz bayramını və digər el şənliklərini keçirdiyi ərazidir.

Daha sonra dövlət başçıları Şuşa qala divarlarını ziyarət etdilər.

Belarus Prezidentinə Şuşa şəhərinin tarixi, qala divarlarının tikilməsi barədə məlumat verildi. Bildirildi ki, Qarabağ xanı Pənahəli xan tərəfindən inşa edilən qala uzun müddət şəhəri xarici müdaxilələrdən qoruyub, alınmazlıq rəmzi olub. İşğal dövründə qala divarları erməni vandalizminə məruz qalıb. Şuşa işğaldan azad edildikdən sonra qalada təmir-bərpa işləri aparılıb.

Sonra Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko Şuşada birgə nahar etdilər.

Qeyd edək ki, ali qonaqların Qarabağa səfərləri artıq ənənə halını alıb. Bu, qonaqlara işğalçının törətdiyi vandalizm aktlarını, Azərbaycan dövlətinin quruculuq siyasətini və sülh gündəliyini nümayiş etdirmək imkanı verir.

Mədəniyyət paytaxtı Şuşa ilə tanışlıq Belarus Prezidentində dərin təəssürat doğurub.

17.05.2024, 13:25

Mayın 17-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Belarus Respublikasının Prezidenti Aleksandr Lukaşenko Şuşa şəhərinə səfər ediblər.

President.az xəbər verir ki, dövlət başçıları Şuşada birinci yaşayış kompleksində olublar.
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
 
Ardını oxu...
"Portaldan adımız silindiyi üçün Şuşaya dönüb pulumuzu tələb edə bilmirik”

Şuşada yaşayış binalarının tikintisində fəhlə kimi çalışmış şəxslər onlara vəd edilən haqqın ödənilməməsindən şikayətçidirlər.

Bu barədə Meydan TV-yə şikayətçi Məmmədəli Ağayev bildirib.

Onun sözlərinə görə, qohumu Əli Həsənzadə ilə birgə Şuşada yaşayış binalarının inşası ilə məşğul olan "ARCHİCO” MMC-nin podratçısı olan "Ümid” şirkətində müqavilə əsasında çalışıb.

"Hər ikimiz Astaradan Şuşaya işləməyə getdik. Bizə dedilər ki, gördüyünüz işin dəyərini hər metrəyə görə 6 manatdan ödəyəcəyik. On günə yaxın işlədik, günümüzə 30-50 manat arası avans alırdıq”, - M.Ağayev deyib.

Şikayətçinin sözlərinə görə, ailəsində problem yarandığına görə Astaraya geri dönmək məcburiyyətində qalıblar. Ödəniş zamanı görülən işin 6 manatdan deyil, 2,5 manatdan hesablandığı bəlli olub: "Olduqca çətin şəraitdə, soyuq havada işləmişik. Bizə dedilər ki, hesablayıb pulun qalanını göndərəcəyik. 20 gündən sonra təkrar müraciət etsək də, cavab ala bilmədik. Portaldan adımız silindiyi üçün Şuşaya dönüb pulumuzu tələb edə bilmirik”.
Ardını oxu...
Digər şikayətçi Əli Həsənzadə də pulunu ala bilmədiyini deyir: "Biz fəhlə adamlarıq, öz zəhmətimizlə qazandığımız pulun ödənilməsini istəyirik”.

Şikayətçilər deyilər ki, 450 metrlik iş görüblər. Görülən işi 2,5 qəpikdən hesablayıblar, qalan məbləğ hələ də ödənilməyib: "Bir neçə gün yubatdılar ki, gözləyin, pulunuz tam ödəniləcək. Sonradan dedilər ki, sizə borcumuz yoxdur, hara istəyirsiniz şikayət edin”.

"Ümid” şirkətinin adını açıqlamayan əməkdaşı isə Meydan TV-yə bildirib ki, şikayətçilər 10 günə yaxın işləyiblər. Onlara əvvəlcədən razılaşdırılmış məbləğ ödənilib. Sonradan qalan məbləğ də köçürülüb: "Onlar işi təhvil vermədən ailə probleminə görə geri dönüblər. Buna görə də təklif olunub ki, gəlsinlər, hesablanma aparılsın, əgər borclu qalınıbsa, ödəniş olsun. Özlərinə də demişik ki, görülən hər bir işin dəyəri ödənilir”.

Şirkətdən onu da əlavə ediblər ki, hər bir işçi ilə müqavilə bağlanır və razılaşma müqavilədə əks olunur.
 
Ardını oxu...
Tanınmış erməni bloger Roman Baqdasaryan Qarabağdan könüllü şəkildə köçən erməniləri kəskin tənqid edib.
TEREF Axar.az-a istinadla xəbər verir ki, o öz kanalında canlı yayımda onları "nankor və xain" adlandırıb:
“Əgər güc strukturlarında bircə nəfər belə mənim öz xəttim ilə etdiyim canlı yayımlarda Qarabağdan gələn ermənilərin işə götürülməməsi haqqında xəbərdarlığımı eşidibsə, bu möhtəşəmdir. Heç bir halda “arsax mtx”nin əməkdaşlarını Ermənistan MTX-yə, “Qarabağ polisi”ni Ermənistan polisinə, müstəntiqləri Ermənistan İstintaq Komitəsinə işə götürmək olmaz. Çünki onlar hamısı bir nəfər kimi xaindir. Bunu anlamaq çox vacibdir. Hazırkı proses isə onların yalnız nankor olduğu deyil, həm də xainliyini, hər an arxadan vura biləcəyini göstərdi”, - o bildirib.
Baqdasaryan Qarabağdan köçən erməniləri Allahı tanımamaqda günahlandırıb:
“Hörmətli qarabağlılar, bəs sizin kilsə və Allaha qarşı hansı münasibətiniz var? Mən sadəcə qarabağlıların kilsə və Allaha hansı münasibətinin olduğunu anlamaq istəyirəm. Əgər siz həqiqətən Allahı sevirsinizsə, kilsəni və Allahı tanıyırsınızsa, onda niyə Ağdamda daşı daş üstündə qoymayıbsınız? Ona görə də məni izləyən qarabağlılardan xahiş edirəm ki, Allahın adını ağzınıza almayın, kilsənin nə olduğunu bildiyinizi deməyin. Sizin inancınız arxasınca getdiyiniz yalançı müqəddəs Baqrat, saxtakar müqəddəs Qaregindir. Sizin inancınız arxasınca getdiyiniz keşişlər kimi saxtadır. Çünki həqiqi keşişlər siyasətdə olmur. Əgər siz həqiqətən Allaha inansaydınız, keşişin arxasınca getməzdiniz. Ona görə də kilsənin nə olduğunu bilmədən, adını çəkmə. Sən yad adamın evini dağıdan və başqasının kərpici ilə özünə ev tikən şəxssən. Bəs sən bilmirsən ki, yad adamın evini dağıdan və başqasının kərpici ilə özünə ev tikən Allahı çox qəzəbləndirir? Necə olub ki, bu sizin ağlınıza heç vaxt gəlməyib? Paşinyan, yoxsa Anna Akopyan bunu sizdən xahiş edib? Gəlin başa düşək, bunu sizdən kim istəyib? Əgər Paşinyan istəyibsə, onda onu tənqid etməliyik. Yoxsa siz özünüz bunu edibsiniz? Ona görə də heç vaxt kilsənin sizin tərəfinizdə və hazırkı hakimiyyətə qarşı olduğu haqqında danışmayın. Öz əməllərinizi xatırlayın. Siz hardasınız, kilsə hardadır? Siz hardasınız, Allah hardadır?”
 
 
 
Ardını oxu...
Ermənistanda Paşinyan hakimiyyəti əleyhinə etiraz mitinq və digər növ aksiyaları davam edir. İştirakçıların sayından görünür ki, erməni toplumunun əksəriyyəti üzdəniraq keşiş Baqratın çağırışlarını dəstəkləmir. Yəni bu cür etirazlar yoluyla Paşinyan hakimiyyətin devriləcəyi ehtimalı çox azdır. Amma birdən olmadı belə, oldu elə...

Nəzəri olaraq hesab edək ki, Rusiya “5-ci kalonu”nun, revanşistlərin keşiş Baqratın mitinqində tələb etdiyi, istədiyi kimi Qərbin dəstəklədiyi Paşinyan istefa verdi və sabah Xocalı caniləri Robert Köçəryan, Serjik Sərkisyan yaxud onlar tipdə rusiyayönlü, revanşist biri hakimiyyətə gəldi. Bu halda onun qurduğu iqtidar məcburdur ki, 2020-ci ildən bəri revanşistlərin kütlələrə elan etdikləri şüarları: Qarabağın Azərbaycandan geri alınması, ermənilərin oraya qaytarılması, sərhədlərin delimitasıyasında Almatı prinsiplərindən, yaxud ümumiyyətlə, sülh danışıqlarından imtina edilməsi və s. həyata keçirmək istiqamətində siyasət aparsınlar. Bəs belə olan halda Azərbaycanla müttəfiqlik sazişi bağlamış Rusiya nə edəcək? 90-cı illərdə olduğu kimi, yenidən Azərbaycana qarşı savaşda Ermənistana dəstək verəcəkmi? Bəs Rusiyanın 4 ilə yaxındır 10 noyabr sazişinə uyğun olaraq açılmasını tələb etdiyi Zəngəzur yolunun taleyi necə olacaq? Paşinyanın yerinə gələn Rusiyayönlü hakimiyyət həmin yolu açacaqmı? Məntiqlə məsələn, Köçəryan “5-ci kalon”un dəstəyi ilə baş nazir kürsüsünü zəbt edəcəyi halda, özü də Putinin pivə dostu kimi Kremlin bütün tələblərini yerinə yetirməyə məcburdur. Yaxşı deyək ki, revanşist erməni toplumuna həmin yolun Ermənistan üçün həm siyasi, həm də iqtisadi faydalarını anladıb Zəngəzur dəhlizini açdı, bəs digər məsələlər? Yəni Qarabağın Azərbaycandan geri alınması, hayların oraya qaytarılması və s. Paşinyanı yıxmaq üçün qızışdırılmış revanşist kütlə necə susdurulacaq? Bəs Azərbaycan xalqı və hakimyyəti Xocalı canilərinin başında durduğu Ermənistan hakimiyyəti ilə necə münasibət quracaq, necə sülh danışıqları aparacaq? Bir sözlə, bu halda Moskva da, Köçəryan hakimiyyəti də dilemma qarşısında qalacaqlar. İndiki durumda Rusiya heç cür Ermənistana Azərbaycan torpaqlarını yenidən işğal etməkdə dəstək verə bilməz. Çünki Azərbaycanın Qərbə üz tutmasından ehtiyat edəcək. Hələ Gürcüstanda da vəziyyət Kremlin xeyrinə tam stabilləşməyəcəyi halda... Bu dilemmanı həll etməyin yeganə “optimal” yolunu Moskvadakı “KQB”-“FSB” rejimi, yəqin ki, Ukraynada qalib gələrək Zelenskinin yerinə öz növbəti marionetkasını gətirdikdən, paralel olaraq Gürcüstanda xalq kütlələrinin Qərbə inteqrasiya tələblərinin qarşısını maksimum zor gücünə aldırdıqdan sonra SSRİ və yaxud çar Rusiyası sərhədlərində imperiyanı bərpa etmək planlarına uyğun olaraq Güney Qafqazda da sovet dövründəki kimi “sabit” bir “Zaqafqaziya” qurulmasında görür... Yəni Ermənistanda Köçəryan və yaxud lap Qalstanyanın liderliyi ilə qurulmuş hakimiyyət asanlıqla Zəngəzur yolunu açdırır və sovet dövründəki kimi Azərbaycan Respublikası ərazisindən avtomobil və dəmir yolları Ermənistan ərazisindən keçməklə Naxçıvana birləşir. Ərazidən keçən bütün sərnişinlər və yüklər nə Ermənistan, nə də Azərbaycan deyil, məhz Rusiya “FSB”-si tərəfindən yoxlanılaraq buraxılır. Yəni Türkiyəyə gedib-gələn Azərbaycan nəqliyyat vasitələri, o cümlədən qatarlar da eyni prosedura məruz qalır. 1920-ci illərə bənzər bir geo-siyasi yetişdiyindən Türkiyə də Rusiyanın Güney Qafqazdakı planlarını qəbul etməli olur... Tədricən azərbaycanlıların Ermənistan ərazisindəki tarixi yurdlarına, hayların isə Qarabağdakı “tarixi vətənləri”nə qayıdışı həyata keçirilir... Sərhədlər Moskvanın diqtə etdiyi xəritələrə uyğun olaraq müəyyən edilir və məhz onun “zəmanəti” altında sülh müqaviləsi imzalanır və sovet dövründəki kimi Zeynəb Xanlarova, Naurihi Allahverdiyan tipli müğənnilərin ifasında “Kür-Araz- Ararat- gözəldir bu həyat- qardaş olub Hayastan-Azərbaycan!” tipli mahnılar oxuyaraq dünən qladiator qullar kimi döyüşdürülən “hər iki xalq dinc, yanaşı yaşamaqda” davam edir...

Kreml üçün ən pis variantda, yəni Azərbaycan xalqının və hakimiyyətinin yenidən Rusiyanın birbaşa boyunduruğu altına qayıtmasına kütləvi müqavimət göstərdiyi halda isə 1988-1990-cı illərdə olduğu kimi, yenidən Ermənistanı Azərbaycanın üzərinə qısqırdır və bir qisim torpaqlarımızın işğalına, yenidən insanlarımızın didərgin düşmələrinə nail olmaqla öz prinsiplərini zorla qəbul etdirir... Bu halda Ermənistan həm də son bir neçə ildə Fransadan, Hindistandan, İrandan alınmış, verilmiş silah-sursat və texnikalardan da istifadə edir... Bu baxımdan deyilən planı nəzərdə tutan Rusiyaya Ermənistanın hazırda Qərb, Hindistan, İran tərəfindən Azərbaycana qarşı silahlandırılması sərf edir...

Bütün bu deyilənlərin həyata keçməsi ehtimalının çox az olduğunu nəzərə alsaq, Ukraynadakı məqsədlərinə çatmayınca Kremlə Paşinyanın hakimiyyətdən getməsi sərf etmədiyi qənaətinə gəlirik... Və deməli, bugünkü etirazlar sadəcə Ermənistanın hazırkı iqtidarına hərbə-zorba gəlməkdir ki, Rusiyaya münasibətdə “həddlərini aşmasınlar”...

Sultan Laçın - moderator.az
 
Ardını oxu...
Xocalıda yenidənqurma işləri davam edir. Malıbəyli kəndi müasir görkəmə qovuşur.

Hazırda 120 fərdi yaşayış evində işlər davam etdirilir. Qaz, işıq və su xəttləri çəkilir.

Bu il isə Malıbəyliyə köç başlayacaq. Tikilən ilk 50 evin yay ayında təhvil verilməsi planlaşdırılır.
Daha ətraflı “ATV Xəbər”in süjetində:

 
 
 
  
Ardını oxu...
“2003-cü ildən - Prezident vəzifəsinə ilk dəfə seçiləndən bu günə qədər xalqın dəstəyini hiss edirəm. Bu dəstək mənə güc verir. Bu dəstək iradəmi möhkəmləndirir. Bu dəstək nəticəsində biz hamımız – bütün Azərbaycan xalqı böyük tarixi uğurlara imza atmışıq” – bu sözləri Prezident İlham Əliyev may ayının 10-da Şuşada şəhərə köçmüş ilk sakinlərlə görüşü zamanı deyib.
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin və şəhidlərimizin, qazilərimizin canı, qanı bahasına azadlığına qovuşmuş Şuşa artıq yeni bir inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub.
10 may tarixində İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva Şuşada birinci yaşayış kompleksinin açılışında iştirak edib və şəhərə köçmüş ilk sakinlərlə görüş keçirib. Prezident İlham Əliyev Şuşa sakinlərinə müraciətində bildirmişdir ki, ”Otuz iki ildən sonra siz doğma Şuşaya qayıdırsınız. Bu gözəl tarixi hadisə münasibətilə sizi ürəkdən təbrik edirəm. Siz otuz iki il vətən həsrəti ilə yaşamısınız, amma bilirəm ki, bir an da Şuşanı unutmamısınız, bilirdiniz və inanırdınız ki, siz buraya qayıdacaqsınız. Mən də bilirdim, mən də inanırdım və Prezident kimi 2003-cü ildən başlayaraq sizi və bütün keçmiş köçkünləri öz doğma vətəninə qaytarmaq üçün əlimdən gələni əsirgəmirdim.
Biz hazırlaşırdıq, ölkəmizi gücləndirirdik, iqtisadiyyatımızı gücləndirirdik, güclü ordu potensialı yaradırdıq. Ən önəmlisi gənc nəsli, - bu gün bizim qürur mənbəyimiz olan Şuşanı və o vaxt işğal altında olan digər torpaqları öz canı-qanı bahasına azad edən, - yetişdirirdik və yetişdirdik. Savadlı, bilikli, vətənpərvər, fiziki cəhətdən güclü, mənəvi cəhətdən sağlam, saf gənc nəsil yetişdirdik və onlar mənim əmrimlə 44 gün ərzində öz sinələrini qabağa verərək torpaqları azad etdilər. Bugünkü günə görə biz onlara borcluyuq, şanlı Ordumuza borcluyuq, Silahlı Qüvvələrimizə borcluyuq, şəhidlərimizə, qazilərimizə borcluyuq. Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin”.
Eyni zamanda ölkə başçımız qeyd etmişdir ki, “44 günlük Vətən müharibəsi şanlı tariximizdir və Azərbaycan xalqı bundan sonra əbədi bu Zəfərlə fəxr edəcək. 44 gün ərzində biz hər gün irəli gedirdik. Ermənistan ordusundan fərqli olaraq bir nəfər də olsun hərbçimiz döyüş meydanını tərk etməmişdir. Onların özlərinin etiraflarına görə 12 minə yaxın fərarisi olmuşdur. Bizim əsgər və zabitlərimiz hər gün irəli gedirdilər və müharibənin birinci günündə əldə olunmuş qələbə - bir neçə kəndin azad edilməsi sonuncu günə qədər davam etdi və 2020-ci il noyabrın 8-də Şuşanın azad edilməsi düşmənin belini qırdı. Düşmən artıq anlamışdır ki, daha müqavimət göstərmək iqtidarında deyil və ondan sonra kapitulyasiya aktına imza atmışdır, faktiki olaraq təslim olmuşdur. Biz də o vaxt müharibəni dayandırdıq. Çünki müharibənin ilk günlərindən mən bəyan edirdim ki, düşmən bizə tarix versin, torpaqlarımızdan nə vaxt çıxacaq və o təqdirdə biz müharibəni dayandırmağa hazırıq.
Bu gün isə Şuşanın yeni tarixi başlayır. Mən 2020-ci il noyabrın 8-də xalqa müraciətimdə demişdim ki, biz Şuşanı dirçəldəcəyik. Bax, bu gün biz dirçəldilən Şuşanı görürük. Təkcə bu gözəl binalar deyil, Şuşada çox genişmiqyaslı quruculuq işləri gedir. Bu gün Ulu Öndərin doğum günündə üçüncü yaşayış kompleksinin təməli qoyuldu. Keçən il mayın 10-da ikinci yaşayış kompleksinin təməli qoyulmuşdur. Bu birinci yaşayış kompleksində 450, ikincidə 300-ə yaxın, üçüncüdə isə 500-ə yaxın mənzil inşa ediləcək. Onun bir hissəsi artıq hazırdır. Bu gün siz bu mənzillərə köçəcəksiniz. Bütün evlər gözəl memarlıq üslubunda - Şuşanın ənənəvi üslubunda inşa edilmişdir. Şərait çox gözəldir və əminəm ki, uzun fasilədən sonra şuşalılar burada rahat yaşayacaqlar, yaradacaqlar, quracaqlar, öz doğma şəhərinin tarixi simasını qoruyacaqlar.


Aynur Xəlilova - politoloq
Ardını oxu...
Azad edilmiş bütün ərazilərdə, o cümlədən lokal antiterror tədbirlərindən sonra suverenliyin bərpa edildiyi ərazilərdə sürətli bərpa-quruculuq işləri davam etdirilir və ilin sonunadək köç qrafikinə uyğun müvafiq yaşayış məntəqələrinə əhalinin geri qayıdışı nəzərdə tutulur.

Bu barədə Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının və Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərində məsələlərin mərkəzləşdirilmiş qaydada həlli ilə bağlı Əlaqələndirmə Qərargahının rəhbəri Samir Nuriyev Qərargahın Xankəndi şəhərində keçirilən növbəti iclasında deyib.

Dövlət başçısının verdiyi tapşırıqlara uyğun olaraq, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə müasir infrastrukturun yaradılması, o cümlədən ərazilərin milli iqtisadiyyata sürətli reinteqrasiyası və dayanıqlı inkişafının təmin olunması istiqamətində çoxşaxəli layihələrin həyata keçirildiyi bildirilib. Bununla yanaşı, Qərargah rəhbəri qeyd edib ki, görülən kompleks tədbirlər geri qayıdan əhalinin layiqli yaşayış şəraitinin yaradılmasına və rifah halının yüksəldilməsinə xidmət edir.

S.Nuriyev işğaldan azad olunmuş ərazilərə bu ilin sonunadək 27 yaşayış məntəqəsi üzrə geri qayıdacaq əhalinin sayının ümumilikdə 25 min nəfərdən çox olacağını və növbəti illərdə bu rəqəmin getdikcə artacağını diqqətə çatdıraraq, “Böyük Qayıdışa dair I Dövlət Proqramı” çərçivəsində görülən işlərin keyfiyyətli, vaxtında və əlaqələndirilmiş şəkildə icrasının vacibliyini xüsusi vurğulayıb.
 
 
 
  
Ardını oxu...
Bu gün “Xarıbülbül” Beynəlxalq Musiqi Festivalının açılışı olacaq.

Oxu.Az xəbər verir ki, Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə mayın 13-dək davam edəcək festival bu il Şuşa ilə yanaşı, həm də Laçın şəhərində keçirilir.

Festival həm çıxışçılar, həm də fərqli repertuarı ilə fərqlənir.
Bu ərəfədə Şuşada Cıdır düzündə festivalın son hazırlıqları olub.

Ardını oxu...
2022-ci il iyulun 19-dan bu günədək Laçın və Füzuli şəhərlərinə, Zəngilan rayonunun Ağalı, Ağdərə rayonunun Talış, Laçın rayonunun Zabux kəndlərinə ümumilikdə 1 727 keçmiş məcburi köçkün ailəsinin (6 754 nəfər) qayıdışı baş tutmuşdur.

Gundeminfo.az xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının rəhbəri Samir Nuriyev AZƏRTAC-dakı məqaləsində bildirib.

S.Nuriyev qeyd edib ki, işğaldan azad olunmuş ərazilərdə hazırda böyükmiqyaslı bərpa-quruculuq işləri həyata keçirilir, insanlar doğma yurd-yuvalarına dönürlər: “Azərbaycan dövlətinin heç bir kənar yardım olmadan, öz gücünə gördüyü işlərin miqyası həqiqətən də heyrət doğurmaya bilməz. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev işğaldan azad olunmuş ərazilərin bərpası və yenidən qurulmasına şəxsən nəzarət edir, dövlətimizin başçısının tapşırıqları və dəyərli tövsiyələri işlərin tam və məsuliyyətlə icrasına etibarlı zəmin yaradır. 2020-2023-cü illərdə cənab Prezident işğaldan azad edilmiş ərazilərdə 400-ə yaxın tədbirdə iştirak etmiş, o cümlədən 8 şəhər, 32 kənd və qəsəbə olmaqla, 120 layihənin təməlini qoymuş, müxtəlif təyinatlı 71 tikinti obyektinin açılışını etmişdir”.

Yaşayış məntəqələrinin salınması ilə yanaşı, bölgədə geniş bərpa-quruculuq işləri aparılır: “Orta ümumtəhsil məktəbləri, körpələr evi-uşaq bağçaları, xəstəxanalar, mədəniyyət və turizm obyektləri kimi sosial təyinatlı obyektlərin bərpası və yenidən qurulması ilə bağlı müvafiq tədbirlər həyata keçirilir. İnfrastruktur layihələri sırasında Füzuli və Zəngilan şəhərlərində beynəlxalq hava limanları istismara verilmiş, Laçın rayonunda hava limanının tikintisi davam etdirilir. Həmçinin avtomobil yolları, tunellər, körpülər, dəmir yolları, magistral qaz xətləri tikilir, su elektrik stansiyaları və yarımstansiyalar, su anbarları inşa edilir”.
Ardını oxu...
Bu gün Azərbaycanda rayonlarının birləşdiirilməsi aktual məsələdir. Qarabağda Böyük qayıdış konsepsiyasına əsasən bərpa-quruculuq dava edirş. Artıq bir sıra bölgələrə prezidentin xüsusi nümayəndələri təyin edilib. Bu baxımdan Qarabağın hansı rayonları bir mərkəzdə birləşdirilə bilər?

Mövzu ilə bağlı Sonxeber.az-a danışan politoloq Tofiq Abbasov deyib ki, inzibati zəmində bölgülərin, sərhədlərin çəkilməsi və rayonların birləşdirilməsi bir neçə vacib parametrləri var. Parametrlər ilk növbədə coğrafi parametrlərdir. O cümlədən əhalinin sayı nəzərə alınır və digər tərəfdən kommunikasiyaların uzlaşması məsələsinə baxılır:

"Bu məsələlərin əsasında iqtisadi və texniki əsasnamə hazırlanmalıdır. Bugünkü vəziyyəti 30-40 il bundan qabaq görmüşdüksə, indi artıq bir çox proseslərdə dəyişiklik var. Rayonların inkişafında, infrastrukturun genişlənməsində, əhalinin artmasında, kommunikasiyaların şaxələnməsində bir çox dəyişikliklər var. Biz bilirik ki, Azərbaycanda geniş islahatlar proqramı həyata keçirilir. İstər-istəməz hər tikilmiş yeni obyekt, istifadəyə verilən infrastruktur layihəsi bu və ya digər tərzdə yeni bir nəfəs gətirir. Ona görə onların hamısı kompleksli şəkildə nəzərdən keçirilməlidir. Qarabağdakı rayonlar ilə əlaqədar hidroloqlar, toponimlər və geofiziklər öz rəylərini bildirməlidirlər. Belə məsələlər ilə bağlı hər hansı bir qərarlar yaxud sərəncamlar verilirsə, onların üzə çıxmasına qədər mütəxəsislərin ekspertiza rəyləri nəzərə alınır. Daha sonra proseslər emal olunur və dövlət komissiyası səviyyəsində son qərarlar verilir".

Politoloqun sözlərinə görə, Qarabağdakı müvafiq rayonlarının birləşdirilməsinə kortəbii yanaşmaq olmaz. Biz görürük ki, iki iqtisadi rayon var. Bunlar Qarabağ və Şərqi Zəngəzurdur. Ola bilsin ki, əsas kimi bu iki inzibati vahid nəzərdə saxlanılacaq:

"Eyni zamanda bunlara bənzər yeni rayonlar formalaşa bilər. Hələ ki, müstəqil tərzdə olan rayonlarımız birləşdirilsin yaxud bölünsün. Yəni bunu belə bilmək olmaz. Bu məsələ son dərəcə həssas bir mövzudur. Əsgər bu günləri sözügedən istiqamətdə verilən hər hansı bir qərar varsa, proses 3-5 ilə yox, uzunmüddətli perspektivdə nəzərdə tutulur. Odur ki, süni şəkildə bu prosesi tezləşdirmək olmaz. Digər tərəfdən proseslərin qarşısını almaq olmaz ki, gedişat ləngisin. Mən elə başa düşürəm ki, ölkənin inkişaf modeli öz-özlüyündə bir çox məsələlərin həllini aktuallaşdırır. O cümlədən buraya daxili və inzibati sərhədlərin dəyişilməsi məsələsi aiddir. Hesab edirəm ki, ən yaxın zamanlarda bu istiqamətdə böyük dəyişikliklərin şahidi olacağıq. Çünki İqtisadiyyat Nazirliyinin tərkibində xüsusi qurumlar var ki, bu istiqamətdə işləyirlər. Onlar öz mülahizələrini ve hesablamarını aparırlar. Bunlar hamısı bir nöqtədə kəsişməlidir ki, sonda dövlət başçısının masasının üzərinə hazır bir variant gəlsin və ona məruzə edilsin".
 

Dünyapress TV

Xəbər lenti