Xüsusilə pandemiyadan sonra dezinfeksiyaedici və antibakterial sabunların istifadəsi çox geniş yayılmışdır. Bununla belə, bu məhsulların tərkibində olan bəzi kimyəvi maddələrlə bağlı hazırkı araşdırmalar olduqca narahatedicidir.
Tribunainfo.az Hürriyet-ə istinadən xəbər verir ki, Xüsusilə pandemiyadan sonra evlərin, iş yerlərinin və ictimai nəqliyyatın təmizlənməsi həmişəkindən daha vacib hala gəlib. Əl dezinfeksiyaedici maddələr və antibakterial salfetlər əvvəlkindən qat-qat çox istifadə olunur.
Dezinfeksiyaedici maddələrin və güclü yuyucu vasitələrin geniş istifadəsi dördüncü ammonium birləşmələri üzərində tədqiqatlara səbəb olmuşdur.
Bəzi yuyucu vasitələrdə və sabunlarda olan bu maddələr hüceyrə membranlarını parçalayır, virusları, bakteriyaları və digər mikrobları yox edir.
2023-cü ildə edilən araşdırmada 25-dən çox tədqiqatçı dördüncü ammonium birləşmələrini “kimyəvi maddələr sinfinə aid” kimi təsvir etdi. Bu maddələrə məruz qalma insanlarda astma və xroniki obstruktiv ağciyər xəstəliyi riskinin artması, həmçinin siçanlarda məhsuldarlığın azalması ilə əlaqələndirilmişdir.
Tədqiqatlar dördüncü ammonium birləşmələrinin oliqodendrositlər adlanan beyin hüceyrəsinə zərər verə biləcəyini ortaya qoydu.
Sözügedən hüceyrələr sinirləri örtən miyelin adlı yağlı maddəni istehsal edir. Bu maddə sinir siqnallarının beyində daha sürətli hərəkət etməsinə şərait yaradır.
Tədqiqat həmçinin bəzi mebelləri yanğından qoruyan orqanofosfatların oliqodendrositlərin böyüməsini maneə törətdiyini bildirib.