Dövlət Sosial Müdafiə Fondu sentyabr ayının müavinət, təqaüd və ünvanlı dövlət sosial yardımlarını da bu gün tam ödəyib.

İndex.az xəbər verir ki, bu barədə fond məlumat yayıb.

Qeyd olunub ki, bundan əvvəl – sentyabrın 10-da Bakı, Sumqayıt şəhərləri, Abşeron rayonu, sentyabrın 20-də isə bölgələr üzrə, habelə güzəştli şərtlərlə pensiya alan şəxslərin sentyabr ayının pensiya ödənişləri həyata keçirilib.

Beləliklə, sentyabr ayı üzrə bütün pensiya, müavinət, təqaüd və ünvanlı dövlət sosial yardımlarının ödənişi yekunlaşıb.

2025-ci ildə Azərbaycanda əməkhaqqı və sosial ödənişlərdə yeni artımlar 2 milyondan artıq vətəndaşı əhatə edəcək.

"Cebheinfo.az" Nazirlər Kabinetinə istinadən xəbər verir ki, bunu Baş nazir Əli Əsədov dövlət və icmal büdcələrinin layihələri ilə bağlı müzakirələrdə bildirib.

"Bütövlükdə bütün istiqamətlər üzrə sosialyönlü xərclər dövlət büdcəsi xərclərinin 43 %-ni təşkil edir", - deyə o qeyd edib.

Xatırladaq ki, Azərbaycan Prezidentinin göstərişinə uyğun olaraq gələn ildən etibarən minimum əməkhaqqı və minimum pensiya yenidən artırılacaq.

Uşaq tərbiyəsində cəza mövzusu haqlı olaraq ən çətin məsələ hesab olunur. Zamanla, valideynlər çubuq və kəmərdən küncdə dayanma və ya uzun söhbətlərdə daha humanist davranmağa keçiblər. Amma ekspertlər deyirlər ki, bir çox valideynlər hələ də övladlarını düzgün tərbiyə etmirlər.

TEREF Lent.az-a istinadla xəbər verir ki, gəlin valideynlərin övladını cəzalandırmadan əvvəl yadda saxlamalı olduğu 3 əsas məsələni yada salaq.

Ola bilməz.

Bu, məşhur bir personajın dediyi kimi elementardır. Nəticələrini hələ anlamadığı hərəkətlərə görə uşağı cəzalandırmaq sadəcə faydasızdır. Əvvəlcə bizə pis hərəkətlərin nə olduğunu və hansı nəticələrə səbəb olduğunu deyin və bundan sonra nəsihətlər işə yaramırsa, qadağalar tətbiq edə bilərsiniz.

İstənilən halda fiziki cəza qəbuledilməzdir.

Psixoloqlar sübut ediblər ki, valideynləri tərəfindən döyülən oğlan böyüyüb aqressiv olur və qızlar gələcəkdə aqressiv kişiləri sevgili seçirlər.

Uşağı nahardan məhrum etmək.

Təmiz havada gəzmək, ünsiyyət qurmaq və ya ev tapşırığını yerinə yetirənə qədər yatmağı qadağan etmək də valideynlərə qadağan edilən əməllərdir. Cəzanın cinayətə mütənasib olması vacibdir.

Təkcə kiçik uşaqların deyil, yeniyetmələrin də tərbiyəsində faydalı olan bütün dövrlər üçün son məsləhət - elan edilmiş cəza icra edilməli və hər iki valideyn bu qaydaya əməl etməlidir.

Xəbər verdiyimiz kimi, paytaxtda fəaliyyət göstərən bağçalardan birində azyaşlıya qarşı zorakılıq edilib. Qeyd edilib ki, Bakı şəhəri Yasamal rayonundakı 290 saylı bağçasında müəllim azyaşlını saçını yolaraq onu döyüb. Həmin an yaşananlar bağçanın təhlükəsizlik kameraları tərəfindən anbaan görüntülənib. Uşağın valideyini Nərgiz İsmayılova övladının (N.İ. şərti ad) müəllim tərəfindən döyüldüyünü bildirib.

Bu kimi hadisələr ictimai xarakter daşıyır. Uşaqları cəmiyyətdə dəyər kimi qəbul ediriksə, bu dəyərin qorunması üçün kimliyindən asılı olmayaraq hər kəsdə məsuliyyət hissi olmalıdır. Bəs azyaşlıya qarşı zorakılığa görə kim məsuliyyət daşımalıdır?

Mövzu ilə bağlı Sonxeber.az-a danışan psixoloq Gülnar orucova deyib ki, belə hallarda valideyn hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət etməsin deyə onu razı salırlar. Valideyn hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət etmirsə bu məsələyə baxılmır:

"Bəzən müəllimə işdən çıxarılır və proses bunula yekunlaşır. Müəllimi işdən çıxarmaqla bərabər onu məsuliyətə cəlb etmək lazımdır. Məsuliyyətə cəlb olunmalıdır ki, digərləri də bunlardan dərs çıxartsın. Bunu edən bir insan müəyyən müddət azadlıqdan məhrum edilməlidir. Bundan əvvəl hansısa psixoloji mərkəzdə mütəxəssis- yəni mərkəzin rəhbəri təpiklə uşağı vururdu. Məsələni barışığa bağladılar. Valideyn bildirdi ki, bu şəxs mənim qohumumdur. Amma belə bir şey olmamalıdır. Bağçada müəllim deyə bir anlayış yoxdur. Burada tərbiyəçi və dayə olur. Əgər kimsə əməkhaqqından narazıdırsa, o işdə işləməməlidir. Şəxs əməkhaqqından narazı olduğu halda işləyirsə, bu onun öz peşəsinə qarşı narahatlıqlar yaradır. Əsəbləri pozulduqdan uşaqlara zorakılıqlar etməyə başlayırlar".

Psixoloqun sözlərinə görə, bu cür hallarda biz də bağçanın müdiri işdən çıxarılır. Bu yetərli olsaydı hadisələr təkrar olunmazdı. İstər özəl, istərsə də dövlət bağçalarına nəzarət kameraları quraşdırılmalıdır:

" Bağçalarda deyirlər ki, kameranı özümüz baxmaq üçün qoymuşuq. Niyə valideyn baxmasın? Siz burada hansı qanun pozuntusuna yol verirsiniz ki, valideyn görüntüləri görmədin. Onlayn sistem dünyada izləmə zamanı müəyyən problemlər ortaya çıxara bilər. Çünki bəzən valideyn baxır ki, uşağı yerdə oturub ağlayır. Deyir ki, mənim uşağım niyə yerdə oturub ağlamalıdır. Bağçanın psixoloqu olmalıdır və bunu valideynə izah etməlidir. Bu cür hallar olmamalıdır. Hər kəs bilməlidir ki, başqasının uşağını döymək, vurmaq məharət deyil. Bunu etmək olmaz. Əsəblərin dözmürsə, işdən çıx. Tək qüsuru olan uşağı döymək olmaz. Valideynlər mütləq şəkildə şikayət etməlidir. Buna görə də məsuliyyəti bağçanın rəhbəri, tərbiyəçisi və valideyn daşıyır".

Gələn il ölkəmizdə sosial müdafiə istiqamətində mühüm addımlar atılacaq. Hazırda ölkədə inflyasiya minimum həddədir. 2025-ci ildə də inflyasiyanın aşağı olacağı proqnozlaşdırılır. Eyni zamanda orta aylıq əməkhaqının artım tempi də imkan verir ki, gələn il pensiya və müavinətlər artırılsın.

Bunu Yeni Azərbaycan Partiyasının İdarə Heyətinin üzvü, Milli Məclisin deputatı Musa Quliyev deyib.

O qeyd edib ki, əməkhaqqlarında da artım olacaq:

“Gələn il ölkədə sosial müdafiə sistemi daha da güclənəcək. Pensiyanın minimum həddi qanunla tənzimlənsə, orta aylıq pensiyanın sığorta hissəsinin artması ölkə üzrə orta aylıq əməkhaqının artım tempinə bağlıdır. İlin sonuna qədər isə bu istiqamətdə artım müşahidə ediləcək”.


Millət vəkili hesab edir ki, müavinətlərin artımı ölkə başçısının sərəncamları ilə tənzimlənir:

“Vaxtaşırı artımlar edilir. Bu il istisna olmaqla, digər illərdə artımlar olub. Sosial siyasətdə prioritet istiqamətlər var. Bunlar maliyyələşmədə əsas götürülür. Prioritet istiqamət Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun sürətlə bərpası, köçkünlərin yerlərinə qayıdışır”.

Musa Quliyev ölkədə sosial müdafiə tədbirlərinin azalmadığını söyləyib:

“Gələn ildə olan artımlar bunu təsdiq edəcək. Dövlət və yaxud Sosial Müdafiə Fondunun büdcəsində olan vəsaitlər həmişə ədalətli bölünüb. 2019-cu ildən başlayaraq 4 Sosial Müdafiə zərfi qəbul edilib. Sosial müdafiə ilə bağlı ölkə başçısının 50-dən çox sərəncamı var. Bütün bunlar dövlət başçısının və hökumətin əhalinin sosial qayğısının, rifahının qorunması istiqamətdə olan diqqətinin ifadəsidir”.

Palliativ baxım tibb bacısı Bronni Veyr ölmək üzrə olan insanların ən çox rast gəlinən beş peşmanlığını yazıb və dolğun həyat yaşamaq haqqında düşünməyə kömək etmək üçün onlar haqqında kitab dərc edib.

TEREF xəbər verir ki, araşdırmalara görə, insanların ən böyük peşmançılığı təhsildə əldən verilmiş imkanlardır. Qeyd edilir ki, bBilik valideynlikdə də kömək edə bilər. Daha yaxşı valideyn olmaq istəyirsinizsə, bunlar hər gün nəzərə alınmalı olan dərslərdir.

Tibb bacısının fikrincə, insanların ölməzdən əvvəl ən çox peşman olduqları beş şey:

"Kaş ki, başqalarının gözlədiyi kimi deyil, istədiyim kimi yaşamağa cəsarətim olaydı"

Bu peşmançılıq ən çox həyat və ölümün astanasında dayananlarda olur. Valideynlər olaraq başa düşməliyik ki, övladlarımız özümüzün uzantıları deyil, ayrı fərdlərdir. Onların öz arzuları, istəkləri var və bizim vəzifəmiz bu işdə onlara dəstək olmaqdır, gözləntilərimizi üzə çıxarmaq deyil. Övladlarınızın kim olduqlarına və öz yolu ilə getməsinə icazə verin.

"Kaş ki, bu qədər işləməyəydim"

Ölüm yatağında olan heç kim daha çox pul qazanmadığı üçün peşman deyil. Övladlarınızın zənginliyə ehtiyacı yoxdur - onların sizə, vaxtınıza və diqqətinizə ehtiyacı var. Həyat çox qısadır və uşaqlar çox tez böyüyür. Buna görə də, sonsuz iş vəzifələrinin içində olmaqdansa, onlarla daha çox vaxt keçirməyə dəyər. Bu vaxt həm sizin, həm də onlar üçün əvəzolunmaz olacaq.

"Kaş ki, hisslərimi ifadə etməyə cəsarətim olsaydı"

Hisslər vacibdir və onları basdırmaq zərərlidir. Uşaqlarınıza müxtəlif emosiyalarla necə davrandığınızı görsünlər - həm müsbət, həm də mənfi. Bu, onlara öz hisslərindən qorxmamağı, özlərinə və başqalarına qarşı dürüst olmağı öyrədəcək. Uşaqlar nümunə götürərək öyrənirlər və sizin duyğulara məruz qalmağınız onlara özlərini daha yaxşı başa düşməyə kömək edəcək.

"Dostlarımla əlaqə saxlamaq istərdim"

Uşaqlar valideynlərindən öyrənirlər və dostlarınızla münasibətlərinizi qorusanız, hobbinizlə məşğul olsanız və öz zövqünüzə vaxt ayırsanız, uşaqlarınız bunun vacib olduğunu görəcəklər. Valideynlərin rolu üçün şəxsi həyatınızdan imtina etməyin - bu, sizi zənginləşdirməklə yanaşı, həm də uşaqlara iş, ailə və şəxsi maraqlar arasında balans nümunəsi göstərir.

"Kaş ki, özümü xoşbəxt edə biləydim"

Xoşbəxtlik indi edə biləcəyiniz bir seçimdir. Xoşbəxtliyinizi gec-müəyyən nailiyyətlərdən və ya dəyişikliklərdən sonra təxirə salsanız, onu heç vaxt tam yaşamamaq riski ilə üzləşirsiniz. Uşaqlar təbii olaraq hər an sevinc tapmağı bilirlər, ona görə də mükəmməl şərait gözləmədən həyatdan indi həzz almağı onlardan öyrənin.

Unutmayın ki, uşaq böyütmək və ümumiyyətlə həyat bir məqsədə çatmaq deyil, burada və indi təqdir edilməli olan bir səyahətdir. Yavaşlayın, anlardan həzz alın, özünüzə və övladlarınıza özləri olmaq imkanı verin, duyğular yaşayın və həyatdan həzz alın. Elə yaşa ki, heç nəyə peşman olmayasız.

(Qaynarinfo)

Bu günlərdə bir sıra media qurumlarında 51 il iş stajı olan müəllimin
pensiyasının azaldılmasından informasiya yayılıb. Bu informasiyaya
ƏƏSMN-in cavabı bir daha ölkədə qanunun , Konstitusiyanın yox, məmur
özbaşınalığının ən yüksək qüvvədə olmasını ortaya qoyur. Fikir verin,
vətəndaşın pensiyasının “şəffaflıq monitorinqi ilə” (?) azaldıldığı bildirilir.
Bəyəm sosial müdafiə, pensiya təminatı məmurlarının “monitorinq” qərarı
qanundan üstündür? Əlbəttə, ritorik sualdır, Azərbaycanda ən yüksək
hüquqi qüvvəyə malik olan qanun Konstitusiyadır və Konstitusiyanın 149-
cu maddəsinə görə, qanunların tətbiqi və icrası vətəndaşlar,
qanunvericilik , icra və məhkəmə hakimiyyəti, hüquqi şəxslər və
bələdiyyələr üçün məcburidir. Bəs pensiya təminatı sahəsində
münasibətləri tənzimləyən “Əmək pensiyaları haqqında” qanun nə deyir?
“Əmək pensiyaları haqqında” 07.02.2006-cı il tarixli , 54-IIIQ saylı
Qanunun 39.1 maddəsini “monitorinq” məmurlarının diqqətinə çatdırırıq:
“... Artıq ödənilmiş əmək pensiyası və əmək pensiyasına əlavənin
məbləği ƏMƏK PENSİYAÇISININ RAZILIĞI İLƏ əmək pensiyasını
təyin edən orqanın QƏRARI əsasında, RAZILIĞI OLMADIQDA
MƏHKƏMƏ QAYDASINDA tutulur”. Bəs niyə 51 il stajı olan müəllimin
RAZILIĞI OLMADIĞI HALDA, pensiyası MƏHKƏMƏ QƏRARI OLMADAN
azaldılıb? Bəyəm monitorinq qərarı məhkəmə qərarından
üstündür? Vurğuladığımız kimi , yox! Bəs qanunun (düzgün) tətbiqinə,
icrasına kim nəzarət edir? Ana Qanunun 133-cü maddəsinə görə, nəzarət
funksiyası prokurorluq orqanlarının “monopoliyasındadır”. Bəs niyə
prokurorluq Konstitusiya ilə üzərinə qoyulan funksiyanı , görəvi icra etmir?
Niyə ƏƏSMN-i “Əmək pensiyaları haqqında” qanunu düzgün tətbiq etməyə
məcbur etmir?
Suallar çox, cavablar qanunsuz. Ya deyəcəklər mülki mübahisədir,
məhkəməyə müraciət edilməlidir, ya da prokurorluğa aid deyil(?). Hər iki
cavabın qanunsuzluğunu Konstitusiya doğrulayır. Birincisi, məhkəməyə
pensiyaçı yox, pensiyanı özbaşına kəsən qurum müraciət etməlidir;
ikincisi, prokurorluq mülki, inzibati, cinayət xarakterli olmasından asılı
olmayaraq qanunun icrasını və tətbiqini təmin etməlidir.
Hesablama Palatasının, Maliyyə Nazirliyinin Dövlət Maliyyə Nəzarəti
Xidmətinin, Ombudsmanın, məhkəmənin və s. və i.a ...da özbaşınalıqda
özəl payı az deyil. Hamı pensiyaçıların pensiyasından “qızıl” payını
götürüb, susur. Susmaqsa qızıldır. Konstitusiyada yazılmasa da, “korrupsiya
qaydası”nda qüvvədədir.
Məğrur Bədəlsoy
TEREFD

Tovuz rayon sakini Quliyev Şahlar Famil oğlu tərəfindən Hurriyyet.az saytının redaksiyasına şikayət məktubu daxil olub. Onun müraciətini olduğu kimi dərc edirik:

“Mən, Quliyev Şahlar Famil oğlu, yazıb sizdən xahiş edirəm ki, problemimi işıqlandırasınız.

Ailəiyəm, 4 azyaşlı uşağım və qoca xəstə anam var. Özüm də xəstəyəm, 2-ci tip ağır şəkər xəstəsiyəm. İnsulin qəbul edirəm. Ağciyər xəstəsiyəm.

2023-cü il avqust ayında Bakıda Qara Qarayev adına Ağciyər Xəstəliklər İnstitutunda əmaliyyat olunmuşam.

Ünvanlı sosial yardım almaq üçün müraciət etmişəm. Qeyd edim ki, 5 ay müraciətimə Tovuz rayonunda baxılmadı. Sonradan mənə imtina cavabı verildi.

1 ay əvvəl Tovuz rayon icra başçısının qəbulunda da oldum. Yoldaşımı işlə təmin etməsini xahiş etdim. Başçı cavab verdi ki, “mənim üzüm bağımda, kartof sahəmdə işlə, mən işçi axtarıram, işçi tapa bilmirəm”. Ona bildirdim ki, elə ağır işdə işləməyə səhhətim imkan vermir. İşləsəm, elə öz kəndimizdə işləyərəm. Dedi ki, Tovuz rayonuna dövlət işi verilmir.

Bunu Tovuz rayon Məşğulluq İdarəsinin rəisi Vüsal bəy də təsdiqlədi.

Mən də hörmətli Prezidentimizə dəfələrlə məktub yazmışam. Bu yaxınlarda bizə cavab gəldi ki, Tovuz rayon “Qərənfil” uşaq baxçasında yarımştat - 220 manatlıq iş təklif olunur. Mən də düşündüm ki, deyilən maaş ancaq yol puluna çatacaq. Prezident Administrasıyasına zəng etdim. Mənə İcra Hakimiyyətinə gedib, oradan görüntülü danışmaq təklif edildi. Bunun üçün İcra Hakimiyyətinə getdim. Ceyhun adlı şöbə müdiri Dövlət Sosial Müdafiə Fondu ilə əlaqə saxladı. Telefonda nə danışdlılar, bilmirəm. Sadəcə, məni başından etmək üçün dedilər ki, səni növbəyə yazmışıq, nə vaxt çağırsaq o zaman gələrsən. Amma mənə Prezident Aparatından dedilər ki, həftənin 5 günü, istədiyiniz zaman əlaqə saxlaya bilərsiniz.

Mən və ailəm bu adlarını çəkdiyim dövlət qurumlarının özbaşınalığından bezmişik. Bu qurumların vətəndaşlara qarşı saymamazlığı, insanların hissiyatı ilə oynaması səbəbindən, mən rəsmi olaraq Azərbaycan Respublikası vətəndaşlığından imtina edirəm. Mən başqa dövlətlərdən vətəndaşlıq üçün kömək istəyirəm.

Mən uşaqlarımı dolandıra bilim. Oğlumu əsgər aparacaqlar. Dövlətin ac əsgəri olmur. Sonra deyəcəklər ki, uşağın dövlətə borcu var. Vətənin uşağa nə borcu var? Ac əsgər böyüyər? Dövlət qurumları özbaşınalıq edir, vətəndaşları əzirlər.”

Aynurə İSMAYIL

Redaksiyadan: Qarşı tərəfin mövqeyini dərc etməyə hazırıq.

Şamaxı rayon sakini Aqşin Şirinov İkinci Qarabağ müharibəsindən qayıdandan sonra Əmək Məcəlləsinin 70-ci maddəsinin “C” bəndi ilə işdən çıxarıldığını öyrənib.

Aqşin Şirinovun atası Sahib Şirinov bildirib ki, oğlu 2019-cu ildə “DOST” İş Mərkəzində işə düzəlib. Həmin ilin iyulunda hərbi xidmətə gedib, daha sonra əsgər kimi müharibədə iştirak edib. Atanın sözlərinə görə, müharibədən qayıdandan sonraki 1 il ərzində əsəb xəstəliyindən müalicə alıb. Təkrar iş ilə bağlı müraciət etdikdə məlum olub ki, 2019-cu ilin noyabrında, yəni hərbi xidmətdə olduğu müddətdə işdən çıxarılıb. Sahib Şirinov bildirib ki, həmin dövrdə Aqşinin hərbi xidmətdə olduğunu təsdiqləyən sənədləri “DOST” İş Mərkəzinə təqdim edib, lakin oğlunu işə bərpa etməyiblər.

“Aqşin 2019-cu ilin iyulun 26-da hərbi xidmətə gedib. Hərbi xidmət dövründə müharibədə iştirak edib, orderlərlə tərtib olunub. Müharibədən sonraki 1 il ərzində müalicə alıb”-, S.Şirinov bildirib. Qeyd edib ki, müalicəsi tamamlanandan sonra yenidən “DOST” İş Mərkəzinə müraciət ediblər:

“Dedilər ki, Aqşin noyabrın 18-də Əmək Məcəlləsinin 70-ci maddəsinin C bəndi ilə işdən çıxarılıb. Yəni, əsgərliyə gedəndən 3 ay sonra işdən çıxarılıb. Həmin maddədə göstərilir ki, vəzifə borcunu yerinə yetirə bilmədiyi üçün işdən çıxarılıb”.

Ata deyib ki, müharibədən qayıdandan sonra psixi vəziyyəti normal olmadığından iş üçün müraciət edə bilməyiblər. Amma maraqlıdır ki, hərbi xidmətdə olduğu dövrdə işdən necə çıxara bilərlər?

“Dedilər ki, işdən çıxarılmasına səbəb işdə olmamasıdır. Halbuki əsgərlikdə olduğunu bilirdilər”, – ata deyir.

“Dəfələrlə müraciət etsəm də, eyni sözü deyirlər. Bildirirlər ki, 2 ay müddətində Aqşinin əsgərlikdə olmağı barəsində rəsmi müraciət etməli imişik. İş yerinə məlumat vermək Səfərbərlik Xidmətinin səlahiyyətindədir. Bununla bağlı “DOST” İş Mərkəzindən bizdən heç bir sənəd tələb edilməyib. 2-3 ay ərzində bir dəfə də zəng edib Aqşinin harada olduğu ilə bağlı maraqlanmayıblar”,-deyə fikrini bitirir.

S.Şirinov onu da bildirib ki, oğluna hər hansı bir yerdə iş təklif olunmayıb.

“DOST” İş Mərkəzindən Meydan TV-yə bildiriblər ki, məsələ ilə bağlı həmin şəxsin özü ilə danışılıb və vəziyyət izah olunub.

Şikayətçi deyib ki, ona məhkəməyə müraciət etmək məsləhət görülüb, lakin vəkil tutmağa maddi imkanı çatmadığı üçün bunu edə bilmir.

Hüquqşünas Azər Məmmədov isə bildirib ki, işçilərlə işəgötürənlər arasında əmək münasibətləri Əmək Məcəlləsi ilə tənzimlənir. Məcəllədə əmək müqaviləsinə xitam verilməsinin əsasları müəyyən olunub. İşəgötürən tərəfindən əmək müqaviləsinin ləğv edilməsinin əsaslarını məcəllənin 70-ci maddəsi müəyyən edir. “C” bəndində nəzərdə tutulan əsasla əmək müqaviləsinin ləğv edilməsinə işçinin qəsdən və ya səhlənkarlıqla əmək funksiyasını, vəzifə öhdəliklərini yerinə yetirməmiş olması, iş yerində işin, istehsalın, əmək intizamının normal ahəngi pozulmalı və ya işə götürənin qanunla qorunan mənafeyinə hər hansısa formada ziyan dəyməlidir.

““C” bəndi ilə işdən çıxarılan işçi məhkəməyə müraciət etməlidir. Təcrübə göstərir ki, işçi haqlı olduğu halda məhkəmə hüquqlarını bərpa edir”, – hüquqşünas deyib.