Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi ölkənin yağ bazarında anarxiya yaratmaqda ittiham olunur. Bu günlərdə Ümid Partiyasının sədri İqbal Ağazadənin həyəcan təbili çalması bu sahədə ciddi problemlərin varlığından xəbər verir. Partiya sədrinin sözlərinə görə, ikinci dərəcəli, sıxılmış, atılmalı yağlar gətirilərək təkrar emal olunur və əhaliyə satılır. Bu da onkoloji xəstəliklərin genişlənməsinə gətirib çıxarır. Bu məhsulların ölkəyə idxalı zamanı AQTA müsbət rəy verməklə xalqın genefondunu, sağlamlığını məhv etməyə fərman vermiş olur. Hazırda marketlərin vitrinlərində hər çeşiddə və qiymətdə yağlara rast gəlmək olar. Onların əksəriyyəti Rusiya və Yeni Zellandiya istehsalı olan kərə yağı kimi istehlakçılara sırınır. Lakin qiymətlərindən də məlum olur ki, keyfiyyətsiz, marqarin, yaxud da mənşəyi zərərli yağ məhsullarıdır. Hətta texniki yağların, ən zərərli olan palma yağlarının bazarlara ayaq açdığını söyləmək olar. Anaxeber.info bildirir ki, ölkənin qida təhlükəsizliyinə cavabdeh olan AQTA və onun oliqarx sədri Qoşqar Təhməzlini bu vəziyyət qətiyyən narahat etmir. Əslində, bu cür məhsullarıb ölkəyə gətirilib təkrar emal olunub satışa çıxarılmasına qol qoyduğu üçün qurumda araşdırmalar aparılmalı, təhqiqat başlanmalıdır. Çünki xalqın sağlamlığının qəsdinə duran AQTA-nın ekspertizası gömrükdən keçən bu mallara müsbət rəy yazır.
Nəticədə milyonlarla ailə bu zərərli məhsullarla qidalanır. Respublikada ürək-damar, mədə-bağırsaq, xərçəng və ən müxtəlif xəstəliklərin çoxalması da əsasən keyfiyyətsiz yağların satışda olması ilə əlaqədardır. Əhalinin qida rasionunda gündəlik istifadə etdiyi məhsullardan birincisi elə yağdır. Və təkcə xaricdən idxal edilən həmin məhsullar deyil, o cümlədən ölkə ərazisində də hazırlanan günəbaxan, qarğıdalı, kərə yağı kimi satışda olan malların keyfiyyətinə ciddi şübhələr var. Amma AQTA bu sahədə konkret addımlar atmağa cəhd etmir. Görünür ki, yağ bazarının inhisarçıları ilə əlbir işləyir.
Qida ekspertlərinin fikrincə, bəzən marqarin yağlarının da kərə yağı adı ilə satılması hallarına rast gəlinir. Hər iki yağ arasında əsas fərq birincinin, yəni kərə yağının heyvan südündən hazırlanması, marqarinin isə bitki tərkibli olmasıdır. Marqarində, eyni zamanda, başqa emilqatorlar, su, duz və s. istifadə olunur. Kərə yağı isə tamamilə heyvan südündən hazırlanır, 80-82 faizi sırf yağdır, qalanı isə su və süddə olan proteinlərdir. Bu yağ insan üçün faydalıdır, çünki onun tərkibində doymamış yağlar daha çox olur, marqarində isə əsasən, doymuş yağlar üstünlük təşkil edir.
Ümumiyyətlə, AQTA qida təhlükəsizliyimizə qarant bir qurum olaraq məsul olsa da, yarıtmaz fəaliyyəti göz deşir. Onun indiyə qədər hər hansı ciddi bir tədbiri olmayıb. Ona görə ki rəhbəri biznesmendir və hər şeyə pul gözü ilə baxır. Qoşqar Təhməzlinin varidatını isə təkrar sadalamağa gərək yoxdur, internet resurslarında tam siyahı yayımlanıb. Yəni başı biznesə qarışan və merkantil maraqları olan şəxsi əhalinin keyfiyyətli məhsullardan istifadə etməsi maraqlandıra bilməz. Bu sahə mütəxəssislərin əlində olmalıdır. Üstəlik, dəfələrlə iddialar səslənib ki, AQTA əməkdaşları obyektlərdən pul yığırlar, rüşvət qarşılığında müsbət ekspertiza rəyi verirlər, gömrükdən keçən mallar arasında idxalına icazə olmasa belə, maddi maraq müqabilində "hə" cavabı verirlər. İndi biz kimə inanaq -xalqın gələcəyi müftəxor, çirkaba bulaşmış adamların əlindədirsə...
Bu yağların bir qismi naməlum heyvanların iç yağı, piylər və bitkilərdən, digər qismi isə mənşəyi bilinməyən kimyəvi materiallardan hazırlanır. Əsl yağ təəssüratı yaratsın deyə günəbaxan və kərə dadı qoxusu verilir. Bu cür trans yağlar Dövlət Gömrük Komitəsindən keçirilir, Dövlət Qida Agentliyinin (AQTA) laboratoriyalarında yoxlanılmır, nəticədə asanlıqla bazarlarda ayaq açır. Bu yağların adının açıqlanması ilə bağlı dəfələrlə AQTA-ya sorğu ünvanlansa da, müraciətlər cavabsız qalıb. Bu isə onu deməyə əsas verir ki, hazırda ölkəmizdə istehsalçı hüquqları istehlakçı hüquqlarından üstün tutulur. Təəssüf ki, aztəminatlı ailələr də bu cür yağları alıb istifadə edir. İllərdir ki, müstəqil ekspertlər, eləcə də həkimlər mənşəyi bilinməyən bu yağların onkoloji xəstəliklərə gətirib çıxarması barədə həyəcan təbili çalırlar.
Bu yağların açıq şəkildə Azərbaycanın istehlak bazarına çıxarılması üçün yenidən emal edilməsi və onlara dad, qoxu vurulması istiqamətində mövcud istehsal sexləri kifayət qədər çoxdur. Yeni Zellandiyadan Azərbaycana idxal olunan yağları keyfiyyətli təmiz kərə yağı saymaq olmaz. O yağlar ölkəmizdə yenidən emaldan keçir tərkibinə digər ucuz yağlar vurulur nisbətən ucuz qiymətə satışa çıxarılır. Ümumiyyətlə, bu proses Azərbaycanda artıq ənənəvi xarakter alıb. Bu, çox təhlükəli tendensiyadır və ölkədə ciddi fəsadları özünü göstərir. Əhalinin böyük əksəriyyəti xəstəxanalarda, apteklərdə növbədə dayanır. Bütün bunların səbəbi Azərbaycanın ərzaq bazarında qeyri-sağlam məhsulların açıq şəkildə satılmasıdır.
Üstəlik, qida təhlükəsizliyin təmin edilməsinin bir yolu da təhlükəli qidalara istehsal edən firmaların adının açıqlanmasıdır. AQTA bunu da etmir. Niyə? Marağı nədir? Nə üçün bu siyahı ictimaiyyətə açıqlanmır? Belə çıxır ki, qarşılıqlı şəkildə maraqlar təmin edilir?
Xatırladaq ki, AQTA sədri Qoşqar Təhməzli satışa çıxarılan keyfiyyətsiz yağların tərkibində insan orqanizmi üçün təhlükəli maddələrin aşkar olunduğunu demişdi. Amma adlarını açıqlamamışdı. Deməli, gizlədib və xalq məlumatsız olduğu üçün hələ də o yağları alıb istifadə edir...
Anaxeber.info