 |
|
|
Türkiyədən Rusiyaya pomidor ixracı üzrə kvota illik 350 min tondan 500 min tona qaldırılıb.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanla Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin son görüşündə verilən qərar nəticəsində Rusiyaya pomidor ixracı üçün kvota 150 min ton artırılaraq 500 min tona çatdırılıb.
Bəs maraqlıdır, kvotanın artırılması Azərbaycanın Rusiyaya pomidor ixracına necə təsir göstərəcək?
DİA.AZ-ın məlumatına görə, Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri, iqtisadçı-ekspert Akif Nəsirli Sputnik Azərbaycan-a bildirib ki, kvotanın 150 min ton artırılması Rusiya bazarı üçün o qədər də böyük göstərici deyil. Kvotanın qaldırılmasına baxmayaraq, Azərbaycandan Rusiyaya pomidor ixracı imkanlarını daha da artırmaq mümkündür. Başqa sözlə, Türkiyədən Rusiyaya pomidor ixracı üzrə kvotanın artırılması Azərbaycanın Rusiyaya pomidor ixracına ciddi təsir etməyəcək.
Nəsirli onu da bildirib ki, artıq 2 ildir ölkəmizdən aqrar məhsulların ixracı üçün sahibkarlar Azərbaycanın Qida Təhlükəsizliyi Agentliyindən sertifikat almalıdırlar. Sertifikat yoxdursa, aqrar məhsulların ixracı mümkün olmur.
"Azərbaycanda pomidorun qiyməti mövsümə uyğun olaraq ucuzlaşacaq"
Ölkəmiz daxilində pomidorun qiymətinin baha olduğunu deyən ekspert bildirib ki, hazırda bazarda satılan pomidorlar istixana məhsullarıdır:
"İstixanalar isə bazarda qiyməti diktə edə bilirlər. Məsələn, 1 həftə bundan öncə daxili bazarda pomidorun 1 kiloqramı 4-5 manat idi. Həmin vaxt Sankt-Peterburqda bazarda satılan pomidorun qiyməti ilə maraqlandım. Mənə dedilər ki, Sankt-Peterburqda bazarda satılan Azərbaycan pomidorunun 1 kiloqramı 2 manatdır. Lakin Azərbaycanda pomidorun qiyməti mövsümə uyğun olaraq ucuzlaşacaq".
Ekspert əlavə edib ki, Türkiyədən Rusiyaya pomidor ixracı üzrə kvotanın artırılması Rusiya bazarında bu məhsulun ucuzlaşmasına səbəb olacaq.
Keçən il pomidor istehsalı artıb
Qeyd edək ki, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Aqrar Tədqiqatlar Mərkəzinin məlumatlarına görə, 2022-ci ildə Azərbaycanda pomidor istehsalı 2021-ci ilə nisbətən isə 2,4% artaraq 826,5 min ton olub. 2022-ci ildə pomidor istehsalının 47,9%-i açıq, 52,1%-i isə örtülü torpaqların payına düşüb. 2022-ci ildə açıq torpaqlarda pomidorun məhsuldarlığı 2021-ci ilə nisbətən 6,2% artaraq hektara 216,9 sentner olub.
2021-2022-ci illər ərzində daxili bazarda mövsümdən asılı olaraq "Bakı" pomidorunun topdansatış qiyməti 0,38-3,10 manat, "Zirə" pomidorunun topdansatış qiyməti 0,48-3,10 manat, "Çəhrayı" pomidorunun topdansatış qiyməti isə 0,47-3,14 manat arasında dəyişib.
2022-ci ildə Azərbaycandan pomidor ixracı 2021-ci ilə nisbətən 2,6% azalaraq 141,4 min ton olub. Ötən il Azərbaycandan pomidor ixracının 97,3%-i Rusiya bazarının payına düşüb.
Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, keçən il 2021-ci illə müqayisədə istixanalarda pomidor istehsalı 7,6 faiz artıb. Ölkənin digər rayonlarına nisbətən Şəmkir, Abşeron, Xəzər, Salyan, Samux, Sabunçu, Sabirabad, Kürdəmir, Binəqədi və Tovuz rayonlarının istixana təsərrüfatlarında daha çox məhsul yetişdirilib.
Xatırladaq ki, 2020-ci ilin dekabr ayında Rusiyaya pomidor ixracında bəzi ziyanvericilər aşkarlandığına görə logistik problemlər olmuşdu. Ancaq qarşılıqlı əməkdaşlıq sayəsində mövcud problemlər həllini tapıb. 2022-ci ilin mart ayının 5-dən etibarən Rusiyanın Baytarlıq və Fitosanitar Nəzarət üzrə Federal Xidməti ("Rosselxoznadzor") tərəfindən Azərbaycandan pomidor məhsulunun bu ölkəyə ixracı ilə bağlı tətbiq olunan məhdudiyyətlər tamamilə aradan qaldırılıb.