“Son zamanlar beynəlxalq hesabatlarda geriləməyimizi nəzərə alaraq düşündüm ki, bəlkə hökumət İT və innovasiyalar üçün pul ayırmır. Baxıram ki, dövlət qurumları müxtəlif İKT işlərinin görülməsi üçün hərəsi öz çəkisinə uyğun yetərincə büdcə vəsaitləri xərcləyirlər”.

Bu fikirləri Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz “Facebook” hesabında yazıb. Ekspert qeyd edib ki, portalda oktyabr, sentyabr aylarının İT xərclərini hesablayıb və maraqlı nəticə əldə edib:

“Son iki ayda, yalnız e–Satınalma portalı ilə açıqlanan məlumatlardan belə qənaətə gəlmək olur ki, hökumət İKT üçün 20 milyon manatdan çox vəsait xərcləyib. Nəzərə alaq ki, İT xərclərin çox hissəsi də tenderdən kənar olur. Portaldan görünür ki, xərclərin bir çoxu da lisenziya və support məsələsidir, server avadanlıqlarının alınmasıdır”.

O. Gündüz misal kimi İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin bu tip işlərin görülməsi üçün ULTRA şirkətinə ötən ay 3 milyon manat ödədiyini xatırladıb:

“Portaldan görsənir ki, İqtisadiyyat Nazirliyi və digər qurumların da bu tip xərcləri olub. Hansı ki, Prezidentin fərmanı, hökumətin qərarı ilə optimallaşma olmalıydı. Dövlət bu tip işlər üçün vahid bir Hökumət Buludu formalaşdırıb. Hər bir dövlət qurumu server işlərinə, data mərkəz işlərinə nöqtə qoymalı və Hökumət Buluduna keçməliydi. Amma göründüyü kimi, xərclərə nəinki qənaət edilib, nəinki optimallaşma olub, əksinə dövlətin bu tip xərcləri daha da artıb”.

Ekspert daha sonra bu qədər böyük xərclər qarşılığında effektivliyin hansı səviyyədə olmasına toxunub. O, ilk növbədə beynəlxalq hesabatlara nəzərə salıb:

“BMT-nin Elektron hökumətin inkişafı ilə bağlı bu il dərc olunan Hesabata görə 13 pillə geriləmişik. Daha bir nüfuzlu beynəlxalq indeksə, Qlobal İnnovasiya İndeksi 2022-yə görə Azərbaycan 11 pillə geriləyib.

Antiinhisar Dövlət Xidməti bu istiqamətdə müəyyən addımlar atsa da hələ də portalı təkmil edə bilməyib. Regionda ən zəif olan bizim Portalda ictimai nəzarət üçün yetərliimkanlar yaradılmayıb. Nomal bir araşdırmaaparmaq üçün gərək zülüm çəkəsən.

Adi bir müşahidə ilə müəyyən etmək olur ki, İT xərclərdə səmərəsizlik və ədalətsilzik yetərincədir. Ümid edirəm hökumət, satınalmalara cavabdeh olan Antiinhisar Dövlət Xidməti, İKT layihələrə rəy verən ASAN və rəqəmsallaşmaya cavabdeh olan RİNN baş verənlərin fərqindədir”.

“Gününsəsi.info” saytının araşdırmasına görə, İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin 3 milyon manatlıq ödəniş etdiyi ULTRA şirkəti Milli Məclisin İqtisadi Siyasət, Sənaye və Sahibkarlıq Komitəsinin sədri Tahir Mirkişilinin biznes imperiyasında daxildir. Məlumdur ki, sözgendən Agentlik əsas vəsaitləri dövlət büdcəsindən ayırmalar hesabına əldə edir. Büdcə layihəsinin ilkin müzakirələri parlament komitələrindən keçir, bir çox hallarda layihəyə təklif olunan düzəlişlər plenar iclaslarda qaldırılır və Maliyyə Nazirliyi tərəfindən nəzərə alınır. Beləliklə, bəzi deputatların büdcə təşkilatlarının lobbiçiliyini etməsi, onlar üçün nəzərdə tutulan investisiya və digər yönlü xərclərin artırılmasına çalışması mümkündür. Milli Məclisdə müxtəlif deputatlar dəfələrlə bu tip təkliflərlə çıxış ediblər.

Sual oluna bilər, İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin 3 milyonluq ödənişi komitə sədri Tahir Mirkişilinin şirkətinə həvalə etməsi qarşılıqlı razılaşmanın nəticəsi ola bilərmi? Hər halda maliyyə nəzarəti qurumları deputat-agentlik arasında işbirliyi barədə araşdırmalar aparsalar, pis olmaz.