Hindistandan sürpriz həmlə: -
Hazırda Cənubi Qafqazda regional təhlükəsizliyin güclənməsi prosesi gedir. Dünən toxunulmaz sayılan formatlar, modellər dəyişdirilir və yenidən nəzərdən keçirilir. Regionda ənənəvi aktorlarla yanaşı, Qafqazla bağlı ambisiyaları və ideyaları olan yeni oyunçular meydana girir.

Teleqraf.com xəbər verir ki, bunu rusiyalı politoloq Sergey Markedonov deyib.

Onun sözlərinə görə, hazırda Cənubi Qafqazla bağlı geosiyasi aktorlar arasında ən çətin məsələ nəqliyyat dəhizləri ilə əlaqəlidir:

“Uzun müddət Qafqazda təhlükəsizlik sistemi kontekstində 3+3 formatı müzakirə olunsa da, bu, hazırda ən azı iki versiyada mövcuddur: Türkiyə və İran. Üstəgəl, İran variantı ciddi regional determinizmi nəzərdə tutursa, üç regional ölkə, üstəgəl üç nəhəng Avrasiya qonşusu, eləcə də Qəblə münasibətləri nəzərə alan, formal olaraq eyni şeyi deyən Türkiyə formatı daha çevikdir.

2014-23-cü illərdə mövcud olan tendensiyaları nəzərə alsaq, Rusiya üçün ən sərfəli eksklüziv regional seçimdir. Amma Moskva, Ankara və Tehran nə qədər çalışsa da, çətin ki, xarici təsirdən tam qurtula bilsinlər. Və burada məsələ təkcə NATO deyil. Qafqaz regionunda təkcə qərbləşmənin yox, həm də şərqləşmənin təsiri var.

Məsələ budur ki, həm Çin, həm də Hindistan yeni dünyanın mümkün qlobal güc mərkəzləri kimi Qafqaza böyük maraqla baxır, məsələn, Mərkəzi Asiyada olduğu kimi, hələ də öz resurslarını burada yerləşdirə bilməyiblər. Amma bu gün onların Qafqaz işlərində iştirakı daha da aktuallaşır.

Çin artıq Gürcüstanın üç ən böyük ticarət tərəfdaşından biridir və Tiflis NATO, Avropa Birliyi və ABŞ ilə sıx əməkdaşlıq etsə də, Çinlə ilk azad ticarət sazişi imzalayan ölkə oldu. İddialı “Bir Kəmər, Bir Yol” layihəsinin həyata keçirilməsi təkidlə diktə edir ki, Qafqazın bütün dövlətləri bu işə cəlb olunsun. Eyni zamanda, bu ölkələr Pekinə müstəqil qlobal güc mərkəzi kimi baxırlar və ümid edirlər ki, bu, üçüncü və ya alternativ geosiyasi xətt olacaq və onun vasitəsilə “ikinci soyuq müharibə”dən qaçmaq mümkün olacaq”.

Markedonov Hindistanın Cənubi Qafqazın işlərinə qarışmağa çalışdığını söyləyib:

“Azərbaycanla Pakistanın sıx münasibətləri Hindistanı qəzəbləndirir, nəticədə Dehli Ermənistanla əməkdaşlığa böyük maraq göstərir. Ermənistan-Hindistan hərbi əməkdaşlığı bununla şərtlənməlidir. Dehlinin də Şimal-Cənub dəhlizində ciddi marağı var. Bu da onu Rusiya və İranla sıx əlaqəyə sövq edir ki, bu da Qərbdə müəyyən əsəbiliyə səbəb olur. Azərbaycan Hindistanın Qafqaz regionunda ən böyük ticarət tərəfdaşı olmaqda davam edir. Azərbaycana 79.4 milyon, Azərbaycandan Hindistana isə 595 milyon dollardan çox məhsul və xidmətlər ixrac olunub. Bu, Gürcüstan-Hindistan və Ermənistan-Hindistan ticarət əlaqələrinin göstəricilərindən çoxdur.

Mahiyyət etibarilə demək olar ki, qloballaşmanın ümumi nəzəri kateqoriyaları Qafqaz regionuna doğru irəliləyir. Bakı-İrəvan və ya Tiflis-Suxumi problemləri bu gün təkcə sovet layihəsinin mərkəzi olan Moskvanı yox, Paris, Pekin, Vaşinqton, Dehli, İslamabad və Təl-Əvivi də narahat edir. Bütün bunlar regional oyunun müəyyən qaydalarının işlənib hazırlanmasında böyük çeviklik və kreativlik tələb edir, əlbəttə, son məqsəd sülh və sabitlikdirsə, “Avrasiya barıt çəlləyi”nin yaradılması deyilsə”.
 

Bölmənin digər xəbərləri

24 Noyabr 2024 Abxaziyadakı etirazlar: Bölgə gələcəkdə Rusiyanın nəzarətindən çıxacaqmı?
24 Noyabr 2024 "Mən prezident və həyat yoldaşını öldürmək üçün killer tutmuşam" - Vitse-prezident
24 Noyabr 2024 Kosmik xaos: Qalaktikaların toqquşmasından yaranan səs dalğası gəlib Yerə çatdı
24 Noyabr 2024 Tramp Ukrayna ilə bağlı planını nə vaxt təqdim edəcək?
24 Noyabr 2024 COP29-un yüksək təşkilinə görə Azərbaycana rəsmi təşəkkür qətnamə layihəsi qəbul olunub
24 Noyabr 2024 Gürcüstanda etirazların yeni dalğası: Hər kəs meydana toplaşdı – VİDEO
23 Noyabr 2024 “Yaşasın Azərbaycan!” şüarına görə həbs? - İstintaq Komitəsi hərəkətə keçdi...
23 Noyabr 2024 Almaniya-Azərbaycan münasibətlərində yeni gərginlik: Nazir Annalenanın COP29 qalmaqalı
23 Noyabr 2024 Rusiyadakı azərbaycanlılar təhlükədə – Putinin dedikləri qorxuya saldı
23 Noyabr 2024 Lüksemburq Nümayəndələr Palatası Fransanın "züy tutanı"dır...
22 Noyabr 2024 Ermənistanda istefaların səbəbi məlum oldu – Nazirlər Paşinyanı aldadıblar
21 Noyabr 2024 Rusiyada erməni diasporu liderinin oğlu hamının gözü qarşısında qızı saçından tutub sürüdü
21 Noyabr 2024 Bakıda işləmiş kritik isim Ərdoğanın yanına göndərildi - Nələr baş verir?
21 Noyabr 2024 Avropa Komissiyasının yeni tərkibi - Təsdiqləndi
21 Noyabr 2024 “Qiyamət balığı” son bir əsrdə 22-ci dəfə göründü – Pis xəbərlərin əlamətidir
21 Noyabr 2024 Əraqçidən fransalı həmkarına etiraz: - yeni sanksiyaların qəbulu əsassızdır
21 Noyabr 2024 FETÖ-nün gizli evlərinə basqın: Fətullah Gülənin əsas mühafizəçilərindən biri ələ keçdi
20 Noyabr 2024 Lavrov: Fransa Ukraynadakı münaqişədə birbaşa iştirak edir
20 Noyabr 2024 Şiddətli fırtına zamanı kruiz gəmisində “Titanik” musiqisi səsləndirildi
20 Noyabr 2024 Tiflisdən SON DƏQİQƏ: Çavçavadze prospektində etirazçılar aksiya keçirməyə davam edir - FOTO, VİDEO

Dünyapress TV

Xəbər lenti