Ders çıkarmamız gereken bir hikâye: Moğollar, Buhara’yı kuşattıklarında, halkın direnişi olduğundan uzun süre şehri teslim alamadılar. Cengiz Han, Buhara halkına bir haber gönderdi. - ‘Silahlarını bırakıp bize teslim olanlar güven içinde olacaklar, ama bize direnenlere asla eman vermeyeceğiz!’ Müslümanlar iki gurup oldu: Bir gurup; ’asla teslim olmayalım, ölürsek şehit, kalırsak gazi olur, şerefimizle yaşarız’ dediler. Öbür gurup ise; ‘kan dökülmesine sebep olmayalım, sulh iyidir, hem silah, hem de sayı olarak onlardan azız, gücümüz onlara yetmez’ dediler ve teslim oldular... Cengiz Han, silah bırakıp da teslim olanlara; - ‘Teslim olmayanlara karşı bize yardımcı olun, galib geldiğimizde, şehrin yönetimini size bırakalım’ dedi. Böylece İki müslüman gurup savaşmaya başladılar. Moğollar’ın da yardımı ile, teslim olanlar galib geldi. Savaştan sonra Cengiz Han, kendisine teslim olanların silahlarının alınmasını ve kafalarının kesilmesini emretti. Sonra meşhur sözünü söyledi: - ‘Eğer güvenilir olsalardı, bizim için kardeşleri ile savaşmazlardı. Kardeşlerine bunu yapanlar, yarın da bize yapar!’ Kıssadan Hisse: Hatalı diye kardeşlerine düşman olup, gerçek düşmana yaranmaya çalışırsan, düşmanın oyuncağı ve zulümlerinin de ortağı olursun..! Cemal Karakulak Teref.az