Türkiyədə ana müxalifət partiyası fövqəladə qurultay keçirəcək.

Bunu Cümhuriyyət Xalq Partiyasının sədri Özgür Özəl bildirib.

Özgür Özəl partiyaya qəyyum təyin edilməməsi üçün aprelin 6-da növbədənkənar qurultay keçirəcəklərini bildirib.

Qeyd edək ki, hüquq-mühafizə orqanları CHP-nin son qurultayının iştirakçılarına pul paylanması yönündə iddiaları araşdırır.

“Tanqo üçün iki nəfər lazımdır” ifadəsini Donald Tramp iki müharibə edən dövlətin – Rusiya və Ukraynanın liderləri arasında razılığa gəlmək zərurətindən danışarkən təkrarlamağı xoşlayır. Və o, tamamilə haqlıdır. Bu cütlük rəqsi tək edilmədiyi kimi, müharibəni bitirmək üçün mövqeləri razılaşdırmaq üçün də iki nəfər lazımdır. Hərbi münaqişə tərəflərindən biri Moskvaya və ya Kiyevə çatsa belə, kapitulyasiya şərtlərini yenə də birlikdə müzakirə etmək lazım gələcək.

Amma Ukrayna ilə bağlı danışıqlar prosesində nədənsə tanqo rəqsi edən Putin və Zelenski deyil, Putin və Trampdır. Bu rəqsə müəmmalı şəkildə rəhbərlik edən ən qüdrətli ölkənin Prezidenti Tramp deyil, həm maliyyə, həm iqtisadi, həm də hərbi və səfərbərlik kimi resursların tükənməsi səbəbindən müharibəyə son qoymağa ehtiyacı olan, sadəcə regional gücün lideri Putindir.

Bu cütlükdə Trampın izləyici olduğu ortaya çıxır. Deyəsən, o, bunu heç dərk etmir. Putin partnyorunu bədəninə möhkəm yapışdırır, mövqelər seçir və rəqsə nəzarət edir. Prezidentliyinin ilk 100 günündə Putini tələsdirməyə çalışan Tramp özünü partnyorunun güclü qucağında tapır və eyni istiqamətə baxmağa məcbur olur.

Bu, Tramp və Putin arasında martın 18-də geniş ictimailəşdirilmiş telefon danışığının yaratdığı təəssürat idi. Onun nəticələri təkcə Ukraynada və Amerikanın özündə deyil, həm də postsovet məkanında, Avropada və ümumiyyətlə, bütün dünyada səbirsizliklə gözlənilirdi.

Ən azı bir qədər ümid var idi ki, Tramp heç bir ilkin şərt olmadan ən azı 30 gün ərzində tam atəşkəsə nail ola biləcək. Amma təəssüf ki... Putin yenə də ondan üstün ola bildi və “nüanslarını” aşdı. İlk baxışdan Putin 30 günlük atəşkəslə razılaşaraq Trampdan imtina etməyib. Lakin məlum oldu ki, saziş yalnız Rusiya və Ukraynanın enerji infrastrukturuna zərbələrdən qarşılıqlı imtina etməsinə aid olacaq.

Bunu çox sadə izah etmək olar: Ukrayna Silahlı Qüvvələri yalnız Rusiyanın hərbi-sənaye kompleksi və neft-qaz sektoru üçün çox ağrılı olan hərbi və enerji infrastrukturuna zərbələr endirir, Rusiyanın özü isə Ukraynadakı humanitar hədəflərə zərbələr endirir. Buradan belə çıxır ki, Trampla razılaşdırılmış bu otuz gün ərzində Rusiya ordusu Zaporojye, Odessa, Xarkov, Sumı və Ukraynanın digər şəhər və qəsəbələrinə zərbələr endirməkdə davam edəcək, Ukrayna isə yalnız özünü müdafiə edəcək, ölüləri basdıracaq və yaralıları müalicə edəcək.

Tramp öz seçicilərinə, komandasına, Konqresə, razılaşmanın təfərrüatına varmayacaq dostlarına və düşmənlərinə ilkin olaraq 30 gün ərzində atəşkəsin qalibiyyəti barədə hesabat verəcək. Baxmayaraq ki, Putin 30 günlük atəşkəs təklifini faktiki olaraq rədd etdi. Bundan əlavə, o, "şərtlərini" də qeyd etdi:

- Bütün döyüş təmas xətti boyunca atəşkəsə nəzarətlə bağlı “bir sıra mühüm məqamlar” olmalıdır;

- Ukraynada “məcburi səfərbərliyi dayandırmaq” və Ukrayna Silahlı Qüvvələrini yenidən silahlandırmaq zərurəti aradan qaldırılmalı;

- Kiyevə xarici hərbi yardım və kəşfiyyat məlumatlarının mübadiləsi tamamilə dayandırılmalı.

Trampın yeganə aktivlərinə ondan əvvəl baş vermiş məhbusların mübadiləsi, həmçinin Putinin təklif etdiyi Rusiya və Amerika NHL və KHL ulduzları arasında xokkey oyununda Putinlə xokkey oynamaq imkanını yazmaq olar.

Lukaşenko ilə assosiasiyalar göz qabağındadır. Lakin bu tandemdə, hiyləgər kəndli zehni ilə Batka heç olmasa, 20 ildən artıqdır ki, Putinin “istəklərindən” yayına bildi və həmişə ondan istədiyini aldı. Tramp hər şeyi iki dəfə düşünmədən ona təslim olmağa hazır olan Putinin könüllü apologeti oldu. Hər halda, bu gün üçün onların ünsiyyətindən aldığım təəssürat belədir...

Ayna.az

Xəbər verdiyimiz kimi, “The Jerusalem Post” qəzeti bir neçə gün öncə ABŞ və Rusiya prezidentlərinin Bakıda görüşə biləcəyi barədə məlumat yayıb. Amerikadakı yəhudi lobbisi və İsrail hökuməti dünyanın taleyini müəyyənləşdirə biləcək belə bir görüşün məhz Bakıda baş tutması üçün hərəkətə keçdiyi iddia edilir. Digər tərəfdən, son vaxtlar Bakı ilə ikitərəfli sıx diplomatik trafik var. Prezidentin köməkçisi Hikmət Hacıyevin ötən ay İsrailə səfəri, Baş nazir Benyamin Netanyahu ilə görüşü, ABŞ Prezidenti Donald Trampın şəxsi nümayəndəsi Stiven Uitkoffun Moskvadan birbaşa Bakıya uçması, iki gün öncə Hikmət Hacıyevin ABŞ Prezidenti Donald Trampın milli təhlükəsizlik müşaviri Maykl Uolts ilə telefon danışığı və s. diqqət çəkir.

Bütün bunlar nədən xəbər verir?

Globalinfo.az-a danışan politoloq Tofiq Abbasov deyib ki, ümumi proses hələ müsbət tərzdə inkişaf edir:

“Çünki Bakı ilə Vaşinqton arasında hər zaman dolğun dialoq olub. Doğrudur, bəzi hallarda – 2021-2022-ci illərdə – Co Baydenin hakimiyyəti dövründə ABŞ administrasiyasının lazımsız, anlaşılmaz gedişlərinin şahidi olurduq. Durduq yerə münasibətlərdə soyuqluq yaranır, etimad mühiti zəifləyirdi. Bu daha çox Demokratların hakimiyyəti illərinə təsadüf edilən tendensiya idi. Lakin indi ABŞ rəhbərliyi Cənubi Qafqaza sözügedən tərzdə qərəzli münasibət nümayiş etdirmir. Bir neçə gün öncə Trampın xüsusi nümayəndəsi Stiven Uitkoff Moskvaya, ardınca da Bakıya gəldi. Doğrudur, onun Bakıya gəlişi daha çox texniki mahiyyət daşıyırdı.

Lakin hər bir halda Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyevlə telefon danışığı aparıb. Bu da ondan xəbər verir ki, Uitkoff öz rəhbərindən təlimat alaraq bu addımları atıb. Hikmət Hacıyev də Prezident İlham Əliyevdən təlimat almasa, belə danışıqlara başlamaz. Bu proseslər fonunda nə gözlənilir? Cənubi Qafqaz ABŞ siyasəti üçün çox vacib bölgədir. ABŞ biznesi isə bizim bölgədən bir qədər uzaqlaşıb. Vaxtilə 20-25 il əvvəlki neft-qaz kontraktları fəaliyyətə başlayanda ABŞ şirkətləri Xəzər bölgəsində sıx birləşmişdilər. Onların həm Azərbaycan, həm də özləri üçün çox böyük faydası oldu. Postsovet durğunluğundan çıxmaqdan ötrü bağlanmış qərarların çox böyük strateji əhəmiyyəti oldu. Azərbaycana investisiyalar gəldi, neft-qaz, kimya sektoru fəaliyyətə başladı. Bütün bunlar rəsmi Bakıya çox böyük dəstək oldu”.

Politoloqun sözlərinə görə, ABŞ ilkin mərhələdə üzərinə düşən öhdəliklərin hamısını layiqincə yerinə yetirdi:

“İndi isə ABŞ daha çox geosiyasi aləmdə özünü göstərir. Azərbaycan 3 istiqamətdə ABŞ-la sıx əlaqələr saxlayır. Enerji sektoru, təhlükəsizlik məsələləri və demokratik quruluş buna aiddir. Demokratik quruluş Respublikaçılar Partiyası üçün bir o qədər də əhəmiyyət kəsb etmir. Digər iki məsələ ilə bağlı demək olar bütün ABŞ liderləri Azərbaycanla dialoqa əhəmiyyət verirdilər. Bu gün də yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoymaq üçün yaxşı zəmin yaranıb. Donald Tramp öz seçimində həmişə güclü siyasətçilərə üstünlük verir ki, İlham Əliyev də dünyada güclü siyasətçi kimi qəbul edilir”.

Tofiq Abbasovun fikrincə, ABŞ-dan Ermənistana silah-sursatın göndərilməsi spesifik məsələdir:

“Bununla bağlı Bakının reaksiyası var və növbəti mərhələlərdə də olacaq. Digər tərəfdən danışıqlar və məsləhətləşmələrlə prosesin həlli istiqamətində addımlar atıla bilər. Bakı dialoq meydanı kimi çox məşhurdur. ABŞ və Rusiyanın yüksək rütbəli rəhbərlərinin Bakıda görüşü də keçirilib. Bu ondan xəbər verir ki, Azərbaycan birləşdirici, vasitəçi rolunu layiqincə daşıyır, əmin-amanlıq və sabitliyinə görə münasib meydana çevrilib”.

Ukrayna Silahlı Qüvvələri (AFU) hücum əməliyyatlarını unutmalı və Rusiya ilə silahlı münaqişədə müdafiəyə keçməlidir.

Tribunainfo.az Publika.az-a istinadla xəbər verir ki, bunu “Bild”ə müsahibəsində Ukraynanın keçmiş prezidenti Pyotr Poroşenko deyib.

“Hücum əməliyyatı” sözlərini unutmalıyıq. Bunu dayandırın! Rusiya qoşunlarını dayandırmağa çalışın”, – Poroşenko deyib.

O, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin cəbhənin bir çox bölgələrində kadr çatışmazlığı səbəbindən irəliləyə bilməməsinə diqqət çəkib. O vurğulayıb ki, Kiyev üçün prioritet, ərazilərin qorunması olmalıdır.

Ukraynanın keçmiş prezidenti hakimiyyəti istehkamlara, hava hücumundan müdafiə sistemlərinə və minalanmış sahələrə diqqət göstərməyə çağırıb. Onun fikrincə, bu tədbirlər Rusiya Silahlı Qüvvələrinin irəliləməsinin qarşısını almağa kömək edəcək.

“Rusiya ilə Azərbaycan arasında 1993-cü ildən bəri anlaşma mühiti formalaşıb. Bu da həmişə özünü iqtisadi, siyasi əməkdaşlıqda göstərib”.

Bu sözləri Globalinfo.az-a siyasi şərhçi Mütəllim Rəhimli Rusiya Federal Məclisi Federasiya Şurasının sədri Valentina Matviyenkonun Bakıya rəsmi səfərini şərh edərkən deyib.

O xatırladıb ki, ötən ilin dekabrında baş verən məlum təyyarə qəzasından sonra tərəflər arasında gərginlik yaranıb:

“Rusiyanın AZAL-a məxsus təyyarəni vurması və insan ölümləri haqlı narazılıq doğurmuşdu. Hadisə anlaşmazlıq ucbatından olmuşdusa, təyyarənin yaxın hava limanlarından birinə enişinə şərait yaradılmalı idi. Lakin Moskvanın açıq-aşkar sərnişinlərin məhv edilməsinə səy göstərdiyi üzə çıxdı. Bu da Rusiyanın günahını etiraf etməsini şərtləndirirdi, amma əksini gördük. Nəticədə iki ölkə arasında müəyyən soyuqluq yarandı. Azərbaycanın Rusiyaya qarşı hər hansı əsassız iddiası yoxdur. Sadəcə, üzr istənilməsi və müvafiq kompensasiya ödənilməsini tələb edirik”.

Ekspert bildirib ki, Rusiya Azərbaycan kimi strateji mövqeyə malik ölkəni itirmək istəmir:

“Moskva anlaşmazlıqları aradan qaldırmaq üçün mümkün olan hər şeyi edəcək. Lakin fikrimcə, Valentina Matviyenkonun ölkəmizə səfəri bununla əlaqəli olmaya da bilər. Çünki hazırda Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin imzalanması həyata keçirilməlidir. İndi razılaşmanın məkanı əsas müzakirə predmetidir. Ola bilər ki, Matviyenko səfəri zamanı bunun üçün öz ölkəsini təklif etsin”.

Əhməd əş-Şara da (Colani) Bin Laden və Əbu Bəkr əl-Bağdadinin taleyini yaşayacaq. Bu proqnozu yadda saxlayın və ciddi qəbul edin.

Axar.az xəbər verir ki, bu, Əli Xameneinin ofisinə bağlı olan “Keyhan” qəzetinin baş redaktoru Hüseyn Şəriyətmədari yazıb.

“Bin Laden və Əbu Bəkr Bağdadi kimi muzdluların karyerasının sonu açıq şəkildə göstərir ki, təkfirçi terrorçular ABŞ tərəfindən yaradılıb. Birləşmiş Ştatlar təkfirçilərin vəhşi cinayətlərinin məsuliyyətini öz üzərinə götürməmək üçün bu qruplardan istifadə etdikdən sonra liderlərini aradan götürür!”- o bildirib.

Qeyd edək ki, “Keyhan”ın baş redaktoru Hüseyn Şəriətmədari birbaşa Əli Xameneinin göstərişi ilə bu vəzifəyə təyin olunub və burada gedən yazılar İranın rəhbəri Əli Xameneinin başçılıq etdiyi mühafizəkar qanadın - SEPAH və ETTELAAT-ın mövqeyini əks etdirir.

Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyev “Azərbaycan Respublikası, Qazaxıstan Respublikası və Özbəkistan Respublikası hökumətləri arasında yaşıl enerjinin inkişafı və ötürülməsi sahəsində strateji tərəfdaşlıq haqqında Saziş”in təsdiqlənməsi barədə qərar imzalayıb.
Özbəkistan mətbuatı xəbər verir ki, bu barədə Ədliyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti məlumat yayıb.

“Saziş çərçivəsində istehsal olunan “yaşıl enerji”nin Xəzər dənizi vasitəsilə ötürülməsi təşkil ediləcək, layihə isə Qara dənizi birləşdirən enerji kabeli ilə əlaqələndiriləcək. Energetika Nazirliyi beynəlxalq sazişin həyata keçirilməsinə görə məsul olan səlahiyyətli orqan təyin edilib”, – məlumatda bildirilib.

Qeyd edək ki, saziş 2024-cü il noyabrın 13-də Bakı şəhərində imzalanıb. (Report.az)

“The Jerusalem Post” yazır ki, ABŞ Prezidenti Donald Trampın şəxsi nümayəndəsi Stiv Uitkoff Moskvadan birbaşa Bakıya uçub. Bu, İsrail, ABŞ və Azərbaycan arasında yaxşı əlaqələndirilmiş diplomatik addım kimi görünür.

Nəşr xatırladır ki, İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahunun Knessetdəki (parlament) Azərbaycanla bağlı bəyanatından və yüksək səviyyəli ravvinlərin Trampa ünvanlandığı dəstək məktubundan sonra proses sürətlənib.

Rusiyanın “RIA” xəbər agentliyi Stiv Uitkoffun Moskvadan Bakıya uçması barədə məlumat yayıb. Rəsmi təsdiq olunmasa da, bəzi mənbələr onun Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə gizli danışıqlar apardığını bildirir.

İsrail-Azərbaycan münasibətlərindən xəbərdar olan mənbələr deyir ki, martın 5-də baş nazir Benyamin Netanyahunun Knessetdə ABŞ-İsrail-Azərbaycan arasında tərəfdaşlığı barədə verdiyi bəyanatdan sonra proses xüsusi vüsət alıb.

Bu arada yüksək rütbəli ravvinlər prezident Trampa “İbrahim” sazişlərinin (ing. Abraham Accords) genişləndirilməsi, İsrail, ABŞ və Azərbaycan arasında strateji müttəfiqliyin gücləndirilməsi üçün çağırış edib. Bu önəmli məktub siyasi və diplomatik dəhlizlərdə böyük rezonans doğurub. Həmin məktub Bakıya olan xüsusi səfərə birbaşa təsir göstərib.

Bakı ABŞ və Rusiya arasında vasitəçi ola bilər

18 fevral 2025-ci il. Hikmət Hacıyev və Benyamin Netanyahunun Qüdsdə görüşündən

Təxminən iki ay əvvəl Begin-Sadat Mərkəzi Bakının Vaşinqton və Moskva arasında vasitəçi ola biləcəyi ehtimalını təqdim edən mühüm mövqe sənədi dərc etdi. Nəşr Amerika və İsrail mediasında böyük diqqətə layiq görülüb və bu, cari səfərə xüsusilə məna yükləyib.

Stiv Uitkoffun Moskvadan birbaşa Bakıya səfəri ekspertlərin Azərbaycanın qarşıdakı dövrdə qlobal diplomatiyada əsas rol oynaya biləcəyi ilə bağlı fikirlərini gücləndirir.

Məqalənin sonunda bildirilir ki, diplomatik dairələr Bakıdakı hadisələri diqqətlə izləyir, adıçəkilən ölkələr arasında üçtərəfli münasibətlərin necə inkişaf edəcəyini gözləyir.

İsrail mediasındakı bu məqalə bir daha Azərbaycan böyük oyunlarda da diqqət mərkəzində olmağı bacardığını göstərir. Heç şübhəsiz ki, bu, rəsmi Bakının yeritdiyi xarici siyasət kursunun uğurundan xəbər verir.

Elbəyi Həsənli
Sürix

Çin lideri Si Szinpin Çin-AB diplomatik əlaqələrinin 50-ci ildönümünə həsr olunmuş sammit üçün Brüsselə səfərindən imtina edib.
Bu barədə “Faynenşl Tayms” mənbələrə istinadla məlumat yayıb.

Məlumata görə, Çin liderinin yerinə Brüsselə Dövlət Şurasının sədri Li Szyan gedəcək.