Regionlarda yenicə yetişdirilmiş kartof sahələrdə qalıb. Fermerlər alıcı tapmadıqlarına görə məhsul yığmağa lüzum görmürlər. Deyirlər ki, kartofun tarladan toplanmasına çəkilən xərc, onun alışına təklif edilən vəsaitdən çoxdur. Ona görə də fermerlər çıxılmaz vəziyyətdə qalıblar. Vəziyyət Cəlilabad rayonunda daha acınacaqlıdır.
Məsələ ilə bağlıi Millət vəkili Elman Nəsirovun fikirlərini öyrəndik. DİA.AZ-ın xəbərinə görə, Bizim.Media-ya açıqlamasında o vəziyyətdən xəbərdar olduğunu bildirdi:
“Cəlilabad fermerləri bu il bol kartof yetişdiriblər. Amma bol məhsulu realizə edə bilmirlər. Ona görə də bəzi fermerlər kartofu hətta sahələrdən yığmaq belə istəmirlər. Çünki, yığım üçün lazım olan vəsait satış pulundan xeyli çoxdur. Ən narahat edici məqam odur ki, onların böyük bazarlara çıxışı yoxdur.
Hazırda Bakı və digər şəhərlərdəki ticarət məntəqələrində satılan kartofun qiyməti ilə Cəlilabaddakı kartofun qiyməti arasında ağlagəlməz fərq var. Bu fərq necə yaranır bilmirəm. Amma bildiyim odur ki, Cəlilabadda külli miqdarda kartof sahələrdə zay olub gedir”.
Millət vəkili Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin bu məsələyə operativ müdaxilə etməsini vacib sayır:
“Hazırda həm dövlətimizin, həm də Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin imkanı var ki, fermerlərdən istehsal etdikləri bütün kartofu alsın və böyük bazarlara çıxartsın, ya da ki, regionlardakı soyuducu anbarlar yığsın. Üzü payıza bazara çıxardıb satsın.
Əgər bu addım atılsa, həm fermerlər ziyandan sığortalanmış olar, həm də gələcəkdə bazardakı süni qiymət artımının qarşısı alınmış olar. Açığı deyim ki, əgər fermerlərə dəstək olunmasa çətin ki, gələn il Cəlilabadda bu qədər məhsul yetişdirilsin”.
Məsələ ilə bağlı Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirlinin də mövqeyini öyrəndik.
Bizim.Media-ya açıqlamasında o bildirib ki, indiki halda yaxşı olar ki, hökümət fermerlərə anbar təminatında yardımçı olsun:
“Üstəlik, müvafiq dövlət qurumları fermerlərə xaricdə və daxildə sərfəli müştəri axtarmalıdır. Bəziləri deyir ki, faraş kartofu anbarda uzunmüddətli saxlamaq olmur. Bu kökündən yanlış fikirdir. Çünki, faraş kartofun saxlanma texnologiyası var. Bu texnologiyanı öyrənmək lazımdır. Üstəlik ən qısa zamanda fermerləri anbarlarla təmin etmək gərəkdir ki, onlar min bir əziyyətlə yetişdirdikləri məhsulla baş-başa qalmasınlar”.
Akif Nəsirli bu sahədəki dünya təcrübəsindən də danışıb:
“Dünya təcrübəsində belə vəziyyətlərdə xüsusi addımlar atılır. Məsələn ABŞ-da bu sahəyə cavabdeh olan dövlət qurumu hər il ciddi planlaşdırma aprır, gözlənilən məhsuldarlığı qabaqcadan müəyyən edir. Buna uyğun da bazar müəyyən edir.
Əgər istehsal olunan məhsul bazarın tələbatından çoxdursa, onda hökümət həmin məhsulu fermerdən alıb ya ixrac edir, ya da ki, anbarlara vurub saxlayır. Hökümət bütün riskləri qarşılayır ki, fermer ziyan görməsin və növbəti il üçün məhsul istehsalında daha həvəsli olsun. Buna hökümətin kənd təsərrüfatı məhsullarının tənzimlənməsi siyasəti deyirlər. Hazırda bizim dövlətin də fermerlərə kömək etmək üçün böyük imkanları var”.