Turizm indeksi üzrə Azərbaycan hətta Ermənistandan da geridə qalır…

“Bunun günahı birbaşa Turizm Agentliyindədir, turist şikayətini deməyə yer tapmır”

Yay turizm mövsümünün başa çatmasına artıq sayılı günlər qalıb. Bu il də ölkənin quru sərhədlərinin bağlı qalması yay mövsümündə əhalinin böyük hissəsini yerli turizm obyektlərinə üz tutmağa məcbur etdi. Əslində, quru sərhədlərinin uzun müddət bağlı olması vətəndaşların səyahət imkanlarını məhdudlaşdırmaqla yanaşı, həm də bir çoxlarının daxili turizm sektorunda olan biabırçı vəziyyəti daha aydın şəkildə görməsinə yardımçı oldu.

Belə ki, bölgələrə üz tutan vətəndaşların əksəriyyəti hotellərdə, istirahət mərkəzlərində göstərilən xidmətin keyfiyyətindən və qiymətlərin çox baha olmasından şikayətlənirlər. Qiymətlər orta statistik azərbaycanlının imkanlarını dəfələrlə üstələyir və əksər hallarda bazar iqtisadiyyatı qanunları, tələb və təklif əsasında deyil, süni şəkildə şişirdilir. Eyni münasibət təkcə yerli turistlər deyil, əcnəbilərə də aiddir. Özü də daha əcaib və biabırçı formada…

Belə ki, bir çox populyar istirahət mərkəzlərinə üz tutan xarici turistlərin “ikili menyu siyasəti” ilə aldadılması halları kifayət qədər çoxdur. Xarici turistin məlumatsızlığından sui-istifadə edən bu istirahət mərkəzləri eyni məhsulu və xidməti yerli vətəndaşlara satdığı qiymətdən dəfələrlə bahasına xaricilərə təklif edirlər. Hətta bəzi yerlərdə “üçlü menyu” tətbiq edilərək Bakıdan, başqa rayonlardan gələnlərlə və yerli rayon camaatına fərqli qiymətlər “oxunur”. Bu yolla haqsız qazanc əldə edən istirahət mərkəzləri həm xarici turistləri narazı salırlar həm də dövlət və xalq olaraq Azərbaycanın imicinə, strateji maraqlarına ağır zərbə vurmuş olurlar.

“5 manatlıq xidməti turistə 100 manata sırıyırlar”

Bu yaxınlarda Qəbələ rayonuna istirahətə yollanan vətəndaşlarımızdan biri – Nurlan Hüseynov “AzPolitika.info”-ya bildirib ki, böyük həvəslə getdiyi istirahət mərkəzində qarşılaşdığı mənzərə onu şoka salıb: “Qəbələdə 3 gün 2 gecə istirahətdə oldum. Bu müddət ərzində təkcə 3 nəfər qaldığımız evin kirayəsi üçün 1000 manat pul ödədim. 3 gün ərzində yemək üçün ödədiyim xərc isə 500 manata yaxın idi. Qəbələdən sonra digər bölgələrə səfər etməyi planlaşdırsam da, pulum bitdiyindən 3 günün sonunda Bakıya qayıtmağa məcbur oldum”.

Paytaxt sakini Teymur İsayev isə Qəbələdə yerləşən istirahət mərkəzlərində bir çaynik çayın 10 manata təklif olunduğunu bildirir: “Əksər istirahət guşələrində vətəndaşlara adi çay verilmir. Çay dəzgahla birlikdə təklif olunur ki, onun da qiyməti 30-50 manat arası dəyişir ”.

Asəf Qurbanlı Şamaxıya 8-9 saatlıq (gecələmə olmadan) səfərin bir ailə üçün 250 manata başa gəldiyini bildirir: “Bu xərc aşağı-yuxarı bütün ölkə üzrə eyni qiymətdə qərarlaşır. Əgər səfərinizə gecələmə də daxildirsə, əlavə olaraq 100-150 manat xərciniz çıxacaq”.

Tural Rəhimovun sözlərinə görə, Şamaxıda yerləşən “Sakit göl” istirahət mərkəzində hotelin bir günlük qiyməti 200 manatdan başlayır: “3 nəfərlik bir ailənin günlük yemək xərci minumum 300 manata başa gəlir. Kababın bir şişi 10 manatdan başlayır, adi su 5 manat, salat 10 manatdır. Həmçinin, bu istirahət mərkəzinə giriş adambaşına 20 manatdır”.

Zahid Əliyev isə Qəbələdə yerləşən istirahət mərkəzlərindən birində xarici turistlərə qarşı demək olar ki, soyğunçuluq edildiyinin şahidi olub: “Qəbələdəki istirahət mərkəzində adi suyu belə xarici turistə dəfələrlə baha qiymətə satırlar. 5 manatlıq xidməti turistə 100 manata sırıyırlar. Bu cür istirahət mərkəzlərində menyu təqdim olunmadığından, sahibkarlar müştərilərdən istədikləri məbləğləri tələb edə bilirlər”.

“Azərbaycana gələn turistlərin 15 faizi ölkəni narazı tərk edib”

Dövlət Statistika Komitəsinin(DSK) cari ilin ilk 4 ayına nəzərən açıqladığı məlumatlara görə, turizm sektorundan ən çox narazı qalanlar ərəb turistlər, avropalılar, ruslar və britaniyalılardır. Məlumatda bildirilir ki, ilk 4 ay ərzində Azərbaycana gələn 220 min turistdən 187 min nəfəri onlara göstərilən xidmətlərdən razı qalsa da, 32,5 min nəfər göstərilən xidmətləri qənaətbəxş hesab etməyib. Ümumilikdə narazı turistlərin sayı ümumi turist axınında orta hesabla 14,8 faiz təşkil edib. Turistlərin narazı qaldıqları sahələr isə nəqliyyat, yerləşmə, restoranlardakı vəziyyət və bələdçi xidməti olub. Araşdırmalara görə, avtobus xidmətindən ümumilikdə 4800 nəfər narazı qalıb. Bu xidmət üzrə ən çox narazı qalanlar Rusiya vətəndaşlarıdır (1 467 nəfər). Avtobuslardan narazı qalanların 954-ü Türkiyə, 491 nəfəri isə İran vətəndaşları olub. Səudiyyə Ərəbistanı (188 nəfər), Gürcüstan (124) və Ukraynadan (126 nəfər) olan turistlər də avtobusların işindən narazıdırlar.

Taksi xidmətindən ən çox türk turistlər narazı qalıb. Belə ki, 7400 narazı turistin 914 nəfəri taksi xidmətini qənaətbəxş hesab etməyib. Bu xidmət üzrə ikinci sırada Rusiya (8 min narazı turistdən 882 nəfəri taksi xidmətindən narazıdır), üçüncü sırada isə İran turistləri (423 nəfər) qərarlaşıb.

Qeyd edək ki, turistlərin ən çox narazı qaldığı sahələr restoran biznesi olub – ölkədən narazı gedən 32,5 min turistin 8,4 mininin kefini restoranlar korlayıb. Bu sahədə sayca ən çox narazı olanlar – Rusiya (2000), Türkiyə (1800) və İrandan (1 142) olan turistlərdir. Restoranlardakı xidmət ukraynalı turistlərin də ürəyincə olmayıb (239 narazı turist). Səudiyyə Ərəbistanı, Gürcüstan, BƏƏ, Küveyt turistləri də restoranlardan ən çox narazı qalanlar sırasındadır.

Qeyd edək ki, bunlar DSK-nın rəsmi açıqlamaları olsa da, bu statistikanın necə, hansı şəraitdə aparıldığı məlum deyil. Odur ki, onun obyektivliyi ciddi şübhə doğurur. Çünki yerlərdəki vəziyyət turizm sektorundan narazılığın dəfələrlə artıq olduğunu deməyə əsas verir.

Turizm üzrə mütəxəssis Vüqar Quliyev yerli mediaya açıqlamasında bildirib ki, quru sərhədlərinin bağlı olması ölkəyə gələn turist axınına ciddi maneə törətmir: “Sərhəd açılanda insanların çoxu Türkiyə və Gürcüstana üz tutur. Xaricilər isə Azərbaycana gələndə çox keyfiyyətsiz xidmətlə qarşılaşırlar. Birincisi, nəzarət yoxdur, qiymətlər çox fərqlidir, bəzi turistlər bu sarıdan problem yaşayır. İkincisi, otelləri yoxlamadan pul alıb, ulduz verirlər. Dünya ölkələrindən fərqli olaraq, bizdə könüllü şəkildə bələdçilik etmək istəyənlərə şərait yaradılmır. Turizm Assosiasiyası bələdçidən sertifikat üçün ayda 100 manat alır. Bir növ rüşvət kimi. İstedadlı, savadlı, ölkə tarixini bilən bələdçilər var, amma onlara şərait yaradılmır”.

“Turist Bakı ilə müqayisədə görür ki, qiymət Qəbələdə bahadır, aldadıldığını başa düşür. Bu isə turistdə Azərbaycan haqqında yanlış məlumat formalaşmasına səbəb olur. Bunun günahı birbaşa Turizm Agentliyindədir. Kiçik turizm şirkətlərini düzgün məlumatlandırmaq, onlara lisenziyaları düzgün şəkildə təyin etmək, sığortalamaq lazımdır. Gürcüstanda turizm şirkətlərinə çox böyük dəstək var. Azərbaycanda isə bunu görmürük. Turla bölgələrə gedən turist restorandan narazı qalırsa, ya da turizm şirkəti ilə problem yaşayırsa, şikayətini deməyə yer tapmır. Şikayət etsə belə, ortada heç bir nəticə olmur. Turisti görüb avtomatik qiyməti qaldırırlar. Turist də narazı qalır. Yadınızdadırsa, hindistanlı turist Hava Limanından Bakının mərkəzinə taksi ilə 800 manata gəlmişdi. Belə şeylərə də Agentlik nəzarət etməlidir”,-deyə ekspert bildirib.

Dünya reytinqində 63-cü, Cənubi Qafqazda sonuncu

Dünya İqtisadi Forumu (WEF) Səyahət və Turizmin İnkişafı İndeksininin açıqladığı məlumatlara görə, 2021-ci ildə Azərbaycan turizmi daha 4 pillə geriləyərək, 63-cü sırada qərarlaşıb. Qeyd edək ki, 117 ölkənin yer aldığı dünya reytinqində ilk beşliyi – Yaponiya, ABŞ, İspaniya, Fransa və Almaniya tutub. Hesabatda əsas diqqət çəkən məqam isə odur ki, Azərbaycan turizm sahəsində Cənubi Qafqaz regionunda sonuncu yerdə qərarlaşıb. Müvafiq sıralamada Ermənistan 61-ci, Gürcüstan isə 44-cü yeri tutur. Gürcüstanda turizmin az-çox inkişaf etdiyi məlumdur. Ancaq turizm indeksi üzrə Azərbaycanın Ermənistandan geridə qalması qəbulolunmaz və biabırçı haldır.

İqtisadçı Natiq Cəfərli “AzPolitika.info”-ya şərhində bildirib ki, turizm sahəsində baş verən problemlərin bir neçə səbəbi var: “Əslində, bu sahədəki problemin kökü inhisarçılıqla bağlı deyil. Bəli, dövlətin özünün maliyyələşdirdiyi və məmurlara məxsus 5 ulduzlu hotellər var və onların bir çoxunun ziyanla işlədiyi hər kəsə məlumdur. Ancaq hər kəs bölgələrdə hotel aça və ya öz evini hotelə çevirə bilər. Əsas məsələ bu sahədə rəqabətsiz bir mühitin olmasıdır. Turizmin inkişafı adına atılacaq ilk addım quru sərhədlərinin açılması ola bilər. Gediş-gəliş rahatlaşmalı, AZAL-ın bilet qiymətləri ucuzlaşmalıdır ki, ölkəyə gələn turistlərin sayında artım baş versin. Ölkəyə gələn turistlərin sayı artdıqca tələb-təklif qanunu işə düşəcək. Kiçik hotellərin sayı artacaq və rəqabətli bir mühit formalaşacaq”.

İqtisadçı bildirib ki, turizm sektorunda qiymətlər hansısa formada tənzimlənmir: “Xarici ölkələrdə də turizm sektoru bu formadadır. Məsələn, yanaşı hotellərin birində təklif olunan otağın qiymət 100 manatdır, digərində isə 5 manat. Bunu sahibkar özü müəyyənləşdirməlidir. Azərbaycanda da dövlətin hansısa formada qiymətlərə təsir etmək mexanizmi yoxdur. Ancaq dövlətin borcudur ki, bu sahədə rəqabətli bir mühit yaratsın. Hesab edirəm ki, atılacaq addımlar daha çox idarəetmə və rəqabətli mühitin formalaşmağına xidmət etməlidir”.

Azərbaycana 6 ayda gələn turist sayı Gürcüstana bir ayda gəlir
Dövlət Turizm Agentliyinin məlumatına görə,cari ilin ilk 6 ayı ərzində Azərbaycana 832186 min əcnəbi gəlib. Bu rəqəmləri Gürcüstanın statistik göstəriciləri ilə müqayisə etdikdə Azərbaycanın turizm sektorunda qonşu ölkədən nə qədər geri qaldığını görmək mümkündür. Belə ki, statistik məlumatlara əsasən, təkcə iyul ayında Gürcüstana 714 minə yaxın turist səfər edib. Bu rəqəm Azərbaycanda həmin turizm ayı üzrə heç 200 min nəfərə çatmır. Ölkəyə gələnlərin təxminən 60,2 min nəfəri Rusiyadan gələnlərdir. Səudiyyə Ərəbistanından 26,9 min,Türkiyədən 22,6 min, İrandan 13,5 min və Pakistandan 7,3 min nəfər ölkəmizə səfər edib.

İqtisadçı-ekspet Xalid Kərimli “AzPolitika.info”-ya şərhində bildirib ki, bu sahəyə Dövlət Turizm Agentliyi nəzarət etsə də, problemlərin həlli konkret bir strukturun tənzimləmələri ilə müəyyənləşə bilməz: “Buradakı problemlərin həlli ilə dövlət ümumi şəkildə məşğul olmalıdır. Turizm ölkəyə giriş-çıxışdan, təyyarə qiymətlərindən, quru sərhədlərindən, ölkədə turizmə dəstək verən yan xidmətlərin inkişafından, cəmiyyətin bu məsələyə yanaşma tərzindən asılıdır. Turizm paralel olaraq yan sahələrə təsir edir və bundan özü də təsirlənir. Ona görə də turizm sektoruna hökumətin kompleks yanaşması vacibdir. Təkcə hotel, restoran tikməklə ölkəyə turist cəlb edəcəyimizi düşünməməliyik. Çünki ölkəyə gələn turist öz marşurut xəttini müəyyənləşdirərkən, gedəcəyi ölkədə sərnişindaşıma, hotel, iaşə obyektlərindəki vəziyyəti, cəmiyyətin turistə münasibətini və turistlərə verilən azadlığı da nəzərə alır”.

“Biz Gürcüstanla Azərbaycan turizmini müqayisə edərkən nəzərə almalıyıq ki, Gürcüstan turizmi daha azad bir mühit üzərində qurulub. Gürcüstanda turistin bir çox azadlıqları var. Məsələn, Gürcüstanda kazinoların fəaliyyətinə icazə var, həmçinin narkotik vasitələrin müəyyən formlarından da istifadə mümkündür. Bu cür əyləncə məkanlarında istirahət azadlığının təmin olunduğu ölkələr hər zaman turistlərin marağına səbəb olur. Məhdudlaşdırıcı vasitələr tətbiq olunan zaman turist təbii ki, ölkəyə gəlməyəcək. Bu gün qlobal turizm bazarında ciddi rəqabət mühiti formalaşıb. Azərbacan təbiətinə görə nə Türkiyədən nə də Gürcüstandan gözəldir. Düşünürəm ki, kifayət qədər problemlərin olduğu turizm sektorunda müəyyən məsələlər öz həllini taparsa, bu, turizmin inkişafına müsbət təsir göstərə bilər”,-deyə ekspert bildirib.

Sonda qeyd edək ki, bu cür qiymət siyasətinin və keyfiyyətsiz xidmətin ölkəyə turist axınını kəskin azaldacağı və Azərbaycanda turizm sektoruna böyük zərbə vuracağı şübhə doğurmur. Bunun qarşısını almaq üçün müvafiq dövlət orqanlarının təsirli addımlar atması vacibdir. Turizm obyektlərində vaxtaşırı monitorinqlərin həyata keçirilməsi, turistlərin şikayətlərini dinləmək üçün “Qaynar xətt”in yaradılması və sair belə tədbirlər bu sahədəki özbaşınalığın və soyğunçuluğun qismən də olsa qarşısını ala bilər…

Elvin Bəyməmmədli

Bu gəmilər dənizdə yanğınsöndürən "Vixr" 3,8,9 gəmiləridir və onlar müttallom üçün hazırlanıblar! Yənii kəsib metal qırıntısı kimi metaləridəın zavodlara qəpik quruşa satacaqlar.
Bunu Teref.az-a məlumatlı mənbədən xəbər veriblər.
Teref.az yazır ki, bu gün bütün dünyada olduğu kimi Azərbaycandada yanğınlar baş verir. Yanğın deyən kimi, əsasən ən təhlükəlilər siyahısında meşə yanğınları yada düşür.
Lakin nədənsə uzaq olmayan keçmişdə dənizdə neft platformalarında baş verən yanğınları yada salan yoxdur. Xəzər dənizində yanğınları söndürmək üçün "Vixr" yanğın söndürən gəmiləriu var. Düzdür onlar köhnədirlər. Öz yararlılıq dövrlərini başa vurublar. 20-ci əsrdən qalıblar və yuxarıda onların axırıncı mənzildə dayandıqları yerdə şəkillərini göstərdik.
Məlumatlı mənbənin verdiyi məlumata görə bu gəmiləri kəsib metalloma verərək bəzi işbaz məmurlar qazanacaqlar. Ancaq sabah ixtiyarı bir platformada yanğın baş versə xaricdən gəmilər gətirtməıli, ya da xaricdən baha qiymətə işlənmiş yanğın söndürən gəmilər almalı olacağıq.
Amma nədənsə aidiyyatlı məmurların heç biri dünya praktikasında olduğu kimi, kiçik xərc qoyaraq bu gəmiləri modernləşdirmək istəmir. Üstəlikdə özümüzün gəmiqayırma zavodumuz var. Sabah milyonlar verib hansısa gəmini almaqdansa elə öz gəmiqayərma zavodumuzda bu gəmiləri modernləşdirə bilərik. Amma yox, bu məmurlara sərf etmir, onlar bu gəmiləri metalloma satmaq istəyirlər!
Teref.az olaraq bu gəmilərlə bağlı araşdırmalarımızı davam etdirik!
Teref.az

Abşeron Rayon İcra Hakimiyyəti keçirdiyi iki tenderə yekun vurub.
AMİA.AZ xəbər verir ki, Abşeron Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının Хırdalan şəhəri üzrə nümayəndəliyi "Yolların təmiri işlərinin satın alınması" və "Xırdalan şəhərində mənzil fondunun təmiri işlərinin satın alınması" ilə bağlı elan etdiyi tenderlərin qalibi "Uğurlu İnşaat" MMC olub.

Qalib şirkətə "Yolların təmiri işlərinin satın alınması" üzrə tenderə görə, 1 milyon 199 min 683 manat, "Xırdalan şəhərində mənzil fondunun təmiri işlərinin satın alınması" üzrə tednerə görə, 383 min 269 manat, ümumilikdə isə 1,96 milyon manat ödəniləcək.

Dövlət Vergi Xidmətinin vergi borcu barədə məlumata görə, "Uğurlu İnşaat" MMC-nin dövlətə 16 min 770 manat borcu var.

Dünən məlumat verərək bildirdik ki, Dövlət Gömrük Komitəsi sədrinin birinci müavini, sədrin əvəzləyicisi Şahin Bağırov yeni kadr islahatına imza atıb.

DİA.AZ xəbərlədi ki, Şahin Bağılrovun əmri ilə İsmayıl Xəlil oğlu Hüseynov Bakı Baş Gömrük İdarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin olunub.

Qeyd edək ki, İ.X.Hüseynov buna qədər DGK sədrinin birinic müavini postunu tuturdu.


DİA.AZ bildirir ki, KİV-də yer alan informasiyalarda İsmayıl Hüseynov keçmiş sədr Səfər Mehdiyevin "qara kassası" hesab olunur. Burada maraqlı olanı isə İ. Hüseynovun Şahin Bağırov tərəfindən təkrar etimada layiq görülməsidir. Hər halda, adı kifayət qədər ləkələnmiş bir fiqura belə bir etimadın göstərilməsi Şahin Bağırova olan siyasi inamı da kifayət qədər zədələyə bilər.

Elə DİA.AZ-a daxil olan son informasiyalardan belə anlaşılır ki, artıq Şahin Bağırov ilk zərbəsini alıb. Ən azından belə hesab oluna bilər...

Bu barədə DİA.AZ-a danışan mənbə bildirir ki, İ.Hüseynovun ilk işi ölkəyə mal gətirən iş adamları ilə geniştərkibli görüş keçirmək olub. İ.Hüseynov iş adamlarına bildirib ki, gömrük bəyannaməsində mal-məhsulun alış qiymətini gizlətməyə çalışanlara 10%-lik cərimə tətbiq ediləcək.

Qeyd edək ki, bu “cəza növü” qanunvericilikdə nəzərdə tutulmayıb və iş adamlarını hər zaman narazı salan məsələ də məhz gömrük bəyannaməsində məhsulun qiymətinin göstərilməsidir.

Səfər Mehdiyev Dövlət Gömrük Komitəsinin sədri təyin edildikdən sonra “yeni qaydalar” müəyyən edilmişdi, qiymətləri gömrükçülər özləri təyin edirdilər. Bunun üçün isə yerli bazardakı topdansatış məzənnə əsas götürülürdü. Məsələn, ölkəyə idxal edilən yağın qiyməti hər dəfə ölkə daxilindəki topdansatışa uyğunlaşdırılırdı. İş adamı isə yeni qiymətlə malı rəsmiləşdirdikdən sonra topdansatış məntəqələrinə məhsulu verərkən, öz qazancını əlavə etməli olurdu. Beləliklə, topdansatışda yeni qiymətlər yaranırdı və Gömrük Komitəsi növbəti dəfə yeni qiymətlərlə məhsulu rəsmiləşdirirdi. Nəticədə hər ay daxili bazarda məhsul bahalaşması müşahidə edilməyə başlamışdı.

İ.Hüseynovun iş adamlarına xəbərdarlığından belə bəlli olur ki, eyni prosesin davam etməsi ehtimalı var.

Hər halda bu fakt Şahin Bağırovun bundan sonra necə işləyəcəyi haqda təsəvvürlərin formalaşdırılması üçün yetərlidir.

Teref.az yazır ki, Rza Talıbov Azərbaycan Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin Vətəndaşlıq Məsələləri Baş İdarəsinin rəisi, III dərəcəli dövlət miqrasiya xidməti müşavir, Naxçıvan Ali Məclisinin dəyişməz sədri Vasif Talıbovun oğlu Rza Talıbov həmdə Batumi Dövlət Universitetinin fəxri doktoru imiş.

Bu haqda müstəqil araşdırmaçı jurnalist Cavanşir Həsənli yazır. Cavanşir bəy yazır:
"Sən demə Vasif Talıbovun oğlu Rza Talıbov Batumi Dövlət Universitetinin fəxri doktoru imiş. O bu titulu 10 milyon dollara Batumidəki "Divan Suites" hoteli ilə bir yerdə alıb."

Teref.az

Dövlət Gömrük Komitəsi sədrinin birinci müavini, sədrin əvəzləyicisi Şahin Bağırov yeni kadr islahatına imza atıb.

DİA.AZ-ın əldə etdiyi məlumata görə, Şahin Bağılrovun əmri ilə İsmayıl Xəlil oğlu Hüseynov Bakı Baş Gömrük İdarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin olunub.

Qeyd edək ki, İ.X.Hüseynov buna qədər DGK sədrinin birinic müavini postunu tuturdu.


DİA.AZ bildirir ki, KİV-də yer alan informasiyalarda İsmayıl Hüseynov keçmiş sədr Səfər Mehdiyevin "qara kassası" hesab olunur. Burada maraqlı olanı isə İ. Hüseynovun Şahin Bağırov tərəfindən təkrar etimada layiq görülməsidir. Hər halda, adı kifayət qədər ləkələnmiş bir fiqura belə bir etimadın göstərilməsi Şahin Bağırova olan siyasi inamı da kifayət qədər zədələyə bilər.

Əlavə bilgilərimiz olacaq. DİA.AZ-ı izləyin...

Qazaxda bir ali təhsil ocağı var. 2015-ci ilə qədər bura Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Qazax fililı kimi, daha sonra Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Qazax filialı kimi fəaliyyətdə olub, 2016-cı ilin aprel ayından Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Bakı Dövlət Universitetinin Qazax filialı hesab edilib. Hələ 2016-cı ildə Bakı Dövlət Universitetinin sabiq rektoru Abel Məhərrəmov universitetin Qazax filalının tələbə və müəllim kollektivi ilə görüşü zamanı jurnalirtlərə açıqlamasında “Filalın univeristet səviyyəsinə qalxması üçün əlimizdən gələni edəciyik. Həm maddi texniki bazanın, həm də infrasturkturanın qurulması istiqamətində tədbirlər həyata keçirilib. Həmçinin kadr hazırlığında BDU-nun mütəxəsislərindən istifadə olunması nəzərdə tutulub”-deyə bildirmişdi.

Sabiq rektorun “Filalın univeristet səviyyəsinə qalxması üçün əlimizdən gələni edəciyik” ifadəsinin arxasında duran qaranlıq məsələlərə toxunmaq istəməzdik. Məlum səbəblərdən Abel Məhərrəmov 2018-ci ildə vəzifəsi ilə vidalaşmalı oldu. Amma Bakı Dövlət Universitetinin Qazax filialı yerində durur. Ötən bu m üddət ərzində filial nəinki univeristet səviyyəsinə, heç institut səviyyəsinə belə qalxa bilməyib. Bura bu gün ali təhsil müəsisəsindən daha çox bir korrupsiya yuvasına çevrilib. Sabiq rektorun qurmasını nəzərdə tutduğu maddi texniki baza quruldumu. yoxsa elə əvvəlkilər də talan edilir. Heç kimə sirr deyil ki, vaxtıilə, hələ Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Qazax fililı kimi fəaliyyət göstərərkən institutdan pul ilə satılmış saxta diplomların sayı yüzlərlə olub. Hazırda isə saxta diplomlar satılmasa da dövlət vəsaitləri talan edilməkdədir.

Aktualinfo.org Bakı Dövlət Universitetinin Qazax filialı tərəfindən son illərdə keçirilmiş satınalmalar ətrafında araşdırmalar aparmışdır. Araşdırmalarda filialın Tender Komissiyası tərəfindən illik satınalma planlarına uyğun nəzərdə tutlan bəzi kotirovka sorğularının keçirilməsi zamanı ciddi qanun pozuntularına yol verildiyinə, “Dövlət Satınalmaları Haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərinə əməl edilməməsinə, elan olunmuş və keçirilmiş kotirovka sorğuları üzrə bağlanmış müqavilələrdə saxtakarlıq hallarına yol verilməsi, habelə satın alınan malların (xidmətlərin) qiymətlərinin süni şəkildə şişirdilməsinə şübhə yaradan bir sıra hallar məlum olmuşdur.

Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialının Tender Komissiyası 01.06.2020-ci il tarixdə 2021-ci il üzrə alınacaq mal materialların və xidmətlərin satınalma planlarına daxil edilmiş siyahısını dövlət satınalmalarının vahid internet portalı vasitəsi ilə açıqlamış, lakin 2021-ci ildə keçirilmiş kotirovka sorğularının bəzilərinin nəticələri barədə məlumatları qanunla müəyyən edilmiş qaydada ictimaiyyətə açıqlamamışdır. Məsələn, nəqliyyat vasitələri, maşın və avadanlıqlar, sair torpaq, tikili və avadanlıqlar (inventarların alınması), dəftərxana və təsərrüfat malları, cari təmir kimi kotirovka sorğularının keçirilməsi barədə filialının Tender Komissiyası qanunda nəzərdə tutulmuş heç bir qaydaya əməl etməmişdir.

Ümumiyyətlə burada satınalmaların formal bir qaydada həyata keçirildiyi elə filialın Tender Komissiyasının işindən bəlli olur. Belə ki, filialın Tender Komissiyası elan etdiyi kotirovkalarda yerləşdirdiyi telefon nömrələri və e-mail adresin heç biri işləmir. Bu o deməkdir ki, kotirovkada iştirak etmək istəyən hər hansı bir iddiaçı şirkət sifarişçi ilə əlaqə saxlaya bilməz. Bu həm də o deməkdir ki, kotirovkanın qalibi artıq əvvəlcədən müəyyən olunur və əlavə iştirakçı müraciətinə heç bir ehtiyac qalmır.

Hələ bu harasıdır. Satınalmalarda yol verilmiş qanunsuzluqlara aydınlıq gətirilməsi ilə bağlı ünvanladığımız elektron sorğu məktubuna artıq 25 gündən çoxdur ki, cavab verilmir. Təsəvvür edin. Telefonla əlaqə saxladığımız filialın təsəsrrüfat şöbəsinin müdiri Hüseyn Namazov kotirovkaların keçirilməsindən xəbərsiz olduğunu bildirdi. Buna biabırçılıqdan başqa ad vermək mümükün deyil. Dəfələrlə zəng etməyimizə baxmayaraq baş mühasib Şahin Nağıyev isə gah məktubdan xəbərsiz olduğunu, gah da məzuniyyətdə olduğunu bildirdi. Halbuki sorğu məktubu məhz onun e-mail ünvanına da göndərilmişdi. Baş mühasibdən sorğu məktubu barədə filialın rəhbərliyinə məlumat verməyi xahiş etdik. Satınalmaların keçirilməsinə birbaşa məsul olan baş mühasib nə desə yaxşıdı? “Mən niyə deyirəm, özünüz deyin.” Tender Komissiyasının üzvləri olan bu şəxslərin, baş mühasib Şahin və təsəsrrüfat şöbəsinin müdiri Hüseynin işinə bu qədər məsuliyyətsiz yanaşmasının səbəbi nədir görəsən? Filialda hökm sürən anarxiya. Buna başqa heç bir ad vermək olmaz. Əgər bir qurumun təsərrüfat və maliyyə məsələlərinə məsul olan şəxsləri işlərinə bu qədər biganə yanaşırlarsa, onun səbəbi təbii ki, rəhbərliyin yaratdığı qeyri normal atmosferdi.

Qeyd edək ki, Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialı tərəfindən satınalma planlarına daxil edilmiş bir çox kotirovka sorğularının keçirilməsi zamanı dövlət satınalmalarının vahid internet portalına iddiaçılara dəvət elanı demək olar yerləşdirilməmiş və nəticələri barədə ictimaiyyətə açıqlama verilməmişdir. Tikili və avadanlıqların cari təmir xərcləri üzrə 19.10.2021-ci il tarixdə, dəftərxana və təsərrüfat xərcləri üzrə 01.06.2021-ci il tarixdə elan olunmuş kotirovka sorğusunun nəticələri isə açıqlanmamışdır.

Bunlarla yanaşı, artıq carı ilin 8-ci ayı olmasına baxmayaraq filialın Tender Komissiyası 2022-ci il üzrə satınalma planlarına daxil etdiyi və nəzərdə tutulan malların və xidmətlərin satın alınması barədə iddiaçılara heç bir dəvət elan verməmişdir. Buna misal inzibati binanın cari təmiri işlərinin satın alınması üzrə keçirilmiş kotirovka sorğusu ola bilər ki, nəticələri 08.08.2022-ci il tarixdə açıqlanıb və “BKG” MMC ilə 44 828.91 manat məbləğində satınalma müqaviləsinin bağlanıldığı bildirilib. Amma dövlət satınalmalarının vahid internet portalına yerləşdirilmiş elanlarda Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialının Tender Komissiyasının inzibati binanın cari təmiri işlərinin satın alınması üçün kotirovka sorğusu elanı verilməyib. Bu isə “Dövlət Satınalmaları Haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 5 və 10-cu maddələrinin kobud şəkildə pozulması deməkdir.

Xüsusilə qeyd etmək istərdik ki, Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialı tərəfindən analoji qanun pozuntularına əvvəlki illərdə də yol verilmiş, nəticələri açıqlanmış bir neçə kotirovka sorğularından başqa keçirilmiş bütün kotirovka sorğuları barədə dövlət satınalmalarının vahid internet portalının bazasında heç bir məlumat yerləşdirilməmişdir.

Qeyd edək ki, Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialının Tender Komissiyası 2019-2022-ci illərdə mühafizə xidmətinin satınalınması üzrə 6 nəfər mühafizəçi və bir xidmət rəisinin universitetdə mühafizə xidmətinin təşkili üçün 2019-cu ildə 5 593.2 və 37 288 manat, 2020-ci il üzrə 22.01.2020-ci il tarixdə 67 118.4 manat, 2021-ci il üzrə 23.12.2020-ci il tarixdə 79 985.28 manat, 2022-ci ildə isə 87 976.08 manat məbləğində satınalma müqavilələri bağlanmışdır. Burada 7 nəfər mühafizəçinin xidmət aparmasına hər il fərqli məbləğlərdə satınalma müqavilələrinin bağlanılmasında qiymətlərin süni şəkildə şişirdilməsi ehtimal olunur.

Bundan əlavə Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialının Tender Komissiyası 2018-2022-ci illərdə cari təmir, abadlıq işləri, tikili və avadanlıqların cari təmir xərcləri, kommunal və kommunikasiya xətlərinin təmiri işləri, dəftərxana ləvazimatlarının satın alınmaları üzrə “SƏMA” MMC ilə fərqli işlər və xidmətlər üçün 7 satınalma müqaviləsi bağlanımışdır. Göründüyü kimi filialının Tender Komissiyası müxtəlif işlərin və xidmətlərin satın alınmasında bir şirkətə üstünlük vermişdir ki, bu da tender və kotirovka prosedurlarının keçirilməsi zamanı daim bir şəxsə və ya şirkətə üstünlük verilməsi satın alınan malların ehtimal olunan qiymətinin düzgün müəyyən edilməməsinə və bir sıra qanun pozuntularına yol açmasına səbəb olur.

Dövlət satınalmalarının vahid internet portalına yerləşdirilmiş məlumatlardan da görsəndiyi kimi, Bakı Dövlət Universiteti Qazax filialının Tender Komissiyası “Dövlət Satınalmaları Haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərinə demək olar ki, riayət etmir. Tender Komissiyasının üzvü olan məsul şəxslərin işinə ciddi yanaşmamasından isə belə görsənir ki, burada anarxiyadır. Burada ya filialın direktoru Arif Rüstəmov vəzifəsinin öhdəsindən gələ bilmir, ya da, belə bir şəraiti özü bilərəkdən yaradıb. Xatırlatmaq istərdik ki, Arıf Rüstəmov buna qədər BDU-da sosial elmlər və psixologiya fakultəsində tədris işləri üzrə dekan müavini vəzifəsində çalışıb. Elə Elçin Babayev BDU-ya rektor təyin olunduqdan az sonra Arıf Rüstəmovu Universitetin Qazax filialının direktoru təyin edib. Belə çıxır ki, Elçin Babayev onu filialda tədrisin keyfiyyətini artırmağa deyil, hər çür özbaşınalıq etməyə, dövlət vəsaitlərin talamağa göndərib. Ya da rektor Elçin Babayev Bakı Dövlət Universitetini idarə etdiyi kimi əyalətdə yerləşən filialı da nəzarətsiz buraxıb. Elə Bakı Dövlət Universiteti tərəfindən keçirilmiş tenderlərdə də saxtakarlıq hallarına az yol verilmir. Bu barədə son vaxtlar elektron media resurslarında kifayət qədər geniş məlumatlar yayılıb. belə bir nəticəyə gəlmək olar ki, Bakı Dövlət Universitetinin Qazax filialındakı anarxiyanın başında elə rektor Elçin Babayevin özü durur.
Aktualinfo.org

“MTK deyir ki, biz dövlətik, nə istəyərik edərik, siz heç kimsiniz”
Nərimanov rayonunda yerləşən birmərtəbəli evlərin önündən hasar çəkilib. Tikililərə bitişik şəkildə “Melissa Group” şirkətinə məxsus “Zirvə” MTK (Mənzil-Tikinti Kooperativi) göydələn ucaltdığından aprel ayından birmərtəbəlilərin qarşısını hasarlayıb.ladığı reportajda deyilib.
Hasarın arxasında yaşayan sakinlər isə hüquqlarının pozulduğunu deyiblər.
“Burda hava alma, hərəkət, görmə azadlığı məhdudla
TEREF.AZ xəbər verir ki, bu barədə Meydan TV-nin ərazidən hazırşdırılıb, qəsb edilib. Bunlar deyir ki, biz dövlətik, nə istəyərik edərik, siz vətəndaşlar heç kimsiniz. Bu hasar təhlükəsizlik üçün deyil. Bu, çöldəki insanların təhlükəsizliyi üçündür. Amma içəridə yaşayış olduğu halda burda təhlükəsizlikdən heç bir söhbət gedə bilməz”, - bina sakini Eynulla Süleymanlı deyib.
Ailələr birgə imza toplayaraq Nərimanov Rayon İcra Hakimiyyətinə, Şəhər Arxitektura komitəsinə və digər qurumlara müraciət ünvanlayıb. Cavabda binanın tikintisi getdiyindən təhlükəsizlik naminə hasarın çəkildiyi deyilib.
Sakinlər bildirib ki, evlərinə bitişik gedən tikinti onlar üçün hər an təhlükəli vəziyyət yarada bilər.
“Şikayət edirik, “102”ni, Fövqəladəni çağırırıq. “102” deyir ki, biz adam öləndə gəlirik. Özü də biz qaçqınıq, Göyçə mahalından gəlmişik, Ermənistandan. Daha bu Şuşadan deyiləm ki, sevinəm - “Allah, Şuşa alınıb”. Göyçə mahalını alıb, mən durub ora gedəm?”, - bina sakini Roza Əliyeva deyib.
“Melissa Group” şirkətindən şikayətlə bağlı müraciətlərə cavab verilməyib.