Ardını oxu...
"Qərb sivilizasiyasının beş yüz illik hökmranlığı dövrü başa çatıb. Qarşıdan Avrasiya əsri gəlir".

Rbc.ru-ya istinadən xəbər verir ki, bunu Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban Budapeştdə Macarıstan Milli Bankının təşkil etdiyi beşinci Avrasiya Forumunda çıxışı zamanı deyib.

Orbanın fikrincə, bütün dünyanın Qərb modelinə uyğun təşkil edilməsi və bütün xalqların iqtisadi, maliyyə faydaları müqabilində ona qoşulacağı ideyasının iflasa uğraması göz qabağındadır.

O vurğulayıb ki, Asiya dövlətləri daha da güclənib və müstəqil iqtisadi-siyasi güc mərkəzləri kimi inkişaf etməklə ayaqda qalmaq iqtidarında olduqlarını sübut ediblər.
 
Ardını oxu...
Rusiya-Ukrayna müharibəsinin yenidən aktiv fazaya daxil olması bir çox ölkənin diqqətini regiona cəlb edib. Ekspertlərin fikrincə, NATO Çinin Avrasiyadakı ən böyük forpostunu dağıdır. Pekinin hazırda təmkinli davranması xüsusi izlənilir.

Qərbin “Üç muşketyoru” – ABŞ, Britaniya və Fransanın Rusiyaya Ukrayna üzərindən hücumu Çinin regional və qlobal mövqelərini sarsıtması kimi dəyərləndirilir.

Pekin bu gərgin mənzərəni nə vaxta kimi sakit seyr edəcək? Müharibənin gedişatında Rusiyaya açıq dəstək verə bilərmi?

Globalinfo.az-a danışan siyasi şərhçi Turab Rzayev deyib ki, ABŞ, Fransa və Böyük Britaniyanın Ukraynaya dəstəyini artırması, dolayı yolla Rusiyanı sıxışdırması Pekin-Moskva tandemində qırılma yaradır:

“Məsələ ondadır ki, Çin Rusiyaya qarşı yaranan təzyiqin fərqindədir. Hətta prosesin Moskva üçün xoş gələcək vəd etmədiyini də bilir. Özünün də hədəfə gəlməməsi səbəbindən belə vaxtlarda məsafəli, bəzənsə vecsiz davranır.

Vəziyyətin bu formada olması müəyyən mənada Çinə sərf edir. Pekin düşünür ki, Qərbin təzyiqi Rusiyaya yönəldiyi bir vaxta o, Tayvan ilə bağlı addımlar ata bilər. Yəni Rusiyaya qarşı təzyiqlərin artması Çin üçün nəfəs alma deməkdir.

T.Rzayevin sözlərinə görə, digər tərəfdən Çin, İran və Rusiya Qərbə qarşı ittifaq halında çıxış edirlər.

“O baxımdan bu üçlünün ətrafında yeni dövlətlərin cəmlənməsi düşünülürsə, ilk növbədə özləri bir-birinə yardım etməlidir.
Rusiya çökər, ya da məğlub olarsa, hədəfin Pekin olması gözləniləndir. Çin hökuməti bunu nəzərə alıb kritik anda Rusiyaya qeyri-rəsmi də olsa yardım edə bilər”.

Xatırladaq ki, Ukraynanın Böyük Britaniyadakı səfiri, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin keçmiş baş komandanı Valeri Zalujnı İranı, Şimali Koreyanı, Çini müharibədə Rusiyaya hərbi dəstək verməkdə ittiham edib.

Onun sözlərinə görə, Ukrayna ilə savaşan artıq Rusiya deyil:

“Şimali Koreyadan olan əsgərlər Ukraynanın qarşısında dayanır. Artıq Ukraynada İran “Şahidləri” heç bir tərəddüd etmədən dinc insanları qətlə yetirir. Şimali Koreya istehsalı olan raketlər artıq Ukraynaya uçur və bunu açıq şəkildə bəyan edirlər. Ukraynada Çin mərmiləri partladılır”.
 
 
 

 

Ardını oxu...

Mali prezidenti baş naziri və ölkə hökumətini istefaya göndərib.

"DogruXeber.az" xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu barədə dövlət başçısının rəsmi bəyanatında deyilir. 

Sənəddə qeyd olunur ki, keçid dövrünün prezidenti Assimi Qoita Konstitusiya, Keçid Xartiyası və Keçid Xartiyasına yenidən baxan qanuna uyğun olaraq, hazırkı baş nazir Şoqel Maiqinin və Mali hökumətinin fəaliyyətinə xitam vermək qərarına gəlib.

Ardını oxu...
  

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş katibi Antonio Quterreş noyabrın 21-də BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasında (COP29) iştirak etmək məqsədilə Azərbaycan Respublikasına səfərə gəlib.

Bu barədə Musavat.com AZƏRTAC-a istinadən xəbər verir.

Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportunda qonağı Azərbaycanın səhiyyə naziri Teymur Musayev və digər rəsmi şəxslər qarşılayıblar.

Ardını oxu...
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Donald Trampla Ukraynada atəşkəs razılaşmasını müzakirə etməyə hazırdır.
Bu barədə “Reuters” beş mənbəyə istinadən yazır.
Agentlik aydınlaşdırır ki, Rusiya prezidenti istənilən böyük ərazi güzəştlərinin mümkünlüyünü istisna edir. Həmçinin, “Reuters” əlavə edir ki, Rusiya Ukraynanın NATO-ya daxil olmasına və ya Ukrayna ərazisində NATO qoşunlarının olmasına dözməyəcək.
“Reuters” beş keçmiş və indiki Rusiya rəsmisi ilə söhbətlərə əsaslanaraq yazdığı kimi, Kreml bütövlükdə cəbhə xəttində münaqişənin dondurulmasına razı ola bilər. Dörd regionun – Donetsk, Luqansk, Zaporojye və Xerson vilayətlərinin yeni sərhədlərinin dəqiq müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı danışıqlar aparıla bilər.
Həmçinin agentliyin mənbələri hesab edir ki, Rusiya Xarkov və Nikolayev vilayətlərində tutduğu kiçik ərazilərdən imtina edə bilər.
“Reuters”in həmsöhbətləri Ukraynanın NATO-ya üzv olmaqdan imtinasını sülhün digər vacib şərti adlandırırlar. Eyni zamanda, Kreml Kiyev üçün təhlükəsizlik təminatlarını müzakirə etməyə açıqdır. Rusiya hakimiyyəti həmçinin Ukraynadan silahlı qüvvələrinin sayını məhdudlaşdırmağı və rus dilinə qarşı ayrı-seçkiliyi dayandırmağı tələb edə bilər.
 
 
 
Ardını oxu...
Gürcüstanda seçkilərdən sonra yaranan gərginlik davam edir. Müxalifət etiraz aksiyalarını daha da gücləndirmək istəyir. İqtidarsa öz mövqeyində qəti dayanıb və israrla heç bir güzəştə getməyəcəyini bəyan edir. Buna baxmayaraq, hakim "Gürcü Arzusu"na beynəlxalq təzyiqlər də artmaqda davam edir.

Maraqlıdır, Gürcüstan prezidentinin seçkinin nəticələrinin saxta olması ilə bağlı Konstitusiya Məhkəməsinə müraciətin və Avropa İttifaqının seçki ilə bağlı araşdırma üçün xüsusi missiya göndərməklə bağlı açıqlamasından sonra qonşu ölkədə proseslər necə inkişaf edəcək?

Müxalifətin mübarizəsi hansısa nəticə verəcəkmi? Hakimiyyəti güzəştə getməyə sövq etmək mümkündürmü?

Mövzu ilə bağlı Bizim.Media -ya açıqlama verən Cənubi Qafqaz Araşdırmalar Mərkəzinin sədri Fərhad Məmmədovun fikrincə, proseslərin gedişi Gürcüstanla Avropa İttifaqı arasında gərginliyə gətirib çıxara bilər:

“Gürcüstanda seçkilərdən sonra hüquqi prosedurlar yekunlaşmaq üzrədir. Ən maraqlısı isə odur ki, parlamentin ilk iclası necə çağırılacaq? Bu parlamentin legitimliyi Avropa qurumları tərəfindən tanınacaqmı?!

Avropa İttifaqının sözügedən təşəbbüsü isə birbaşa Gürcüstanın daxili işlərinə qarışmaq deməkdir. Düşünmürəm ki, Gürcüstan hakimiyyəti buna icazə verəcək. Bu da Avropa İttifaqı qurumları ilə Gürcüstan arasında növbəti dəfə gərginliyə gətirib çıxaracaq”.

Politoloq qeyd edib ki, Gürcüstan müxalifəti Trampın prezident kürsüsünə əyləşməsini gözləyir:

“Gürcüstanda küçələrdə aksiyalar yenidən baş qaldırıb. Amma qışın gəlməsinə qədər bu aksiyalar kütləviliyini qoruyub saxlasa, orda yenə ara qarışa bilər. Lakin əgər şaxta düşənə qədər bu kütləvilik sistemli şəkildə qorunmasa, onda düşünmək olar ki, artıq iş-işdən keçib və parlament öz işinə başlayacaq.

Zənnimcə, Gürcüstan hakimiyyəti də Trampın inaqurasiyasını gözləyir. Ondan sonra tamamilə yeni mənzərə olacaq. Gürcüstana əsasən, Avropa İttifaqı tərəfindən olan tələbat hazırkı ziddiyyətləri üstələyəcək. Ümid onadır”.
 
 
 

Ardını oxu...

ABŞ dövlət katibi Entoni Blinken Rio-de-Janeyroda keçirilən G20 liderlər sammiti çərçivəsində Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanla görüşüb.

“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu barədə Dövlət Departamentinin mətbuat xidməti məlumat yayıb.

Bildirilib ki, siyasətçilər Livanda və Qəzzadakı müharibənin dayandırılması və bütün girovların azad edilməsinin vacibliyini müzakirə ediblər.

Bununla yanaşı, tərəflər Cənubi Qafqaz regionunda dayanıqlı sülhün əldə edilməsinin vacibliyi haqqında fikir mübadiləsi aparıblar.


Ardını oxu...
 

Böyük Britaniyanın müvəqqəti işlər vəkili Londonun Tehrana qarşı yeni sanksiyalar tətbiq etməsi ilə əlaqədar İran Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) çağırılıb.

Oxu.Az xəbər verir ki, bu barədə "Fars" agentliyi məlumat yayıb.

Qeyd olunur ki, İran XİN britaniyalı diplomatı əmin edib ki, Londonun irrasional davranışını cavabsız qoymayacaqlar. Nazirlik, həmçinin bəzi Avropa dövlətlərinin, o cümlədən Böyük Britaniyanın İranın müdafiə sahəsində digər ölkələrlə əməkdaşlığına müdaxiləsini qəbuledilməz adlandırıb.

Ardını oxu...
 

Braziliya Prezidenti Luiz Inácio Lula da Silva, Rio-de-Janeyroda keçirilən G20 sammitində Ukrayna və Yaxın Şərqdəki münaqişələrin müzakirələrini məhdudlaşdıraraq, diqqəti iqlim dəyişikliyi və yoxsulluq kimi mövzulara yönəltməyə çalışıb.

Musavat.com Bloomberg agentliyinə istinadla bildirir ki, Lula da Silva, bəzi liderlərin Ukrayna ilə bağlı daha dəqiq ifadələrin daxil edilməsini tələb etməsinə baxmayaraq, yekun kommünikenin mətnində dəyişikliklərə icazə verməyib. Yüksək vəzifəli bir mənbə agentliyə bildirib ki, Lula da Silva sənədin razılaşdırıldığını elan edərək, digər iştirakçılar tam hazır olmadan müzakirələri yekunlaşdırıb.

Onun komandası isə prezidentin diqqətini onun üçün daha vacib olan mövzulara yönəltmək istədiyini və münaqişələrlə bağlı ifadələrdə praktiki olaraq mümkün olmayan kompromis axtarmaqdan çəkinmək istədiyini bildirib.

 

Musavat.com


Ardını oxu...
  

Bloomberg agentliyi Çin lideri Si Cinpinin Ukrayna münaqişəsi ilə bağlı mövqeyini və bu mövqenin Çini beynəlxalq arenada soxduğu çətinlikləri təhlil edib.

Musavat.com-a görə, məqalədə bildirilir ki, Çinin Rusiya ilə əməkdaşlığı Pekin üçün artan diplomatik risklər yaradır. Bu xəbərin aktuallığı bir neçə əsas səbəbdən qaynaqlanır.

Əsas səbəblər və məqamlar:

1. Çinin “neytral mövqe” strategiyasının uğursuzluğu

Çin münaqişəyə “neytral oyunçu” kimi yanaşmaq istəsə də, Rusiyaya dolayısı ilə dəstək verdiyi üçün ABŞ və müttəfiqlərinin kəskin tənqidinə məruz qalır. Si Cinpinin G20 sammitində Ukrayna ilə bağlı çağırışlar səsləndirməsinə baxmayaraq, Rusiya ilə əməkdaşlığın davam etməsi Pekinin “sülh tərəfdarı” mövqeyini zəiflədir.

2. Şimali Koreya məsələsi

Rusiya tərəfinin Ukraynaya qarşı müharibəyə Şimali Koreya qüvvələrini cəlb etməsi, Çinin vəziyyətini daha da mürəkkəbləşdirib. Pekin bu mövzuda açıq mövqe bildirməyib, lakin beynəlxalq ictimaiyyətin, xüsusilə ABŞ-ın təzyiqləri artır. ABŞ Prezidenti Co Baydenin Si Cinpinlə görüşdə KXDR üzərində təsir göstərməyi tələb etməsi bu təzyiqlərin miqyasını göstərir.

3. Asiya-Sakit Okean regionunda balansın dəyişməsi

Moskva ilə Pxenyan arasındakı yaxınlaşma, Çinin ABŞ-ın bölgədə hərbi ittifaqlar yaratmaması ilə bağlı əsas arqumentlərini zəiflədir. Bu, Çinin regional mövqeyini riskə atır və onu daha çətin diplomatik seçimlərlə üzləşdirir.

4. “Sülh Dostları” platformasının qeyri-effektivliyi

Si Cinpin Braziliyada keçirilən sammitdə Çin və Braziliya tərəfindən yaradılan “Sülh Dostları” platformasına diqqət çəkərək, onun münaqişələrin sülh yolu ilə həlli üçün dəstək səslərini artıracağını vurğulayıb. Lakin praktiki nəticələr olmadıqca, bu təşəbbüs beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən skeptik qarşılanır.

Nəticə

Çinin Ukrayna münaqişəsindəki mövqeyi həm regional, həm də qlobal miqyasda onun diplomatik nüfuzuna təsir edir. Rusiya ilə yaxın münasibətlərini qorumağa çalışsa da, Pekin həm ABŞ-ın, həm də beynəlxalq ictimaiyyətin tənqidlərini üstələməkdə çətinlik çəkir. Şimali Koreyanın müharibədə iştirakı ilə bağlı məsələdə açıq mövqeyin olmaması isə Çini daha böyük təzyiqlərə məruz qoyur.

Mənbə: Bloomberg

 

Musavat.com

Dünyapress TV

Xəbər lenti