“Təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyasının 70 faizi icra olunmayıb”

“Uşaqların məktəbdən didərgin düşməsi islahatın nəticəsidirmi?!”

Keçmiş deputat, tanınmış təhsil eksperti Etibar Əliyev elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevin dünən verdiyi açıqlamalara münasibət bildirib.

O, xüsusi ilə nazirin iki fikrinin üzərində dayanlb:

“Təhsildə 2014-2015-ci illərdə keçirilən islahatların nəticəsini indi görürük”;

“4400 məktəbimizin təxminən 1500-də şagird sayı 100-dən azdır. Rasionallaşmaya ehtiyac var, ağrılı proses olsa da biz buna getməliyik”.

E.Əliyev bildirib ki, Prezidentin 24 oktyabr 2013-cü il tarixli sərəncamı ilə təsdiq olunmuş “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası” sənədi tam icra olunmayıb. Sənədi müəkəmməl adlandıran keçmiş millət vəkili xatırladıb ki, Strategiyada 5 strateji istiqamət üzrə islahatların aparılması nəzərdə tutulur. Onun sözlərinə görə, sənəddə yer alan müddəalarının 70 faizi icra olunmayıb. Təhsil eksperti onların bəzilərini xatırladıb:

“Sənəddə yazılır: Orta təhsil şəbəkəsində rasionallaşdırma tədbirləri həyata keçirməklə, regionlar arasında təhsilin keyfiyyətini bərabərləşdirmək üçün ucqar regionlarda yerləşən təhsil müəssisələri üçün əlavə maliyyələşmənin təmin olunması. İCRA OLUNMAYIB!

- Təhsil müəssisələrinin idarəetmədə rolu məhduddur. Özünüidarəetmə prinsipi əsasında fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələri istisna olmaqla, dövlət təhsil müəssisələri maliyyə müstəqilliyinə malik deyildir. Təhsil müəssisələrinə idarəetmə, akademik, maliyyə və təşkilati muxtariyyət verilməsi. İCRA OLUNMAYIB! E.Əmrullayev vaxtı ilə maliyyə və idaretmə müstəqilliyi verilmiş bir neçə ali məktəbi bu dəyərdən məhrum etdi.

- təhsilin bütün pillələrində adambaşına maliyyələşdirmə prinsipinin tətbiqi, səriştəyə və fəaliyyətin nəticələrinə əsaslanan əməyin ödənişi sisteminin yaradılması, maliyyələşdirmənin tədrisin keyfiyyət nəticələrinə görə müəyyən edilməsi məqsədəuyğundur. İCRA OLUNMAYIB!

- erkən yaşlı uşaqların məktəbəqədər təhsillə əhatəsinin 90 faiz səviyyəsinə çatdırılması. İCRA OLUNMAYIB!

-12 illik ümumi təhsilə keçidin təmin olunması üçün mövcud təhsil standart və kurikulumlarının yenilənməsi, tam orta təhsil pilləsində təlimin istiqamətlər üzrə bölünməsi. İCRA OLUNMAYIB!

- kurikuluma əsaslanan yeni dərsliklərin yaradılması, şagird və müəllimlərin müvafiq dərslik seçiminin təmin olunması. İCRA OLUNMAYIB!

-10 illik icbari ümumi orta təhsil və 2 illik tam orta təhsil modelinə mərhələli şəkildə keçidi təmin etməklə, 12 illik ümumi təhsil sisteminin yaradılması. İCRA OLUNMAYIB!

-ali təhsil müəssisələrinə təhsilin məzmununun tətbiqi müstəqilliyinin verilməsi. İCRA OLUNMAYIB!

-tam orta təhsildə bir şagirdə düşən illik xərclərin adambaşına düşən Ümumi Daxili Məhsula nisbətinin mərhələlərlə 2 dəfəyədək artırılması. İCRA OLUNMAYIB!

- ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul və yerləşdirmə mexanizminin təkmilləşdirilməsi, dövlət və özəl ali təhsil müəssisələrinə ödənişli təhsil üzrə qəbul planının ləğv edilməsi və dövlət sifarişinin yalnız ixtisaslar üzrə müəyyənləşdirilməsi. İCRA OLUNMAYIB!

- uşaqların davamlı inkişafına yönəlmiş pedaqoji fəaliyyətə dəstək vermək məqsədi ilə valideynlərin sistemli şəkildə pedaqoji-psixoloji maarifləndirilməsi üçün “Səriştəli valideynlər” proqramının hazırlanması; İCRA OLUNMAYIB!

- təhsil müəssisələrinin reytinq sisteminin yaradılması. İCRA OLUNMAYIB!

-təhsilə adekvat həcmdə maliyyə resurslarının cəlb edilməsi, təhsilin maliyyələşdirilməsi xərclərinin Ümumi Daxili Məhsula nisbətinin mərhələlərlə 5–6 faizə çatdırılması, nəticəyönlü büdcə planlaşdırılması və müxtəlif mənbəli maliyyələşdirmə mexanizmlərinin yaradılması. İCRA OLUNMAYIB!

- müəllim peşəsinin nüfuzunun artırılması üzrə dövlət siyasətinin inkişafı. İCRA OLUNAMYIB!

Etibar Əliyev vurğulayıb ki, Prezidentin imzaladığı belə mühüm sənəddə müəyyənləşmiş istiqamətlər üzrə əsas müddəaları həyata keçirilməyib.

“Ancaq nazir islahatların nəticəsindən danışır. Orta məktəb tam şəkildə repetitorluq fəaliyyətinə təslim olunub. Valideynlər qazandıqları vəsaitin əsas hissəsini uşaqlarının hazırlığına xərcləyir. Elm və təhsil naziri hələ bir dəfə də olsun dərslərə davamiyyətdən danışmayıb. Strategiyanın qəbul olunmasından 11 il vaxt keçir. E. Əmrullayev indi rasionallaşmanın vacibliyindən danışır. Uşaqların məktəbdən didərgin düşməsi islahatın nəticəsidirmi?!”, - deyə keçmiş deputat sual edir.

Rasim Əliyev

“AzPolitika.info”