 |
|
|
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan İstanbulda Türk Dövlətləri Təşkilatına (TDT) üzv ölkələrin ailə və sosial siyasətdən məsul nazir və digər qurum rəhbərlərini qəbul edib.
Bu barədə TDT-dən bildirilib.
Qeyd olunub ki, görüşdə TDT-nin Baş katibi Kubanıçbek Ömüralıyev də iştirak edib.
Xatırladaq ki, bu gün İstanbulda TDT ölkələrinin ailə və sosial xidmət nazirlərinin ilk iclası keçirilib.
Avropa İttifaqı (Aİ) Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin delimitasiya prosesi çərçivəsində əldə olunan irəliləyişi alqışlayır.
Bu barədə Aİ-nin mətbuat xidmətinin bəyanatında deyilir.
“Aİ 1991-ci il Almatı sazişi əsasında Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin delimitasiyası prosesi çərçivəsində əldə edilmiş irəliləyişi, xüsusilə də Ermənistan-Azərbaycan sərhəd komissiyalarının mayın 15-də keçirilmiş 9-cu iclası zamanı imzalanmış protokolu alqışlayır”, - bəyanatda deyilir.
Qriqori Yavlinski: “Dünyada çox pis şərtlər yaranıb, dialoq aparası heç kim yoxdur, diplomatiya yoxdur”
Tanınmış və təcrübəli Rusiya siyasətçisi, müxalif “Yabloko” partiyasının yaradıcısı Qriqori Yavlinski “Exo Moskva”nın efirində növbəti dəfə Rusiyada və dünyada baş verən proseslərə maraqlı şərh verib.
“AzPolitika” xəbər verir ki, rusiyalı siyasətçi ölkəsində yaranmış avtoritar rejimin köklərinin 90-cı illərdəki islahatlar zamanı buraxılan cinayət xarakterli səhvlərə gedib çıxdığını, Putinin hakimiyyəti dövründə bu prosesin daha da gücləndiyini, dövlətlə oliqarxiyanın birləşdiyini, korrupsiyanın idarəetmə sisteminin təməlinə çevrildiyini, cəmiyyətin bir subyekt kimi aradan çıxdığını və bütün bunların Ukraynaya hücumu labüd hala çevirdiyini deyib.
Bununla yanaşı, Yavlinski dünyada Ukraynadakı savaşı durdura biləcək nüfuzlu, ağır çəkili liderin, yaxud siyasətçinin qalmadığını da deyib: “Repressiya çarxı daha da güclü fırlanacaq. Əgər məndən soruşsanız ki, siyasi sistem necə olacaq, nə gözləməliyik? Xaos gözləməliyik! Bu, çox ciddi məsələdir və bu, müxtəlif miqyaslarda bütün dünyanı əhatə edəcək, təkcə bizi yox! Elə işləmək lazımdır ki, bu təhlükənin miqyası azalsın, biz isə əks istiqamətdə çalışırıq”.
Yavlinski indiki Rusiya idarəetmə sisteminin öz əsaslarını 1990-cı illərdə Boris Yeltsinin dövründə aparılan cinayətkar özəlləşmə prosesindən, səhv islahatlardan götürdüyünü, hakimiyyətə yaxın oliqarxların iqtisadiyyatı ələ keçirdiyini və sonradan Putinin dövründə müstəqil məhkəmə, mətbuat, parlament və digər institutların tamamilə aradan qaldırıldığını, nəhayət, oliqarxların da Putinin tabeliyinə keçdiyini deyib.
Yavlinski bu sistemin dəyişdirilməli olduğu barədə Vladimir Putinlə söhbət etdiyini, lakin onun bu təklifdən qətiyyətlə imtina etdiyini deyib: “Bu sistemdə müstəqil məhkəmənin, parlamentin, mətbuatın olması mümkünsüzdür. Çünki onlar müstəqil olsalar, hesab soracaqlar. Bu sistemin fundamenti korrupsiya ilə qoyuldu.Ondan çıxmaq cəhdləri isə qətiyyətlə bloklandı. Vladimir Putin şəxsən mənə uzun və ciddi söhbətimiz zamanı dedi ki, xeyr, sistemi belə də saxlayacağıq. Yeri gəlmişkən, o, bir müddət əvvəl yenə də Anatoli Çubaysın və Yeqor Qaydarın “islahatlarını” dəstəklədi, hazırda da dəstəkləyir...”
Yavlinski Rusiyadakı və Ukraynadakı korrupsiyanın fərqi ilə bağlı da maraqlı fikirlər səsləndirib: “Bizdə sistem mülkiyyətlə dövlətin qarışması, birləşməsi əsasında qurulub. Bax, fundament budur, bunu haqlı olaraq, korrupsiya, oliqarxiya, korporativ dövlət və s. adlandıra bilərsiniz... Fundament korrupsiyadır. İndi böyük müəssisələrin, şirkətlərin müstəqil mülkiyyətçiləri yoxdur. Onlar hamısı bunu müəyyən müddətə istifadə üçün alıblar... Ukraynada da hazırda böyük korrupsiya var. Lakin orada korrupsiya həyat şəraitinin yaratdığı törəmə kimi üzə çıxır, bizdən fərqli olaraq, korrupsiya siyasi sistemin fundamenti deyil! Ona görə də onlarda rəqabətli seçkilər olur...”.
Yavlinski müasir dünyadakı vəziyyətə və Rusiyanın ona təsirinə də toxunub: “Cəmiyyət olmayanda və hakimiyyət bir nəfərin əlində toplaşanda, o, nə istəyirsə, onu da edir. Eyni zamanda, dünyada çox pis şərtlər yaranıb. Dialoq aparası heç kim yoxdur, diplomatiya yoxdur, ən çətin vəziyyətlərdə çətin danışıqlar apara biləcək adamlar - məsələn, Kissincer, Bzejinski və s. yoxdur. Dünya miqyaslı hər hansı bir məsələ ilə bağlı heç kim heç kiminlə danışıq apara bilmir. Mən bununla Rusiyanın siyasətinə bəraət qazandırmıram... Cəmiyyət siyasətdə iştirak etmədiyi, azad seçki olmadığı, müstəqil partiyalar, KİV-lər olmadığı halda, belə ölkədən nə gözləyirdiniz?”
Yavlinski hər şeyə rəğmən vəziyyətin dəyişəcəyinə inandığını deyib: “Mən gələcəyə inanıram. İnanıram ki, müəyyən bir an gələcək və biz həmin ana hazır olmalıyıq. Bunun üçün sadəcə, günahın kimdə olduğunu deyil, nə baş verdiyini və vəziyyəti düzəltmək üçün nə etməli, nəyi dəyişməli olduğumuzu anlamalıyıq...
Ukraynada isə dərhal atəşkəs əldə olunmalıdır, yoxsa biz çox uzağa gedəcəyik. Taktiki nüvə silahı təlimlərinin elan edilməsi və ümumilikdə dünya düzənindəki qarışıqlıq çox ciddi məsələdir. Yaxın Şərq məsələsi həll olunmur, Si Cinpin Avropaya gəlir və vəziyyəti düzəltmək üçün heç bir addım atılmır. Onu ancaq bazar maraqlandırır... Dünyanın bu cür fraqmentləşdirilməsi çox böyük fəsadlar verəcək”.
C.Məmmədov
“AzPolitika.info”
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Çin mediasına müsahibəsində Rusiyanın Ukraynadakı müharibə ilə bağlı danışıqlara hazır olduğunu bildirib.
Çinin dövlət xəbər agentliyi Sinxua-nın verdiyi məlumata görə, Putin bildirib ki, Rusiya heç vaxt danışıqlardan imtina etməyib. O, “bu münaqişənin sülh yolu ilə hərtərəfli, davamlı və ədalətli həllinə” çalışır.
Rusiya 2022-ci ilin fevralında Ukraynaya hərbi müdaxilə edib.
Çərşənbə axşamı Çin Xarici İşlər Nazirliyindən verilən məlumata görə, Putin Çin prezidenti Şi Tsinpinin dəvəti ilə cümə axşamı iki günlük Pekinə səfər edir.
Şi və Putin "hərtərəfli tərəfdaşlıq və strateji əməkdaşlığa aid bütün məsələləri ətraflı müzakirə edəcək və Rusiya ilə Çin arasında əməkdaşlığın gələcək inkişafı üçün yeni istiqamətləri müəyyənləşdirəcək", Kremlin bəyanatında deyilir.
Onlar "həmçinin ən gərgin beynəlxalq və regional məsələlər üzrə ətraflı fikir mübadiləsi aparacaqlar" - deyə o əlavə edib.
Rusiya son bir həftədə Ukraynanın şimal-şərqindəki Xarkiv vilayətinə hücumlarını gücləndirib və nəticədə 8 minə yaxın insan evlərini tərk etməyə məcbur olub.
Çin Ukrayna münaqişəsində bitərəf olduğunu deyir. Lakin o, iqtisadi, siyasi və ritorik baxımdan Rusiyanı dəstəkləyir və Moskvanın hücumunu pisləməkdən imtina edir.
“Mən düşünmürəm ki, Şi Rusiyanın davam edən hərbi əməliyyatlarını 100% dəstəkləyəcək. Məncə, Putin bunu bilir. Deməli, onun əli getdikcə zəifləyir”, Asiya Cəmiyyəti Siyasəti İnstitutunun Çin Təhlili Mərkəzinin baş əməkdaşı Layl Morris Amerikanın Səsinə deyib.
“Sinxua” agentliyinə görə, Putin deyib ki, Çin Ukrayna böhranının mənşəyini anlayır və vəziyyəti sabitləşdirmək üçün səmimi istəyi var.
2022-ci ildə Rusiya qoşunlarının Ukraynanı işğal etməsindən bir neçə həftə əvvəl, Şi və Putin ikitərəfli tərəfdaşlıqlarını "məhdudiyyətsiz" elan edən sözləşmə imzalayıblar. Qərb dövlətləri işğala cavab olaraq sərt iqtisadi sanksiyalar tətbiq etdikdən sonra Pekin Moskvanın ən etibarlı iqtisadi və diplomatik tərəfdaşına çevrildi.
Putinin Çinə səfəri onun mart ayında beşinci müddətə prezident seçildikdən sonra ilk xarici səfəri olacaq. Bu səfər onun son altı ayda Çinə ikinci səfəridir.
O, Asiyanı Avropa və Afrika ilə birləşdirən qlobal infrastruktur və enerji şəbəkələrinin qurulması üçün Şi tərəfindən on il əvvəl başlanan layihə olan Çinin “Kəmər və Yol” təşəbbüsü ilə bağlı forumda iştirak etmək üçün oktyabr ayında Pekinə səfər edib.
Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko Azərbaycana dövlət səfərinə gəlib.
"Report" BELTA-ya istinadən xəbər verir ki, dövlət başçısının təyyarəsi Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportuna eniş edib.
Aleksandr Lukaşenkonu Azərbaycan baş nazirinin birinci müavini Yaqub Eyubov, xarici işlər nazirinin müavini Elnur Məmmədov, Azərbaycanın Belarusdakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Məhərrəm Əliyev, o cümlədən Belarus nümayəndə heyətinin üzvləri - Baş nazirin müavini İqor Petrişenko, xarici işlər naziri Sergey Aleynik və Belarus diplomatik missiyasının rəhbəri Andrey Ravkov qarşılayıblar.
ABŞ-nin Dövlət katibi Antoni Blinken ilə Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan arasında telefonla danışığı olub.
"Report"un ABŞ bürosu xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller bildirib.
O qeyd edib ki, telefon danışığında Yaxın Şərqdə davam edən münaqişə ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb.
"Blinken və Fidan girovların azad edilməsini və Qəzzada dərhal atəşkəsə nail olmaq üçün səyləri müzakirə ediblər. Həmçinin regionda qalıcı sülhün təmin edilməsi üçün davam edən səylər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb", - Miller vurğulayıb.
Azərbaycan Demokratiya və Rifah Partiyası fəaliyyətini dayandırıb.
Bu barədə partiyanın sədri Qubad İbadoğlunun qardaşı Qabil Toğrul feysbukda paylaşım edib.
"Dünən (14 may 2024-cü il) ADR İdarə Heyətinin toplantısı keçirilib. Toplantıda “Siyasi partiyalar haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunun 4.7.-ci maddəsinin tələblərinin nəzərə alınması barədə qərar qəbul edildi. Sözügedən qanunun 4.7-ci maddəsinə görə, siyasi partiyanın dövlət qeydiyyatına alınmadan fəaliyyət göstərməsinə yol verilmir. Xatırladaq ki, bununla əlaqədar olaraq Partiyanın sədri Qubad İbadoğlu hələ 12 yanvar 2023-cü il tarixdə partiyanın mərkəzi icra strukturlarının buraxılması və təyinatlı rəhbər şəxslərin fəaliyyətlərinə xitam verilməsinə dair sərəncam imzalamış və məsuliyyəti öz üzərində saxlamışdı.
Hazırda ADR-in fəaliyyətinin “Siyasi partiyalar haqqında” Qanunun tələblərinə uyğun tənzimlənməsi məcburiyyətini nəzərə alan İdarə Heyəti üzvləri qeydiyyata alınmadığına görə ADR-in fəaliyyətini dayandırmağa qərar vermiş, Qubad İbadoğlu isə 9 aylıq həbs həyatından sonra səhhətindəki ciddi neqativ dəyişikliklər, xüsusilə ürəyindəki bərpası (reqresi) mümkün olmayan problemlər səbəbindən siyasi fəaliyyətinə qeyri-müəyyən müddətə fasilə edib.
Qubad İbadoğlu ADR-dəki fəaliyyəti dövründə onunla bir cərgədə mübarizə aparmış partiya rəhbərliyinə və üzvlərinə, xüsusilə həbsdə olduğu müddətdə göstərdikləri fədakarlıqlara görə minnətdarlığını çatdırır",-deyə paylaşımda bildirilir.
"Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhədlərin delimitasiyası, demarkasiyası üzrə komissiyanın aprelin 19-da əldə etdiyi razılığa əsasən sərhədlərin delimitasiyası başlandı və mayın 15-nə qədər həmin ərazidə delimitasiya başa çatmalı və 4 kəndin verilməsi məsələsi başa çatdırılmalıdır. Ancaq buna etiraz edən Tavuşdakı müxalif qüvvələrin rəhbəri olan keşiş Baqrat Qalstanyan Tavuşdan İrəvana yürüş etdi və mayın 10-dan etiraz aksiyaları başlanıb. Etiraz aksiyaları hər gün davam edir. Əvvəlki günlərdə verilən məlumatlara görə, aksiyalarda 30 minə yaxın əhalinin olması göstərilir. Bunlar da əsasən keçmiş prezidentlər - Köçəryan və Sarkisyan tərəfdarları, son dövrlər korrupsiyaya görə vəzifədən uzaqlaşdırılanlar və onların yaxın adamları və 5-ci kalon, bütövlükdə hamısı bir yerdə cəmləşib. Onlar bir ağızdan Paşinyanın istefasını tələb edirlər".
Bu barədə Bizimyol.info xəbər portalına politoloq Elşad Həsənov danışıb. Politoloq qeyd edib ki, bu gün 3 milyon əhalisi olan Ermənistanın 3 faizi yəni 30 min nəfəri küçələrə çıxıb. Elşad Həsənovun fikrincə, bu rəqəm 20-30 faiz olarsa, o zaman nəsə etmək mümkün olardı.
Politoloq hesab edir ki, bu aksiyalar ciddi nəticə verməyəcək. Çünki Azərbaycanla Ermənistan arasında delimitasiyasının başlanmasını Amerika, Avropa İttifaqı dəstəkləyir və bununla bağlı öz bəyanatlarını verirlər.
“Mayın 10-da Azərbaycan prezidenti Şuşa şəhərində Şuşalılarla görüşü zamanı səsləndirdiyi bəzi mesajlar da həmin dairələrə çatıb. Bu da çox sevindiricidir ki, Fransa Xarici İşlər Nazirliyi yaydığı bəyanatında Azərbaycanla Ermənistan arasında Alma-Ata danışıqlarını dəstəklədiklərini, sülh müqaviləsinin tezliklə olacağına və Cənubi Qafqaza sülh gələcəyinə inandıqlarını bildirir. Bu, yaxşı mesajdır. Çünki indiyə qədər biz Fransanın ancaq bir tərəfli qaydada Ermənistanı dəstəklədiyini və sülhə mane olduğunu görürdük. İndi sanki prezidentin mesajlarına baxıblar və biliblər ki, Cənubi Qafqazın lider ölkəsi Azərbaycandır və Azərbaycansız Cənubi Qafqazda nəsə etmək mümkün deyil”-deyə politoloq bildirib.
Elşad Həsənov vurğulayıb ki, ABŞ Dövlət Departamentinin müavininin köməkçiləri də “biz Alma-Ata görüşlərini dəstəkləyirik. Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin olacağına inanırıq” deyə bildirib.
Politoloqun fikrincə, Ermənistanda keşiş Baqrat Qalstanyanın apardığı aksiyalar getdikcə zəifləyir, insanların sayı azalır. Keşiş artıq öz hərəkətləri ilə cinayətə yol verir. Belə ki, mitinq iştirakçılarını yolları bağlamağa çağırır.
“Keşiş dünənki çıxışında "vətəndaş itaətsizliyi"nə çağırışlar edib. Yəni bütün bunlar qanun pozuntularıdır. Mənə elə gəlir ki, yaxın günlərdə ona qarşı qanunun müvafiq maddələri tətbiq olunacaq”-deyə politoloq bildirib. Elşad Həsənov əlavə edib ki, Qalstanyan təkcə Ermənistan vətəndaşı deyil, həm də Kanada vətəndaşıdır. Əvvəllər Kanadada yerləşən kilsədə keşiş işləyib və orada da böyük maliyyə "fəaliyyətlər"ini icra edib. Hətta kilsəni banka girov qoyub və oradan böyük pullar götürüb, aradan çıxıb. Hazırda həmin kilsənin banka 1milyon dollardan artıq borcu olduğu da bildirilir. Bu da Ermənistan mətbuatında gedən yazılardandır”-deyə Elşad Həsənov vurğulayıb.
Politoloq bildirib ki, Paşinyan öz hakimiyyətinin devrilməsini gözləmir.
“Həm Avropa İttifaqı, Fransa və ABŞ artıq mövcud hakimiyyətin nümayəndəsini Paşinyanı və onun hakimiyyətini dəstəkləyir. Onlar da imkan verməz ki, hansısa keşiş gəlsin və Ermənistanda çevriliş etsin, hakimiyyəti devirsin”-deyə Elşad Həsənov qeyd edib.
“ABŞ Azərbaycan və Ermənistan arasında sülhün hələ də mümkün olduğuna əmindir”.
“Report” xəbər verir ki, bu barədə ABŞ Dövlət Departamentinin mətbuat katibinin müavini Vedant Patel brifinqdə söyləyib.
O vurğulayıb ki, tərəflər arasında danışıqların gedişi barədə konkret məlumat olmasa da, dövlət katibi və digərləri bu istiqamətdə fəal işləyirlər. Dövlət Departamentinin nümayəndəsi ABŞ-nin regionda sülhə nail olmaq üçün səyləri dəstəkləməyə davam edəcəyinə bildirib.
Qeyd edək ki, mayın 10-11-də Almatıda Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri Ceyhun Bayramov və Ararat Mirzoyan arasında birbaşa danışıqların yekununda tərəflər hələ də fikir ayrılıqları mövcud olan açıq məsələlər üzrə danışıqları davam etdirmək barədə razılığa gəliblər.
Ermənistan xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan və ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədri Yan Borq Azərbaycan və Ermənistan arasında normallaşma prosesini müzakirə edib.
Bu barədə İrəvanda səfərdə olan ATƏT sədri Ermənistan XİN rəhbəri Ararat Mirzoyanla keçirdiyi mətbuat konfransında deyib.
Onun sözlərinə görə, tərəflər "Azərbaycan və Ermənsitan arasında davam edən siyasi prosesi, sülh prespektivlərini, əsas təhlükəsizlik və humanitar narahatlıqları" müzakirə ediblər.
"Azərbaycan və Ermənistan arasında dayanqılı və hərtərəfli sülhə nail olmaq ATƏT üçün əsas prioritet olaraq qalır. İrəliləmək üçün dialoq və diplomatiya əsas və yeganə vasitələrdir. Biz ATƏT olaraq tərəflərlə daha çox işləməyə və humanitar məsələləri dəstəkləməyə hazırıq. Biz həmçinin müsbət impuls yaratmağa və nəticələr əldə etməyə yönələn bütün milli və beynəlxalq səyləri və təşəbbüsləri dəstəkləyirik", - o deyib.
ATƏT sədri Azərbaycan və Ermənistan arasında sərhədlərin delimitasiyasıan da toxunub: "Delimitasiya ilə bağlı irəliləyiş tamamilə dəyərli və təqdir olunası bir addımdır".
Maraqlıdır, ATƏT Azərbaycan və Ermənistanın razılığı ilə sülhün bərqərar olunmasına töfhə verə bilər?
Məsələ ilə bağlı politoloq Oqtay Qasımov “Cebhe.info”-ya açıqlamasında qeyd edib ki, ATƏT-in bu prosesdə vəzifəsi Ermənistanı sülhə təşviq etmək ola bilər:
“1992-ci ildə Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması prosesini ATƏM öz üzərinə götürdü. Təəssüflər olsun ki, otuz il ərzində ATƏT-in Minsk qrupu (əvvəlki adı ATƏM-in Minsk qrupu) Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasına heç bir töhfə vermədi.
ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr ölkələrinin nümayəndə heyətlərinin rəhbərləri Ermənistanı dəstəkləyirdilər və bu münaqişədə yalnız öz maraqlarını güdürdülər. Ona görə də Azərbaycan öz torpaqlarını öz gücü ilə azad etmək qərarına gəldi. Bu gün Azərbaycan öz gücü ilə nəinki öz torpaqlarında, hətta bütöv bir regionda ədaləti və sabitliyi bərqərar etdi.
O ki qaldı indiki dövrdə ATƏT-in Minsk qrupunun Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesinə töhfə verməsinə, ATƏT-in bu prosesdə vəzifəsi yalnız Ermənistanı sülhə təşviq etmək olmalıdır. Çünki bu prosesə əngəl yaradan yeganə ölkə Ermənistandır.
Qeyd edim ki, 44 günlük Vətən müharibəsindən sonra Azərbaycan Ermənistana sülh müqaviləsinin imzalanması üçün beş baza prinsipi təqdim edib. Bu prinsiplər beynəlxalq hüququn normalarına əsaslanır. Bu baxımdan, ATƏT Azərbaycanın mövqeyini nəzərə almalı və Ermənistana sülh prosesində aktiv olması üçün təzyiq etməlidir”.
ATƏT-in Minsk qrupunun rəsmi olaraq nə zaman ləvğ olunacağına gəlincə, O.Qasımov bunun heç bir əhəmiyyətinin olmadığını bildirib:
“44 günlük Vətən müharibəsindən sonra ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədrləri regiona yalnız bir dəfə səfər ediblər. Səfər zamanı Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev onlara Azərbaycan-Ermənistan sülh prosesinə dəstək üçün xüsusi gündəlik irəli sürmələrini təklif etmişdi. Halbuki həmsədrlər bu istiqamətdə addım atmadılar.
Ümumiyyətlə, heç bir fəaliyyəti olmayan ATƏT-in Minsk qrupunun rəsmi olaraq ləvğ olmasının heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Onu da nəzərə alaq ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh danışıqları heç bir vasitəçi olmadan ikitərəfli qaydada aparılır”.