 |
|
|
SOCAR-ın "Azəriqaz" İstehsalat Birliyinin ictimaiyyət üçün açıq olan bütün resurslarının, veb-səhifənin, elektron poçt və VPN xidmətlərinin, həmçinin ödəniş sistemlərinin fəaliyyəti müvəqqəti olaraq dayandırılacaq.
Bu barədə Qaynarinfo-ya birlikdən məlumat verilib.
Qeyd olunub ki, buna səbəb Xüsusi Rabitə və İnformasiya Təhlükəsizliyi Dövlət Xidmətinin internet şəbəkəsi infrastrukturunda profilaktik işlərin görülməsinin planlaşdırılmasıdır.
Məlumata görə, profilaktik işlərin bu gün (21.12.2023 tarixində) saat 21:00-dan etibarən bir neçə saat ərzində davam etdirilməsi nəzərdə tutulur. Abonentlərdən mövcud vəziyyəti nəzərə almaları xahiş olunur.
Bu il MilliNet-də qeyri-adi bir vəziyyət yaranıb.
Qalib gələn və fərqlənən resursların xeyli hissəsi dövlət resurslarıdır. Yəni baxmayaraq ki, MilliNet-də “İlin rəqəmsal hökumət həlli” nominasiyası var və bu nominasiyanın da qalibi dövlət resursudur, amma digər nominasiyalarda da dövlət qurumları resurslarını qediyyatdan keçiriblər və bir çoxunda da üstünlük qazanıblar.
Məsələn, Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tabeliyində Sosial Xidmətlər Agentliyi tərəfindən hazırlanan və müsabiqəyə təqdim edilən 6 resursdan 4-ü bir neçə mükafata layiq görülüb.
Əlbəttə, burada MilliNet Qaydalarına zidd bir hal yoxdur, dövlət qurumu ciddi və faydalı resurslar hazırlayıb, qiymətləndirmə də ədalətli olub və resurslar da qalib gəlib.
Lakin burada bzim üçün düşündürücü məqam odur ki, dövlətə məxsus olan və qalib gələn resursların sayı hədsiz artıb.
Fikrimcə bu cür hallar gələcəkdə daha da çoxalarsa MilliNet-də rəqabətli mühit üçün problemlər yarana bilər.
Düşünürəm ki, biz ekspertlərin, münsiflərin iştirakı ilə bu məsələni müzakirə edib növbəti mərhələlər üçün Qaydaları təkmilləşdirməyimiz faydalı olardı.
Yeri gəlmişkən, Sosial Xidmətlər Agentliyinin resursları həqiqətən də çox faydalı resurslardı.
Agentliyin “Unudulmazlar” və “DanışanKitab” layihələri “İlin informasiya resursu” və "İlin rəqəmsal mədəniyyət və turizm həlli" nominasiyalarında Qalib gələrək Milli İnternet Mükafatlarını qazanıblar.
Bu qurumun “ÖvladınıTanı” mobil tətbiqi “İlin rəqəmsal sosial resursu” nominasiyasında 3-cü yerə , “Surdotv” mobil tətbiqi isə "İlin rəqəmsal mədəniyyət və turizm həlli" nominasiyasında 2-ci yerlərə layiq görülüblər.
Osman Gunduz
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdır
Qurumun rəhbəri İnarə Vəliyeva innovasiya və startap ekosistem üzrə cari ildə görülən işlərin və görüləcək işlərin hesabatını təqdim edib.
Belə anladım ki, qurum bu tədbirə də maraqlı tərəfləri cəlb etməyib.
Güman ki, biz yenidən nazir Rəşad Nəbiyevlə görüşməliyik, o düyməni basıb göstəriş verəcək, ondan sonra qurum bizi dəvət edəcək
Bəşəriyyətin növbəti ekipajlı ay missiyasını işə salacaq nəhəng raket ABŞ-ın cənubunda toplanır.
NASA, 2-cü ilin sonunda ay ətrafında dörd astronavt göndərəcək Artemis 2024 missiyasını işə salmağı planlaşdırır. Ekipaj təlimlərə daha da dərinləşdikcə, NASA — nın müxtəlif mərkəzləri onları kosmosa aparacaq avadanlıq hazırlayır-Orion kapsulu və giant Space Launch System (SLS) raketi.
Bu vaxt, NASA-nın Huntsville, Alabama ştatındakı Marshall kosmik uçuş Mərkəzində komanda üzvləri Artemis 2 Orion kosmik gəmisinin dəstəkləyəcəyi əsas element üzərində işləyirdilər.
NASA rəsmiləri bazar ertəsi (11 dekabr) ayrı bir buraxılışda yazdılar:” 30 noyabr quraşdırma, Adapterin NASA – nın Super Guppy yük təyyarəsi ilə Kennediyə göndərilməyə hazırlaşmadan əvvəl son mərhələlərindən birini qeyd edir”.
Adapterdə noyabr ayında stansiyanı ziyarət edən dörd heyət üzvünün imzaları da var: nasa komandiri Reed Uayzman, NASA pilotu Viktor Qlover (aşağı Yer orbitindən çıxan ilk qaradərili olacaq), NASA missiya mütəxəssisi Kristina Koch (aşağı Yer orbitindən çıxan ilk qadın olacaq) və Kanada Kosmik Agentliyinin astronavtı Jeremy Hansen (bunu edən ilk amerikalı olmayan).(Turan)
Bu yaxınlarda baş verən kiberhücum zamanı bir qrup rus haker Ukraynanın aparıcı telekommunikasiya operatoru “Kiyevstar” a qarşı genişmiqyaslı hücumda iştirak etdiklərini elan etdi, bu barədə Ukrayna Təhlükəsizlik Xidməti (SBU) dekabrın 13-də bildirib.
Dekabrın 12-də baş verən hücum Ukraynanın ən böyük maliyyə qurumlarından biri olan “Kiyevstar” ı və Monobank-ı hədəf aldı. Ölkə daxilində vətəndaşlar internet xidmətlərində fasilələr, şəbəkə kəsintiləri və hava hücumları barədə xəbərdarlıqlarla bağlı fəsadlarla üzləşiblər.
Xidmətlərin bərpası üçün səylər göstərilir, SBU-ya görə, ev internetinin dekabrın 13-dən gec bərpa ediləcəyi gözlənilir. Telefon rabitəsinin və telefon internetinin də həmin gün yenilənməsi planlaşdırılır.
SBU kiberhücumu Rusiyanın GRU hərbi kəşfiyyatının komandanlığı altında olduğu iddia edilən haker qrupuna aid edib. Rusiya dəfələrlə rəqiblərinə hücumlarda kibercinayətkar qruplaşmaları dəstəkləmək ittihamları ilə üzləşib, Ukraynaya qarşı kiberhücumların əvvəlki halları dövlət qurumlarına, müdafiə sektoruna və enerji infrastrukturuna yönəlib.
SBU qrupun adını açıqlamasa da, Rusiyanın “Solntsepek” haker qrupu dekabrın 13-də Telegram-da yayımlanan açıqlamada məsuliyyəti öz üzərinə götürdü.
“Biz” Kiyevstar” a hücum etdik, çünki şirkət Ukrayna Silahlı Qüvvələrini, habelə Ukraynanın dövlət qurumlarını və hüquq – mühafizə orqanlarını birləşdirir ” dedi.
Solntsepek, hücumunun 10.000 kompüteri, 4.000-dən çox serveri və bütün bulud saxlama və ehtiyat sistemlərini “məhv etdiyini” iddia etdi.
Solntsepekin iddialarının əksinə olaraq, “Kiyevstar” abunəçilərin şəxsi məlumatlarının təhlükəsizliyini vurğulayaraq hər hansı bir kompüterin və ya serverin məhv edilməsini inkar etdi.
Lakin SBU hücum nəticəsində “Kiyevstar”ın rəqəmsal infrastrukturuna ciddi ziyan vurduğunu etiraf edib.
Mənbələr dev.ua bildirilir ki, Solntsepek əvvəllər Ukrayna hərbçilərinə məxsus şəxsi məlumatların açıqlanması da daxil olmaqla Ukraynaya qarşı düşmənçilik fəaliyyəti ilə məşğul olub. Ukraynanın kibertəhlükəsizlik Agentliyi Solntsepek ‘ i GRU tərəfindən idarə olunduğu iddia edilən bir haker qrupu olan Sandworm ilə əlaqələndirdi.(Turan)
" 'Azercell' soyğunçuluqla məşğuldur.
2 gün öncə yenilədiyim SERBEST 10 paketinin 2gb-lik interneti bu gün qurtardı.
Yəqin hələ elmə məlum olmayan işıq sürəti ilə hərəkət etməyin yolunu 'Azercell' tapıb..."
Şikayətçi: Söhrab İsmayıl, jurnalist
Təqdim etdi: DİA-AZ.COM (ƏRSOYUN BLOQU)
“TikTok” dünyanın ən populyar sosial media platformalarından biridir. 2023-cü ilə qədər onun 1 milyarddan çox aktiv istifadəçisi var. Sözügedən platformanın istifadəsi bəzi ölkələrdə qadağandır.
BAKU.WS xarici istinadən xəbər verir ki, bu qadağaların əsas səbəbləri arasında təhlükəsizlik, məxfilik və mənəvi narahatlıqlar var.
Avropa Birliyi
Avropa Komissiyası və Aİ Şurası 23 fevral 2023-cü ildə “TikTok”un istifadəsi ilə bağlı işçilərin telefonlarına müvəqqəti qadağa qoyub. Qərar kibertəhlükəsizliyin gücləndirilməsi məqsədilə qəbul edilib.
Böyük Britaniya
Böyük Britaniya hökuməti 16 mart 2023-cü ildə “TikTok”u bütün dövlət elektron cihazlarına qadağan edib. Hökumət bu qərarı Çin hökumətinin müdaxiləsi və nəzarətindən narahat olduğu üçün verib.
Amerika Birləşmiş Ştatlatları (ABŞ)
ABŞ-ın Montana ştatında “Tiktok”u tamamilə qadağan edən qanun layihəsi qəbul edilib. Nyu-York Bələdiyyəsi “TikTok”un dövlətə məxsus cihazlarda istifadəsini qadağan edib. Qərar verərkən “TikTok”un Çin Kommunist Partiyası üçün məlumat topladığı və bunun milli təhlükəsizliyə təhdid olduğu iddia edilib.
Yeni Zellandiya
Yeni Zelandiya 17 mart 2023-cü ildə “TikTok”un bütün parlament cihazlarında qadağan olunduğunu elan edib. Qadağa hökumətin kibertəhlükəsizlik üzrə ekspertlərinin məsləhəti ilə verilib.
Danimarka
Danimarka 2023-cü ilin mart ayında “TikTok”un iş cihazlarından qadağan edilməsini əmr edib. Ölkənin Müdafiə Nazirliyi qadağanın səbəbi kimi təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqları göstərib.
Əfqanıstan
Taliban 2022-ci ilin aprelində Əfqanıstanda “TikTok”a qadağa qoyub. Taliban administrasiyası bu qərarı gəncləri “aldatmaqdan” qorumaq üçün qəbul edib.
2006-cı ilədək ölkəmizdə 6 dekabr Rabitə işçiləri günü olaraq qeyd edilib.
2 dekabr 2006-ci ildə Prezidentin sərəncamı ilə bu kateqoriyaya "informasiya texnologiyaları sahəsi" də əlavə edilərək, 6 dekabr Rabitə və İT sahəsi işçilərinin peşə bayramı günü olaraq qəbul edilib.
Məntiqli idi, o zaman üçün bu sektorda işçilərin demək olar hamısı Rabitə və İT sektorunda çalışırdı.
Amma indi situasiya xeyli fərqlidir.
Düşünürəm ki, Prezidentin həmin sərəncamından sonra həm bu sektorun özündə , həm də burada çalışanlar arasında ciddi keyfiyyət dəyişiklikləri baş verib.
Ölkədə böyük rəqəmsal transformasiya prosesləri baş verib, yeni bir rəqəmsal sektor formalaşıb.
Həm dövlət sektorunda, həm də özəl sektorda on minlərlə insanlarlar məhz bu sektorda rəqəmsal işlərlə məşğuldur.
Elə bu sektorda olan Nazirliyin adında bir neçə dəfə dəyişikliklər edilib ( Rabitə Nazirliyi, Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi, Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi, Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi).
Düşünürəm ki, indiki mərhələdə, digər ölkələrdə olduğu kimi bu sahə ilə əlaqəli peşə bayramı günlərini ayırmaq, "Rabitə işçiləri" və "Rəqəmsallaşma və İT sahəsi işçiləri" günü olaraq ayrılıqda qeyd etmək daha məntiqli olardı.
İndiki halda isə, Rabitə işçilərinin, informasiya texnologiyaları sahəsi işçilərinin və rəqəmsallaşma sahəsi işçilərinin peşə bayramını təbrik edirəm!
Osman Gunduz
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdı
ABŞ-nin Milli Aerokosmik Agentliyi (NASA) Aya eniş edəcək.
“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə mətbuatı məlumat yayıb.
Amerikalı astronavtlar yenidən Aya getməyə hazır olduqlarını bildiriblər. Onlar yanvarın 25-də Aya insan olmayan “Pereqrin” adlı kosmik qurğunu endirməyi planlaşdırıblar.
Qeyd edək ki, amerikalı astronavtlar Aya 1969-cu ildə eniş ediblər. Ümumiyyətlə, indiyə kimi Aya ABŞ, SSRİ, Çin və Hindistan uğurla eniş edib.
Maraqlı tərəflərin diqqətinə çatdırıram ki, bir neçə dəfə təxirə salınmasına baxmayaraq, Ermənistan özəl peykini orbitə qaldıra bilib.
Çəkisi cəmi 1 kg olan Hayasat-1 peykinin hər hansı xüsusi təyinatı (müşahidə, kəşfiyyat, telekommunikasiya və s) yoxdur.
Burada diqqətçəkən iki məqam var.
Ermənilər bu peykin özəl olduğunu, yəni öz laboratoriyalarında erməni mütəxəssislər tərəfindən hazırlandığını qabardırlar.
Həmçinin də, ermənilər peykin idarəetməsinin onun hazırlandığı Bazumk (Bazoomq Space Research Lab) tərəfindən reallaşacağını bildirirlər.
Hayasat-1 Space X -in Falcon-9 raketdaşıyıcısı vasitəsilə Kaliforniyadakı bazadan orbitə qaldırılıb.
Yeri gəlmişkən, xatırladıram ki, Azərkosmos-la Anlaşma əsasında “İsrael Aerospace Industries” şirkəti ilə birgə gələn il Azərbaycanda Peyklərin inkişafı Mərkəzi yaradılacaq.
Azersky-2 proqramı çərçivəsində hazırlanması nəzərdə tutulan ikinci müşahidə-kəşfiyyat peykinin məhz bu Mərkəzdəki öz mütəxəssislərimiz tərəfindən Azərbaycanda hazırlanacağı da açıqlanıb.
Osman Gunduz
Teref. Xocanın Blogu
Səhifəmiz hamnın üzünə açıqdı