Əlilliyi olan şəxslərin hüquqları haqqında Qanun Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 94-cü maddəsinin I hissəsinin 1-ci bəndinə uyğun olaraq, əlilliyi olan şəxslər barəsində dövlət siyasətinin əsaslarını və onların hüquqlarının müdafiəsi sahəsində dövlətin vəzifələrini müəyyən edir, əlilliyə səbəb olan risklərin, əlillik əlamətinə görə ayrı-seçkiliyin bütün formalarının aradan qaldırılmasını, əlilliyi olan şəxslərin reabilitasiyasını, hüquq və azadlıqlarının tam və bərabər səviyyədə həyata keçirilməsini, onların şərəf və ləyaqətinin müdafiəsi sahəsində yaranan münasibətləri və s. tənzimləyir. Qeyd edək ki, əlilliyi olan şəxslərin mənzil təminatı ilə bağlı məsələlər, əlil olan şəxslərin hüquqları haqqında qəbul olunmuş Qanunun 31-ci madəsinin 31.1. bəndinə uyğun tənzimlənir. Yəni, əlilliyi olan şəxsin yaşayış sahəsinə ehtiyacı olan hesab edilməsinin əsasları və yaşayış sahəsinə ehtiyacı olan qismində uçota alınmasının qaydaları, Azərbaycan Respublikasının Mənzil Məcəlləsi ilə müəyyən olunur. O halda sual oluna bilər ki, görəsən Qanunun belə bir tələblərinə aidiyyəti dövlət qurumları tərəfindən lazımi səviyyədə əməl olunurmu? Əsla yox! Məsələn, bu günlərdə gundemxeber.az-ın redaksiyasına Bakı şəhəri, Səbail rayonu, Nicat Şükürlü küçəsi, ev-166 ünvanında yaşayan Əliyev Vahid İbrahim oğlu tərəfindən video-müraciət daxil olub.
Vahid Əliyev video-müraciətində bildirir ki, “29 may 1993-cü il təvəllüdlü qızım Samirə Əliyeva Bakı şəhərində anadan olmuşdur və ilk vaxtlar onun gözlərində heç bir problem olmamışdır. Elə ki, qızım 11 yaşına çatdı, o halda onun gözlərində müəyyən ağrılar əmələ gəlməyə başladı. Xeyli müddət Samirəni gözlərindən müayinə və müalicə etdirsək də, son anda heç bir nəticə əldə etmək mümkün olmadı və o, hər iki gözünün görmə qabiliyyətini tamamilə itirdi. Qızım hər iki gözünün görmə qabiliyyətini tam şəkildə itirdiyinə görə, həkim komissiyası ona I qrup gözdən əlillik dərəcəsi verdilər. Belə bir səbəbdən də, Samirə 19 sentyabr 2011-ci il tarixdən Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyəti İctimai Birliyinin (Vəsiqə №04802) üzvüdür. Artıq 31 yaşına çatan qızım özünü heç cür idarə edə bilmir. Əgər əvvəllər qızıma öz anası- həyat yoldaşım qulluq göstərirdisə, 2010-cu ildə həyat üzümüzə gülmədi və mən həyat yoldaşımı erkən yaşlarında itirdim. Bu gün mən qızım və oğlumla birlikdə lazımi şəraiti olmayan, hansı ki, 20 kvm-r ümumi sahəsi olan köhnə mənzildə yaşayırıq. Qeyd edim ki, yaşadığımız evdə lazımi şəraitin olmaması qalsın bir yana, heç fərdi ayaqyolumuz da yoxdur. Hal-hazırda bir neçə mənzil üçün təqribən on beş metra aralı məsafədə bir ayaqyolu var və bütün qonşular həmin ayaqyolundan istifadə edirlər. Bu da bizim üçün, ələlxüsus qızım Samirə üçün olduqca çətinliklər yaradır. Maddi vəziyyətimizin göstəricisinə gəlincə onu deyə bilərəm ki, biz də dözülməz həyat şəraiti keçirən ailələrdənik. Maddi imkanımız yol vermir ki, yeni mənzil alaq və həyat şəraitimizi bir qədər qaydaya salaq.
Qızım Samirə Əliyeva hər iki gözünün görmə qabiliyyətini itirib I qrup gözdən əlil olduğu üçün o, 2012-ci ildən Bakı şəhəri, Səbail Rayon İcra Hakimiyyətində ümumi və güzəştli əsaslarla mənzil növbəsindədir. Qeyd edim ki, qızımın ümumi və güzəştli əsaslarla mənzil növbəsi siyahısına daxil edilməsi üçün, Səbail Rayon İcra Hakimiyyətinin sabiq başçısı Asif Əsgərov 01 avqust 2012-ci il tarixdə №170 SƏRƏNCAM imzalamışdır.
Həmin vaxtdan 12 ildən bir qədər çox vaxt keçsə də, bu günə kimi qızımın mənzillə təmin olunması məsələsi həyata keçirməmişdir. Belə bir səbəbdən də, indiyəcən müxtəlif dövlət qurumlarına şikayət ərizələri yazıb göndərsək də, hər dəfə ünvanımıza başdansovdu cavablar veriblər. Məsələn, 2014-cü ildə ƏƏSMN-nə yazdığımız ərizəyə Dövlət Sosial Təminat Xidmətinin (indiki Dövlət Sosial Müdafiə Fondu) rəis müavini Ə. Seyidzadənin imzası ilə, 04 iyun 2014-cü il tarixdə № 03/1709 təsdiq olunmuş cavab məktubu verilmişdir. Məktubda qeyd olunur: “Nazirliyin sifarişi ilə Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu ərazisində gözdən əlil vətəndaşlar üçün 132 mənzilli yaşayış binası inşa edilir.
İnşaası başa çatdıqdan sonra mənzil növbəsinə dayanan digər gözdən əlil şəxslər ilə yanaşı, Sizin də mənzillə təmin olunması məsələsinə növbəlilik qaydasında baxılacaqdır”. Bundan əlavə, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin Sosial Xidmətlər Agentliyinin idarə heyətinin sədrinin müavini cənab Zaur İbrahimovun,
08 aprel 2024-cü il tarixdə imzaladığı №3-17-3/2-Ə-13486/4/2024 cavab məktubunda isə qeyd olunur ki, “Birotaqlı mənzillə təmin edilməyiniz barədə qərar verilmiş, lakin hazırda Nazirlik tərəfindən imtiyazlı şəxslərə təqdim olunan mənzillərin arasında birotaqlı mənzil olmadığına görə, mənzil təminatınızı həyata keçirmək mümkün olmamışdır. Nazirlik tərəfindən birotaqlı mənzillər verilməyə başlandıqda sizə mövcud qanunvericiliyə uyğun olaraq mənzil təklif ediləcəkdir”. Bəli, bu cür cavablar olduqca gözəl və cəlbedici cavablar olsa da, nədənsə indiyə kimi bu yöndə heç bir nəticə əldə etmək mümkün olmur. O halda ortaya belə bir sual çıxır ki, görəsən qızım Samirə Əliyeva daha 12 il də gözləməlidir ki, onun mənzillə təminatı məsələsi öz həllini tapa bilsin? Qeyd etmək istəyirəm ki, artıq aidiyyəti dövlət qurumlarından bu yöndə verilən cavabların heç birinə hansısa formada inamımız qalmayıb. Çünki, ötən 12 il ərzində oxşar cavabları çox almışıq. Hər dəfə bizə “yağlı vədlər” verilib, son anda heç bir nəticə əldə etmək mümkün olmayıb. Deməli, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin Sosial Xidmətlər Agentliyinin fəaliyyəti əməli işlər görmək əvəzinə, məhz sakinlərə, ələlxüsus gözdən əlil olan şəxslərə başaldadıcı cavablar verməkdən ibarətdir”.
Bəli, söz yox ki, Səbail rayon sakini Vahid Əliyevin redaksiyamıza təqdim etdiyi video-müraciət olduqca diqqəti cəlb edir. Düşünürük ki, bu məqalənin yayımlanmasından sonra ƏƏSMN-nin rəhbər şəxsləri I qrup gözdən əlil Samirə Əliyevanın mənzillə təmin olunması məsələsinə xüsusi diqqət yetirib, problemin aradan qaldırılması yöndə lazımi addımlarını atacaqlar. Unutmaq olmaz ki, bir çox gözdən əlil olan şəxslərin, o cümlədən I qrup gözdən əlil Samirə Əliyevanın mənzil məsələsinin həll olunmamasında, Azərbaycan Gözdən Əlillər Cəmiyyəti İctimai Birliyi də müəyyən məsuliyyətin daşıyıcısıdır. Çünki, adı çəkilən bu ictimai Birlik gözdən əlil olan hər bir şəxsin probleminə diqqətlə yanaşmalı və problemlərin həlli yöndə lazımi iradə ortaya qoymağı da bacarmalıdır. Bu məsələ ilə bağlı növbəti yazılarımızda geniş məqalələr dərc etməyə çalışacağıq.
Yazıda adı keçən hər kəsin mövqeyini dinləyə bilərik.
Mövzunu diqqətdə saxlayacağıq.
GundemXeber.Az